Nýr Stormur - 06.10.1967, Side 6
0
f(£$ORM(IR
FOSTUDAGUR 6. OKT. 1967.
GUNNAR HALL:
Þættir ór stjórnmálasögu
íslands eftir áriö 1900
Mnn 18. september 1915
birtist í ísafold. Stefnuskrá
S jálf stæðisf lokksins;
Vér undirritaðir Sjálfstæð-
ismenn viljum vinna að lands
málum á grundvelli þeim, ér
hér segir:
I. Mál landsins út á við. {
a) Samband við Dani. 1
Vér viljum eigi að gerðar
séu fyrst um sinn tilraunir af
íslands hálfu til samninga um
samband vort við Dani, heldur
viljum vér sem bezt færa oss
í nyt núverandi stjórnarfyrir-
komulag, og vinna á þeim
grundvelli að andlegu og
efnalegu sjálfstæði þjóðarinn
ar, með því takmarki, að hún
fái tekið öll mál í sínar hend-
ur og farið með þau.
b) 'Vér viljum vinna að því,
að skapa landinu lánstraust
á peningamarkaði heimsins,
svo sem hverju öðru ríki™svo
að það geti fengið það lánsfé,
er því er nauðsynlegt, meðf
þeim kjörum sem bezt bjóðast.
í þessu skyni, meðal annars,
viljum vér að unnið sé að því,
eftir því sem fært er, að gera
landið og þjóðina kunna öðr-
um menntaþjóðum heimsins.
c) Vér viljum beina sam-
göngum vorum og vetzlun við
önnur lönd til þeirra staða, er
oss er hentugast að skipta við.
II. Innanfandsmál.
a) Samgöngur á sjó og
landi.
Vér viljum vinna að þvl, að
þær komtst í hendur inn-
lendra manna, svo að lands-
menn fái bg haldi sjálfir for-
ræði á þeim að öllu leyti.
b) Fiskiveiðar.
Þær viljum vér efla á allan
hátt, ekki sízt botnvörpuút-
gerð og stærri vélbáta. Því
viljum vér vinna að því, að
hafnir verði gerðar á hentug-
um stöðum og lendingarstaðir
bættir, og því flýtt sem mest,
að strandvarnir komist að
fullu í vorar hendur.
c) Landbúnaður.
Vér viljum að endurbætt
verði landbúnaðarlöggjöfin,
sérstaklega að kjör leiguliða
verði bætt og unnið kappsam-
lega að ræktun landsins.
d) Vátrygging.
Vér viljum fá það rannsak-
að, hvort unnt sé að stofna
hér á landi til vátrygginga,
svo sem í skipum, að því leyti
sem það er eigi ge^t, svo og
brunatryggingar, ííftrygging-
'ar ofe slysa.
e.) Menntamál.
Vér filjum styðja æðri
menntastofnanir landsins því
að það teljum vér auðsætt, að
muni verða til mikils stuðn-
ings í baráttu vorri fyrir til-
verunni. Jafnframt viljum vér
vinna að því, að alþýðumennt
un vor verði sem mest bætt
og kennsla í sérfræðigreinum,
svo sem jarðyrkju, verzlun og
sjómannafræði verði gerð
sem fullkomnust.
f) Verzlunar og ban&amál.
Vér viljum að verzlunar og
atvinnulöggjöf landsins verði
endurskoðuð og bætt sem
fyrst að verða m$. Innlenda
banka viljurh vér efla sem
kostur er framast, svo pen-
ingaviðskipti landsins og
landsmanna geti sem mest
farið um þeirra hendur og orð
ið fyrir aðstoð þeirra og milli-
göngu. — Það er og takmark
vort, að allir hlutir landsins
geti haft bankanna sem jafn-
ast og fyllst not.
g) Iðnaður.
Vér viljum styðja hverskon-
ar iðnað í landinu, sérstaklega
þær greinar, sem standa í
sambandi við aðalatvinnuvegi
vora. Jafnframt viljum vér
vinna að því, að takast megi
að framleiða rafmagn með
fossföllum til iðnaðar og ann-
ars.
h) Skatta og tollalög.
Viljum vér að endurskoðuð
séu og þeim málum komið í
fastara og betra horf en þau
nú eru í.
t
i) Vér viljum vinna móti
stéttaríg í landinu og forrétt-
indum einstakra stétta.
k) Það teljum vér grund-
völl undir öllu heilbrigðu
stjórnarfari í landinu, að
heimtuð sé fullkomin ráð-
vendni og réttlæti af öllui'n
þeim, er með umboð þjóðar-
innar fara, embættismönnum
og öðrum starfsmönnum henn
ar, og fullum lagajöfnuði sé
haldið uppi fyrir æðri sem
lægri. Að því viljum vér vinna.
l) Vér viljum að unnið sé
að því, að lög vor verði þjóð-
leg að gerð og að útrýmt verði
úr löggjöf vorri öllu því, sem
útlent er og eigi á hér við, svo
og að dómaskipan landsins
verði komið 1 betra og hag-
kvæmara horf.
Vér væntum þess, að aliir
góðir Sjálfstæðismenn líti svo
á, að það sé skylda þeirra að
vinna að efnalegu og andlegu
sjálfstæði voru með veruleg-
um Framkvæmdum í þarfir
landsins, fremur en að eyða
kröftum þjóðarinnar 1 orða-
stælur, sem til þoss elns eru
fallnar, að skapa úlfúð milli
landsmanna í stað SAMUÐAR,
sem reynast mun oss sem oðr-
um skilyrði fyrir öllum þjóð-
nytja framkvæmdum.
Reykjavík í september 1915.
í miðstjórn Sjálfstæðis-
flokksins.
Br. Björnsson
(form. Sjálfstæðisfél.)
Jón Þorkelsson
(alþ.m.)
Ólafur Björnsson
(ritstj. ísafoldar)
Ólafur Ólafsson
(f rlkirk j uprestur)
Sveinn Björnsson
(alþ.m.)
Utan miðstjórnar
Bjarni Þorláksson
(alþ.m.)
Einar Arnórsson
(alþ.m.)
Gísli Sveinsson
(yfirdómslögm.)
Jakob Möller.
Karl Einarsson
(alþ.m.)
Magnús Pétursson
(alþ.m.)
Sigurður Gunnarsson
(alþ.m.)
Harmleikurinn
Hr. Gabour hafði áöur
skreiðst um'í herbergjunum á
efstu hæð og kallað á hjálp.
Tveir menn fylgdu honum nú
eftir upp stigann og litu á hin
fjögur, sem lágu í einni hrúgu.
En þeim virtist enginn þeirra
vera lifandi.
Lögreglunni hafði verið gert
aðvart og allt handbært lið
var sent til háskólans Frá flug
vellinum í Austin hóf lítil
kennsluflugvél sig á loft með
vopnaðan lögregluþjón um
borð.
Ungir námsmenn í hvítum
SKyrtum, sem voru ágætis
skotmörk, hlupu út á opið
svæðið og hjálpuðu eða björg-
uðu hinum særðu.
Gift námsfólk, hún komín
átta mánuði á leið, urðu fyrir
skothríðinni. Hún fékk skotj í
kviðinn og er hann ætlaði áð
hjálpa henni og skýldi henpi
varð hann fyrir skoti og léjzt
en hún lifði af en hið ófædcja
barn dó. {
Kúlunum hélt áfram |ð
rigna niður úr turninum. Hn
nú var lögreglan farin að
svara skothríðinni. Höfuð og
herðar Whitmans gægðust
o
8 iurninsjm
ekki lengur yfir brjóstriðið, nú
skaut hann í gegn um fram-
ræslupípurnar á því. í langan
tíma flaug vélin í hringi yfir
turninum, en er hún nálgaðist
urðu þeir að hörfa undan kúl-
um Whitmans.
Lögregian átti í miklum erf-
iðleikum| með forvitið fólkf
Sem varí^ að halda í hæfilegri
fjarlægð frá turninum og enn
fremur nokkrum „óbreyttum"
sem höfðu blandað sér í leik-
inn. Einn þeirra hafði orðið
fyrir skoti frá Whitman og
flýtti sér heim til að ná í byssu
sína og skaut nú á turninn
ofan af þak á nærliggjandi
húsi ásamt tveim lögreglu-
mönpum.
Slijól Whitmans var svo
öruggt að lögreglan vildi ekki
leyfa sjúkrabílunum, sem biðu
á öruggum stöðum, að fjar-
lægja hina særðu. Lögreglu-
maður, sem hafði gefið kost á
sér, var skotinn. Blaðamaður,
sem hljóp í fylgsni hj^ turn-
inum var einnig skotinn, en
tveir lögregluþjónar, sem
höfðu hlaupið aðeins fyrr,
höfðu það af.
— Hann var afburða skytta;
aðeins meira til vinstri og ég
hefði fengið kúluna í hjartað,
hvernig gat hann verið svona
nákvæmur, ég sem var hlaup-
andi. Ofanfrá, og^það á þessu
færi?
Hinir særðu, sem lágu í sól-
inni, en það var 37 stiga hiti
í skugga, hlutu að kveljast
óskaplega. Klukkan 12,35 kom
skotheldur bíll frá léigufyrir-
tæki, sem sá um jjeningaflutn
inga, og hægt var að koma
hinum særðú til hjálpar að
nokkru leyti.
Þeþar útvarpað var fyrstu
tilkynningunum frá lögregl-
unni að morðingi léki lausum
hala í turninum var hinri 29
ára gamli lögregluþjónn Ram
iro Martinez af mexicönskum
ættum, staddur í eldhúsinu
heima hjá sér og steikti buff.
Hann átti fri þennan dag.
Stundu seinna var hann
staddur á háskólalóðinni, til-
búinn að gera skyldu sína.
Gamall yfirforingi, Allen
Crum sá tvo stúdenta draga
þann þriðja á milli sín út af
bannsvæðinu. Hann hélt að
þeir hefðu verið að slást og
ætlaði að hjálpa hinum
„fallna“, en námsmennirnir
æptu á þann að vara sig fyrir
skyttunni í turninum. Nokkr-
um kúlum rigndi yfir hann
t
orðum piltanna til sönnunar.og Day opp kollunum.
Crum og nokkrir aðrir sem
komið höfðu á vettvang flúðu
í skjól. Crum hitti skömmu
seinna á Day lögregluþjón og
fylgdust þeir að. Nokkru síðar
náðu þeir í mann sem gat vís-
að þeim leið inn í turninn um
neðanjarðargöng. Þessi göng
voru hluti af völundarhúsi,
sem lá undir svæðinu.
Nú voru liðnar fjörutíu og
fimm mínútur síðan Whitman
hóf skothríð úr turninum.
Ramiro hafði tekist að
sleppa inn í turninn og þar
hitti hann fyrir starfsbróður
sinn McCoy og nokkrum mín-
útum siðar skutu þeir Crum
McCoy rétti Crum riffil.
Þeir héldu upp með lyftunnl
og til öryggis athuguðu þeir
herbergin á 26. og 27. hæð. Hr.
Gabour ráfaði ennþá um í
sinnuleysi og blæddi mikið.
Mennirnir fjórir gengu gæti
lega upp íangan stigann og er
upp kom sáu þeir líkin af hin-
um meðlimum Gabour-fjöl-
fjölskyldunnar. Inngangurinn
að flatþakinu var hindraður
með húsgögnum og er þeir
tóku að ryðja þeim í burtu
fundu þeir líkið af móttöku-
stúlkunni.
Whitman hleypti af skoti,
Samtíðar-
menn
*
Ef þér viljið vita deili á einhverjum þeirra sem
fremstir standa í önn og athöfnum þjóðarinnar,
þá má fletta upp í bókinni Samtíðarmenn.
Bæði bindi ritsins eru nú komin út. Þar eru
stutt æviágrip 4687 manna og kvenna. Fæst í
bókaverzlunum um allt land.
__________________
1