Einherji - 22.07.1970, Blaðsíða 5

Miðvikudagur 22. júlí 1970.
EINHERJI
5
Útgefandi:
Kjördœmissamband Framsóknarmanna í Norðurl.kjördæmi vestra
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Jóhann Þorvaldsson.
Blaðamaður: Guðmundur Halldórsson.
Skrifstofa og afgreiðsla:
Suðurgata 3, Sauðárkróki. — Sími 5374. Pósthólf 32.
Arsgjald kr. 150,00.
Siglufjarðarprentsmiðja h. f.
Verkföll og kjarabarátta
Það er mikið búið að ræða um vinnustöðvanir og verk-
föll að undanförnu. Allir virðast sammála um, að þau
dragi slæman dilk á eftir sér, sem bezt væri að losna
við. Langvinn verkföll hafi í för með sér f járhagslegt
tjón fgrir einstaklinginn og þjóðfélagið í heild. Vafa-
laust er þægilegt að sanna þá staðhæfingu með rökum.
Það er t.d. dgrt spaug að láta fiskiskipaflotann liggja
bundinn i höfn, þegar vel veiðist. Vinnutap í langvar-
andJ. verkföllum er líka ekkert gaman mál fgrir fjöl-
skgldumann. Þetta tvennt er auðvitað gott að sanna sér
öðru hvoru. En hversvegna voru verkalýðsfélög stofnuð
og hversvegna er boðað til vinnustöðvana? Hvaða or-
sakír ráku þar á eftir? Um það eru auðvitað til heim-
ildir, sem fólk getur kgnnt sér, ef það vill. Saga verka-
lýðsfélaganna hefur verið rituð, ef ég man rétt. Lærdóm-
at sögunnar eru góðir til að styðjast við, en staðreynd
dagsins í dag er þó langtum betri og áreiðanlegri. Or-
sakir verkfalla eru hinar sömu í dag og fyrir áratugum.
Kjarabætur fást ekki nema með samræmdum og harð-
sóttum verkföllum. Vinnustöðvanir eru varnarstríð laun-
þega gegn atvinnurekendavaldi og öðrum kaupgreiðend-
um, sem auðvitað vilja greiða sem minnst fyrir aðkeypta
vinnu. Það er víst mannlegt eðli. Og vinnustöðvun er
það alvarieg ákvörðun, að til hennar er ekki gripið fyrr
en svo er komið, að láglaunafólk getur ekki dregið fram
lífið fíf tekjum sínum. Hömlulaus verðbólga er þó oftast
búin að éta upp fyrirfram það sem vinnast kann í kjara-
bótum. Dýrtíðin er á svo hraðri ferð upp á við, að fólkið
hefur tæpast við að bera sig eftir kauphækkunum, til
þess að geta dregið fram lífið. Það er því stjórnarfarið,
sem ber að sækja til ábyrgðar, þegar vinnustöðvanir
eru fordæmdar.
Islenzkur verkalýður er nýkominn úr langvinnu stríði
út af sínum kjaramálum. Opinberir aðiljar höfðu lýst
yfir, að atvinnuvegirnir þyldu kauphækkanir. Slíkar yfir-
lýsingar eru heldur fátíðar og sennilega ekki gefnar út
nema einhver veruleg innistæða sé til fyrir þeim. Samt
réði gamla tregðulögmálið afstöðu atvinnurekenda, ef
dæma má eftir tímanum, sem samningarnir stóðu yfir.
En verulegar kjarabætur unnust í kauphækkunum og
færslum milli launaflokka eða kauptaxta. Þá vaknar sú
spurning, Iivað lengi fær fólk að búa að þeim óskertum.
Hvað gerir ríkisstjórnin til að tryggja þessar kjarabætur
fyrir hinum svoköluðu dýrtíðarráðstöfunum sínum,
gengislækkunum, hækkandi tollum og sköttum. Bezt er
að spá engu um það, heldur bíða átekta.
En tími vinnustöðvana er áreiðanlega ekki liðinn. Þær
eru enn sem fyrr eina vopn verkalýðsins, sem hann get-
ur beitt í kjarabaráttu, er atvinnurekendur skilja og
óttast. Og þessi vopn má liann ekki láta slá úr hendi sér.
Fulltrúi vinnuveitendasambandsins, Barði Friðriksson,
sagði framan við sjónvarpsskerminn nú fyrir skömmu,
að verkföll væru úrelt og þau ætti að banna. Virðingar-
verð hreinskilni það, en sannleikur þeirrar afstöðu úr
þeirri átt kom víst engum á óvart. Kjarabætur verða
seint bornar fyrir almenning á gulldiski, um leið og al-
vinnuvegirnir standa undir þeim, því trúir enginn maður.
Reynslan afsannar alla slíka bjartsýni. Og það er til-
gangslaust að vera að þvæla um skaðsemi verkfalla
fyrr en búið er að komast fyrir orsakir þeirra og afnema
þær. En við búum ekki enn í samvirku þjóðfélagi. Við
búum í samkeppnisþjóðfélagi, þar sem hver rakar eld
að sinni köku. Það er víst mannlegt eðli. Og þangað til
hugsunarháttur okkar hefur þokazt meira í átt til sam-
hugs og bróðurlegra samskipta, þýðir ekki að kippa sér
upp við árekstra, sem skapast í sambandi við kjaramál.
G. H.
Ánægður með úrslit
bæjarstjórnarkosninga
Rætt við Guð.jón Ingimundarson um úrslit
bæjarstjórnarkosninga o. fl.
Framsóknarflokkurinn á
vaxandi fylgi að fagna hér
á Sauðárkróki, það sanna
tvennar síðustu bæjarstjóm-
kosningar.
Fyrir bæjarstjórnarkosn-
ingarnar 1966 átti flokkur-
mn einn mann í bæjarstjóm,
en bætti við sig tveimur
mönnum í þeim kosningum,
og meira en tvöfaldaði at-
kvæðatölu sína. Eftir þær
kosningar tók flokkurinn að
sér forystuhlutverk í bæjar-
málum Sauðárkróks. Við síð-
ustu kosningar bætti flokk-
urinn við sig miklu fylgi og
er vafasamt, að Framsóknar-
flokkurinn hafi unnið stærri
sigur annars staðar á land-
inu. Herzlumun vantaði til að
fjórði maður á lista flokks-
ins kæmist inn og þar með
unninn meiri hluiti. Skýring-
ar á þessari fylgisaukningu
má eflaust finna margar og
sneri blaðið sér til Guðjóns
Ingimundarsonar fráfarandi
forseta bæjarstjómar og
lagði fyrir hann nokkrar
spurningar.
— Hvað viltu segja um
úrslit síðustu bæjarstjómar-
kosninga hér á Sauðárkróki ?
— Þegar þess er gætt, að
úrslit kosninganna hér á
Sauðárkróki eru stóram 'hag-
stæðari fyrir Framsóknar-
flokkinn en í nokkram öðr-
um kaupstað á landinu, ligg-
ur auðvitað í augum uppi, að
ég er mjög ánægður með úr-
slit þeirra.
Listi Framsóknarflokksins
hér fékk um 41,5% gildra
atkvæða og vantaði raunar
aðeins fá atkvæði til að fá
hreinan meirihluta í bæjar-
stjórn. Af kaupstöðunum
sýnist mér við fljótlega at-
h'ugun, að Keflavík komi
næst með um 33%, og í öðr-
um kaupstöðum verður flokk
urinn að láta sér nægja enn
minna hlutfall. Sést á þessu,
að hlutur okkar er með ágæt-
um. Einnig má benda á, að
fylgi flokksins hér jókst um
3.8% kjósenda frá síðustu
kosningum og er það mun
meiri aukning en á nokkrum
öðrum stað.
— Hvernig gekk samstarf
fráfarandi meirihluta?
— Samstarf fráfarandi
meirihluta gekk á margan
hátt vel, en eins og ég hef
áður sagt, að mínum dómi
ekki áfallalaust. Sé ekki á-
stæðu til að fara nánar út
í þá sálma hér í þessu stutta
samtali. Á hitt vil ég minna,
að á liðnu kjörtímabili voru
miklar framkvæmdir á veg-
um bæjarins og atvinnulíf
meira og betra en áður hafði
verið, svo að trú manna á
staðnum og möguleika hans
jókst. Þessi ár voru ár at-
hafna og framfara.
— Á hverju strandaði
samstaða þessara flokka um
áframhaldandi bæjarstjóm?
— !Ég gat þess áður, að
samstarf þessara flokka í
bæjarstjórn hefði stundum
verið nokkuð fyrirhafnar-
sarnt og tel ég, að samstarfs-
flokkurinn hafi ekki gert sér
grein fyrir þeirri skyldu,
sem aðild flokka að meiri-
hluta krefst. Alþýðuflokkur-
inn lét pólitísk sjónarmið
sitja ofar öðrum í sumum til-
fellum.
Eftir kosningamar kom
þetta enn skýrar í ljós. Þeir
töldu sig hina sterku í odda-
aðstöðu og í skjóli hennar
gætu þeir sett fram miklar
kröfur og gert kosti. Tregða
þeirra til að hefja raunhæf-
ar viðræður um áframhald-
andi samstarf, sýndi það og
einnig, að þeir höfðu meiri
áhuga fyrir kaupmennsku
en heilbrigðu samstarfi.
— Nú hafa Framsóknar-
flokkurinn og Sjálfstæðis-
flokkuriim tekið höndum
saman um stjórn bæjarins.
Hver em að þínum dómi
brýnustu verkefnin, sem bíða
þeiss meirihluta til úrlausn-
ar?
— Já, þessir flokkar -hafa
nú -tekið höndu-m saman um
stjórn bæjarmálanna. Eg
vona, að samstarf þeirra
verði gott og bænum og mál-
efnum hans til heilla. Verk-
efnin eru auðvi-tað næg. I
vaxandi bæ er margs vant.
Verkefnaskortur -er því ekki
fyrir hendi, heldur hitt, að
velja þau, sem fram-gang
verða að hafa. Aukning a-t-
vinnulífs til lands og sjávar
er auðvitað efst á blaði.
Stöðug atvinna án langra
bláþráða er fyrir öllu. Jafn-
framt þarf að hlúa að og
Kalda áfram uppbyggingu
- menningar- og félagsmála-
stofnana. Auka þarf skiln-
ing manna á nauðsyn meira
samstarfs byggða og bæjar.
Gömul einangrunarsjónarmið
þurfa að -ví-kja. Margt bíður
að sjálfsögðu, því að fjár-
magn bæjarins til fjárfes-t-
ingar og uppbyggingar er
auðvitað takmarkað. Upp-
talningu einstakra verkefna
sleppi ég að sinni, þau eru
svo mörg.
— Eitthvað að lokum?
Mér finst alveg sérstök
ástæða -til að þakka öllum
þeim bæjarbúum, sem lögðu
okkur lið í bæjarstjórnar-
kosningunum, ýmist með
þátttöku í kosningaundirbún-
ingi og að öðrum störfum
á íkjördegi eða og við kjör-
borðið. Úrslit k-osninganna
eru okkur mikils virði. Þau
sýna að kjósendur hafa met-
ið forystu okkar í málefnum
bæjarins síðus-tu fjögur ár-
in og vegna hennar veitt
okkur stórlega aukinn stuðn-
ing. Við munum leitast við
að standa að framhaldi upp-
byggingarstefnunnar næstu
árin og væntum stuðnings
bæjarbúa í þeirri viðleitni og
-góðrar samvinnu samstarfs-
flokksins.
Stjórnmálafundir
Formaður Framsóknar-
flokksins, Ólafur Jóhannes-
son, boðaði til þriggja opin-
berra -stjóramálafunda í
NorðurlandS'kjördæmi vestra
Var sá fyrsti á Blönduósi 25.
júní, á 'Sauðárkróki 27. júní
og á Siglufirði 28. sama
mánaðar. Alþingismennimir
Björn Pálsson og Jón Kjart-
ansson mættu einnig á þess-
um fudum. Ræða Ólafs fjall-
aði aðallega um stjómmála-
viðhorfið, hugsjónamál og
grundvallaratriði Framsókn-
arflokksins, en hinir ræddu
meira um málefni kjördæm-
isins. Verulegar umræður
urðu á ef-tir framsöguræð-
um. Þessir fundir voru allir
vel sóttir og hinir gagnleg-
ustu. G. H.
Vegna þrengsla verður all-
mikið lesefni að bíða næsta
blaðs. Eru höfundar beðnir
velvirðingar á því.
Næsta blað kemur út í
ágúst.