Nýr Stormur - 24.09.1965, Síða 12

I
Fyrir rúmlega 50 árum, eða hálfri öld, sknfaði ungur
maður, sem síðarmeir átti eftir að verða einn merkasti stjórn-
málamaður þjóðarinnar, Jónas Jónsson frá Hriflu, grein 1
tímarit ungmennafélaganna, Skinfaxa. Grein þessi vakti
mikla athygli og þótti eiga brýnt erindi á þeim tima. Þá
þegar úði og grúði af allskonar misindismönnum í fjármál-
um meðal þjóðarinnar.
í dag eru þessir menn nefndir í daglegu tali okrarar og
braskarar og fjármálaspekúlantar. Verður nú tekin upp smá-
kafli úr þessari grein til að sýna fram á að fyrirbrigðið er ekki
nýtt, þótt aldrei hafi það blómgast eins og nú. Jónas gefur
þessum mönnum nafn: Filistear og lætur eftirfarandi fylgja
í nafnfesti: , Til bráðabirgða mætti kalla þá Filistea, unz
annað nafn fæst betra. Orðið er gamalt í málinu og táknaði
þá hérumbil það sama og hér er um að ræða. Filisteinn
var óvinur hinnar útvöldu þjóðar, og hér þeirra manna, sem
halda upp tryggu og siðuðu þjóðfélagi. Hann var fyrrum
eftirbátur, en er nú kynkippingur, sem fylgir lægri og auð-
virðilegri lífsstefnu en samtíðin. Sigur hans er sigur heimsk
unnar, grimmdarinnar og ranglætisins yfir vitinu, siðgæðinu
og réttinum." Og Jónas gefur nánari skýringar á fyrir-
brigðinu: „Sá hópur manna sem hér er við átt, lifir á því
að flá menn inn að skyrtunni, hafa fé af þeim sem unnt er.
Þó eru þeir hvorid þjófar né ræningjar. Það eru gamlar
stéttir, sem dragast nú meir og meir aftur úr, því að þær
eru ekki lengur í samræmi við ándá riýjá tíriiahs. í stað þeirra
koma þessir nýju menn. Þeir læðast ekki inn í hús manna
um nætur, né storma þau með ofbeldi til féfanga. Þeir koma
um hábjarta daga, prúðir og vel búnir og hegða sér í öllu
á vísu vel siðaðra manna.
Þeir tefja, þiggja beina, fara og enginn gætir að fyrr en
þeir eru farnir, að þeir hafa haft á brott með sér meir eða
minna af eignum þess, er þeir gistu; stundum aleiguna og
mannorðið með. Engin leið er að veita þeim eftirför til að
ná fengnum úr greipum þeirra. Allar gerðir þeirra eru lög-
legar. List þeirra er fólgin í því að hafa fé af öðrum á lögleg-
an en siðferðislega rangan hátt." Þessi grein er rituð, eins og
áður er sagt, fyrir hálfri öld og þótti þá orð í tíma töluð.
Jónas virðist ekki hafa haft hina svonefndu okurkarla í huga,
enda voru þeir ekki orðnir eins afgerandi afl í þjóðfélaginu
eins og nú. Okrarastéttin byggir alla sína afkomu á lögbrot
um og að því er virðist með sælu samþykki yfirvalda.
Fyrir rúmu ári síðan var gefið hér út blað, sem bar nafn
þessara manna. Því blaði var ekki ætlað lengra lífdaga, en
það dó hinsvegar ekki úr leiðindum, því að því var mjög vel
tekið og vöktu umræður þess mikla athygli. Annar af ritstjór
um þessa blaðs hefur ekki gleymt aðild sinni að því blaði og
minnisstæðum viðskiptum sínum við þessa virðingarmiklu
stétt. Hann mun nú reyna að halda kunningsskapnum við,
þótt á annan hátt verði, en þeir kynnu að óska og eru vanast-
FÖSTUDAGUR 24. september 1965
ir. Munu verða sagðar hér í
blaðinu smáskrýtlur af þeim
höfðirigjum við og við, ásamt
stéttarbræðrum þeirra í fjár
plógsstarfseminni. Eru þeir
beðnir að virða viljann fyrir
verkið, en þeim skal þó lof-
að því, að ekki skal á þá
logið, enda tæplega hægt.
Hinstvegar er sagt, að asn-
inn þekkist oftast af eyrun.
um. Munu lesendur þessa
blaðs eiga von á því að sjá
langar og stuttar frásagnir af
afreksverkum FILISTEANNA
í þjóðfélaginu.
Nýtízku
verömæta
sköpun
Eips og kunnugt er ríkir vel
megun mikil hér á okkar kæra
íslandi.
Er þessi velmegun einkum
þökkuð frábærri stjórn, sem
verið hefir á öllum hlutum hér
á landi undanfarna áratugi,
eins og sjá má af blöðum.
Hefir meir að segja sjálfur
Guð almáttugur sérstaka vel-
þóknun á þessari stjóm og er
steinhættur að láta rigna jafnt
yfir réttláta og rangláta.
Hefir það einkum birzt í því
að þróunin er orðin á þá leið,
að þeir réttlátu þurfa ekki að
slita út kröftum líkama og sál-
ar til að tryggja sér vaxandi
velmegun og öryggi. Nú Þurfa
þeir ekki annað en vera of-
boð lítið undir hjá máttar-
völdunum og fá þá til dæmis
lóðir á góðum stöðum, byggja
síðan eintthvað á lóðunum,
þarf ekki að vera mikið, láta
svo mannvirkin standa í svona
fjögur til fimm ár. Eftir fimm
ár er síðan selt og er þá komið
geypiverð á hlutina, bæði
vegna verðbólgu og svo vegna
þess að byggðin færist út. Þann
ig hækka lóðir og eignir um 6
—800 prósent á tiltölulega
skömmum tfma. Þá þarf heldur
ekki að greiða neina skatta af
eignaaukningu sé dæmi nefnt.
Þetta er að kunna vel til verks
og ekki að undra þótt almenn
velmegun ríki á íslandi. Enda
sagt að landsfaðirinn sé ánægð
ur á svip þessa dagana, laus
við Guðmund í. og stóriðja á
næstu grösum. Þessum málum
verða gerð nánari skil síðar.
flWNUB
Þrálátur orðrómur er á sveimi um að einn af athafna-
mönnum kaupsýslustéttarinnar hafi „brunnið inni“ með
800 þúsund króna ávísun, er Seðlabankinn lét gera könnun
í bönkunum fyrir nokkrum dögum.
Þetta leiðir huga manna að því að tíðkast hefir um lang-
an aldur að gefnar hafa verið út innistæðulausar ávís-
anir í stórum stíl í því skyni að afla mönum og fyrirtækjum
rekstrarfjár I bönkum ,án þess að um raunverulegar lán-
veitingar væri að ræða. Menn hafa ekki ætlað sér að svíkja
út fá á þennan hátt, án þess að greiða það, og má svo
segja um marga hluti, sem tilmisferlis má telja. Ávísanirnar
eru seldar í bönkum og bankaútibúum, sem fjarst bankanum
sem gefið er út á.
Með þesu móti eru ávísanir nokkra daga á leiðinni í aðal-
bankann og útgefandinn fær „lán“ í nokkra daga. Sagt er
að sum fyrirtæki hafi haft fasta starfsmenn, sem eingöngu
sinna þessum „viðskiptum". Þetta er og augljóst af „stikk-
pí’ufum" þeim sem Seðlabankinn hefir látið gera. Komið
hefir í ljós að hér er um háar fjárhæðir hjá vissum aðilum
að ræða, því að heildarupphæðirnar skipta milljónum, en
ávísanirnar eru tiltölulega fáar og meginhluti þeirra lágar
ávísanir ,sem gefnar eru út í ógáti.
Ef saga þessi er sönn, um kaupsýslumatadorinn, sýnir hún
aðeins að þessi svikamilla er enn í fullum gangi, en hér
eru stórir menn á ferð, sem hvorki fá dóm, eða nafn sitt
í blöðin. - »
Eins og kunnugt er hefir Guðmundur Ólafs, bankastjóri
Iðnaðarbankans hætt störfum við bankann. Ekki hafa verið
gefnar neinar skýringar á hvarfi hans úr bankanum. Er
slíkt illa farið. Bankinn er að verulegu leyti ríkisbanki og
koma því málefni hans almenningi við. Fráhvarf og ráðn-
ingar bankastjóra þykja alltaf tíðindum sæta, því svo
margir þurfa að sækja ráð sitt til þessara manna. Guð-
mundur er einn af reyndustu bankamönnum landsins og
að því ,er virðist við fulla heilsu, svo það er von að
fólk spyrjí. Aldrei hefir heyrzt annað en að Guðmundur
hafi innt störf sín af hendi með stakri trúmennsku. Ráð-
stafanir sem þessar, kalla á kjaftasögur og getgátur og
er þá hætta á að saklausir verði að líða. Úr Útvegsbank-
anum hefir kvisast sú sögn, að tveir af bankaráðsmönnum
Iðnaðarbankans hafi farið fram á það við bankaráð Út-
vegsbankans að hann endurréði Guðmund að bankanum.
Menn þessir eru umsvifamiklir iðnrekendur og munu hafa
mikil viðskipti við bankann. En viðskiptamenn bankanna eru
þeir nefndir, sem skulda bönkunum mikið fé. Er álitið að
Guðmundur hafi talið að fleiri þyrftu að fá peninga úr
bankanum. En þá peninga eiga, sem kunnugt er menn, sem
ekki komast i bankaráð. Munu þeir S.S. mennirnir hafa
viljað losna við Guðmund með góðu og talið sjálfsagt að
koma honum á eftirlaun i Útvegsbankanum. Bankaráðið
varð ekki við beiðninni, en Guðmundur hlaut samt að
fara. Hirðir hann nú laun sín í bankanum, en fær ekki að
vinna.
Margt er
Mesta nýjabrumið er nú far
ið af hinum spennandi og yfir
máta gagnlegu umræðum
blaðanna um utanferðir
stjórnmálamanna. Bæði Ey-
steinn og Þórarinn eru komn
ir heim. Eitt blaðið var í fýlu
yfir því, að Eysteinn skyldi
ekki gefa skýrslu um ferðina,
en því hlýtur að vera rórra
núna, því að Eysteinn er byrj
aður að segja barnasögur úr
ferðinni. Grýlu sá hann enga
skrítið í....
og ekki heldur jólasvein. það
er líka nóg af þeim hér.
Bjarni sagði líka frá ísrael
á sínum tíma, og hann hafði
opinberan fund um ferðina,
því að hann sá svo margt,
bæði úlfalda og samyrkjubú,
sem hann var mjög hrifinn af.
Vonandi að hann hafi ekki
gert úlfalda úr mýflugu.
Eins og kunnugt er, var sett
farbann á ýmsa skipverja á
jöklunum um daginn. Nú
er rætt um það í fullri al-
vöru að setja eigi farbann á
kallana á stjórnarskútunni,
um óákveðinn tíma, og far
bannið þegar komið á Ingólf.
Orðið er laust!
Er þér nú hafið lesið
þetta blað, væri ritstjórum
þess kært, ef þér vilduð
láta í Ijós álit yðar á því
og gefa þeim ábendingar.
Ennfremur óskar blaðið
eftir efni og greinum. Eitt
skilyrði er sett, og það er,
að sannleikurinn sé allur
sagður og ekkert nema
sannleikurinn.
Hafa ríkisspítal-
amir neyðzt til
að ráða giftar
hjúkrunarkonur
þeim skilyrðum
að gefa ekki laun
þeirra upp til
skatts?
Hvað með sér-
sköttun hjóna?
\