Eining - 01.01.1964, Síða 13

EINING
13
r—---------------------------------
BÖL ÁFENGISINS
HEIMILIÐ.
Þórarinn Jónsson, Jcennari,
Kjarnanesstöðum, Innri-Akranes-
hreppi, hefur sent blaðinu
eftirfarandi Ijóö.
Heima er þögn, í rökkri raunastunda,
renna tár af húsfreyjunnar brá.
Eiginmaður farinn er til funda
við félagsbræður sína á drykkjukrá. —
Börnin eru köld og klædd í tötra.
Kvöl og þjáning svipur þeirra ber.
Af sálarkvölum þreytt og náhvít nötra,
neyð og hungur lítilmagnan sker.
Heima er kuldi, kalt í þessum ranni,
kvíði brýst í húsfreyjunnar sál. —
Er mögulegt, að nokkur kvöl þá kanni,
er kyndir þögul lífsins harmabál?
Allt virðist tapað. Brostin eru böndin,
er bundu hugi þeirra sömu þrá.
Sorgarmyrkur hjúpar hugarlöndin,
og harmsár stunda líður brjósti frá.
Kjökur heyrist lágt frá litlum sveini
og lítil hendi strýkur hennar kné.
Sakleysingjans svipur himinhreini,
til himins leita þau hin duldu vé. —
0g friðarblærinn hljótt um loftið líður
og ljóssins mildi sínum sprota slær.
Móðurinnar hjarta minna svíður,
er miskunn drottins færist henni nær.
Mildur kærleiksblær við móður kenndur,
mælist ei á vog né kvarða neinn.
Hún vermir sveinsins votu og köldu
hendur,
og vilja hennar styrkir drottinn einn.
Þótt börnin skorti hita, föt og fæði,
fái eigi mældan nægan skammt.
Hún lifir víst, og vinnur fyrir bæði,
þótt vissulega nái þetta skammt.
II
Hvert skal stefna? hugum snúa
heilla til í orði og verki.
Viljann hvessa. — Bölið brúa,
bera lífsins sigurmerki.
Virðist mér það vera næsta
verkið, sem að liðsemd hlýtur.
Bera uppi hugsjón hæsta,
er helsið þunga sundur brýtur.
Ástríðunnar okið þunga
ýmsa bindur sterkum viðjum.
menn og konur, aldna, unga,
orkuvana, þessa styðjum.
Hvað er að útvarpinu?
Fyrir nokkru þýddi eg grein, sem
heitir: Hvaö er aö Washington. Ekki
hef eg árætt að bjóða neinu blaði grein-
ina enn. Hún er skýrsluhrafl um sið-
ferði höfuðstaðar Bandaríkjanna.
En nú er það ríkisútvarpið íslenzka.
Mörg ár eru síðan að eg afréð að hlusta
alls ekki á útvarpsleikrit eða sögur og
jafnvel fleira, en einstöku sinnum brýt
eg þó regluna.
Þegar lofað var nýjum gamanþætti:
Láttu þaö bara flakka, varð eg forvit-
inn eins og víst fleiri. En hamingjan
góða, aumara gat það ekki verið. Það
bar vott um fullkomna lítilsvirðingu á
hlustendum að bjóða slíkt. Síðan hefur
ekki sá þáttur tafið mig.
Nú, ástamál er alltaf dálítið freist-
andi. Útvarpið kom með leikrit: Viö-
sjál er ástin. Þvílíkur óþverri. Hor-
tittahröngl og andstyggð. Fyrir slíkt
verða höfundar frægir. Slíkt er góður
mælikvarði á menningu þjóða. Þarf
nokkurn að furða, þótt æskumenn, sem
fóðraðir eru á slíku og þessu, verði
nokkuð brokkgengir.
Af tilviljun komst eg ekki hjá að
hlusta á kafla í framhaldsleikritinu,
eftir höfund, sem eg hef haft mætur á.
Eftir þann þátt átti að koma: Stormur-
urinn skellur á. Forvitnin fær yfirhönd-
ina aftur, að vita hvernig þessi storm-
ur verði. Eg ætla ekki að eyða mörg-
um orðum um það sem eg heyrði af
leikritinu, en spyr: Hvaða erindi á slík
andstyggð og vitleysa til okkar. Hér er
ekki einu sinni um góðan skáldskap að
ræða. Leikritið er viðbjóðslegar öfgar
og hortittahröngl.
Þá gerði eg einnig tilraun með leik-
Rækta þarf í huga og hjörtum
hugsjón þá, er bezt má græða.
Lífsins geislum beina björtum
beint, og myrkraöflin hræða.
Allir verða skjótt að skilja,
skæð er notkun eiturveiga,
er lamar allra vit og vilja,
unz verða þrælar. — Eitrið teyga.
Hvort skal þjóðin þora að segja?
þetta vil eg ekki hafa.
Eða undir böl sig beygja,
til botns í spillinguna kafa.
Þórarinn Jónsson.
ritið Rætur, en hlustaði þó ekki til enda.
Þar bar mest á bölvi og formælingum.
Stelpan átti von á stráknum í heimsókn
og sagðist þá ekki vilja hafa heima
hjá sér neitt bölv og ragn eins og hjá
siðleysingjum. Faðirinn spyr: Má ekki
bölva? Nei, segir stelpan. Og hver and-
skotinn, segir þá faðirinn. Eg segi þá
víst ekki mikið. Svo fer stelpan að velta
vöngum yfir því, að gamall maður er
allt í einu dáinn: Hver djöfullinn, seg-
ir hún við sjálfa sig, og þannig var allt
orðbragðið.
Fróðlegt væri að fá vitneskju um,
hvaða dóm almenn skoðanakönnun
myndi leggja á þetta útvarpsefni. Það
er vissulega í ætt við sumar bókaaug-
lýsingar stundum fyrir jólin, þegar
ómerkileg klámrit eru lofsungin sem
bezta jólagjöfin til kvenna.
Og svo er það enn eitt. Hversu mik-
ill snillingur og hve lærður sem Jón
okkar Leifs kann að vera, þá vildi eg
óska þess, að eg þyrfti ekki að hlusta
oftar á lag hans við bænaversið: Vertu,
guÖ faöir, faöir minn. Slíka bæn á ekki
að bera fram með hnykkjum, skrækjum
og byljum. Slíkt særir okkur djúpt, að
minnsta kosti eldri kynslóðina, sem höf-
um haft þessa bæn á vörum okkar allt
frá barnæsku.
Ekki getur hið áðurnefnda lélega út-
varpsefni verið því að kenna, að skort-
ur sé á sæmdarmönnum við útvarpið.
Mér verður oft hugsað til þess, sem
hinn ágæti dagskrárstjóri útvarpsins
sagði eitt sinn við mig, og eg fékk
leyfi hans til að segja frá því. Það var
Andrés Björnsson. Hann sagði: „Út-
varpsefnið á að miöast viö gott heimili“.
Þetta er viturlega og sanngjarnlega
mælt. Góðu heimili er ekki hægt að
bjóða sumt sem útvarpið dembir í þjóð-
ina. Eigum við ekki að hætta að fóðra
sálir ungmenna okkar á óþverra út-
varpsefni, sorpritum, klámreyfurum,
glæpakvikmyndum og ýmsu því, sem
sáir aðeins illgresi í unga hugi? Eru
þjóðir ekki búnar að fá nægilega upp-
skeru upp af slíkri sáningu?
-X -K *
IMargmennisþurflingar
Leiðindi margmennisþurflinga þjá,
þrasálfar sálinni spilla.
Einveru þolir enginn sá,
sem æsinga-glymskrattar trylla.
P. S.