Morgunblaðið - 15.04.2011, Qupperneq 21

stór og hentar vel fyrir lesturinn.
„Það er góður tónn í húsinu og líka
mjög góður andi. Þar er gott að
vera,“ lýsir Sigurður, en Passíusál-
malesturinn virðist strax orðinn
fastur liður hjá bæði heimamönn-
um og gestum sem vilja ekki missa
af þessum viðburði.
„Það er góður hópur sem kemur
í kirkjuna meðan á lestrinum
stendur. Flestir staldra við um
stund og hlusta á nokkur erindi áð-
ur en haldið er aftur af stað. Aðrir
dvelja lengur og til eru þeir sem
hlýða á allan lesturinn, þótt ekki
séu þeir nú margir.“
Áhrifamikil orð
Sigurður segir Passíusálmana
einstakt verk og margbrotið, bæði
að inntaki og formi. „Tvímælalaust
var Hallgrímur frábært skáld og í
Passíusálmunum nær hann ótrúleg-
um hæðum. Útkoman er nánast
óviðjafnanleg tegund af skáldskap,“
segir Sigurður. „Fyrir mér birtist í
sálmunum maður sem er einlægur
og hreinn í sinni trú og mér finnst
það ótrúlega áhrifamikið þegar
svona hæfileikaríkur maður gefur
sig heilan og óskiptan í sitt verk út
í ystu æsar.“
Krafturinn í Passíusálmunum er
þess eðlis, að mati Sigurðar, að
fólk hlýtur að hrífast, jafnvel óháð
trúarskoðunum. „Ég er kannski
ekkert sérstaklega heittrúaður
sjálfur, en ýmislegt í mörgum
trúarbrögðum sem hrífur mig og
þá frekar það sem er sameiginlegt
með þeim í kjarna sínum en hitt.
Hvað sálma Hallgríms snertir er
óhjákvæmilegt að hrífast af einlæg-
um trúarhita hans og ást á Jesú
Kristi og boðskap hans.“
Við hvern lestur segir Sigurður
að skilningurinn dýpki, en að sálm-
arnir geri heilmiklar kröfur. „Mað-
ur þarf að skilja bakgrunninn,
maður þarf að hafa einhverja hug-
mynd um píslarsöguna, um mann-
kynssögu þess tíma og svo um tíma
Hallgríms, því hann skírskotar
jafnt fram og aftur í sálmunum.
Mér sýnist það hreinlega vera efni
í ævistarf að ná góðu valdi á flutn-
ingi þeirra, hvað varðar þekkingu,
skilning og getu til þess að koma
þeim vel yfir á sínu formi.“
ai@mbl.is
MORGUNBLAÐIÐ | 21
20 fjallgöngur sem eru
á færi barna frá 6 ára aldri
og allrar fjölskyldunnar
Önnur prentun
komin í verslanir
Gleðilega Páska
Eitt helsta trúarrit
Íslendinga
í gullfallegri útgáfu
Valdir biblíutextar sem búa yfir
visku, styrk og hvatningu
– gott veganesti fyrir lífið
Fermingargjafir
sem fylgja barninu
alla ævi
Skemmtilegar sumargjafir
fyrir börnin
Gömlu góðu gildin í
í bráðskemmtilegri sögu
Önnur prentun komin í verslanir
Bók sem eflir hugmyndaflug og
sköpunarkraft barnanna
„...ekki aðeins barnabók
heldur listaverk fyrir alla.“
 Morgunblaðið.
Gullfalleg bók um
skemmtilegan prakkara sem
heillar yngstu börnin
salka.is • Skipholti 50c • 105 Reykjavík
Lestur Passíusálmanna er ekki bara erfiður fyrir þær sakir hvað lest-
urinn er langur, heldur er stíllinn líka krefjandi ef flutningurinn á að
vera góður. „Lesarinn þarf að vera vel undirbúinn og í þokkalegu jafn-
vægi líkamlega, andlega og raddlega. Hann verður að hafa nægan
vökva við höndina og vera ágætlega nærður og kannski fæ ég mér eins
og eina ginsengtöflu líka,“ segir Sigurður og hlær. „Sálmarnir eru
þannig samdir að þeir eru mjög háttbundnir og hættan sú að falla inn í
hrynjandina og rímið. Þá getur útkoman orðið nokkuð eintóna, eins
konar söngl, og viðbúið að áheyrendur hreinlega sofni. Þetta er í raun
mesta glíman: að láta formið ekki taka yfir, heldur lifa undir niðri, en
sagan sjálf fái að njóta sín, að hún komist yfir á lifandi hátt.“
Lesturinn undirbýr Sigurður m.a. með því að fara vandlega yfir
hvern sálm dagana og vikurnar fyrir páska. „Ég hef líka leitað til fólks
sem er sérfrótt um Hallgrím og um Passíusálmana, og þannig getað
dýpkað skilning minn á textanum. Samt er það svo að alltaf er maður
að uppgötva nýja merkingu, og öðlast aðra og betri sýn á hina og
þessa staði í textanum.“
Glíman við formið
Gæði Passíusálmanna sjást
kannski best á því hvað boð-
skapur þeirra og fegurð virkar
enn sterkt á Íslendinga, næstum
þremur og hálfri öld eftir að
sálmarnir voru samdir. „Hall-
grímur skrifar á góðri og mergj-
aðri íslensku, og jafnvel þótt
málið hafi tekið breytingum lifir
orðfæri hans enn með þjóðinni.
Fólk á öllum stigum samfélags-
ins hendir á lofti línur og jafnvel
heilu erindin því boðskapurinn á
um margt eins vel við í dag og á
tíma Hallgríms,“ segir Sigurður.
„Hann deilir t.d. á illa meðferð
yfirvalda á almenningi, hann
deilir á ýmiss konar græðgi eins
og til að mynda fégræðgi. Sumt
af þessu barst inn í umræðuna
sem spannst í kjölfar hrunsins
og einstaka línur og jafnvel heil
erindi falla eins og flís við rass
við þjóðmálaumræðu okkar
tíma.“
Boðskapurinn
á erindi
Eygló Egilsdóttir.
Ljósmynd/Heiða Lára