Austurland - 12.11.1965, Qupperneq 1

Amlurlmd
Málgagn sósíalista á Austurlandi
15. árgangur. Neskaupstað, 12. nóvember 1965. 44. tölublað.
Ragnar Sigurðsson, hafnarstjóri:
Slórkosilegar áæilanir um
hafnargerðí Neskaupsiað
Lífhöfn verður gerð við fjarðarbotninn —
Líkur til, að framkvœmdir hefjist á nœsta ári
Því hefur löngum verið haldið
fram, að Norðfjörður væri ótrygg
höfn, og þar væru engin hafnar-
skilyrði frá náttúrunnar hendi.
Þetta er vissulega rétt, og er
þar aðallega tvennt sem veldur.
I fyrsta lagi, að fjörðurinn er
nokkuð opinn fyrir hafátt, þ. e.
norðaustanátt, sem hér er oft
ríkjandi. I öðru lagi, að vestan-
og norðvestanáttir verða hér oft
mjög vindharðar, svo að sterk
vindbára nær sér upp á firðinum.
Fyrir þessu tvennu er ákaflega
erfitt að byggja vamir, vegna
mikils aðdýpis meðfram strand-
lengjunni. Má segja, að 10 m
dýptarlínan liggi í um það bil 80
til 100 metra fjarlægð frá flæð-
armáli alla leið frá fjarðarbotni
út fyrir Neseyri.
Það hefur því reynzt verkfræð-
ingum harla erfitt viðfangsefni,
að finna viðunandi laaisn á okkar
hafnarmálum.
Hinsvegar hefur öllum verið
það ljóst, að með því að grafa
inn í botn fjarðarins og gera þar
hafnarmannvirki, væri auðveld-
ast að leysa málið frá verkfræði-
legu sjónarmiði.
Nú hafa aðstæður verið þær í
þessum bæ, að byggðin hefur
vaxið utan til í firðinum norðan-
verðum, en síður við fjarðarbotn-
inn.
Ástæður eru fyrir því, að svo
hefur verið, en of langt yrði að
telja það allt upp hér, enda við-
fangsefni sagnfræðinga seinni
tí-ma. i £
Ég vil þó drepa á helztu atrið-
in, sem valdið hafa þessari þróun.
Norðfjörður byggist seint mið-
að við aðra Austfirði, hefur þar
valdið mestu hve höfnin var ó-
trygg og hefur útlendinga þá,
sem settu niður atvinnurekstur
hér á landi á síðustu áratugum
seinustu aldar, ekki fýst að setj-
ast hér að1 á meðan nægilegt
svigrúm var á öðrum fjörðum,
sem betri hafnarskilyrði höfðu.
Þó eru tli heimildir um það, að
erlendir aðilar hafi séð mikla
möguleika á Norðíirði til hafnar-
gerðar, þ. e. á Norðfjarðarleiru.
Hefur sjálfsagt skort tæknibúnað
og fjármagn til að hrinda þeirri
hugmynd í framkvæmd.
Það, sem veldur svo mestu um,
að byggð hefst á Norðfirði, er
auðsjáanlega góð lega fjarðarins
viö útræði, en sá atvinnuvegur
var í miklum blóma um og eftir
síðustu aldamót. Var bæði stutt á
miðin að sækja og ákaflega gott
fyrir veðurglögga menn að sjá til
veðurs. Hefur sjálfsagt oft verið
hægt að grípa hér sjóveður, sem
annars staðar hefur ekki sézt fyr-
ir um.
Þeir menn, sem setjast að á
Norðfirði á þessum árum, telja
það auðsjáanlega til höfuðgildis
fyrir atvinnuveg sinn að vera
staðsettir sem yzt í firðinum,
enda gildi útræðisins metið meira
eftir því hve mörg áratog róður-
inn tók, heldur en hvernig lend-
ingarskilyroi væru við útræðið.
Síðan tekur þróunin við, vél-
bátar taka við af árabátunum og
uppbygging hefst. Það er tákn-
rænt við þá uppbyggingu, að
hver og einn útvegsmaður þarf
að vera sjálfum sér nógur á öll-
um sviðum og gildir sama um
hafnaraðstöðu se'm verkunarað-
stöðu. Skúrar voru byggðir í
fjörunni framan við íbúðarhúsin
og var fjaran á allri strandlengj-
unni frá Strönd út að Neseyri
svo þétt setin, að skúr var við
skúr og bryggja við bryggju.
Segja má með sanni, að fisk-
veiðar og fiskverkun á þessu
tímabili hafi verið heimilisiðnað-
ur, því fólkið, sem að þessu starf-
aði, hafði í mjög mörgum tilfell-
um aðsetur sitt á heimilum út-
vegsbændanna, sem höfðu í mörg-
um tilfellum landbúnað jafnhliða.
Flutningar og umferð öll á
þessum tíma var vandamál sam-
tíðarinnar sökum þess, að hand-
vagnar og hestvagnar voru einu
flutningatækin.
Minnast menn þess meira að
segja, að hafa einu sinni haft
það á tilfinningunni, sérstaklega
Framh. á 4. síðra.
Ársþing U.Í.A.
U. 1. A. hélt ársþing sitt að
Eiðum um síðustu helgi. Þingið
var vel sótt, og ríkti þar mikill
áhugi um þróttmeira og öflugra
starf sambandsins. Ýmsar álykt-
anir voru gerðar og munu þær
birtast í blaðinu síðar.
Stjórn U. I. A. var öll endur-
ikjörin, en hana skipa: Kristján
Ingólfsson, Eskifirði, formaður;
Jón Ólafsson, Eskifirði, varafor-
maður; Magnús Stefánsson, Búð-
um, ritari; Kristján W. Magnús-
son, Egilsstöðum, gjaldkeri, Krist-
inn Jóhannsson, Neskauustað,
Sveinn Guðmundsson, Hrafna-
björgum og Björn Magnússon,
Eiðurn, meðstjórnendur.
Svört á brún
og brá
Leikfélag Neskaupstaðar frum-
sýnir gamanleikinn Svört á brún
og brá eftir Philip King á sunnu-
dagskvöldið 14. nóv. Leikstjóri er
Erlingur E. Halldórsson.
Þetta mun vera fyrsta leiksýn-
ing hér um slóðir á þessum vetri.
Leikritið mun verða sýnt oftar
hér í vikunni, en síðan verður far-
ið með það til sýninga víðar um
Austurland, ef færð leyfir.
Leiksýninganna mun verða get-
ið í blaðinu síðar.
Gjöf til kvenna-
deild&rinnar
Nýlega afhenti Önundur Stein-
dórsson, Hóli, Neskaupstað,
kvennadeild S.V.F.I. á Norðfirði
peningagjöf að upphæð 5.000 kr.
til minningar um eiginkonu sína,
Guðrúnu Kristjönu Sigurðar-
dóttur, sem lézt 1964. Hún var
einn af stofnendum deildarinnar
og félagi í henni til æviloka.
Deildin færir gefanda alúðar-
þakkir fyrir þessa veglegu gjöf.
Nýtt hlutafélag
1 lögbirtingablaðinu, sem út
kom 16. okt., er greint frá stofn-
un nýs hlutafélags í Neskaupstað.
Nefnist það Steypusalan. „Til-
gangur þess er rekstur steypu-
bifreiða og sala á sementssteypu,
sandi, möl og öðrum slíkum vör-
um“.
Stofnendur eru: Gyhi Gunnars-
son, Elsa Gísladóttir, Draupnir
Marteinsson og Víglundur Gunn-
arsson, öll í Neskaupstað', og
Gunnar Víglundsson og Ásta Ket-
ilsdóttir, Sómastaðagerði, Reyð-
arfirði.
I stjórn eru: Gylfi Gunnarsson,
Elsa Gísladóttir og Gunnar Víg-
lundsson.
Hlutafé er 120 þús. kr.