Húsfreyjan - 01.03.1951, Blaðsíða 5

hafið að stofnun félagsins. Hún var dóttir
Péturs Péturssonar biskups og giftist
seinna Þorvaldi Thoroddsen prófessor.
Vafalítið hefur lmn verið fjölmenntuð-
ust íslenzk kona um sína daga. Á ung-
ling8árunum hafði hún lilotið kennslu
móður sinnar, Sigríðar, dóttur Boga Bene-
diktssonar ættfræðings á Staðarfelli, í
hannyrðum, tóskap og saumum og þar
að auki í tungumálum og að leika á
hljóðfæri. Síðan hafði hún siglt til Dan-
merkur og m. a. stundað nám í málara-
list hjá frægum málara og meðal mál-
verka, sem liún gerði, var Þingvallamynd,
sem vakti athygli á sýningu í Kaupmanna-
höfn árið 1895. Sömuleiðis hafði liún
dvalið í Englandi og Skotlandi. Henni
er lýst þannig, að hún gengi ótrauð að
öllu, er henni var kappsmál að koma
í verk og með „þráanum og lipurðinni“
kæmi hún sínu fram.
Yngst þeirra þriggja í forstöðunefnd-
inni, var:
Jarþrúður Jónsdóttir. Hún var dóttir
Jóns Péturssonar liáyfirdómara og fyrri
konu hans Jóhönnu Sofíu Bogadóttur.
Voru þær Þóra biskupsdóttir og hún
bæði bræðra- og systradætur, enda margt
áþékkt um gáfur þeirra og menntun. Um
hana segir: Ung hafði hún drukkið í
sig margvíslegan þjóðlegan fróðleik, var
Eddufróð og orðliög á íslenzka tungu
og lék sér að ljóðagerð. En síðan fékk
hún tækifæri til að framast erlendis, bæði
í Danmörku og Skotlandi, og varð hún
þá með afbrigðum vel að sér í erlend-
um tungum, dönsku, ensku og frönsku,
og víðlesin í bókmenntum stórþjóðanna.
Svo haldgóð var þekking hennar í ýms-
um bóklegum greinum, að lienni var falin
kennsla í þeim í Kvennaskólanum í
Reykjavík, en slíkar greinir liöfðu að-
eins karlmenn kennt hér til þessa. Einnig
þótti það nýlunda, er liún fyrst kvenna
réðst til starfs í skrifstofu alþingis. Jar-
þrúður fékkst mjög við ritstörf um dag-
ana. Árið 1889 giftist liún Hannesi Þor-
steinssyni, síðar þjóðskjalaverði. Um langt
skeið var hann ritstjóri Þjóðólfs. Léði
kona lians lionum þá oft drjúgan stuðn-
ing við ritstjórnina, ekki aðeins við próf-
arkalestur lieldur einnig með því að
rita í blaðið. En um fjögurra ára skeið,
kringum aldamótin, hafði hún á liendi
ritstjórn kvennablaðsins „Framsókn“,
ásamt Ólafíu Jóhannsdóttur, og ritaði
margt í það blað. Einnig aðstoðaði hún
Torfliildi Hólm við útgáfu sögunnar „Jón
biskup Vídalín“ og tímaritsins „Dvöl“.
Þetta eru konur þær, sem fremst standa
sem brautryðjendur íslenzkrar kvenfélaga-
starfsemi. En margar fleiri eru í hópn-
um frá upphafi og allt fram að okkar
dögum, sem vert væri að geta vegna
hæfileika, dugnaðar og ósérplægni, því
eins og stefnu og starfsmáta félag6Íns er
háttað, er fórnarlund og dugur uppistað-
an í starfsemi þess. Þessar fyrstu kven-
félagskonur voru allar ungar, ungar stúlk-
ur og ungar konur. Frístundir sínar, þekk-
ingu, yndisþokka og æskuþrótt lögðu þær
fram til þess að vinna að bættum kjör-
um, þar sem þörfin var mest og þær
fundu, að þær gátu einhverju áorkað,
og með „þráanum og lipurðinni“ fengu
þær framgengt svo mörgu til bóta, sem
annars er látið ,,dankast“, eða kostar
þref og þras og skriffinnskutafir af liálfu
liins opinbera. Því miður er ekki liægt
að telja upp nöfn allra þeirra kvenna,
sem koma við sögu, til þess þarf heila
bók og hún er til. En nú skulum við
sjá, hverju þær hafa komið til leiðar.
Alls staðar, á öllum tímum eru nóg
verkefni fyrir hendi, fyrir þá, sem hafa
einbeittan vilja og starfsþrek. Hinar ungu
konur hófust handa með því að hittast
öðru hverju allt fram að jólum, til þess
að sauma fatnað handa fátækum. Auk
félagsgjaldanna höfðu þeim áskotnast
húsfreyjan 5