Austurland - 12.12.1985, Blaðsíða 4

4
FIMMTUDAGUR, 12. DESEMBER 1985.
Kristrún Helgadóttir 75 ára
Ein af mestu sæmdarkonum,
sem ég hefi kynnst, verður 75 ára
nk. laugardag. 14. desember.
Þetta er Kristrún Helgadóttir -
Kristrún á Tröllanesi, eins og
Norðfirðingar nefna hana
gjarnan, því að á Tröllanesi bjó
Kristrún í 56 ár.
Auðvitað brestur mig alla getu
til að skrifa afmælisgrein um
Kristrúnu sem vert væri og auk
þess er AUSTURLAND lítið
blað, en þó vil ég senda henni
stutta afmæliskveðju á síðum
AUSTURLANDS og bið hana að
virða viljann fyrir verkið.
Kristrún Helgadóttir er fædd og
upp alin á Húsavík, en til Nes-
kaupstaðar fluttist hún vorið 1927
og hefir æ síðan starfað af miklum
dugnaði og krafti í þessu bæjarfé-
lagi jafnt innan síns heimilis sem
utan og tekið virkan þátt í bæjar-
lífinu öllu.
Kristrún giftist 28. janúar 1929
Sigurði Hinrikssyni, útgerðar-
manni á Tröllanesi, en þau höfðu
hafið sinn eigin búskap ári fyrr.
Sigurður er fæddur 27. júlí árið
1900 og varð hann því 85 ára sl.
sumar. Sigurður var umsvifa-
mikill útgerðarmaður og fiskverk-
andi á sínum yngri árum og vann
mikið að sameiginlegum hags-
munamálum útvegsmanna, var
einn af stofnendum Samvinnufé-
lags útgerðarmanna og átti sæti í
fyrstu stjórn þess 1932 - 1936.
Hann hefir ætíð verið sannur
samvinnumaður, eins og starf
hans í Samvinnufélagi útgerðar-
manna ber vott um svo og starf
hans í Kaupfélaginu Fram, en þar
var hann í stjórn um 40 ára skeið.
Sigurður vann um langt skeið í
fiskvinnslustöð SÚN og einnig
sem bryggjuvörður hjá Hafnar-
sjóði Neskaupstaðar, eftir að
hann hætti útgerð.
Þegar Kristrún og Sigurður
hófu búskap, rak Sigurður viða-
mikla útgerð og fiskverkun og
sjómenn og landverkafólk voru í
fæði og húsnæði hjá Kristrúnu.
Oft var þar mannmargt í heimili
og störf húsmóðurinnar því ærin.
Ekki lét Kristrún þó þessi viða-
miklu störf sér nægja, hún vann við
fiskverkunina einnig og tók mikinn
og virkan þátt í félagsmálum í bæn-
um þar að auki. Hún vann mikið
starf í bamastúkunni, söng í kirkju-
kómum, tók þátt í starfi Kvenna-
deildar SVFÍ og var í stjóm og for-
ystu Kvenfélagsins Nönnu um 40
ára skeið, þar af formaður í 23 ár.
Agnir
- Stökur -
Höfundur: Bragi Björnsson
frá Surtsstöðum.
Útgefandi: Menningarsamtök
Héraðsbúa 1985.
í>að er ekki oft, sem út koma
bækur eftir Austfirðinga búsetta
heima í fjórðungi og sjaldgæf-
astar slíkra bóka eru ljóðabæk-
ur.
Þeim mun ánægjulegra er, að
nýlega er komin út bók eftir
einn af hagorðari núlifandi
Austfirðingum, Braga Björns-
son frá Surtsstöðum í Jökulsár-
hlíð, sem nú býr í Fellabæ. Bók-
in heitir Agnir og ber undirtitil-
inn Stökur, enda hefir hún að
geyma ferskeytlur eingöngu,
sem reyndar eru kveðnar undir
margbreytilegum háttum innan
þeirrar vísnaættar. Efni vísn-
anna er margbreytilegt einnig,
sumar eru almennar hugleiðing-
ar um nánast hvað sem er í
mannlegu samfélagi og utan
þess, en aðrar kveðnar af gefn-
um tilefnum, sem í mörgum til-
vikum eru hverjum lesanda
augljós, en í sumum kannski að-
eins þeim, sem nánar þekkja til.
Það kemur hins vegar ekki að
sök, stökurnar standa fyrir sínu
hver og ein og er bókin unnend-
um stökunnar kærkomin
lesning, sem oft er unnt að grípa
til og finna þó ætíð eitthvað nýtt
- nýja sýn í hugarheim og hug-
renningar skáldsins úr Hlíð.
Inngangsvísa bókarinnar:
Stundum þegar einn ég er
og ekkert kýs að heyra,
þá er eins og þögnin mér
þylji vísu í eyra
segir margt um efni bókarinnar,
næmleika höfundar og vitund
hans um umhverfi sitt.
Efni bókarinnar er skipt í 16
kafla eða flokka eftir yrkisefn-
um vísnanna, en sú flokkun er
þó engan veginn nákvæm né
auðveld, en gerir bókina samt
miklu aðgengilegri til lestrar í
áföngum, en þannig þarf að lesa
svona bók.
Af handahófi birti ég hér
nokkrar vísur. Fyrst tvær hring-
hendur úr kaflanum Olnboga-
skot.
Verðlaus króna, verslun frjáls,
„Viðreisn" trónar iðin.
Öllu þjóna eðli máls
arðránssjónarmiðin.
•
Hára rís á höfði fans
hans við prís og sölu,
grannri lýsa gerðir manns
greindarvísitölu.
Og úr kaflanum Orðaleikur:
Sjávarfallið sópar hlein,
sárt er fall af hesti,
lykkjufall er meyjum mein,
messufallið presti.
Sléttuböndin hefir Bragi
bærilega á valdi sínu, hér koma
tvö dæmi úr kafla, sem nefnist
Stakan:
Settu landið öllu ofar,
auðinn sanna, mesta.
Sléttubandið löngum lofar
listamanninn besta.
Háttur óðsins mætir mér
málsins þráðum stunginn.
Máttur ljóðsins ætíð er
andans dáðum slunginn.
í kaflanum Þó að kali . . . er
þessi einlæga ástarvísa:
Á okkar samleið aldrei brást
æ hjá þér að finna
tillitssemi, tryggð og ást
tilfinninga þinna.
Að lokum skal svo tilfærð
þessi hrifnæma ástarjátning til
æskustöðvanna úr kaflanum
Fögur er Hlíðin (auðvitað með
stórum staf):
Aldrei máist minning kær,
mynd sem þráum geymist.
Jaðrablá - og jafnvel tær
Jökulsáin dreymist.
Menningarsamtök Héraðs-
búa gefa Agnir Braga Björns-
sonar út og er það vel við hæfi.
Útgáfuna annaðist ásamt höf-
undi Sigurður Óskar Pálsson og
skrifar nett inngangsorð. Ferst
Sigurði þetta vel sem von var til.
Bókin er 132 bls., prentuð og
bundin í smekklegt band hjá
Prentverki Odds Björnssonar
hf. á Akureyri.
Þess má svo að lokum geta,
að bókin er nær því uppseld hjá
útgefanda, en von er á nýrri
sendingu úr bókbandi fyrir j ól.
B. S.
Staða læknaritara
við Heilsugæslustöðina á Egilsstöðum er laus
til umsóknar
Um er að ræða heila stöðu
Laun samkvæmt launakerfi BSRB
Umsóknarfrestur til 1. janúar
Heilsugæslustöðin Egilsstöðum
— skrifstofa 0 1387 Lagarási 22
Hjónin Kristrún Helgadóttir og Sigurður Hinriksson.
Ljósm. Sigurður Ragnarsson.
Þá átti hún sæti í byggingar- á neðri hæð, en áefri hæðinni búa
nefnd sundlaugarinnar, bygging- Ragnar sonur þeirra og kona
arnefnd sjúkrahússins og bygg- hans, Kristín Lundberg.
ingarnefnd félagsheimilisins Eg- Eins og ég sagði í upphafi, er
ilsbúðar. Auk þess átti hún sæti í Kristrún ein af mestu sæmdarkon-
barnaverndarnefnd í 12 ár og í um, sem ég hefi kynnst, en kynni
skólanefnd Húsmæðraskólans á okkar hafa staðið í hartnær 25 ár.
Hallormsstað sem annar fulltrúi Við áttum samstarf um skeið, er
Neskaupstaðar í 30 ár. hún vann á Sjómannastofunni og
Þóaðhérhafimargtveriðtalið, síðar á hótelinu, en ég á bæjar-
er upptalning þessi engan veginn skrifstofunni. Á þeim árum og
tæmandi, en hún gefur nokkra síðar kynntist ég hinu góða hjar-
hugmynd um hið mikla starf, sem talagi og hjálpsemi Kristrúnar,
Kristrún hefir innt af höndum í sem ég nú vil þakka henni. Henni
félagsmálum í Neskaupstað. er sú list lagin að finna, hvar að-
Þess má svo geta, að Kristrún stoðar er þörf og láta hana í té á
var forstöðumaður Sjómanna- svo látlausan og sjálfsagðan hátt,
stofunnar í Neskaupstað í fjögur að ékki hreyfir við nokkurs manns
ár ásamt Ragnheiði Sverrisdóttur stolti og allir halda sæmd sinni.
og hótelstjóri Hótels Egilsbúðar Allt er þetta geymt, en ekki
var hún í sjö ár. gleymt, Kristrún mín.
Kristrún og Sigurður eiga tvo Að endingu óska ég þér svo
syni, Ragnar, sparisjóðsstjóra í innilega til hamingju með 75 árin,
Neskaupstað og kjörsoninn Kristrún og þér Sigurður með þín
Hinrik, verkstjóra í Keflavík. 85 ár í júlí og sendi ykkur báðum
Bamaböm þeirra em átta og bam- bestu óskir um björt og farsæl ár
abamabömin em orðin fimm. framundan.
Fyrir tveimur árum fluttu Kristrún verður ekki heima á
Kristrún og Sigurður frá Trölla- afmælisdaginn.
nesi og búa nú að Þiljuvöllum 33 Birgir Stefánsson.
Einar Bragi
Af mönnum ertu kominn
Eskifjörður er helsti vettvangur endurminninga Einars Braga en
hann fer víðar um Austfirði í bókinni og suður í Skaftafellssýslur.
Hann byrjar að minnast næst sér, í timburhúsinu Skálholti þar
sem hann fæddist, en færir sig svo um þorpið og lýsir íbúunum í
Iifandi frásögnum, fullum af hlýju og kímni. Fjöldamargir íbúar
Eskifjarðar koma við sögu, en í miðju frásagnarinnar eru foreldr-
ar höfundar, Sigurður Jóhannsson skipstjóri og Borghildur Ein-
arsdóttir, ævi þeirra og kjör, sem verða lesanda ógleymanleg.
Sönn sjómannabók og hyllingaróður um hetjur hversdagslífsins
eftir eitt listfengasta skáld samtímans.
tjefum góðar balcur
og menning