Líf og list - 01.07.1951, Blaðsíða 2

Egill og mamma hans.
ÞÓTT EGILL bóndi Skallagríms-
son á Borg væri skáld gott og and-
ans maður, var hann óneitanlega í
aðra röndina barbari, sem ekki gat
á sér setið nema fara öðru hverju
í siglingar til þess að herja og drepa
menn. Drepa, drepa, það voru hans
ær og kýr í þessum ferðum. Þetta
er ekki að undra, þegar litið er til
þess uppeldis, sem hann fékk. Sjálf-
ur segir hann í vísu, að móðir sín
hafi mælt, þegar hann var barn, að
hann skyldi fara brott með víkingum
og höggva mann og annan. Vafalaust
er slikt tilvalin aðferð til þess að
búa til manndrápara.
Fávíslegt væri að áfellast Egil og
kerlinguna móður hans fyrir þetta,
þau voru börn síns tíma, og tíminn
var nú einu sinni svona. En langt er
síðan vér íslendingar hættum að inn-
prenta börnum vorum, að þau ættu
að vaxa sig stór og sterk til þess að
geta drepið menn. „Tristan háði bar-
dagann við heiðinn hund“, var eitt
sinn sungið með ekki lítilli aðdáun
á Tristan, sem veitti mörgum „blóð-
uga und á þeirra fund“, en nú höf-
um vér lengi látið oss álíka fátt um
hann og aðra manndrápara og talið
sjálfsagt, að jafnvel heiðinn hundur
ætti að fá að njóta lífs rétt eins og
vér. Það var runnið oss í merg og
bein, að manndráp væru ekki at-
vinnuvegur handa íslendingum, og
engum heilvita manni hefði til
skamms tíma komið í hug að leggja
þá mælistiku á manngildi nokkurs
manns, hve duglegur hann væri að
drepa menn.
Samson og ofjarl hans.
VÉR SKOPUMST oft að löndum
vorum, sem í alvöru stæra sig af frá-
bærleik alls, sem íslenzkt er — „mið-
að við fólksfjölda". Þetta er þó ekk-
ert nýtt, því að einhvers staðar í
Biskupa sögum er grobbað af því,
að eigi séu í öðrum löndum að jafn-
miklum mannfjölda fleiri heilagir
menn en á íslandi. Þrátt fyrir fá-
eina mjög svo heilaga klerka mundi
víst enginn geta sagt þetta með sanni
um íslendinga nú á dögum, en fleira
er matur en feitt ket. Miðað við
fólksfjölda eigum vér nú stærstan
liðsafla allra sameinuðu þjóðanna í
kóresku styrjöldinni. Vér eigum þar
tvo hermenn, annan úr Borgarnesi,
og étrú hinn sé úr Skagafirði. Um
Borgnesinginn kom ekki alls fyrir
löngu grein í Tímanum. og lofaði
blaðið hástöfum hinn mikla frama,
er maður þessi hefði komizt til á
skömmum tíma, taldi upp heiðurs-
merki hans og gat þess með hrifn-
ingu, hve honum hefði tekizt að út-
rýma mörgum Kínverjum, og það
var nú ekkert smáræði. Herdeild
hans hafði á skömmum tíma 'drep-
ið og tekið til fanga fjörutíu þúsund
Kínverja, og skildist oss á Tímanum,
að Borgnesingur vor og landi hefði
átt mestan þátt í þessum stórglæsi-
legu manndrápum, sem samsvara
því, að teknir væru af lífi rösklega
allir vinnufærir karlmenn á íslandi,
þar á meðal allir vopnfærir menn
í Borgarnesi og allir blaðamennirn-
ir hjá Tímanum.
Fjörutíu þúsund Kínverjar! Hví-
líkur glæsibragur! í Dómarabókinni
í gamla testamentinu er sagt frá
manni, er Samson hét. Hann drap
eitt þúsund Filista með einum asna-
kjálka og hældist af í þessari vísu:
Með asnakjálka hef ég gjörsam-
lega flegið þá;
með asnakjálka hef ég banað þús-
und manns,
enda verður ekki annað sagt en
að þetta sé ákaflega góður árangur
í manndrápum, því að asnakjálki er
náttúrlega til muna ófullkomnara
vopn en hríðskotabyssa. En stórkost-
legur er þó sá munur, hve eftirtekj-
an er meiri hjá Borgnesingi vorum í
Kóreu. Samson hefur fundið sinn of-
jarl, og hann er íslendingur. Hið
góða blað Spegillinn mundi líklega
segja við þetta tækifæri: „Þá var nú
gaman að vera fslendingur“, og Tím-
inn yrði ugglaust á sama máli.
Tímanna tákn.
EN SLEPPUM öllu gamni. Frétt
sú, er Tíminn birti er vel fallin til
þess að vekja oss til umhugsunar
um, hvar vér stöndum. Ungur ís-
lendingur fær köllun að gangá í her
fjarskyldrar þjóðar, eignast þá hug-
sjón að helga líf sitt vopnaviðskipt-
um og blóðsúthellingum í fjarlægum
heimsálfum. Hvað veldur? Er þá
ekkert verkefni fyrir ungan efnileg-
an mann á landi voru eða sjó? Vér
íslendingar, sem höfðum fyrir mörg-
um öldum slíðrað sverð vor og tal-
ið oss til gildis, máske hið alls eina,
sem vér höfum haft fram yfir aðra,
sverði höfum vér aldrei brugðið
nema oss til skammar. Og hvað kem-
ur til, að blað íslenzkra bænda veg-
samar með faguryrðum þann ein-
kennilega íslendingsframa að hafa
drepið fjörutíu þúsund Kínverja?
Þykir Tímanum það meira um vert,
að ungir íslendingar drepi fjörutíu
þúsund Kínverja á fjarlægum ver-
aldarskautum en að þeir reisi bú,
rækti íslenzka mold, hafi margt í
fjósi eða geri út báta og veiði fisk,
eða, ef svo vill verkast, æfi íþróttir
og ágæti sjálfa sig og þjóð vora á
erlendum leikvöngum?
Enginn má skilja orð vor svo, að
vér álösum Borgnesingi vorum per-
sónulega, hann mun vera vel af
guði gerður, en barn síns tíma eins
og Egill, og hefur aðhyllzt handverk,
sem vér um sinn töldum ekki sam-
boðið íslendingi. En hörmulegt tím-
anna tákn er það, að íslenzkir blaða-
menn ná varla andanum af hrifn-
ingu, er þeir skýra frá stórkostlegum
manndrápum, sem landi vor hefur
tekið þátt í. Ekki er annað sýnna en
Framh. á bls. 13
2
LÍF og LIST