Tímarit Verkfræðingafélags Íslands - 01.07.1944, Blaðsíða 9

'1' 1 M A R 1 T V. F. í. 1 9 1 1
23
„Samkvæmt útreikningi Jóns Gunnarssonar framkv,-
stjóra hefði afli sildveiðiflotans sumarið 19hO getað orðið
a. m. k. 75% meiri, hefði hann ekki tafist frá veiðum sök-
um losunarbiða o<j veiffibanna.
Þar sem aflinn j)að ár nam 1.(551.167 málum, hefir veiði-
tapið samkvæmt þessu oröið á þeirri sildarvertíð ca.
1.240.000 mál sildar.“
Síðar í sönm skýrslu segir svo:
„Fram til ágúst teljum við að afli viðskiptaskipa sild-
urverksmiðja ri'kisins, sem eru með 71 síldarnót, hefði get-
að orðið <S0—100% meiri en hann er orðinn, ef skipin
hefðu haft lafarlausa löndun.
Afurðir úr þvi magni, sem sildarverksmiðjur ríkisins
voru búnar að taka á móti <S. ágúst, námu 8900 lonnuni ai
mjöli og' 9500 tonnum al' lýsi, eða að útflutningsverðmæti
rúinum 12 milljónum króna.
Vegna skorts á sildarverksmiðjum (-- eða þróm? inn-
skot G. II.) liafa þvi verðmæti, sem nema allt i)ð þessari
upphæð gengið úr greipum síldarverksmiðja rikisins og
viðskiptamanna þeirra á þeiin 4 vikum, sem liðnar eru af
síldveiðitímanum.
Þar sem veiðin er ennþá i fullum gangi og verksmiðj-
urnar hafa ekki undan að taka á móti, má búast við að
tapið al' þeim sökum muni nema miklu hærri upphæð i
vertiðarlok."
Verksniiðjustjórnin talar eins og hennar er vandi,
aðeins um auknar verksiniðjur, en minnist ekki á þá
möguleika að veita síldarhrolunuin móttöku i hag-
kvæmar geytnsluþrær.
Menn veiti því athygli, að stjórnin telur, að veiðin
hefði orðið 80—100% meiri, ef ekki hefði sökum
plássleysis orðið að stöðva uppskipun síldarinnar.
Telur stjórnin þetta veiðilap á 4 vikuin nema alll
að 12 milj. króna!
Ff skoðun sú er rétt, sem eg lief árum saman rök-
stutt, að hægt sé að auka móttökugetu síldarverk-
riniðjanua allt að því 50% með því að gera verk-
smiðjunum fært að liggja með 1—2 mánaða hirgðir
af hræðslusild í einföldum þróm, eða jafnvel bingj-
um, einangruðum aðeins fvrir sól og úrkomu, þá er
það óafsakanlegl sinnuleysi, svo að ekki sé meira
sagt, af verksmiðjustjórninni að hagnýla ekki jiessa
aðferð. (Sbr. Ægir, 0. blað, 33. árg. 1940).
Sé skoðun mín liins vegar röng, j)á er jafnófyrir-
gefanlegt að reyna ekki að afsanna liana.
I’ess skal loks getið hér, að einn þekktasti fiskiðn-
fræðingur Bandaríkjanna, Mr. A. W. Anderson, ferð-
aðist hér um landið árið 1942 í erindagerðum fyrir
amerísku láns. og leigulagastofnunina vegna fisk-
verzlunar við ísland og kvnnti sér j)á m. a. nokkuð
fiskiðnað og útgerð okkar íslendinga.
Mr. Anderson lilaut menntun sína i fiskiðnfræði
Skástrikuðu fletirnir
tákna veiðimagn, flet-
irnir innan svörtu strik-
anna vinnslumagn, en
svarti flöturinn tapaða
veiði vegna löndunar-
stöðvana.
Linuritið er einkcnn-
andi fyrir sihlveiði og
sildarvinnslu, eins og
hún eir í dag, þar sem
úthaldstíminn er 2 Vú
mánuður, vinnsliítímí
verksmiðjanna 59 dag-
ar og hvert skip er
reiknað fylla sig 10
sinnum.
f 10 daga samfelldri
hrotu tapast |)á a. m.
k. 5—(5 skipsfyllingar
(svarandi til svarta
flatarinsp.o.k.l.m.),sem
hægt hefði verið að
bjarga með kæliþró, er
rúmaði 28 daga vinnslu.
Afkastaaukning væri
þá */« = 56%.
Til j)ess að ná j)essu
sildarmagni með aukn-
ingu verksmiðjuafkasta,
þyrfti að fimmfalda
j)au.
'*/7 '*/r *e/r 5^
Vei&lSKJPA-ÚTHAlB------