Ísland - 15.05.1934, Qupperneq 3

15. maí 1934
1 S L A N D
3
halda sínar venjuleg'u æsinga- og land-
ráðaræður. Hófst sú athöfn kl. 2 e. m.
Eftir það héldu þeir í »kröfugöngur«
sínar og báru viðeigandi rauðar dulur.
Er þeir komu upp á Túngötuna mættu
þeir hóp drengja, er báru íslenzka fán-
ann og sungu ættjarðarsöngva. Snéru
þá drengirnir við, og var íslenzki fán-
inn í fararbroddi suður hjá Ilótel Siglu-
fjörður. Bar þá ísl. fánann maður að
nafni Ágúst Guðjónsson, frá Norðfirði.
Pegar þar kom, ruddust kommúnistar
fram hjá fánaberanum, en um leið hrifs-
aði Þóroddur Guðmundsson íslenzka
fánann og s v i f t i h o n u m í t v o
h 1 u t i.
Ég hefi náð tali af manninum, sem
bar ísl. fánann, og er frásögn hans á
þessa leið:
»1 dag kl. 2 gekk ég þangað, sem
kommúnistar höfðu samkomu sína, til
þess að hlusta á ræðuhöldin.
Er kommúnistar héldu í kröfugöngu
sína, gekk ég ásamt öðrum upp í bæ
og út Túngötu; þar mætti ég hóp
drengja, er báru íslenzka fánann.
Án allrar pólitískrar hlutdrægni
bauðst ég til að bera fánann vegna
þess að ég er Islendingur, og tel mér
það sóma að bera merki þjóðar minnar
eða sjá það blakta við hún, og tel þaö
eitt sæmandi, að það sé borið framar
öðrum fánum á íslenzkri jörð. Gekk ég
síðan í fararbroddi suður hjá Hótel
Siglufjörður, án þess að mæla orð við
nokkurn eða, mér vitanlega, að móðga
nokkurn mann.
Er þar var komið, og kröfugangan
breytti stefnu, lenti ég, vegna þess að
ég' er ókunnugur, upp að tröppum hótels-
ins, en er kröfugangan fór fram hjá,
hrifsaði maður, sem ég þekkti ekki, en
hefir verið sagt, að sé Þóroddur Guð-
mundsson, íslenzka fánann og reif hann
í tvo hluti. Einnig kastaði Jón Kafns-
son að mér nokkrum allt annað en kurt-
eisum orðum.
Framanskráð er rétt og hlutdrægnis-
laus frásögn af þátttöku minni í atburði
þessum.
P. t. Siglufirði 1. maí 1934.
Ágúst Guðjónsson.«
okkar verið leiksoppur stjórnmálaflokk-
anna og bráð kaupstaða-stjórnmála-
spekúlanta. Ætíð síðan þingið hætti að
vera vörður og verndari þjóðarinnar og
varð leppur alþjóðlegs stórkapitalisma,
hefir landbúnaðinum — og reyndar öll-
um atvinnumvegum okkar — verið fórn-
að fyrir hagsmuni þessa útlenda aud-
magns.
I hvert sinn, sem árekstur hefir orð
ið milli hagsmuna íslenzkra framleið-
enda og útlendra, hefir bóndinn orðið
að lúta í lægra haldi (sbr. t. d. norsku
samningana). Það mein, sem hér eins
og annai’sstaðar íokkar þjóðfélagsmálum
þarf að skera burt, á sér ból 1 rótum
skipulagsins. Engin önnur stefna en
þjóðernisstefnan með sínum kjörprðum:
Islandi allt og Island' fyrst getur lækn-
að sárið.
Auk þessa áreksturs milli hins út-
lenda auðmagns og bóndans eru einnig
að minnsta kosti tvö önnur atriði,
sem eiga rót í landinu sjálfu, og sem
hin núverandi flokkapólitík getur ekki
leyst.
1 fyrsta lagi er það, sem kallað er
hagsmunaárekstur milli kaupstaða og
sveita, sem þjóðernisstefnan ein getur
leyst. Til þess að gera landbúnaðinn arð-
vænlegan eða jafnvel aðeins lífvænleg-
an, þarf bóndinn að fá hærra verð fyrir
framleiðslu sína. Kaupstaðabúar aftur
á móti eru yfirleitt of fátækir, til þess
að kaupa hærra verði. 1 öðru lagi verð-
ur árekstur milli bóndans og vinnufólks-
ins. Hið síðar nefnda heimtar meira
Tilkynning til pjóðernissinna.
Peir félagar, sem vilja taka pátt í skemti-
ferð á hvítasunnunni, eru beðnir að gefa
sig fram á skrifstofu F. P. i Vallarstræti 4,
fimmtud. 17. og föstud. 18. þ.m. kl. 8,30. e.h.
Er kommúnistar höfðu lokið »kröfu-
göngu« sinni, lét settur bæjarfógeti, Er-
lendur Þorsteinsson, kalla Þórodd Guð-
mundsson fyrir rétt, og játaði hann að
hafa rifið fánann, og skilaði slitrum
þeim af fánanum, er hann hafði með-
ferðis.
Svo hljóðar í fám orðum frásögnin af
því svívirðilegasta bragði, sem nokkur
Islendingur hefir haft í frammi gegn
fána þjóðarinnar.
Sá verknaður setur bleyðimerki á
valdhafa þjóðarinnar, ef þeim, er verkn-
aðinn framdi, verður ekki refsað harð-
lega.
Siglufirði 3. maí 1934,
Pétur Á. Brekkan.
[Höf. biður Morgunbl. og önnur blöð
Sjálfstæðisflokksins að birta þessa
grein.]
Ingjaldur.
Islandi hefir borizt síðasta tbl. af
blaði þjóðernissinna í Vestmannaeyjum,
Ingjaldi, sem Kr. Linnet bæjai'fógeti
gefur út. Blaðið er, svo sem vænta mátti,
skrifað af mikilli mælsku og rökfimi.
Blaðið ræðir aðallega um málefni Vest-
manneyinga, og er lýsing sú, sem gefin
er á forráðamönnum bæjarins, harla
ófögur. T. d. má nefna þessa klausu eft-
ir P. V. Kolka:
»Hér er allt ómögulegt, — fjárhagur
bæjarins, hugsunarhátturinn og fólkið
sjálft. Það sefur og kjaftar upp úr
svefninum eins og fólk yfirleitt. Hér er
engu nýtilegu hægt að koma í frant-
kvæmd, því að sjálfstæðismennirnir,
sem eiga að ráða, eru hugsjónalausir og
úrræðalausir og' fyrstir til að ráðast að
okkur, þessum fulltrúum sínum, ef við
ætlum eitthvað að gera. Hér þarf gjör-
breyttan hugsunarhátt, ef nokkuð á að
lagast, og þannig mun vera alstaðar á
landi voru«.
1 sörnu grein segir sami maður:
»Kommúnisminn er fyrst og fremst
sjúkdómseinkenni hins rotnadi borgara-
lega stjórnarfars — með vaxandi rétt-
læti öllum til handa hverfa sjúkdóms-
einkennin af sjálfu sér.«
I grein eftir ritstjórann segir svo:
»Því að það mega sjálfstæðis- og hin-
ir þingræðisflokkarnir muna, að þegar
bylting er komin, dugar lítið hin eftir-
sótta og tilbeðna »höfðatala« þeirra.
Fáeinir harðsnúnir og' ófyrirleitnir Gyð-
inga-bolsar í Rússlandi hafa sýnt þetta
og sýna enn í dag — og sú er fyrirmynd
bolsanna hér.«
kaup en nú er greitt við landbúnaðinn.
Á hinn bóginn getur bóndinn ekki greitt
meira, nema með því að leggja meira
á vöru sína. Hann getur ekki krafizt
hærra verðs fyrir hana, því um leið og
hann gerir það, minnkar eftirspurnin.
Hann getur jafnvel ekki krafizt þess
verðs fyrir framleiðslu sína, sem geri
honum fært að greiða núverandi sult-
arlaun, þannig, að atvinnan verði jafn-
framt lífvænleg fyrir hann sjálfan, hvaö
þá heldur að hann geti feng'ið það fyrir
vöru sína, að honum sé fært að greiða
hæfileg laun og' geri landbúnaðinn jafn-
framt arðvænlegan.
Þarna eru vandræði landbúnaðarins
lifandi komin, og gagnvart þeim standa
»stjórnmálaspekingar« okkar úr öllum
gömlu flokkunum ráðalausir. Þeir lofa
bændunum gulli og grænum skógum, og
þeir lofa kaupstaðabúum hinu sama -
en að lokum gera þeir — eins og líka
við var að búast — ekkert.
Þjóðernisstefnan heggur það, sem
ekki er hægt að leysa. Hún vill flytja
framleiðandann í þessu tilfelli bónd-
ann - - og neytandann saman, þó ekki sé
í eiginlegum skilningi, en til þess þarf
vald — mátt, er þjóðin sem heild eiri
ræður yfir, og krefjast verður, að hún
noti. Enn einu sinni bendum við þjóð-
inni á að velja milli raunverulegs frels-
is og ímyndaðs frelsis. Á annan bóginn
frelsi fyrir bóndann, til þess að Hfa, og
fyrir þjóðina, til þess að neyta. En á hinn
bóginn fyrir pólitíska loddara, til þess
að tala. Annanhvorn kostinn verður að
taka, því að ekkert átak er gert án afls,
og viðfangsefnin ekki leyst, nema þjóðin
noti þann mátt, sem í henni býr, og
sameinist.
Þjóðernisstefnan vill auka markaðinn
fyrir ísl. framleiðslu við nægilegu verði.
Nú getur alþýðan í kaupstöðum og kaup-
túnum ekki keypt nægilega háu verði,
vegna þess að kaupgetan er of lítil. Það
þýðir ekki að hræra í krónunni - lækka
hana eða hækka. Með því vinnst ekki
varanlegt jafnvægi — aðeins stundar-
vermir. Það verður að skapa rétt hlut-
fall milli vinnu-, kaup- og vöruverðs
þannig, að t. d. bóndinn fái nægilegt
fyrir sína vöru og verkamaðurinn nóg
fyrir sína vinnu. Það skiftir engu máli,
hvort sagt er í kauphöllum erlendis, að
krónan okkar standi í 50 eða 100c ó gull-
gildi samanborið t. d. við frakkneskan
fi'anka. Það, sem skiftir máli, er það,
að hver íslendingur fái nægan gjald-
miðil fyrir starf sitt, til þess að geta
fullnægt kröfum lífsins. Það skiftir ekki
máli hvort vinnukaup og vöruverð er
hátt eða lágt — aðeins að samræmið sé
þar í milli.
Þannig vill þjóðernisstefnan jafna aó
fullu og öllu það stríð, sem er milli sveita
og bæja, milli framleiðandans og' neyt-
andans, og samstilla hagsmuni allra i
ríki sameinaðrar — einnar þjóðar.
Hvorki rauðliðar né íhaldsmenn geta
veitt landbúnaðinum lausn á vandræð-
um hans. Þeir detta í stafi eins og
gisnar tunnur, ef eitthvað reynir á.
Bóndinn vill losíia við útlendar landbún-
aðarafurðir, og sem Islendingur og einn
af þjóðinni á hann heimtingu á því, að
hans framleiðsla sé látin sitja í fyrir-
rúmi, og þjóðin á heimtingu á því, að
sé ekki nóg af einhverju, sem hún þarí
með og hæg't er að framleiða hér, að
það sé framleitt hér. Þjóðernisstefnan
ein þorir að bjóða byrginn útl. hagsmun-
um, er hingað seilast, og undir kjörorð-
inu »Islandi allt« getur hún og vili
bjax-ga landbúnaðinum.
Bóndinn og verkamaðurinn — fram-
leiðandinn og neytandinn — verða að
leggja til cfnið í byggi^igu hins nýja
skipulags, sem reisast skal á hinum
traustasta grunni, — sameiginlegri vél-
ferð allra,
Hvergi er ef til vill meiri nauðsyn á
stefnu þjóðernissinna, heldur en með
hinni gjaldþi’ota og niðurníddu bænda-
stétt okkar.
En við hyggjum ekki aðeins aftur í
tímann né heldur bindum við okkur við
hið verandi, við horfum og fram. Hraust-
ur og fagur kynstofn verður að hafa
djúpar rætur í móðurmoldu.
I hinum ísl. 'sveitum viljum við ala
upp hrausta og athafnamikla drengi,
sem hátt skulu hef ja og aldrei láta falla
hinn ísl. fána né heldur tákn afls og
vilja hinnar sameinuðu þjóðar, þórsham-
arsmerkið. Sú þjóð skal verða komandi
kynslóðum til fyrirmyndar og eftir
breytni.
Jón Sigurðsson.
*