Eining - 01.08.1949, Qupperneq 3

EINING
3
>
\

I
4
*
«
Stórstúkuþingið
Fertugasta og níunda þing Stórstúku
íslands stóð í Reykjavík dagana 22. til
og með 25. júní. Aður en þingið var
sett, gengu fulltrúarnir og aðrir þing-
menn til kirkju og hlýddu messu í Frí-
kirkjunni. Séra Halldór Kolbeins flntti
ræðuna, en séra Árni Sigurðsson var
fyrir altari.
Stórtemplar, séra Kristinn Stefánsson,
setti þingið í Góðtemplarahúsinu, sem
var fagurlega skreytt og bar sérstaklega
mikið á blómunum, og á slíkt vel við.
Þingið sátu 100 fulltrúar, en auk
þess oft allmargir aðrir Reglufélagar.
Fulltrúarnir voru frá þremur umdæmis-
stúkum, þrjátíu og einni undirstúku og
fimmtán barnastúkum. Stórstúkustigið
tóku 22 félagar, en hástúkustigið 8.
Eins og venjulegt er, lögðu embættis-
menn stórstúkunnar fram skýrslur sín-
ar, og er skýrsla stórtemplars þar auð-
vitað yfirgripsmest. Samkvæmt henni er
hagur stórstúkunnar góður og starf Regl-
unnar í landinu ekki lítið, þótt það þyrfti
að vera meira og sigrarnir markvissari.
En margþætt er starfið og mikilvægara,
en flestir gera sér ljóst. Þar sem fjár-
málastjórn er góð, þar er fleira í góðu
lagi. „Fjárhagur stórstúkunnar er í góðu
lagi og fer batnandi ár frá ári“, segir í
skýrslunni. Tekjuafgangur er 8000,00.
Síðasta alþingi veitti um hálfa miljón
kr. til bindindisstarfs, eða 300 þúsund-
um króna hærri upphæð en undanfarin
ár. Af þessu fær stórstúkan beinlínis kr.
170000,00, og áfengisvarnanefndum
eru ætlaðar 50 þúsundir.
Eignir stórstúkunnar hafa aukizt á ár-
inu um kr. 49000,00 og nema nú alls
kr. 534,937,00. En eignaaukning Regl-
unnar í heild er á árinu kr. 1117023,00,
og reiknast eignirnar alls kr. 4,091,-
413,00, en eru þó vafalaust nokkuð
meiri. Minningarsjóður Sigurðar Eiríks-
sonar er nú kr. 137,700,00 og hefur
aukizt á árinu um kr. 13,000,00. Happ-
drætti templara gaf af sér kr. 165,622,-
00. Af því fékk Jaðar, landnám templ-
ara, kr. 115,942,00. Félagsheimili
templara og sjómannastofan í Vest-
mannaeyjum, sem nú er verið að koma
upp, fékk kr. 34,680,00 og Sjómanna-
og gestaheimili Siglufjarðar kr. 15,000,-
00. Stúkurnar, sem seldu miðana, höfðu
í sölulaun alls 100 þús. kr. Nú er happ-
drættið aftur á ferðinni og undirbúið af
miklum myndarskap.
Skýrslan ræðir svo útbreiðslustarfið,
en veikindi, samkomubönn og óvenju-
lega stormasamur og harður vetur, dró
mjög úr slíku starfi umdæmisstúknanna.
Af útvarpinu urðu ekki mikil not og seg-
ir stórtemplar um þann lið þetta: ,,Það
Séra Kristinn Stefánsson.
tel ég mála sannast, að útvarpsráði sé
yfirleitt lítið um það gefið að láta templ-
ara flytja mál sitt í hljóðnemann“.
Aðeins ein stúka var stofnuð á árinu,
stúkan ísland í Súðavík. Þegar Guð-
mundur Sveinsson, Tálknafirði, fór um
Vestfjörðu, stofnaði hann þessa stúku
með aðstoð ísfirðinga.
Stórtemplar lýkur lofsorði á Áfengis-
varnanefnd Reykjavíkur, sem ,,hefur
leyst af hendi þróttmikið starf og orðið
mikið ágengt á ýmsan hátt .... Þess-
arri nefnd er það að þakka, að veitt er
til áfengisvarnanefnda á gildandi fjár-
lögum kr. 50,000.
Aðrir liðir skýrslunnar eru um íterk-
aða kröfu stórstúkunnar um þjóðarat-
kvæði um bannlög, þá um starf ein-
stakra stúkna og hafa sumar þeirra ver-
ið athafnasamar og duglegar. Hefur
Eining áður getið þeirra, sem mest hafa
fjölgað félögum og verið athafnasam-
astar. Má þar minna á stúkurnar í Vest-
mannaeyjum og Siglufirði, stúkurnar
Andvara og Verðandi í Reykjavík, stúk-
urnar í Hafnarfirði, Sóley í Reykjavík
og stúkuna Vík í Keflavík. Þá er talin
leikstarfsemi stúknanna, málfundafélög,
söngkór templara, blöð og bókaverzlun,
húsmál og margt fleira. Áfengisvama-
nefnd Reykjavík átti frumkvæðið að því,
að Antabus-lyfið var fengið til landsins
og varð Alfreð Gíslason læknir, ráðu-
nautur nefndarinnar, fyrstur lækna hér
á landi til þess að nota það. Þetta verð-
ur að teljast merkileg nýung og hefur
borið allmikinn árangur. Fyrir forgöngu
bindindissamtakanna í landinu var svo
dr. Jens G. Hald, öðrum þeirra sérfræð-
inga, er uppgötvuðu lyfið, boðið til
landsins, en Eining hefur áður sagt all-
rækilega frá komu hans og birt langt
mál um lyfið, og á öðrum stað í blað-
inu er yfirlitsgrein um þetta, eftir dr.
Jens Hald. Upplýsingastöðvar störfuðu
eiginlega tvær, önnur á vegum Reglunn-
ar en hin á vegum Áfengisvarnanefndar
Reykjavíkur. Er bent á nauðsyn þess að
sameina slíka starfsemi.
Fangahjálp á íslandi stofnaði stúkan
Andvari. Er það merkilegt mál og ný-
ung. Oscar Clausen rithöfundur átti þar
frumkvæði og hefur hann látið stórstúk-
unni í té eftirfarandi skýrslu:
Herra stórtemplar!
Það er mér ánægja að láta yður í té
skýrslu um Fangahjálpina á íslandi.
Á fyrsta fundi sínum í janúar þ. á. sam-
þykkti stúkan „Andvari" nr. 265 í Rvík,
fyrir frumkvæði O. Clausens, að stofna
Fangahjálpina á íslandi, og kaus 7 manna
nefnd til framkvæmda í þessu máli. 1 nefnd-
ina voru kosnir: Oscar Clausen, sem er for-
maður hennar, Jón B. Helgason kaupm.,
Ágúst Fr. Guðmundsson skósm., Kjartan
Ólafsson frkvstj., Guðjón Elíasson kennari,
Holger P. Clausen, og Gunnar Pétursson.
Tilgangur F. í. er, að hjálpa mönnum,
sem dæmdir hafa verið í hegningu fyrir
afbrot, og þá einkum að hjálpa þeim til
þess að byrja nýtt og betra líf að lokinni
vistinni í fangelsinu, bæði með því að gefa
þeim föt o. fl., útvega þeim atvinnu við
þeirra hæfi og dvöl á góðum heimilum.
Þegar F. í. hóf starfsemi sína kom það
þegar í ljós, að þörfin fyrir stofnun þessa
var mikil og brýn. — Á þeim f jórum mán-
uðum, sem F. í. hefur starfað hefur fjöldi
manna leitað aðstoðar hjá henni og tekizt
hefur að afgreiða og leysa úr á ýmsan hátt
17 málum á þessum stutta tíma. Nokkrir
menn hafa verið náðaðir fyrir milligöngu
F. í. og hefur dómsmálastjórnin mætt þeim
beiðnum með mesta skilningi og velvild. —
Þeim, sem náðaðir hafa verið, hefur F. í.
komið í atvinnu á skipum og á góðum
sveitaheimilum, enda hefur F. í. orðið að
taka þá undir sína vernd og hafa tilsjón
með þeim til að byrja með. —- Alls munu
9 menn þegar hafa fengið og fá á næstunni
skilyrðisbundna náðun frá hegningu, en
skilyrðið er m. a. það, að þeir neyti ekki
áfengis í 5 árin næstu. — F. í. hefur farið
austur að Litla-Hrauni og kynnt sér fang-
ana þar og allar aðstæður, og einnig gert
margar heimsóknir í fangahúsið í Reykja-
vík. Allt hefur þetta útheimt mikinn tíma
og fyrirhöfn.
Þegar mál fanganna hafa verið athuguð,
kemur það í ljós, að orsök glæpanna er í
langflestum tilfellum, eða 80 af hundraði,
áfengisnautn og sú óreiða, sem henni fylgir.
Af þeirri reynslu, sem þegar er fengin í
þessu starfi, hefur myndazt grundvöllur,
sem er mikilsvirði fyrir starfið í framtíð-
inni, og má því vænta góðs árangurs, ef
rétt er fram haldið.
y