Alþýðublaðið - 03.11.1919, Blaðsíða 3

ALÞÝÐUBLAÐIÐ
3
vel í því, hvernig hann vildi láta
bæta það ólag.
Björn Kristjánsson hélt leiðar-
Þingsræðu og minti mjög á 20
ára verðleika sína sem þingmaður
kjördæmisins. Þar sem menn hefðu
nú kosið sig svo lengi, færu þeir
varla að bregðast sér nú. (Hvernig
gat honum dottið það í hug,
aumingja manninum? Yar sam-
vizkan ekki góð?) Þá mintist hann
með þakklæti síns „ógleymanlega
samverkamanns". Já, það var nú
von, að hann myndi eftir honum
nú, þegar hann er búinn að fá
hann til þess að bjóða sig ekki
fram, í þeirri von, að hann kynni
Þá fremur að slysast inn sjálfur.
En þar heflr nú sá góði maður
reiknað skakt. Undanfarið hefir
Björn flotið á bankanum og mak-
legum vinsældum síra Kristins.
Nú hefir hann hvorugt og hlýtur
þvi að sökkva.
Davíð Kristjánsson, frambjóð-
andi Alþýðuflokksins, taldi eitt
merkasta málið, sem fyrir næsta
þing yrði að koma væri alþýðu-
löggjöf, ýmislegar tryggingar og
samhjálp. Skattamál mintist hann
á og vildi láta auka beina skatta,
en minka tolla, því með því feng-
ist réttlæti. Þeir borguðu, sem
græddu og gætu, en ekki þeir,
sem ekkert hefðu af að taka nema
lífsnauðsynjar, og jafnvel töpuðu.
í fossamálinu vildi hann að engu
flana. Taldi bezt að treysta á eðli-
lega innlenda þróun, en ófært að
ráðast í allstór fyrirtæki, nema
i'íkið gerði það. Bætta landhelgis-
vörn taldi hann og lífsnauðsyn.
Einar Porgilsson vildi fara var-
lega í fossamálinu. Hann lagði
mikla áherzlu á landhelgisvörn og
taldi oss eigi nægja minna en 4
varðskip. Vildi láta byggja þau
líkt og togara, en með nokkru
meiri hraða en venjulega og skot-
útbúnaði. Taldi mega fá nokkuð
upp í kostnað með því, að láta
þá fiska um leið og fara í höfn
til skiftis tii að losa. Bankamálum
taldi hann þurfa að koma í betra
horf.
Jóhann i Brautarholti þuldi
ómegnaðan opingáttar-lestur úr
„Lögréttu" blandaðan með „Tíma-
nlegri“ „Titönsku". Taldi hann
lífsnauðsyn fyrir þjóðina að hingað
flyttu þúsundir erlendra manna,
og ógrynni fjár. Var auðheyrt að
hann hlakkaði til, ef hann yrði á
þingi og tlotslettur úr kjötpottin-
um kynnu að lenda þangað. Gerðu
menn lítinn róm að máli hans.
Þá tók til máls úr kjósendahópi
Ingimar Jónsson stud. theol. Vítti
hann mjög harðlega hina algleiðu
opingáttarstefnu þá, er sérstaklega
ákveðið kom fram í ræðu Jóhanns
í Brautarholti, og sýndi greinilega
fram á, hvílík hætta hinu litla
þjóðfélagi voru væri búin, ef t. d.
stofnun eins og fossafélag með 200
milj. kr. höfuðstóli, væri starfandi
í iandinu, og hvílíkur ofjarl hún
yrði hinu íslenzka ríki, þar sem
slík stofnun hefði 20 sinnum meira
fé undir höndum en, en árstekjur
ríkisins næmu. Hið eina rétta
væii, að rikið hefði yfirráð vatns-
virkja þeirra er gerð yrðu. og hneig
ræða hans mjög í sömu átt og
Davíð Kristjánsson hafði haldið
fram í ræðu sinni fyr á fundinum.
Lýsti ræðum. því síðan hve óheil
og loðin ummæli og skoðanir ýmsra
frambjóðenda væru í skatta- og
tollamálunum, og beindist sérstak-
léga að B. Kr., föður vörutollsins
sem nú væri búið að þrefalda, og
sýndi fram á hvernig „fjármála-
spekingur" þessi hefði með lög-
gjafarstarfsemi sinni, bæði í banka-
málum og skattamálum, unnið
landi og lýð til óþurfta, og bitn-
aði það ekki hvað sízt á kjördæmi
hans. Sjálfum sér hefði B. Kr.
aftur á móti verið hinn þarfasti,
og á nýafstöðnu þingi hefði hann
á síðustu stundu fengið því smeygt
inn í fjárlögin, að eftirlaun hans
(B. Kr.) hefðu verið hækkuð um
helming (úr 4 þús. upp í 8 þús.)
Var ræða Ingimars hin sköru-
legasta og var henni tekið með
dynjandi lófataki.
Svo var að heyra sem Davíð
Kristjánsson og Einar Þorgilsson
hefðu mesta samúð manna á fund-
inum, og er það ef til vill eðli-
legt. Svo mikið er víst, að Hafn-
firðingar kæra sig ekki um af-
gamla og þrautónýta afturhalds-
menn, eða gullblindaða opingátt-
arsinna.
Viðstaddur.
St. Jcanne í’yirc.
Eftir Marlc Twain í Harpers
Magazin. Lausl. þýtt.
(Frh.).
Henni var strax fengin yfir-
hershöfðingjatign þó hún væri
ekki nema seytján ára gömul.
Átti hún yfir að ráða mörgum
gömlum herforingjum og einum
prinz. í broddi fyrstu herfylking-
ar, sem hún hafði augum litið,
reið hún til Orleans. Hún tók
með þremur áköfum áhlaupum
öflugustu vígi óvinanna og á tíu
dögum batt hún enda á umsátur,
sem ógnað höfðu Frakkaveldi í
sjö mánuði.
Hún varð að bíða þess um
hríð að fá að leggja í annan leið-
angur. Konungurinn var reikull í
ráði og ráðgjafarnir fláir.
En þegar hún hélt svo aftur af
stað vann hún hverja borgina á
fætur annari og hvern sigurinn af
öðrum. Stefndi hún þá til Rheims.
Hvar sem hún fór gáfust upp
borgir og bæir, virki og víggirð-
ingar. í dómkirkjunni 1 Rheims
setti Jeanne kórónuna á höfuð
konunginum, en fólkið æpti gleði-
óp. Þar hitti hún föður sinn, sem
hafði komið þangað til að sjá
með eigin augum hvað um væri
að vera.
Nú var Jeanne búin að endur-
reisa krúnuna og ná aftur þeim
yfirráðum, sem Englendingar höfðu
hrifsað undir sig. Það var í eina
skiftið að konungur auðsýndi henni
þakklæti sitt. Bað hann hana
sjálfa ákveða launin og njóta
þeirra.
Hún bað ekki um neitt sjálfri
sér til handa. Hún bað þess að
þorpið sitt þyrfti ekki að greiða
neina skatta. Það var henni veitt.
Og hélzt svo um 360 ár. Þá var
það upphafið og er enn. í þá
daga var Frakkland mjög fátækt,
en nú er það ríkt. En í hundrað
ár hafa skattar verið innheimtir í
litla þorpinu.
Jeanne bað þess einnig að mega
hverfa heim til foreldra sinna og
vina að starfinu loknu. Hermdar-
verk stríðsins fengu mjög á hana
og oft og einatt dró hún ekki
sverð úr sliðrum í orustunni til
þess að hún skyldi ekki verða
neinum að bana með því. Við
yfirheyrsluna í Rouen lýsir hún