Mjölnir - 27.03.1946, Síða 1

Kaupið og lesið
ÞJÚÐ VILJANN

©
Mt
BYBGIHGARFÉLAG VERKAMANNA
ÆTLAR HIB BRADASTA AÐ
HEFJAST HANDA UM BTGGINGH
!t 32 IBQBA
Bráðabirgðalán hefur fengizt til að byrja á
verkinu og innflutnings- og gjaldeyrisleyfi eru
fengin fyrir nærfellt öllu efni. Stendur nú helzt
á því, að bæjarstjórn láti félaginu 1 té
V
nægar lóðir undir verkamannabústaðina.
EHN EFNT TIL FJANOSKAPAR INNAN
KAUPFELAGS SICLFIRDINGA
Hér í Siglufirði eins og í flest-
öllum kaupstöðum og kauptún-
um þessa lands eru húsnæðis-
niálin með allra brýnustu úr-
lausnarefnunum. Ástandið í
þessum málum er hið hörmu-
legasta. Fjöldi fólks hefur svo
að segja ekkert þak yfir höfuð-
iö, aðrir verða að sitja í íbúðum
í óþökk eigenda, svo skemmti-
legt sem það er og fjölmargir
verða að hírast í húsakynnum,
som vantar öll skilyrði til holl-
ustu og menningar. Það þarf
ekki að lýsa því, hver háski
þjóðinni er að slíku ástandi,
því að það er alkunn staðreynd,
að húsakynnin setja mjög svip
sinn á fólkið og unglingarnir
búa að því lengi í hvernig hús-
næði þeir alast upp.
Það er því nauðsynlegra en
flest annað, að eitthvað sé gert
til að leysa úr húsnæðisvandræð-
unum. Margir einstaklingar
hafa ráðist í það að byggja sér
hús og margir hverjir orðið að
binda sér bagga, sem þeir verða
að bera, jafnvel um áratugi.
I raun og veru er það skylda
þjóðfélagsins, að sjá þegnum
þess fyrir sæmilegu húsnæði til
að búa í. Það nær engri átt, að
einstaklingarnir þurfi að eyða
mörgum af sínum beztu árum
til að geta fullnægt þessari
frumstæðu þörf.
En það hefur verið svo, að
ráðamönnum þjóðfélagsins hef-
ur löngum fundizt það utan
við verkahring hins opinbera, að
skipta sér af því, þótt þroski
mikils hluta þjóðfélagsþegnanna
sé heftur vegna óviðunandi hús-
næðis.
Nú á seinni árum hefur hið
opinbera þó ekki getað komizt
hjá því að viðurkenna skyldu
sína. 1 lögunum um verka-
mannabústaði felst viðurkenn-
ing þjóðfélagsins á þessari
skyldu. Nú er mikil hreyfing
um allt land meðal alþýðu
manna að notfæra sér þessi lög
og þá aðstoð, sem hið opinbera á
að veita samkvæmt þeim til
byggingu íbúðarhúsa.
Eins og sagt var frá hér í
blaðinu fyrir nokkru, samþykkti
stjórn Byggingarfélags verka-
manna hérna, að hef jast handa
um byggingu 24—32 íbúða.
I áframhaldi af þessari sam-
þykkt skrifaði stjórnin þing-
manni Sigluf jarðar, Áka Jakobs
syni, og bað hann að annast
nánar tiltekinn erindrekstur
fyrir félagið fyrir sunnan.
Félagið hugsaði sér hinar
nýju íbúðir byggðar. eftir sömu
teikningum og íbúðirnar við
Norðurgötu, en vildi þó fá smá-
vegis breytingar og var Áka
falið að reyna áð fá húsameist-
ara ríkisins til að gera nýjar
teikningar eða samþykkja
breytingarnar. En eins og menn
vita, eru lán úr byggingarsjóði
og önnur aðstoð bundin því skil-
yrði, að teikningar séu sam-
þykktar af húsameistara ríkis-
ins. Húsameistari reyndist ófá-
anlegur til að gera nýjar teikn-
ingar vegna annríkis og vildi
ekki fallast á neinar breytingar.
Þessar breytingar voru raunar
smávægilegar og skipta ekki
miklu máli.
Þá var Áka einnig falið að
reyna að útvega félaginu hjá
byggingasjóði 100 þúsund króna
bráðabirgðalán út á væntanlegt
fastalán síðar, en félagið hefur
sótt um rúml. 2 milljón króna
lán. Það tókst að fá þetta bráða-
birgðalán. Arnfinnur Jónsson
lagði til í stjórn Byggingar-
sjóðsins, þegar bráðabirgðalánið
var samþykkt, að það væri veitt
„gegn tryggingu í væntanlegu
fastaláni samkvæmt umsókn fé-
lagsins,“ en meirihlutinn á fund-
inum taldi ekki rétt, að stjórnin
skulbindi sig þannig til að veita
fastalánið samkvæmt umsókn
félagsins og þyrfti því sam-
þykki félagsmálaráðherra til að
Framhald á 3. síðu.
Henry Wallace:
„Bandaríkin eiga að
flytja her sinn
frá íslandi.“
★ Henry Wallace fyrrver-
andi varaforseti Bandaríkj-
anna og núverandi við-
skiptamálaráðherra, hefur
í viðtali við blaðið New
York Times sagt, að liann
telji, að Bandaríkin eigi að
flytja her sinn á brott af
íslandi. Ennfremur sagði
hann, að Rússar gætu ekki
skilið áframhaldandi dvöl
liersins á íslandi öðruvísi
en sem ógnun í sinn garð.
Verkakvennaféfagið
Brpja
hélt ársskemmtun sína 9. þ.m.
í Alþýðuhúsinu. Var þetta í alla^
staði hin vandaðasta skemmtun.
Formaður skemmtinefndarinnar
Kristín Guðmundsdóttir setti
skemmtunina með stuttu ávarpi.
Ríkey Eiríksdóttir forrpaður
Brynju flutti ræðu. Skýrði hún
frá því, að á þessu ári væru
samtök verkakvenna 20 ára og
myndi þess verða minnst í vor.
Ólína Hjálmarsdóttir og Ásta
Ólafsdóttir lásu upp kvæði og
sögu, ungar stúlkur sungu með
gítarundirleik og Þórunn
Sveinsdóttir söng gamanvísur.
Sú nýbreytni var á þessu hófi,
að með kaffinu voru framreidd-
ar heimabakaðar kökur, hið
mesta lostæti og á eftir kaffinu
var borinn fram rjómaís. Þóttu
þessar veitingar að vonum hin-
ar ágætustu og skemmtinefnd-
inni til mikls sóma.
Að lokum var stiginn dans,
sem fór ágætlega fram, og var
skemmtunin eins og áður segir
hin vandaðasta og félaginu til
sóma. Brynjuskemmtanirnar eru
vanar að vera með beztu árs-
skemmtunum hér og var þessi
engin undantekning.
Munið árshátíð Sósíal-
istafélagsins n. k. laug-
ardag.
Sjá auglýsingu á 4. síðu
Mennirnir, sem í fyrra brutust
til valda í Kaupfélagi Siglfirð-
inga með þeim aðferðum, sem
löngu eru kunnar, hafa nú bætt
nýjum syndum við fyrri afbrot
sín gagnvart félaginu. Á fram-
haldsaðalfundinum, sem nú var
haldinn fyrir skömmu, v,ar sam-
þykkt að reka Ottó Jörgensen,
Þórodd Guðmundsson, Kristján
Sigtryggsson, Guðbrand Magn-
ússon og Óskar Garibaldason úr
félaginu. Með þessari samþykkt
er það sýnt, að núverandi stjórn
endum kaupfélagsins er það
meir í mun að framkvæma
pólitískar ofsóknir og hefnast á
andstæðingum sínum en að
reyna að ná friði og skapa ein-
ingu innan félagsins um velferð-
armál þess. Flestum virðist sem
þeim hefði mátt vera það nóg,
að búið' er að „setja þá inn“ í
umráð yfir félaginu tveim dóm-
um og margir félagsmenn hafa
áreiðanlega haldið, að nú, þegar
úr öllum deilumálum hefur verið
skorið af dómstólunum, þá væri
frekar unnið að því að brúa bil-
ið milli hinna andstæðu arma í
kaupfélaginu heldur en að
breikka það ennþá meir.
Eftir hæstaréttardóminn í
kaupfélagsmálinu stóðu málin
þannig, að allir menn með ábyrð
artilfinningu fyrir velferð kaup-
félagsins hefði látið sér annt um
að rekstur félagsins gæti' nú
gengið sem bezt framvegis og að
reynt yrði að vinna upp það
mikla tap, sem félagið hefur
orðið fyrir vegna þessara deilna.
Auk þess er nú réttarrannsókn
hafin og hefði því verið í alla
staði rétt og sjálfsagt að bíða
a. m. k. með allar hefndarráð-
stafanir þar til niðurstöður
þeirrar rannsóknar liggja fyrir.
En það er ekki ábyrgðartil-
finning né umhyggja fyrir vel-
ferð félagsins, sem ræður gerð-
um þessara manna nú fremur
en fyrri daginn. Þar kemst
ekkert að nema pólitískt of-
stæki og hefndarhugur. Það er
eins og þeir séu að leitast við að
halda f jandskap og deilum við
innan félagsins í lengstu log.
Aðalröksemdin gegn þeim,
sem reknir voru er sú, að þeir
hafi samþykkt brottrekstrana í
fyrrasumar. En ef þeir eru sekir
í því sambandi, þá eru jafnsekir
allir fulltrúarnir, sem lögðu sam
þykki sitt á þessa brottrekstra.
Það eru heldur ekki hliðstæður,
að jafna þessu tvennu saman.
Þegar brottrekstrarnir í sumar
fóru fram, þá var það gert sem
varnarráðstöfun. Stjónin, sem
kosin haf ði verið á löglegan hátt
15. tölublað 9. árgangur
Miðvikudaginn 27. marz 1946
á undanförnum aðalfundum fé-
lagsins, áleit, að þær aðgerðir,
sem meirihluti aðalfundarfull-
trúanna ætlaði sér að fram-
kvæma, væri ólöglegar og ósam-
rímanlegar samþykktum félags-
ins. Brottrekstrarnir voru því
neyðarráðstöfun til að hindra
þessar aðgerðir. Stjórnin á leit,
að þeir, sem reknir voru hefðu
brotið lög félagsins og sagt sig
úr lögum við aðra félagsmenn.
Áður en gripið hafði verið til
þessa ráðs, höfðu verið gerðar
tilraunir til að koma á sam-
komulagi. Þar var meirihluta-
fulltrúunum boðið upp á það, að
minnihlutinn skyldi samþykkja
með þeim að fjölga í stjórninni
upp í 7 og hefðu þeir þá getað
kosið 3 menn í stjórn á þeim
fundi. En hinn pólitíski ákafi
varð öllu öðru yfirsterkari og
ekki varð komandi nærri því,
að þeir samþykktu neitt annað
en að þeir fengju stjórnina í
sínar hendur strax á þessum
fundi, en stjórn félagsins áleit'
það stangast við landslög, sam-
vinnulögin að skipta um meiri-
hluta stjórnar á einum aðal-
fundi. Þegar allt annað þraut,
sá stjórnin ekki eftir nema eitt
ráð til að koma í veg fyrir það,
sem hún taldi lagabrot, og það
var að nota vald sitt til að víkja
Framhald á 3. síðu.
SKÍÐADAGURiNN
Síðastliðinn vetur voru seld
merki um allt land á skíðadag-
inn til eflingar skíðaíþróttinni í
barnaskólum landsins.
Það fé, sem safnaðist á hverj-
um stað, skyldi varið til eflingar
skíðaíþróttinni á þeim stað sem
féð safnaðist.. «
Af einhverjum ástæðum,
sennilega af misskilningi, safn-
aðist mjög lítið fé hér á Siglu-
firði síðastliðinn vetur og þótti
ekki fært að ráðstafa því litla,
sem inn kom og hefur það því
verið geymt á vöxtum, þar til
meira safnaðist.
Siglfirðingar hafa fengið orð
fyrir að vera beztu skíðamenn
landsins, en það eru þeir, sem
nú eru börn, sem eiga að verja
þann sess í framtíðinni. Ef-
laust vilja allir Siglfírðingar
vinna að því, að þeim takizt það
með því að kaupa merki skíða-
dagsins.
Að þessu sinni verður skíða-
dagurinn 1. apríl.