Siglfirðingur - 08.04.1953, Page 2

" 2
SIGLFIRÐINGUR
Indverskur fulltrúi á æskulýðsmúti kommún-
ista afhjúpar tilgang þeirra
við það frelsi, er erlendir frétta-
meenn njóta í flest öllum löndum
utan járntjaldsins. I Bandaríkj-
unum t.d. njóta fréttaritarar frá
Tass, hinni opinberu fréttastofu
Ráðstjórnarríkjanna, sömu rétt-
inda og blaðamenn heima fyrir,
og sömu reglur gilda um frétta-
sendingar þeirra út úr landinu.
1 Moskvu má útlendur frétta-
maður, jafnvel ekki fara út úr
borginni án sérstaks. leyfis. Ef
hann getur aflað sér þessa leyfis,
„fylgir“ honum venjulega meðlim-
ur r.ússnesku leynilögreglunnar á
ákvörðunarstaðinn og heim aft-
ur. Einu fréttalindir þessara fáu
erlendu fréttaritara ( þeir eru 6
talsins eins og stendur), sem
hleypt hefur verið inn í landið,
eru upptuggur þessara fátæklegu,
gagnritskoðuðu fréttadálka í
PRAVDA og fleiri rússneskum
blöðum.
Fyrrverandi fréttaritari í Rúss-
landi hefur sagt, að eiginlega
beittu Rússar þrennskonar rit-
skoðun. Hann leitar frétta hjá
dagblöðunum, er eigi birta annað
en það, sem þegar hefur verið
ritskoðað. 1 öðru lagi verður hann
að taka fullt tillit til hinna
ströngu ritskoðunarreglna er
hann skrifar fréttagreinar sínar.
Og í þriðja lagi þurrkar ritskoð-
andinn sjálfur burt hvaðeina, er
hann teelur Ráðstjórnarríkjunum
í óhag. En fjórði þátturinn rit-
skoðun'arinnar felst í því, að flest-
ir fréttaritaranna eiga rússneskar
eiginkonur. Ef fréttaritarinn am-
ast á einhvem hátt við ritskoð-
andanum, er hann tafarlaust rek-
inn úr landi og konu hans haldið
eftir.
Erlendu fréttaritararnir eiga
það ilíka stöðugt yfir höfði sér,
að vera handteknir og ákærðir
fyrir njósnir, eins og William
Oatis, er var handtekinn í Tékkó-
slóvakíu. Samkvæmt rússneskum
lögum frá árinu 1947, má sækja
mannafundi.
Sendiherra Ráðstjórnarríkj-
anna, Andrei Gromyko, sagði eitt
sinni, að erlendir fréttaritarar í
Moskvu væru skoðaðir sem njósn
arar,. Eina ástæðan fyrir tilveru-
rétti þeirra innan landamæra
Rússlands, eru not þau, er stjórn-
in getur af þeim haft, þ.e. þeir
opna rússneskum áróðri greið-
færar leiðir til lýðræðislandanna.
Tveir fyrrverandi leiðtogar
Rússlands hafa í fáum orðum
lýst vel áliti rússnesku stjórnar-
innar á hlutverki blaðanna. Lenin
sagði, að dagblaðið væri „ekki
aðeins sameiginlegt áróðrus- og
æsingatæki, heldur einnig sam-
eiginlegur skipuleggjari“. Árið
1948 sagði Stalin: „Ef, nokkum
tíma hallaði undan fæti fyrir
áróðri okkar, myndi allt ríki-
dæmi okkar hrynja á samri
stundu.“
Berlín, 26. marz. — USIS. Margvíglegar eru
þœr leiðir, er flóttamönnum handan Jórn-
tjaldsins hugkvœmist til að ná frelsi. Hjón
ein i austur Þýzkalandi hafa sýnt fram á
einn möguleikann enn
Eiginkonan, frú August Suckner, ók manni
sínum, sem er lamaður, í hjólastóli yfir 100
mílur (160 km.), sm er vegalengdin frá
heimili þeirra hjóna innan Járntjaldsins og til
brezka hernámssvœðisins. Komu þau til Vestur-
Berlínar síðastliðinn þriðjudag.
Suckner er nú 50 ára gamall. Hann varð
lamaður fyrir 11 árum síðan ,er maður úr
stormsveit nazista sló hann í rot með- riffli.
Eigi er það ofsagt, að flóttamenn hafi sýnt
mikla hugkvœmni og úrrœðasemi við að forða
sór og sínum undan áþján kommúnista.
Vörubílar eða mótorhjól hafa reynzt sumum
flóttamönnum vel. Aðrir hafa komizt undan á
herteknum flugvélum eða járnbrautarlestum.
Enn aðrir hafa flúið fótgangandi eða sjó-
leiðis, ýmist með handhœgum gúmmíbátum
eða jafnvel með skemmtiferðaskipum, er rúma
allt að 500 farþega.
Nýjustu fregnir af flóttamannastraumnum
herma frá flótta nokkurra Tékka, er neyddu
flugmenn tókkneskrar farþegaflugvélar, sem
þeir höfðu tekið sór far með, til að lenda við
aðalbœkistöð ameríska flughersins við Rinar-
fljót, skammt frá borginni Frankfurt. Höfðu
þeir hafið ráðagerðir um flóttann fyrir um það
bil tveimur árum. Sex af 29 farþegum flug-
vélarinnar báðu um hœli, sem pólitiskir flótta-
menn.
Síðastliðinn mánudag komu einnig tveir
vörubílar með flóttamenn frá hernámssvœði
Austur-Þýzkalands. Brutust þeir áfram gegnum
skógarvirki til Vestur-Berlínar og til frelsisins.
Vínarborg, 30. marz. — Æsku-
lýðsþing ikommúnista, sem haldið
var hér í borg í síðustu viku’ varð
fyrir harðorðri gagnrýni af hálfu
indverskra fulltrúa, er þingið
sátu.
Er þinginu lauk sagði Shatrug-
an Prasad Singh, framkvæmda-
stjóri Bisar menningarstofnunar-
innar í Patna í Indlandi, við
blaðamenn, að hann væri sann-
færður um, að slík „friðarþing“
væru enginn staður fyrir sanna
og trúa friðarunnendur. Hann
kvaðst hafa verið algerlega and-
varalaus, en hann kom til þings-
ins, ,,en ég komst brátt að raun
um, að kommúnistar nota þessi
friðarþing sem yfirvarp til að ala
á hatri og úlfúð meðal manna og
þjóða. Singh kveðst hafa fyllzt
viðbjóði á þessari „lúalegu mis-
notkun“ kommúnista á hinum
svokölluðu „þingum til varnar
rétti æskulýðsins". Ennfremur
þótti honum það ærið eftirtektar-
vert, að „meirihluti þátttakenda
æskulýðsmótsirs voru gráhærðir
kommúnistaöldungar, í gerfi
æskulýðsfulltrúa." Það er og í frá-
sögu færandi, að kommúnistar
heimiluðu Singh ekki að tala á
þinginu, enda þótt hann hefði ver-
ið löglega kosinn fulltrúi þjóðar
sinnar til setu á þessu þingi.
Erlendir hlaðamenn í Ráðstjórnarríkjunum
háðir strangri ritskoðun.
Zurich, 23. marz, — USIS —
Undanfarið hafa allar þjóðir
heims fylgzt af áhuga með til-
kynningum frá fréttariturum ým-
issa þjóða í Ráðstjórnarríkjunum,
varðandi væntanleg áhrif af
dauða Stalíns forsætisráðherra á
rás heimsviðburðanna.
Sérhvert orð í fnéttasendingu
frá Moskva til erlendra dagblaða
um þessa atburði hefur verið háð
strangri ritskoðun. — Ástæðan
fyrir því er sú, að öll fréttaþjón-
usta í Ráðstjórnarrríkjunum og
leppilikjum þeirra heyrir undir
ríkið og er háð algerri ritskoðun.
Þetta eru staðreyndir, sem allir
erlendir fréttamenn í Moskvu eru
sammála um.
Er þetta í algerri mótsetningu
þá að lögum fyrir njósnir.
Nýlega gengu í gildi lög í Ráð-
stjórnarríkjunum, þar sem borg-
urunum er, bannað að tala við
ókunnuga. Má fangelsa þá fyrir
slíkt. Fréttaritararnir eiga þvi
tvenns konar hættu yfir höfði sér:
að vera fangelsaðir sjálfir, eða
orsaka fangelsun saklauss rúss-
nesks borgara með því eingöngu
að tala við hann.
Af þessu leiðir, að þessir fáu
fréttaritarar í Moskvu, umgang-
ast eingöngu útlendinga þar í
borg. Fundir með blaðamönnum
eru jafn fátíðir i Ráðstjórnarríkj-
unum og auðkýfingar i Moskvu.
Fréttaritari einn, sem var þar
nokkur ár sagði, að hann hefði
verið viðstaddur aðeins 3 blaða-
Hörmulegí slys
1 gærdag var vitavörðurinn á
Sauðanesi Oddur Oddsson ásamt
vinnumanni sínum Gunnlaugi Ein-
arssyni staddur hér í verzlunar-
erindum. Höfðu þeir komið land-
veg frá Sauðanesi. Oddur fékk
svo lánaðan lítinn trillubát með
3ja manna áhöfn til að flytja sig
og varining sinn út á Sauðanes.
Á trillubátnum voru þessir
menn auk Sauðanesmanna: Hann-
es Garðarsson, Ólafur Guðbrands-
son og Pétur Þorláksson. Litla
skektu höfðu þeir með til að
flytja varninginn á til lands.
Norðansvelja var á, en kviku-
lítið. Þegar út á Sauðanesvita
kom, reyndist lendandi, og fluttu
þeir varninginn ásamt heimamönn
um í land. En skjótt brimar við
úthafsströndina og meðan varn-
ingurinn var barinn úr bátnum
jókst sveljubáran. Pétur og Ólaf-
ur, sem fóru á milli lands og,
trillubátsins, freistuðu þó þess
að reyna að komast út í trillu-
bátinn, en með þeim afleiðingum,
að þegar þeir voru rétt lausir við
land skall sjór á bátinn, sem
hvolfdi honum. Ólafur losnaði við
bátinn og barist skjótt á land,
en Pétur sást ekki fyrr en
skömmu síðar, að hann rak á
land —.liðinn.
Símað var strax frá Sauðanesi
til formanns. Slysavarnafélagsins,
Þórarins Dúasonar, um aðstoð, og
fór héðan hjálparsveit til aðstoð-
ar. Or því sem komið var, var
ekkert hægt að gena nema að
koma hingað í trygga höfn trillu-
bát og þeim sem eftir lifðu. —
Líki Péturs sál. var hagrætt á
Sauðanesi, en verður sótt í dag
ef veður leyfir.
Hér hefur Ægir höggvið enn
eitt skarð i ungmennahóp Siglu-
fjarðar. Hann er allt of harð-
hentur og óvæginn, þegan hann
leikur sér að vanmætti okkar
mannanna.
Þungur harmur og sár er að
foreldrum og skyldfólki kveðinn,
og margur saknar Péturs heitins
úr vinahóp.
Blessuð sé minning hans.
t
Sigþór Guðnason
Svo sem fréttir hermdu fórst
hann með m.b. Guðrúnu frá Vest-
mannaeyjum.
Sigþór var fæddur og uppalinn
hér, sonur hjónanna PáMnu Jóns-
dóttur og Guðna Guðnasonar, sem
allir Siglfirðingar kannast við.
Sigþór heitinn var mjög efni-
legur ungur maður. Þótti hann
með ötulustu og lægnustu sjó-
mönnum þessa bæjar. Töldu þeir,
sem kunnugir honum voru, að
þarna væri á þroskabrautinni
vænlegur starfsmaður þjóðar
sinnar. — En hér var, sem oft
áður, breytt um áætlun okkar
mannanna. Nú hefur þótt væn-
legast að taka þennan efnilega
mann til annarra starfa en meðal
vor.
Því verður ekki neitað, að
svona sviplegar breytingar í lífi
okkar samferðamannanna veldur
sárum trega og söknuði hjá öll-
um, en þó sérstaklega hjá aldur-
hnignum foreldrum og systkinum
og þá einnig hjá eftirlifandi konu
hans, sem hafði við hlið elskhuga
síns séð framtíðina fagra og heill-
andi blasa við.
Á skirdag fór fram minningar-
athöfn í Siglufjarðarkirkju um
Sigþór heitinn og Guðna heitinn
Rósmundsson. Fór sú athöfn vel
og virðulega fram.
Ábyrgðarmaður: Ólafúr Ragnars
Siglufjarðarprentsmiðja