Austri - 21.01.1977, Blaðsíða 8
8
A.USTEI .
Egilsstöðum, 21. janúar 1977.
Rögi svnmð
i öðru tölublaði Austurlands árið
1977 birtist grein eftir Magna
Kristjánsson, skipstjóra. Virðist svo
sem kapteininum hafi tekist í jóla-
fríi sínu að skjalfesta megnið af
þeim óhróðri sem hann og félagar
hans hafa hingað til látið sér nægja
að hvísla í skúmaskotum um Kaup-
félagið Pram. Höfundur er félags-
maður í kaupfélaginu og hefur því
gengist undir þá kvöð líkt og aðrir
félagsmenn, að vinna ekki félaginu
tjón, og rýra ekki á nokkurn hátt
álit þéss út í frá. Ég ætla ekki að
elta ólar við allan þann óhróður og
ósannindi um Kaupfélagið Fram og
stjórnendur þess sem þarna er sam-
ansafnaður.
Aðeins vil ég taka fyrir nokkur
atriði sem sýna ljóslega sannleiks-
ást og drengskap skipstjórans.
Þá er fyrst til að taka, teppasög-
una. Orðrétt úr Austurlandi: ”Öskar
fór að versla með teppi og veggfóður,
þá fyrst var kaupfélagsmönnum
ljóst að þörf var fyrir þessa þjón-
ustu“. Tilvitnun lýkur. Hvað er nú
hæft í þessu. í lok síðari heims-
styrjaldar hóf kaupfélagið innflutn-
ing á teppum og hefur síðan alltaf
verslað með þessa vöru. Um tíma
hafði það einnig umboð fyrir inn-
lendan teppaframleiðanda og var af-
greitt eftir sýnishornum sem stillt
var út í búðinni og margir muna
sjálfsagt eftir. Þegar Samband Is-
lenskra Samvinnufélaga hóf inn-
flutning á teppum í þeirri mynd sem
nú tíðkast var boðið til sameigin-
legs innkaupafundar kaupfélaganna.
Á þessum fyrsta fundi mætti ég fyr-
ir hönd Kaupfélagsins Fram og
keypti þar bæði teppi og mottur.
Þessir fundir hafa síðan verið endur-
teknir og hefur Kaupfélagið alltaf
tekið þátt í þeim. Veggfóður hefur
verið selt í Kaupfélaginu í mörg ár,
ýmist af lager eða eftir sýnishornum.
Teppasaga Magna er því skrök-
saga og eftir • stendur hann sem
ósannindamaður.
Þá er það sagan um málarameist-
arann, gott dæmi um drengskap.
Orðrétt úr Austurlandi: ”Málara-
meistari bæjarins fór að blanda liti
fyrir bæjarbúa, auðvitað fylgdi
Kaupfélagið á eftir“, tilvitnun lýkur.
Um þetta er það að segja að í
Kópavogi er málningarverksmiðja
sem heitir "Málning hf.“. Nefndur
málarameistari er umboðsmaður
hennar. Kaupfélagið hefur aftur á
móti umboð fyrir Sjöfn, málningai'-
verksmiðju samvinnumanna á Akur-
eyri. Nú var það þannig að Málning
hf. varð fyrst til að taka upp blönd-
un lita með þeim aðferðum sem nú
tíðkast. Það leiddi því af sjálfu sér
að umboðsmaður hennar fékk tæki
til blöndunar. Sjöfn tók þessa aðferð
upp nokkru seinna og útvegaði þá
kaupfélögunum blöndunarvélar og
auðvitað var Kaupfélagið Fram þar
með. Þessi þjónusta hefur líkað mjög
vel og veit ég ekki til að neinn ann-
ar en Magni hafi séð ástæðu til þess
að nota þetta til árása á Kaupfélagið.
Magni segir: ”Mikinn hluta af
byggingavöruversluninni hefur Kaup-
félagið misst af ýmsum ástæðum.“
Enn eru hér ósannindi á ferð, ósann-
indi vegna þess að sífellt er verið að
auka byggingavöruverslunina og á
síðustu árum hefur verið varið stór-
fé til þess að bæta aðstöðu hennar
með það fyrir augum að hún geti
betur þjónað hlutverki sínu. Hillir
nú undir það að þar náist merkur
áfangi. Hitt er annað mál og því hef-
ur Magni ekkert vit á, því hann hef-
ur ekkert nálægt verslun komið, að
það er mikið vandaverk að reka
byggingavöruverslun í 1600 manna
bæ úti á landi og það sama gildir
reyndar með allar sérverslanir. Það
má því segja að hún liggi vel við
höggi ”af ýmsum ástæðum“ þegar
óhlutvandir menn telja sér það
henta.
Enn orðrétt úr Austurlandi: ”Á
síðasta aðalfundi lýsti framkvæmda-
stjórinn því áhugamáli sínu að koma
fiskversluninni í hendur einkaaðila",
tilvitnun lýkur. Hér er ekki hikað
við að leggja honum orð í munn, orð
sem allir fundarmenn vita að aldrei
voru sögð. Það sem kaupfélagsstjór-
inn sagði um þetta var að hann væri
albúinn að afhenda Síldarvinnslunni
fiskverslunina þar sem hún hefði nú
umráð alls þess fisks sem hér berst
á land, og mundi því trúlega geta
innt þessa þjónutu betur af hendi
en Kaupfélagið. Mér eru það vissu-
lega ný sannindi ef Síldarvinnslan
er einkafyrirtæki. Kannski álítur
Magni svo, og er honum þá vorkunn.
Viðskipti sjómanna tekst Magna
ekki heldur að rægja af Kaupfélag-
inu. Á síldarárunum vann ég á
síldarradioinu og kynntist þessum
málum vel. Þá var það mál sjómanna
að hvergi á Austfjörðum og þó víðar
væri leitað fengju þeir betri þjón-
ustu en í Neskaupstað. Jafnvel kom
fyrir að skip komu hingað frá lönd-
un annars staðar til þess að taka
kost. Þetta hefur ekkert breyst, og
þá þekki ég sjómenn illa eftir að
hafa verið sjómaður í á fjórða ára-
tug ef þeir taka undir slíkt skítkast,
þeir vita vel að afgreiðslugjald er
ekki einangrað við Kaupfélagið
Fram.
Nú síðustu daga hefur skipstjór-
inn reyndar verið önnum kafinn við
akstur á vörum frá elsku kaup-
manninum. Til þess hefur hann not-
að sinn eigin bíl og lagt til sjálf-
boðaliða. Menn velta því nú fyrir sér
hvort þetta sé gert af ást til sjó-
mannanna eða kaupmannsins. Kann-
ski má Kaupfélagið eiga von á þess-
ari þegnskylduvinnu og þá fellur að
sjálfsögðu niður áðurnefnt afgreið-
slugjald.
Hugleiðingar um afskriftir og út-
söluverð lýsa svo vel vanþekkingu
skipstjórans á verslunarmálum að
óþarft er um að fjalla, en trúað
gæti ég þó að félagar hans í flokkn-
um roðni fyrir hans hönd, en öðrum
verði á að brosa.
Enn segir kapteinninn. ”Kaupfé-
lagið hefur verið seinlátt hvað varð-
ar nýtísku verslunaraðferðir". Hvað
er nú hæft í þessu? 1 maí 1951 var
tekið í notkun þriggja hæða verslun-
arhús sem þá var áreiðanlega hið
stærsta sinnar tegundar á Austur-
landi. Á neðstu hæðinni allri var
sölubúð sem svo var vandað til að
orð fór af. Árið 1962 var þessi búð
þó orðin of lítil og var þá næsta
hæð innréttuð og þangað flutt vefn-
aðarvara, skór og fatnaður og mat-
vöruversluninni breytt í kjörbúð,
sem var sú fyrsta á Austurlandi.
Litlu seinna var búsáhaldadeild
breytt í kjörbúð. Á síðasta ári var
enn orðið of þröngt um vefnaðar-
vörudeildina. Var þá þriðja hæðin
tekin í notkun og jókst húsrými
deildarinnar þá um helming eins og
kunnugt er. Nú undanfarið hefur
verið unnið að algjörri skipulags-
breytingu á kjörbúðinni í stórauknu
plássi. Öllum undirbúningi er lokið
og tæki farin að berast. Framkvæmd-
ir geta því hafist strax og bygginga-
vörudeildin er komin í sitt nýja og
glæsilega hús en sú framkvæmd er
sem áður getur senn að komast á
lokastig.
Loðnnn
19/1 jk.
Nú er loðnan farin að berast til
Austfjarðahafna. Nyrsti staðurinn
hér í kjördæminu þar sem loðna er
brædd er Vopnafjörður. Þangað hafa
nú borist 2000 tonn en þróarrými er
þar fyrir um 10.000 tonn og afkasta-
geta bræðslunnar er 500 tonn á sólar-
hring. Meiri loðna hefði borist þang-
að í vikunni ef hafnarskilyrðin hefðu
verið betri, en eins og fram hefur
komið í fjölmiðlum hafa bátar orðið
frá að hverfa vegna óhagstæðs veð-
urs og ókyrrðar í höfninni. Verk-
smiðjan á Vopnafirði fer í gang á
morgun, miðvikudaginn 20. janúar.
Til Seyðisfjarðar kemur nú hver
loðnubáturinn af öðrum. Þar er nú
aðeins önnur bræðslan starfhæf, en
verksmiðja Hafsíldar skemmdist af
sþrengingu sem kunnugt er. Unnið
er nú að því að koma henni í lag.
Á Neskaupstað var byrjað að
bræða í dag og þangað kemur nú
hver báturinn eftir annan til lönd-
unar. Nánar verður sagt frá loðnu-
vertíðinni i næsta blaði og vonandi
leyfir veðrið veiðar næstu vikurnar
því mikils er um vert að loðnan fari
ekki hjá garði á leið sinni suður um.
Enn er þess að geta að þegar
mjólkurstöð var byggð fyrir rúmum
16 árum var það eingöngu fyrir
harðfylgi kaupfélagsstjóra að sú
framkvæmd varð að veruleika. Svo
mögnuð var ótrú forráðamanna þess-
ara mála í Reykjavík á því að hægt
væri að reka slíkt fyrirtæki á ekki
stærra framleiðslusvæði. Nú eru vél-
ar þessarar stöðvar orðnar of litlar,
enda nýjar væntanlegar á næstu
mánuðum. Ég held að þessi upptaln-
ing sýni að Kaupfélagið hefur ekki
verið seinlátt heldur í fararbroddi.
Dylgjum Magna um vörurýrnun
hlýtur að vera beint að starfsfólki.
Það er því rétt að það komi fram
að hún er í algjöru lágmarki. í
Kaupfélaginu vinnur heiðarlegt fólk
sem hefur lagt metnað sinn í að
hirða og varðveita lagerinn eftir
bestu getu. Það mun því taka skjalli
skipstjórans með varúð.
Að síðustu þetta, heilbrigð gagn-
rýni á Kaupfélagið er sjálfsögð. Það
er eins með það og önnur mannanna
verk að ýmsu er þar sjálfsagt ábóta-
vant, en slík rógsiðja sem Magni
Kristjánsson og félagar hans halda
uppi á ekkert skylt við það. Ég hef
velt því fyrir mér hvað liggur hér
að baki. Ekki trúi ég því að Alþýðu-
bandalagsmenn standi almennt að
þessum óþverra og örugglega er
þetta ekki í þágu almennings. Hvað
er þá hér á ferðinni? Kannski rennir
mig grun í það. En það væri efni í
aðra grein og það bíður síns tíma.
Neskaupstað,
sunnudaginn 16. janúar 1977.
Haukur Ólafsson.
Ftá Hetti
í vetur hefur verið mikil gróska
í íþróttastai'fseminni hjá félaginu.
Fyrir áramót stunduðu u.þ.b. 120
manns íþróttaæfingar í Valaskjálf á
vegum félagsins. Er það mikill fjöldi
miðað við þá aðstöðu, sem fyrir
hendi er. Nú eru æfingar hafnar að
nýju og er það von okkar að þær
verði ekki minna sóttar, en fyrir
áramót,
I vetur hefur verið starfandi
Grunnskóli Í.S.Í. á vegum félagsins,
undir umsjón og leiðsögn Emils
Björnssonar íþróttakennara. Nem-
endur í skólanum eru 8 talsins.
21. desember var dregið í Ferða og
leikfangahappdrætti Hattar og komu
vinningar á eftirtalin númer: Nr.
30, 69, 75, 83, 124, 126, 220, 276, 318,
387, 409, 412, 413, 490, 516, 522, 532,
591, 595, 604, 664, 690, 691,
706, 726, 750, 760, 779, 825, 839, 920,
1036, 1060, 1225, 1234, 1247, 1261,
1276, 1298, 1317, 1378, 1411, 1449,
1460. Vinninga má vitja hjá Helga
Halldórssyni Tjarnarlöndum 13 s.
1247.
Að lokum viljum við nota tæki-
færið og þakka öllum, er studdu
okkur á einn eða annan hátt á síð-
ast liðnu ári.