Eining - 01.11.1948, Síða 6
6
E I N I N G
ast eitthvað sem kallar að. Líklegast
einhver skyldustörf. Ég vorkenni þessu
fólki. Eða bílstjórinn. Þarna verður
hann að aka þessum sama vagni, þenn-
an sama spöl, daginn út og daginn inn
— og má ekki smakka vín. Ekki er
hann öfundsverður. Aumingja maður-
inn. Ég einn er sæll. Nú er ég ungur í
annað sinn. Nú man ég hvernig birki-
ilmurinn var þegar ég fór í fyrsta sinn
sem ég man eftir með henni mömmu
út í hraunið fyrir norðan bæinn minn.
Einmitt svona var hann, þetta er sá
rétti birkiilmur. Þetta hefur líklega allt
verið ímyndun ein að ég væri farinn
að eldast. Ég skil ekki núna hvað menn
meina, þegar þeir eru að tala um elli
og dauða. Elli, sjúkdómar, dauði. Hvers-
konar fjarstæða er þetta. Það er enginn
dauði til.
Ósjálfrátt tek ég upp úrið úr vasa
mínum. Já, svona var það einmitt, þeg-
ar mér var gefið það forðum. Það er
svo fallegt. Ég ber það upp að eyranu.
Það syngur svo yndislega í því, þegar
það gengur. Svo renni ég því niður í
vasann, án þess að gá að hvað fram-
orðið er. Mig varðar ekkert um það.
Tíminn er mér óþekkt hugtak í dag. Ég
var bara að skoða hvað úrið mitt er
fallegt. Ég var að hlusta á hvað ynd-
islega það gengur. Ég hef víst verið
búinn að gleyma því. Ég sé svo margt
fallegt í dag. Allur heimurinn er fagur.
En fegurst er þó hér. Og „Guðaveigar
lífga sálaryl", sagði sáldið. Ég skil þetta
svo ákaflega vel. Jónas var ágætur.
Ég ætla að ganga þarna upp á hól-
inn og sjá mig um. Ég rís upp og geng
af stað, en dett von bráðar. Það er að
segja, ég dett ekki. Það er jörðin sem
sporðreisist einhvern veginn undir fót-
unum á mér. Hvers vegna átti ég að
hafa dottið. Ég rís upp aftur og geng,
en rek strax fótinn í eitthvað og dett.
Ósköp hlýtur að vera óslétt hérna. Ann-
ars gerir þetta ekkert til. Ég leggst nið-
ur aftur. Þessi græna laut er sannar-
lega eins góð og aðrir staðir. Þetta er
„sólskinsblettur í heiði“. Allfr staðir
eru jafngóðir í dag. Eða öllu heldur,
það er ekki nema einn staður til. Ég
skil ekki hvað menn meina, þegar þeir
eru að tala um fjarlægðir. Ég horfi upp
í blátt himinnhvolfið, liggjandi í faðmi
minnar ástkæru móður jarðar. Ósegj-
anlega er himinn-bláminn djúpur, en
hann er samt ekki fjarlægur. Hann er
hvorki fjarlægur né nálægur hann bara
er. En hvað hvíldin er góð. Aldrei hefi
ég vitað fyrr hvað hvíld var. Ég er
alveg þyngdarlaus. Nú þarfnast ég
einkis meir. Nú er allt eins og það á
að vera. 1 dag er ég með þér í paradís.
Svo loka ég augunum og hætti að
vera til.
Ég verð allt í einu var við það, að
vatn drýpur í þéttum dropum á and-
litið á mér. Ég opna augun. Heiðríkjan
er horfin og dökk ský svífa uppi yfir
mér og frá þeim falla þessir dropar.
Gátu þeir nú ekki fallið einhvers
staðar annars staðar. — Jú, það
er ekki um að villast, það er farið
að rigna. Og það er farið að rökkva.
Ég tek upp úrið. Nú þarna er þá hvers-
dagsúrið mitt komið. Jæja, það er orð-
ið nokkuð framorðið. Líklega hef ég
sofnað. Mál að fara að halda heim, býst
ég við. Æ, það er hrollur í mér. Bezt
að rísa upp sem fljótast og koma sér
á stað. Ég held af stað í áttina niður
að þjóðbrautinni, en sækist seint ferð-
in. Landið er ákaflega óslétt og ég er
alltaf að hrasa. Það er orðið nokkuð
skuggsýnt og ég er orðinn hálf gegn-
drepa. Svo er ég dálítið haltur, hefi
líklega meitt mig eitthvað á hnénu.
Verst hvað ég er þyrstur og nú er ekk-
ert til að vökva kverkarnar á. Enginn
strætisvagn á ferðinni. Það er ekki að
því að spyrja, þegar mest liggur á sjást
þeir aldrei, þessir skrjóðar. Loksins
kemur þó einn. Ég gef merki, en dett
um leið. Vagninn nemur staðar, ég er
nokkuð lengi að komast inn og fólkið
horfir eitthvað svo undarlega á mig. Á
hvað skyldi blessað fólkið vera að glápa.
Eftir stundarkorn er ég kominn heim
og farinn að hátta. Ég reyni að láta
eins og ekkert sé. En mér finnst allir
hálf daufir í dálkinn. Ég er þyrstur.
Mér er fært vatn í könnu. Svo leggst
ég niður í rúmið og breiði ofan á mig.
Það er gott að vera kominn heim. Aldrei
hefi ég farið í eins langa ferð og þessa.
Þó voru þetta aðeins 15 kílómetrar mælt
eftir veginum. Ég hefi ferðast yfir út-
höfin milli landa, en það var aðeins ör-
stuttur spölur miðað við ferðalag mitt
í dag. Nú skil ég svo vel, þegar sagt
er að einhver fari á túr. Ég vil sofna,
en mér líður ekki vel. Þessi hringsnún-
ingur er svo óþægilegur. Mér er óglatt
og ég kasta upp nokkrum sinnum. Meira
vatn. En hvað vatnið er annars gott.
Þegar allt kemur til alls, er það bezti
drykkurinn. Mér finnst ekki boi’ga sig
að vera að breyta því í vín.
Ég vakna seint morguninn eftir. Ég
heyri í svefnrofunum, að síminn er allt-
af að hringja, og það er alltaf sama
svarið: Hann er veikur. Hvað ætli hann
sé veikur hugsa ég, en þó er mér ó-
mögulegt að rífa mig upp. Ég hefi höf-
uðverk og ég er voðalega þyrstur. Mik-
ill dæmalaus asni var ég annars í gær.
Ég skil ekkert í sjálfum mér. Mér finnst
bókstaflega að ég hafi drýgt glæp.
Hversu fjarlæg er sú paradís sem ég
þóttist vera í í gær. Óskaplega gat ég
verið heimskur. Nú skil ég svo vel það,
sem einn vitur maður sagði: „Paradís
heimskingjans er fordyri helvítis“. Æ,
mér líður illa.
Um hádegisbilið fer ég á fætur og
reyni að láta eins og ekkert hafi í skor-
ist. Ég verð að að harka af mér til að
ganga ekki haltur, ég hef víst meitt
mig í gær í eitt skiptið þegar ég datt.
Já, því segi ég það, þennan skramba
geri ég aldrei aftur. Fyrr má nú vera
vitleysan. Eftir miðdegisverð fer ég að
vinna, en verkið sækist seint. Það er
eins og ég geti ekki hugsað neitt fyrr
en eftir á, svo er ég alltaf að gera vit-
leysur og verð að tví og þrí vinna sama
verkið. Eins og ég hefði þó þurft að
afkasta miklu í dag. Ekki sízt vegna
þess, hvað ég sló slöku við í gær. Ég
reyki hverja sígarettuna á fætur ann-
arri, það hjálpar ofurlítið í svipinn.
Undarlegast þykir mér hvað ég iðrast
eftir það, sem ég gerði í gær. Eins og
ég hafi drýgt einhvern glæp. Ekki skeði
nú neitt alvarlegt samt, en það er sama.
Samvizkan lætur mig ekki hafa nokk-
urn frið.
Kunningi minn kemur til mín. Hann
sér strax hvað mér líður. Hann er ver-
aldar vanur og þykir sopinn góður. Þú
ert þunnur segir hann. Áttu ekki eitt-
hvað til að stramma þig af með. Nei,
segi ég, hálf önugur. Ég vil ekkert hafa
með svoleiðis að gera.
Svo kemur næsti dagur og ég er nokk-
urn veginn eins og ég á að mér að vera,
og daginn þar á eftir er ég jafngóður.
Svo líður vikan og á laugardagsmorgun
er ég búinn að vinna upp að mestu það,
sem ég sló slöku við. Ég er búinn að
gleyma öllum eftirköstum. Hins vegar
man ég eftir öllu því unaðslega, sem ég
fékk að reyna undir áhrifum vínsins.
f sannleika sagt, mér finnst að helgin,
sem í hönd fer, muni verða harla til-
breytingar lítil ef ég hefði ekki eitthvað
til að hressa mig á! Mér finnst allt í
einu, að hinn hversdagslegi veruleiki
sé svo undur fölur og grár, samanborið
við töframagn vínsins. En samt er eins
og ég heyri alltaf á bak við einhverja
hljóðláta rödd, sem er að reyna að láta
mig heyra: „Blessaður vertu, þetta er
ekkert nema blekking. Aðeins stundar-
gleði, sem þú verður að gjalda fyrir með
þrautum og þjáningum. Þú ert kominn
í þennan heim til að starfa, og ef þú
hefur ekki slegið slöku við alla vikuna,
þá hefur þú unnið til hvíldar um helg-
ina. En langferðir, eins og þessi, sem
þú fórst inn í ríki Bakkusar fyrir
skömmu, eru sízt fallnar til hvíldar.
Hér stend ég á vegamótum og á í
miklu stríði við sjálfan mig. Á ég að
leita hamingjunnar á vegum Bakkusar?
Á ég að yfirgefa allt og fylgja honum?“
Þannig segist honum frá þessum ný-
liða meðal Bakkusar þjóna.
Mér hefur alltaf fundist það merki-
legt umhugsunarefni, hvernig sálarlíf
manna breytist við áhrif áfengis. Þessi
sælufulla víma í byrjun drykkjunnar
og síðan hin óumflýjanlegu eftirköst,
með þrautum og þjáningum á líkama og
sál.
Það er talið sannað, að áfengi hafi
sljóvgandi áhrif, sérstaklega á athygli
og dómgreind og geri menn óhæfa til
allra starfa, sem sérstaka nákvæmni út-
heimta, jafnvel þótt hóflega sé drukkið
sem kallað er. Að vísu veldur áfengið
bæði örvun og sljóvgun.
Til þess að skilja það, sem hér er
að gerast, er gott að gera sér grein
fyrir því, að líkaminn er hvort tveggja
í senn viðtæki og sendistöð andlegra á-
i *
\
) <
4