Okkar á milli - 01.01.1986, Qupperneq 3
LIF OG
.FURÐUR
A HVERRI
SIÐU!
Iþúsund og eina nótt segir hin
ráðsnjalla og hugrakka Sjerasade
soldáninum Sjarjar sögur til að hann
gleymi því heiftúðuga áformi sínu að eiga
hverja konu aðeins eina nótt og lífláta
hana að morgni.
Af fádæma listfengi vefur Sjerasade
sögu saman við sögu, þannig að aldrei er
hægt að hætta, ein tekur við af annarri
og áður en ein getur endað þurfa
sögupersónur að segja nýjar og nýjar
sögur. Úr verður ævintýralegt völundarhús
fjölbreytilegustu sagna og soldáninn
grimmi getur ekki annað en hlustað
hugfanginn í þúsund og eina nótt, rétt
eins og milljónir lesenda um víða veröld
hafa um aldir látið heillast af framand-
legum Ijóma þessa gríðarlega sagnabálks.
Enginn veit með vissu hvernig þessar
sögur urðu til eða hver steypti þeim
saman. Að þaki liggur gróin og aldalöng
sagnalist sem hefur slípast á löngum tíma
áður en hún náði fullkomnun. Sagnabálk-
urinn geymir úrval dæmisagna, ævintýra,
ferðasagna og ástarsagna og er
upprunninn í skáldskap Araba á
miðöldum. Hann verður til á árunum 570
og fram á 13. öld, runninn úr svipuðum
jarðvegi og Kóraninn þótt siðaboðunin
hér sé ólíkt mildari og manneskjulegri en
þar. Sögurnar sjálfar koma víða að: Frá
Persíu, Kína, Indlandi, Sýrlandi,
Grikklandi og Egyptalandi. Hámenning
hinna fjarlægu Austurlanda setur svip
sinn á þær og hvergi skortir skrautið í
þeim, yfir öllu er glitrandi gleðibragur,
gáskafullur léttleiki og óvíða í heimsbók-
menntunum er holdsins lystisemdum lýst
með fagurlegri Ijóðrænu en einmitt í
þessum sögum. Þetta er sannkallaður
ævintýraheimur með glæsilegum höllum,
aldingörðum, glæsimeyjum, risum,
öndum sem búa i lömpum og ótrúlegum
mannraunum vaskra sveina en alls staðar
býr að baki mannúð og virðing fyrir
viskunni, ást á iðjusemi og dyggðugu
líferni en hatur á rangsleitni og hræsni.
Þetta er því holl lesning fyrir alla
aldurshópa.
Þýðing Steingríms Thorsteinssonar,
öndvegisskálds 19. aldarinnar, er eitt af
snilldarverkum íslenskrar tungu og segir
Hannes Pétursson skáld um hana í
ævisögu sinni um Steingrím að hún hafi
engu glatað „af seiðmætti sínum né
ferskleik." Um tungutak Steingríms í
þýðingunni segir Hannes að það sé „19.
aldar mál af fegursta tæi, kliðmjúkt og
blæfagurt, tiktúrulaust með öllu" og að
hann sameini farsællega alþýðumál og
skáldlegan stíl.
í öðru bindi sem nú kemur út er að
finna margar sögur sem allir þekkja og
nægir að nefna söguna um Aladín og
töfralampann eða söguna af Ali Baba og
ræningjana fjörutíu, en auk þeirra koma
við sögu i bindinu kóngssynir og
kóngsdætur, vezírar, sæbornar
drottningar, töfrahestar og grænir fuglar,
fjölskrúðugt lif og furður á hverri síðu.