Skólablaðið - 01.01.1970, Page 15

Inspector scholae er langaamlega valdamesti
embættismaður skólans. Þa6 vekur nokkra at-
hygli, aS honum virSist nokkuð 1 sjálfsvald sett
hversu valdamikill hann er. Hann hefur alla
þræSi í hendi sér, ^arf ekki annarra samþykki
fyrir ákvörSunum sinum, og eini a&ilinn, sem
getur hnekkt ákvörSunum hans, er Skólafundur,
sem inspector reeSur hvenær er haldinn. Hins
vegar getur samvinnuþySur inspector kallaS
menn a fund sinn til aS ræSa starf sitt. Hann
getur faliS mönnum aS sjá um verkefnin og er
þá í raun ekkert annaS en lykilmaSur, hefur viss
völd vegna lykilaSstöSu sinnar, en gætir þess aS
sölsa ekki meiri völd og ábyrgS í sfnar hendur.
Flestir telja aS þannig inspector sé hin æski-
lega gerS. Því myndi mig langa til aS gera aS
umtalsefni embættisfærslu núverandi inspectors
og bera hana saman viS "forskriftina".
1) Hann hefur skipt sér af málefnum velflestra
nefnda bæSi utan og innan skolafélagsins.
Þar hefur hann ekki gætt sín á þeirri staSreynd,
aS vegna stö&u sinnar hefur hann mun meiri á-
hrif og þarafleiSandi ábyrgS en nokkur annar
nemandi. Afskipti hans af t. d. vali fundarefnis
hjá FramtíSinni eru burtséS frá réttmæti efnis-
ins heldur óæskileg. DavíS hefur einn fágætan
hæfileika ; hann talar alltaf eins og hann hafi
allan fjöldann aS baki sér, jafnvel þótt hann
standi einn. Þannig tókst honum næstum aS
blekkja undirritaSan snemma hausts, er hann
hélt því blákalt fram hvaS eftir annaS, aS ekki
þýddi aS bera fram á skólafundi tillögu um opn-
un ritnefndar, þar sem meiri hluti skólans væri
henni andvígur ( tillagan var síSar samþykkt meS
147 atkvæSum gegn 7 ). ÞÓ má hiklaust telja af-
skipti inspectors af málefnum leiknefndar eitt-
hvert versta glappaskot hans. Þar má kenna
honum nær algerlega um hvarf Magneu úr leik-
nefnd, en þeir, sem til þekkja, vita, aS hún hafSi
unniS mikinn hluta undirbúningsstarfsins og leyst
þaS vel af hendi. Enda er raunin sú, aS Magnea
veit betur en flestir leiknefndarmeSlimir, hvaS
er aS gerast, hefur meiri áhuga á því og er hæf-
ari til starfsins.
2) EinræSistilhneigingar hans koma fram á
fleiri sviSum. T. d. má benda á, aS hann
kallar nær aldrei á scriba eSa questor sér til
aSstoSar, þó ^aC samkvæmt lögum Skólafélagsins
skipi þau stjórn Skólafélagsins ásamt honum og
nuverandi embættismenn séu bæSi óaSfinnanleg f
■ törfum sínum. AnnaS dæmi veit ég, er in-
spector hafSi dregiS lengi aS kalla saman Sam-
starfsnefnd ( þrátt fyrir eindregnar yfirlýsingar
hans um aS hun yrSi aS hefja störf strax og auS-
IS væri ). Leiddist einhverjum meSlimum nefnd-
arinnar þófiS og kölluSu saman fund. Er in-
spector heyrSi þaS, brást hann æfur viS, aS tek-
væri fram fyrir hendur hans.
Ekki get ég látiS hjá líða aS geta málsmeSferS-
ar Þorláks Helgasonar fyrrverandi inspectors.
Hann hafSi þann siS, er eitthvaS sérstakt stÓ6 til
( t. d. setuverkfalliS og hátíCarnefndarmáliC ^ aS
kalla saman nokkra helztu embættismenn og taka
ákvarSanir meS þeim. - Ætti DavíS aS vera full-
kunnugt um þessi vinnubrögS, þar sem hann var
einn þeirra manna sem Þorlákur kvaddi á fund
sinn. ÞaS má aS þessu finna, aS hinir ýmsu
embættismenn hafi ekkert umboS frá nemendum
til aS fjalla um þessi mál, en þaS er þó ótvf-
ræSur kostur, aS einhver hópur, valinn af nem-
endum skuli vita um gang mála.
3) Ýmis einföld framkvæmdaratriSi hafa fariS
í handaskolum. Má þar nefna kjör á lands-
þing, sem inspectorsfundur var búinn aS sam-
þykkja, aS yrSi fyrir 1. des.^, enda samdóma á-
lit manna, aB ekki veiti af rúmum mánuSi til
undirbúnings fyrir þing, er stendur svo skamma
stund. Þetta kjör fer ekki fram fyrr en þrem
dögum fjrrir þingiS. Einnig vil ég nefna fram-
kvæmd jólagleSi, sem allt of seint var fariS af
staS meS. í fyrra var hafizt handa um miSjan
nóvember, en nú var meir en vika liSin af des-
ember. Auk þess höfSu ýmsir frumdrættir aS
jólagleSi 1968 veriS dregnir löngu fyrr. NÚ var
rokiS í allt í hvelli, enda galt allt þess, bæSi
dagskrá og útlit. Þegar ég sagSi inópector frá
skoSun minni, aS dagskrá hefSi misheppnazt og
ekki veriS skemmtileg, gaf hann þaS furSulega
svar, aS sú hefSi ekki veriS ætlunin.
Her er ekki ætlunin aS ástunda lengri sparCa-
tinslu, en ég vil aS lokum draga saman heildar-
niSurstöSu mina : DaviC hefur mistúlkaC þaS um-
boS, sem nemendur töldu sig gefa honum. Hann
hefur aCeins heimild til aS framkvæma vilja
nemenda en ekki ráSskast meS þann vilja. Verk-
efni inspectors er fyrst og fremst aS virkja
menn til starfa og tryggja lýCræSislega fram-
vindu mála. Hvort tveggja hefur brugSizt í meS-
förum DavíSs.
Ekki er DaviS alls varnaS, t. d. hefur hann efnt
ýmis loforCa sinna, og má helzt Jþakka honum
velheppnaSa atvinnumi&lun. Vil eg þó benda á
framkvæmd loforSa nr. 2, 3, 4, 5, 6, 8, 12 og
15 ( sjá l.tbl. SkólablaCs ). Þá vil ég taka þaC
fram, aS þótt í þessari grein sé ráSizt á in-
spector, ber engan veginn aS túlka þaC sem van-
traust a Davfc Oddssyni til allra hluta. Hann
hefur sýnt og sannaS dugnaS sinn viS félagsstörf,
en axarsköft hans vil ég rekja til þess afar
óheppilega fyrirkomulags aC safna öllum þessum
völdum a eina hönd.
Aths. Inspector var boCiC aS svara greininni,
en tok þvf boSi ekkú ÞaC gæti einhverj-
um þótt benda til aS ekki sé málstaSur hans
góCur.
Þar sem óáneegjan meS DavfS er augljóslega
mjög útbreidd, vil ég ftreka, aS ég tel ekki aS
axarsköft hans stafi af hæfileikaleysi. Það má
furSulegt teljast aS f skóla þar sem nemendur
lfta hver á annan nokkurn veginn sem jafningja,
skuli einum manni vera falin allt aS þvf ein-
ræSisvöld yfir málefnum Skólafélagsins.
Gestur GuSmundsson