Skólablaðið - 01.01.1970, Qupperneq 22

öll þau þrjú landsþing sem haldin hafa veriS,
hafa einkennzt af sýndarmennsku og froSusnakki.
Af þeim hefur enginn arangur orSiÖ, heldur hafa
þau líkzt þinghöldum einstakra kvennasamtaka.
Miklum hluta af naumum þingtíma síðasta þings
var variS til kaffisamsaeta og annarra veizlu-
halda, og jafnvel var í raSi aS efna til skoSana-
ferSa ( sight-seeing tour ) um höfuSborgarsvæSiS
og { álveriS í Straumsvík.
Eitt sem mjög stuSlaSi aS máttleysi þingsins var
raSskun inspectora meS undirbuning og tilhögun
þingsins. Inspector M. R. lýsti þeirri skoSun
sinni á skólafundi aS þaS væri { valdi stjúrna
skolafelaganna, en ekki skolafunda eSa fulltrua,
aS skipuieggja þinghald, þar sem þær ( þ. e.
stjórnirnar ) boSuSu til ^þingsins. Á ótal leyni-
fundum inspectoranna víos vegar um landiS var
m. a. akveSiS aS ekki skyldi fjalla um almenn
þjóSmal a landsþingi og lýstu a. m. k. sumir in-
spectorarnir þvi í skólum sínum aS sá væri vilji
nemenda hinna skólanna.
Þá ákvörSun inspectoranna aS útiioka þjoSmála-
umræSur má rekja til þess^úrelta viShorfs aS
þjoSmál og hagsmunamal séu tveir aSskildir hlut-
ir. HÚn varS til þess aS gera tillögur þingsins
aS máttleysishjali. Hins vegar kom í ljós aS
vilji þingsins var annar. Tillaga sem fol 1 ser
hvatningu til menntaskólanema aS efna til þjoS-
málahreyfingar sem óhás væri stjórnmálaflokkum
hafSi fylgi meiri hluta fundarins, og kom þaS
fram í því aS frávísunartillaga var felld. ÞÓtti
þá DaviS og puntudrengjum hans nærri sér höggv-
iS, og gengu þeir af fundi meS hurSaskellum.
ÞÓtti ýmsum þaS sýna hvers hag þeir bæru fyrir
brjósti, menntaskólanema eSa stjórnmálaflokka.
ÞaS stoS mjög þinginu fyrir þrifum hve tími þess
var naumur. Enginn tími var til aS ræSa ein-
stök mál, enda voru flestar tillögur fullfrágengn-
ar er þingiS hófst og þeim rennt breytingarlaust
í gegn. Eigi þingiS aS hafa einhverja framtiS
fyrir ser i núverandi mynd, þarf aS lengja þaS
til muna svo aS fulltruum gefist næSi til aS kynn-
ast og ræSa málin. Algerle^ga óforsvaranlegt er
hve stuttu fyrir þingiS var a þaS kjöriS hér í
skóla, enda kom 1 ljós aS fulltrúar annarra skóla
voru mun betur undir þingstörf búnir og mótuSu
þau aS mestu, og ber fyrst og fremst aS þakka
laugvetningum fyrir þaS sem betur for.
Þrátt fyrir ýmsa annmarka þin^sina komu nokkr-
ar ágætar tillögur þar fram, þo aS sýnt sé aS
lítinn árangur munu þær bera. Merkastar má
telja tillögui: laugvetninga um punkta- og stiga-
kerfi. ÁstæSa er til aS knýja fast á kröfu þings-
ins um namslaun.
Á þinginu var lögS rxk áherzla á aS upplýsingum
yrSi dreift sem víSast og skjótast. ÍJr fram-
kvæmdum þess hefur IitiS orSiS enn, og hefur
ekki einu sinni sézt bóla á fréttum fra þinginu
hér í skólanum. Samþykktir þingsins voru birt-
ar { blöSum, en þó var sá hængur á aS tvær til-
lögur týndust þar, og var þar um aS ræSa einna
mikilvægustu samþykktir þingsins. önnur var
krafa um full réttindi til handa utanskólamönnum,
en hin um efiingu Hagsmunasamtakanna. RæSur
hér froSusnakkspólitíkin, eins og DavxS Oddsson
hefur lýst sem svo, aS engan megi særa, allra
sízt þá sem meS völdin fara. MeSan svo er
búiS um landsþing menntaskolanema er þaS a
goSri leiS meS aS hverfa í hóp hinna gagnslausu
kjaftasamkoma, sem viS þekkjum öll og teljum
sízt of lxtiS af.
BYLTING EÐA ÞROUN. rhámarki
kalda strfðsins þóttu það góð og
gild rök meðal vinstrisinna, að
þeir verðu andkommúnistlskar skoð-
anir með þvf að þeir væru fylgj-
andl þróun en ekki byltingu.
Eins og mörg rök frá þessum
hræðilega tfma var þeim ekki mót-
mælt og urðu þau jafn hljóða- og
átakalaust hlutt af sameiginlegum
hugsunarhættl fólks og þau sitja nú
föst þar eins og ormur f epli.
Þessi röksemd er óljós, fyrst og
fremst vegna þess, að bylting get- •
ur merkt svo margt ólfkt. Hún
getur merkt vissa þróun á stuttum
tfma (breyting stofnana frá degi
til dags yftr breiða linu f þjóðfé-
laginu) og þar sem slfkt er oft
blóðugt, getur bylting elnnig þýtt
blóðug valdataka.
Elnnlg er þróun óljós, venjulega á
þróunarsinninn við hægfara og
stundum engar breytingar. Það er
nefnilega ekkert annaðhvort/eða
milli þróunar og byltingar. Þróun
leiðir oft á tfðum til blóðsúthell-
inga, bylting kemur oft f veg fyr-
ir beitlngu ofbeldis.
Þróun gerlst f rykkjum, þvfað vlt-
und mannsins getur að visu þróast
og tekið breytingum frá degi tll
dags, en stofnanir hafa hæfiieika
til að halda áfram að vera tll,
jafnvel þótt tilveruréttur þelrra sé
löngu á bak og burt. Þessar inn-
antómu stofnanir eru ávallt gagn-
byltingarslnnaðar, gagnþróunar-
sinnaðar, f stuttu máli sagt :
fádæma afturhaldssinnaðar. Þær er
ekki hægt að þróa, aðeins útrýma
þelm. Baráttan gegn þeim er
mikilvæg, þvf að þær eru lýðræði
og mannlegum framförum stöðug
hætta. Ef forðast á blóðsúthell-
lngar, verður sem sagt sffellt að
vinna að þvf að brjóta þessar úr-
eltu stofnanir niður.
Nútfmlnn ber sterkan svip af þvf
að hann dregst um með hafsjó af
stofnunum sem alls ekkL svara tll
tækni, vitneskju og markmiða nú-
tfmans. Ef tryggja á friðsamlega
þróun verða nýlr starfshasttir að
koma f stað þessara stofnana.
Það verða nefnilega alltaf að vera
fyrir hendi aðrir kostir en ofbeldl.
En svo er ekki alltaf.