Eining - 01.04.1956, Blaðsíða 11

EINING
11
Ungftemplarar í Sví-
þjóð sóknharðir
Samtök ungtemplara í Svíþjóð hafa
aukið félagatölu sína um átta þúsundir
á 16 mánuðum. Fjárhagsvelta þeirra
var á árinu 1955 3—4 milljónir
sænskra króna. 1950 var hún aðeins
15,000 kr. og hafði verið svipuð um
áratugi, en 1952 komst fjárhagsveltan
í eina milljón og hefur haldið áfram að
stíga.
I sambandi þessara ungtemplara eru
18,000 félaga og sambandið launar 12
starfsmenn allt árið. Peninga er aflað
með margháttuðum happdrættum og
svo eru allmiklar tekjur af sölu á ritum,
ritföngum og bókum og ýmsu því er
þarf til íþróttaiðkana, ferðalaga og frí-
stundaiðju. Sambandið gefur 10—
20% afslátt á öllum þessum vörum
og hagnýta félagarnir sér það. Nýlega
hefur verið hafin og vel skipulögð mikil
frístundaiðja í félögum sambandsins.
Þessari ungu sveit er það ljóst, að
kyrrstöðu- og afturhaldsandann verður
að sigra. Þeir eru ekki ragir við að
verzla og hafast ýmislegt að fram yfir
arfteknar venjur. I ágústmánuði í haust
verður sambandið 50 ára og er gert ráð
fyrir að 3—4000 komi þá til hátíðar-
hald^ins í Stokkhólmi. Samhliða þess-
ari 8000 félaga fjölgun hafa verið stofn-
uð 32 ný félög innan sambandsins.
Hver er svo leyndardómurinn við
félagafjölgunina? Það er gamla sagan:
,,Þeim gefst, sem hefur“. Þegar vöxtur
og straumur er kominn í eitthvað, rífur
straumurinn með sér það, sem hann
nær til. Þróttmikil og fjörug starfsemi,
glatt og gott félagslíf og skilningur á
þörf og kröfu tímans, gefur allt hinn
æskilega árangur.
Foringi æskulýðssamtaka Svíanna er
Sune Persson, sjálegur sveinn um eða
innan við þrítugt.
Æskumenn á íslandi eru tápmiklir
og velgerðir unglingar og ættu að geta
leikið eitthvað af þessu eftir Svíunum.
Heimild: Folket.
H2n mikilfeng-
legasfta landkönnun
Hún er þegar hafin, sú mesta land-
könnun, er sögur fara af. I henni taka
þátt hinir hæfustu vísindamenn 36
þjóða. Sænska blaðið Reformatorn skrif-
ar um þetta og segir, að flutningurinn til
suðurpólarsvæðisins sé þegar hafinn
frá Bandaríkjunum, Englandi, Frakk-
landi, Suðurafríku, Ástralíu, Chile,
Argentínu, Nýja Sjálandi, Noregi og
fleiri löndum. Sjálf könnunin hefst fyrir
alvöru 1957.
Ekki er það neitt smáræðis svæði,
sem á að kanna. Stærðin er eins og öll
Norður-Ameríka og Evrópa til samans.
Þar eiga að vera stór svæði íslaus inn
í landinu, heitir hverir og auð vötn.
Hugsanlegt er, að þar séu mestu kola-
lög heimsins og málmar munu einnig
finnast þar.
Þessar 36 þjóðir skipta svæðinu
milli sín til könnunar, sumar þeirra
hafa þegar stöðvar þar suðurfrá. Banda-
ríkin leggja sennilega mest til leiðang-
ursins, 10 þúsund menn, 50 farartæki,
heilan flota flugvéla og neðansjávar-
báta og svo alls konar bíla til flutnings
og ferðalaga. Helftin af þessari miklu
heimsálfu er hulin jökli, og sums staðar
er hann 2000 metra þykkur. Þar eru
mestu jöklar í heimi, einn þeirra t. d.
50,000 fermílur, stærri en öll Norður-
lönd. Margt er mikilfenglegt í þessu
Iíttkannaða landi: mestu jöklar heims-
ins, mestu kolalög, mesta eldfjallasvæði
heimsins. Tvö eldfjöllin, Terror (Skelf-
ir) og Erebus (Helvíti?) gnæfa
4,300 metra yfir sjávarmál. Erebus
gígurinn er kílómetri á vídd og 300
metra djúpur. Á svæðinu, sem kennt er
við Maud drottningu, kannaði Byrd-
leiðangurinn fjallgarð, sem er 250
enskar mílur á lengd og meðalhæð hans
er 4000 metrar yfir sjávarmál. Árið
1947 flaug Byrd yfir þetta fjalllendi.
Allur miðhluti þess var snjólaus og
fjöllin rauðleit. Þar eiga að vera óhemju
mikil kolalög. Þar eru vötn, og sums
staðar eru þau heit.
Hinar 36 þjóðir myndu ekki hafa efnt
til þessarar risavöxnu landkönnunar á
suðurpólarsvæðinu, ef ekki væri þegar
vitað, að þar er mikil veröld alls konar
undra. Itarlegar rannsóknir geta ef til
vill leitt það í ljós, er breyti hinni viður-
kenndu þróunarsögu jarðarinnar. Jörð-
in mun geyma margt þar syðra, er vitna
mun um sögu hennar. Fróðlegt verður
að frétta á sínum tíma frá rannsóknum
hins mesta landkönnunarleiðangurs,
sem sögur fara af.
Stofnuð ungmennastúka
Það er ekki barnastúka, heldur ung-
mennasíúka. Gœzlumaður unglingastarfs
stórstúkunnar, Gisur Pálsson, stofnaði hana
20. marz sl. Hún fékk nafið Framii'öin, eins
og móðurstúka hennar, undirstúkan, sem
kom þessari unglingastúku á legg. í Ung-
mennastúkuna Framtíðin gengu sex ungir
félagar úr móðurstúkunni og eru þar til
leiðbeiningar og styrktar, annars eru flestir
stofnendur hinnar nýju stúku fermingar-
börn séra Jakobs Jónssonar og hann er
gæzlumaður hennar. Stofnendur á fyrsta
fundi voru 41, en á frahaldstofnfundi bætt-
ust við 10 og eru því alls 51.
Á slíkum ungmennastúkum er bindindis-
hreyfingu þjóðarinnar mest þörf. Þær eru
milliliðurinn milli barnastúknanna og aðal-
stúknanna (undirslúknanna), sem venjulega
eru svo nefndar. Einmitt í slíkum undir-
stúkum þyrftu nýliðar bindindisstarfsins
að fá sína þjálfun og traustan undirbún-
ing til þess að geta gengið fram í stóru
skörðin, sem höggvast í raðir bindindis-
manna, er hinir aldurhnignu, traustu og
þreyttu falla frá, en þeir hafa nú kvatt hver
af öðrum, og er þar mikils misst.
Eining óskar þess, að hin nýstofnaða ung-
mennastúka verði sigursæl og hvetjandi
fyrirmynd til slíkrar félagsmyndunar víðar.
„ASalritarar“ útvarpsins
Þegar útvarpið segir frá vissum valda-
mönnum, hvort sem þeir eru á Spáni, Baik-
anskaga, við austanvert Miðjarðarhaf, í
Rússlandi og víðar,, heita þeir allir hjá út-
varpinu „aðalritarar“.
Krustjeff er t. d. ávallt kallaður aðalrit-
ari, nema kvöld það, er útvarpið sagði frá
aðalfundi kommúnistaflokks Rússlands og
ræðu, er Krustjeff flutti þá, kunni útvarpið
víst ekki við að kalla hann, hvorki aðal-
ritara né ritara, en nefndi hann réttilega
framkvæmdastjóra flokksins.
Sum dagblaðanna í Reykjavík hafa hvað
eftir annað kallað Krustjeff foringja flokks-
ins og 17. marz sl. kallar Tíminn hann
eftirmann Stalíns, en Stalín var víst enginn
ritari flokksins.
Útvarpið virðist hafa tekið ástfóstri við
þetta nýyrði sitt aðnlritari. Maðurinn, sem
segir fréttir frá sameinuðu þjóðunurn, nefn-
ir Dag Hammerskjold, og það réltilega,
framkvæmdastjóra þeirra, en fyrir nokkru
kallaði útvarpið hann„aðaZ-forstjóra“. Það
gat í það skiptið ekki sætt sið við að kalla
manninn aðeins forstióra, nei, eitthvað
„aðal“ varð hann að vera. Tryggva Lie
kallaði útvarpið öll embættisár hans „aðal-
ritara“ Sameinuðu þjóðanna, en gafst þó
upp á því að lokum.
Þeir eru nokkuð sjállstæðir, sumir þarna
í útvarpinu. Á styrjaldarárunum höfðu þeir
alltaf þrenns konar framburð á Burma.
Einn sagði Birma, annar Börma og þriðji
Búrma. — Af þessu á þjóðin að læra.
Rógtungur
Menn herja á meindýr, mýs og rottur,
á móra og vofur, á drauga og skoltur,
en málgefnu nagdýrin upp sig þó yngja
með eitruðum rógtungum margan þau
stinga.
P. S.
„Ég hef svarið við altari Guðs, að
heyja óaflátanlega stríð gegn öllu því,
er þrælkar sálir manna“.
Thomas Jefferson.