Austurland - 15.11.1968, Blaðsíða 4

4
AUSTURLAND
Neskaupstað, 15. nóvemb’er 1963.
Nýlega hafa sex austfirzk sveit-
arfélög stofnað sameignarfélag
um kaup og rekstur vinnuvéla og
framleiðslu og sölu byggingar-
efnis. Félagið nefnist Austurfell
sf. og er heimili þess og varnar-
þing í Seyðisfjarðarkaupstað.
Stjórn félagsins er skipuð for-
stöðumönnum þeirra sveitarfé-
laga, sem hlut eiga að máli, en
framkvæmdastjóri hefur verið
ráðinn Gísli Sigurðsson, bæjar-
fulltrúi á Seyðisfirði.
Sveitarfélög þau, sem að stofn-
un félagsins standa, eru Eski-
fjarðarhreppur, Reyðarf jarðar-
hreppur, Egilsstaðahreppur, Búða
hreppur svo og kaupstaðirnir
báðir, Seyðisfjarðarkaupstaður og
Neskaupstaður.
Félagið hefur þegar fest kaup
á einni vél. Er það Parker hörp-
unarvél, sem um skeið hefur leg-
ið á Seyðisfirði. Var sveitarfélög-
unum gefinn kostur á að ganga
inn í kaup þeirrar vélar og varð
það tilboð til þess, að félagið var
stofnað. Vél þessi er afkastamik-
il og auðflytjanleg. Ætlun sveit-
arfélaganna er að nota vélina til
að harpa og mala ofaníburð í
vegi svo og byggingarefni. Og
þegar að því kemur, að hafizt
Góð handbók
Nýkomin er út hjá Almenna
bókafélaginu bók sem nefnist
„Fiskar og fiskveiðar — við ís-
land og í Norðaustur-Atlants-
hafi“. Bók þessi er upphaflega
gefin út í Danmörku árið 1964
og flytur myndir, frásagnir og
fjölmargar upplýsingar um 173
tegundir lagardýra. Höfundarnir
eru danskir, en þýðandinn, Jón
Jónsson fiskifræðingur, hefur
bætt við ýmsu er varðar helztu
nytjafiska okkar Islendinga og
veiðar hér við land. Hefur hann
þannig aukið gildi bókarinnar að
mun. Fyrir utan fiska er getið
nokkurra helztu nytjategunda úr
hópi lægri sjávardýra, og bók-
inni lýkur á köflum um sögu
fiskveiða, veiðiaðferðir og hag-
nýtingu aflans og ábendingum
um fiskifræði.
Hér er á ferðinni hið þarfasta
rit. Við áttum að vísu fyrir ágætt
verk Bjarna Sæmundssonar, Fisk-
ana, og heldur það að sjálfsögðu
gildi sínu óskertu. En þessi nýja
bók er um margt aðgengilegri og
handhægari fyrir almenning, auk
þess sem þar er að finna tiltölu-
lega nýlegar yfirlitstölur og
rannsóknarniðurstöður. Sjómenn
okkar eiga áreiðanlega eftir að
fletta þessari bók oft, og land-
krabbamir munu ekki forsmá
hana heldur. Þökk sé útgefendum
og þýðanda fyrir þarft framtak.
verður handa um að leggja slit-
lag úr malbiki eða olíumöl á vegi,
er vél sem þessi ómissandi.
Að sjálfsögðu er ætlun sveitar-
félaganna að nota vélina fyrst og
fremst í eigin þágu, en einnig er
ætlunin að leigja hana öðrum og
vonast menn til að Vegagerð rík-
isins sjái sér hag í því að nota
vélina.
Hér er um að ræða merkilegt
framtak sveitarfélaganna, og
með tíð og tíma getur þetta félag
orðið þýðingarmikið þjónustufyr-
srtæki, sem lætur sveitarfélögun-
um í té alhliða vélaþjónustu. Til
mála gæti komið, að sveitarfélög-
in seldu félaginu þær vinnuvélar,
sem þau eiga, til þess fyrst og
fremst að tryggja betri nýtingu
þeirra.
Ríkisstjórnin hefur látið þing-
lið sitt samþykkja tillögu þess
efnis, að Island skuli sækja um
aðild að hinu svokallaða Fríverzl-
unarbandalagi Evrópu, EFTA.
Báðir stjórnarandstöðuflokk-
arnir snerust gegn tillögunni og
töldu ekki tímabært að senda um-
sólcn.
Lúðvík Jósepsson lýsti afstöðu
Alþýðubandalagsins, er málið var
til meðferðar á Alþingi. Var ræða
hans ýtarleg og studd sterkum
rökum. Því miður eru ekki tök á
að rekja ræðuna hér, en aðeins
birtur úr henni stuttur kafli.
Lúðvík sagði:
„Augljóst er, ef Island gerist
aðili og skuldbindur sig til að
fella niður alla tolla á iðnaðar-
vörum frá EFTA-löndunum, að
upp kemur það vandamál hvern-
ig fara eigi með innflutningstolla
á iðnaðarvörum frá löndum utan
EFTA-svæðisins. Yrði þá hægt að
bjóða öðrum stórum viðskipta-
löndum, svo sem Bandaríkjunum
og Sovétríkjunum, tolla á iðnað-
arvarningi frá þeim sem nema 40
til 60%, ef sömu vörur, t. d. frá
Bretlandi, verða alveg ótollaðar?
Það yrði að sjálfsögðu ekki
hægt, við yrðum að lækka tolla
aliverulega einnig á vörum frá
þeim löndum. Þetta atriði getur
skipt miklu máli. Ef við tökum
upp þá tollastefnu að mismuna
stórlega viðskiptalöndum eins og
Bandaríkjunum og Sovétrikjun-
um annars vegar og löndum eins
og Bretlahdi hins vegar, myndu
löndin utan EFTA-svæðisins láta
okkur kenna á því a öðrum svið-
um viðskipta. Þannig er hætt við
að löndin í Austur-Evropu létu
Þessi félagsstofnun gefur til-
efni til að vekja máls á frekari
samvinnu sveitarfélaga um að
koma á fót atvinnu- og þjónustu-
fyrirtækjum. Enginn vafi er á
því, að með samtökum og stuðn-
ingi nokkurra sveitarfélaga, má
koma miklu til leiðar. Mikið af
þeirri þjónustustarfsemi, sem
Austfirðingar þurfa á að halda,
sækja þeir til Reykjavíkur og Ak-
ureyrar og standa þannig á ó-
beinan hátt undir atvinnu þar, á
sama tíma og þeir búa sjálfir við
ónóga og ótrygga atvinnu. Mikið
af þessari starfsemi getum við
annazt sjálfir og eigum að gera
það. En til þess þarf samvinnu
og skipulagningu. Og fyrst í stað
á einkum að miða þessa starfsemi
þetta bitna á verði því sem þau
vildu gefa fyrir íslenzkar útflutn-
ingsvörur. Og Bandaríkin hafa
einmitt undanfarið sent harðorð-
ar hótanir þeim Evrópulöndum og
tekið upp gagnráðstafanir ef þau
hafa talið sig slíku misrétti beitt.
En okkar þýðingarmestu mark-
Úr bœnum
Afmæli
Stefanía Kristjánsdóttir, verka-
kona, Melagötu 14, verður 75 ára
á morgun, 16. nóv. — Hún fædd-
ist á Vopnafirði, en hefur átt hér
heima síðan 1966.
Vöruhappdrætti SÍBS
Er dregið var í 11 fl. Happ-
drættis SlBS komu eftirtaldir
vinningar í umboðið hér í Nesk.:
Nr. Kr.
17657 10.000.00
788 5.000.00
6513 5.000.00
26385 5.000.00
2585 1.500.00
2598 1.500.00
2599 1.500.00
3584 1.500.00
4367 1.500.00
17670 1.500.00
24384 1.500.00
24386 1.500.00
52076 1.500.00
52103 1.500.00
52113 1.500.00
53886 1.500.00
63106 1.500.00
63148 1.500.00
við að fullnægja þörfum heima-
markaðarins. Sum þessi fyrirtæki
mundu þó einkum byggja á út-
flutningi, og þá sér í lagi þau,
sem stofnuð væru til að vinna úr
afurðum sjávarútvegs og land-
búnaðar.
Skipulagsleysi er hættulegt.
Það verður til þess, að upp rísa
mörg smáfyrirtæki í sömu iðn-
grein, með þeim afleiðingum, að
ekkert þeirra verður lífvænlegt.
Miklu auðveldara er að koma
á fót fyrirtækjum, sem mörg
sveitarfélög standa að, en ef það
er aðeins eitt, jafnvel þótt fjár-
framlög hvers og eins séu lítil.
Þau ættu miklu greiðari aðgang
að lánsfé og annarri opinberri
fyrirgreiðslu.
Að lokum skal það fram tekið,
að þótt hér sé eingöngu talað um
sveitarfélög, tel ég sama máli
gegna um þegna sveitarfélaganna
og félagasamtök þeirra.
aðir eru einmitt í Bandaríkjunum
og Austur-Evrópu. Það getur því
skipt miklu fyrir afkomu þjóðar-
heildarinnar hvernig á málum
þessum er haldið. Og það getur
orðið sterk tilhneiging hjá EFTA-
löndum að knýja okkur einmitt
til slíks mismunar í tollaálögum“.
Guðsþjónustur í Norðfjarðar-
kirkju
Sunnudagur 17. nóv.: Almenn
guðsþjónusta kl. 2. Barnasam-
koma kl. 11.
Sunnudagur 24. nóv. Barna-
samkoma kl. 11.
Sunnudagur 1. des. Almenn
guðsþjónusta kl. 2. Barnasam-
koma kl. 11.
Sunnudagur 8. des. Barnasam-
kcma kl. 11.
feunnudagur 15. des. Fjölskyldu-
guosþjónusta kl. 2.
Sunnudagur 22. des. Barna-
guðsþjónusta kl. 11.
Nýtt útðdfufélsg
Framhald af 3. síðu.
„Svartstakkur og skartgripa-
ránin“ eftir Bruce Braeme er
fyrsta bókin, sem út kemur á
íslenzku um afbrotasnillinginn
Svartstakk, sem fyrir allmörgum
árum náði miklum vinsældum
meðal íslenzkra lesenda, er frá-
sagnir um hann. komu i skemmti-
ritsheftum. Baldur Hólmgeirsson
hefur þýtt. þessa bók um Svart-
stakk. I