Mjölnir - 27.03.1946, Blaðsíða 3
MJÖLNIR
8
4
-í'
*
Eins og Siglfirðingum er
kunnugt um, hafa að undan-
förnu farið fram sýningar á
gamanleiknum „Þrír skálkar“,
eftir Carl Gandrup. Er það
stúkan, sem eins og oft áður
má þakka fyrir þessa ágætu til-
breytni í. skemmtanalífi Siglu-
fjarðar, og fara sýningar fram
í húsi hennar, Sjómannaheim-
ilinu.
Um leikritið er það að segja,
að það mun tæplega þykja ne*tt
afrek frá bókmenntalegu sjón-
armiði, en hinsvegar er það
ágætlega úr garði gert til flutn-
ings á leiksviði, bæði frá höfund
arins og þýðarans hendi. Yms-
um mun finnast það nokkuð
gróft á köflum, og er nokkuð
hæft í því, en þó ekki svo, að
neinum ætti að þykja sér mis-
boðið. Hinsvegar orkar tvímælis
hvort rétt er að leyfa bömum
aðgang að því. — Leiktjöldin
hefur Herbert Sigfússon gert,
og er óhætt að segja, að sjaldan
muni hafa sézt fallegri leiktjöld
hér og jafnvel þó víðar væri að
gáð. Ljósaútbúnaður er í góðu
lagi; um hann sér Jóhann Jó-
hannesson. Hljóðfæraleikur er
mjög sæmilegur.
Aðalhlutverk og leikendur eru
sem hér segir.
Kurt, umferðasöngvari, er
leikinn af Rögnvaldi Rögnvalds-
syni. Fer hann allvel með hlut-
verk sitt, sem að vísu mun ekki
reyna mikið á leikarahæfileika,
en hinsvegar meira á söngrödd-
ina. Rögnvaldur hefur hljóm-
þýða og viðfelldna rödd, en
skortir sennilega þjálfun. Sama
má segja um Sigurð Rögnvalds-
son, sem leikur syngjandi föru-
mann, smáhlutverk.
Bertel umferðasali er leikinn
ef Þórði Jónssyni. Er leikur
Þórðar með ágætum. Hánn er
sennilega, ásamt Pétri Baldvins-
syni, sem þarna leikur Jochum
böðul, og leikur ágætlega, einn
bezti gamanleikari hér á Siglu-
firði. Þó mætti að því finna, að
hann minnir í þessu hlutverki á
persónur, sem hann hefur leikið
áður, t. d. Jón Vesturfara, sem
hann lék í fyrravetur.
Diðrik skottulækni leikur
Gísli Þorsteinsson og leysir það
vel af hendi. Leikstjórinn,
Stefán Jónsson, leikur Óla mal-
ara. Nurí spáJkerling er leikin af
frú Þóru Jónsdóttur. Um þau
tvö er það að segja, að leikur
þeirra er með ágætum, og vekur
þá ósk hjá áhorfandanum að fá
að sjá þau í stærri og alvarlegri
hlutverkum, því sennilega eru
þau bæði ágætir skapgerðarleik-
arar. Frk. Dorothea Einars-
dóttír leikur Mettu, dóttur Óla.
Þá er Morten bóndi, uppnefndur
Istru-Morten, .leikinn af Birgi
Runólfssyni. Tekst Birgi mæta-
vel að gera hina ferlegustu
ófreskju úr Morten, svo sem til
mun vera ætlast. Þá er Malla
Skrepp eldabuska malarans,
leikin af frú Þórunni Sveins-
dóttur ,er hún hin kátlegasta.
Indríði Friðbjamarson leikur
Sívert fógeta. Má segja, að hann
sé óþarflega gustmikill, af svo
virðulegri persónu, sem dóm-
ara. Loks eru ýmis smærri hlut-
verk og allmargir „statistar“,
allt lýtalaust.
Um leikinn, sem heild má
segja, að þar er margt vel gert,
og sumt ágætléga. Eiga leik-
stjóri, leikendur og aðrir þeir,
sem að þessari leiksýningu
standa, óskorðar þakkir skildar
fyrir alúð þá og dugnað, er sýn-
ingin ber ljósan vott um.
Enn efnt til fjand-
skapar ....
Framhald af 1. síðu
þeim, sem fyrir þessu stóðu úr
félaginu. Hún gerði sér það
alveg ljóst, að hinir brottreknu
myndu skjóta máli sínu til dóm-
stólanna, en taldi rétt sinn svo
mikinn, að hún hætti á það.
En nú er allt öðru máli að
gegna. Þeir, sem nú voru reknir
eru ekki lengur í stjórn og þeir
geta því ekkert gert nema sem
hverjir aðrir félagsmenn. Brott-
rekstur þeirra nú er því ekkert
annað en hefndarráðstöfun og
pólitísk ofsókn og hræðsla við
að hafa þá áfram i félaginu.
Auk þess er þessi aðgerð í mót-
sögn við hina margnefndu dóma
í kaupfélagsmálinu. Þar segir,
að það sé ólöglegt, að stjórnin
reki aðalfundarfulltrúa úr fé-
laginu. Það virðist þá jafnmikil
f jarstæða, að sumir aðalfundar-
fulltrúar geti rekið aðra fulltrúa
og svipt þá því umboði, sem fé-
lagsmenn hafa falið þeim. En
eins og kunnugt er, eru tveir
hinna brottreknu fulltrúar á
aðalfund.
Hvernig sem á þessi mál er
litið, þá er ómögulegt að skoða
þetta öðruvísi en sem ósvinnu og
pólitískar ofsóknir og tilraunir
til að skaða kaupfé-
lagið. Um það verður ekki deilt,
að það eru sósíalistar og þeirra
fylgjendur, sem mest og bezt
hafa unnið að því, að byggja
upp Kaupfélag Siglfirðinga, það
er þeirra verzlun við félagið,
sem hefur haldið því uppi og
eflt það. Það er því algjört
ábyrgðarleysi af núverandi
stjórnendum félagsins að beita
svona pólitískum ofsóknum og
greiða þeim hluta félagsmanna,
sem fylgir Sósíalistaflokknum
að málum, hvert hnefahöggið af
öðru. Það er ekki þeirra dyggð
að þakka, þótt þroski þessara
félagsmanna sé það mikill og
ábyrgðartilfinning þeirra fyrir
málefnum kaupfélagsins, sem
hagsmunasamtaka alþýðunnar
sé svo rík, að þeir haldi áfram
viðskiptum sínum við félagið.
Kaupfélag Siglfirðinga er eins
og önnur neytendafélög byggt
upp sem hagsmunasamtök al-
þýðunnar, það á að vera vopn
hennar í baráttunni fýrir betri
lífskjörum. Og það hefur unnið
mikið á því sviði. Þótt félagið nú
hafi lent í höndum manna, sem
ekki hugsa um annað en póli-
tískar spekúlasjónir, þá verður
alþýða manna hér í Siglufirði
að vinna að því að gera þetta
félag að virkilegu vopni í lífs-
baráttu hennar. Hún verður að
fylkja sér saman um hagsmuni
þess og vinna að því af alhug, að
sigrast á öllum klofningi og
óeiningu innan félagsins. Fé-
lagið má ekki vera í höndum
manna, sem ekki hugsa um
annað en slá sér pólitíska mynt
úr yfirráðunum yfir því og jafn-
vel vinna að því beinlínis í þágu
stéttarandstæðinga alþýðunnar
að koma því á kné.
Byggingarfélagið
hefst handa
Framhald af 1. síðu
veita þetta lán. Áki fékk þá
samþykki Finns Jónssonar fyrir
því og er lánið fengið eins og
áður segir.
Þá hefur Áka einnig tekizt að
fá Viðskiptaráðið til að veita
gjaldeyris og innflutningsleyfi
beint til félagsins fyrir öllu efni
nema timbri, en samningar
standa nú yfir við Svía um
timburkaup þaðan. Full vissa
mun þó vera fyrir því, að bygg-
ingarnar stranda ekki á timbur-
skorti.
Eins og áður er sagt, hefur
stjórn Byggingarsjóðs verka-
manna ekki ennþá tekið ákvörð-
un um veitingu fastaláns til fé-
lagsins. Nú sem stendur mun
vanta allmikið fé í Bygginga-
sjóðinn til þess að hægt sé að
veita öll þau lán, sem sótt hefur
verið um. Sjóðurinn hefur boðið
út skuldabréf, en tregða mun
vera á sölu þeirra. Væri það
óþolandi hneyksli, ef ekki væru
gerðar ráðstafanir til að afla
sjóðnum fjár með öðru móti, og
lögin um. verkamannabústaði
þannig gerð að bókstaf einum.
Frumvarp félagsmálaráðherra
um opinbera aðstoð við bygg-
ingu verkamannabústaða virð-
ast af einhverjum ástæðum tefj-
ast úr hófi fram. Þessvegna
hafa þeir Sigfús Sigurhjartar-
son og Sigurður Guðnason nú
flutt frumvarp á alþingi, sem, ef
að lögum verður, skyldar Lands-
bankann til að kaupa skulda-
bréf Byggingasjóðs verka-
manna allt upp í 20 milljónir
króna. Myndu þá vera mögu-
leikar til að veita öllum þeim
byggingarfélögum, sem sótt
hafa um lán, það sem um er
beðið. Hvort sem þetta frum-
varp verður samþykkt í núver-
andi mynd sinni eða það verður
gert á annan hátt, skal því ekki
trúað, að ekki verði gerðar ráð-
stafanir til að sjá Bygginga-
sjóðnum fyrir fé til að fullnægja
lánbeiðnum byggingarfélaganna
Er því harla ólíklegt, að komi
til með að stranda á því.
En þótt undarlegt sé stendur
nú helzt á því, sem sízt skyldi.
Byggingafélagið hefur eins og
áður er sagt, sótt um lóðir til
bæjarins til að byggja þessar
íbúðir á. Félaginu hefur verið
úthlutað lóðum fyrir utan sund-
laugina og er það gott og bless-
að, svo langt sem það nær. En
það er ekki nóg, það þarf fleiri
lóðir, og það þarf að gera smá-
vegis breytingar á skipulags-
uppdrættinum til að hægt sé að
byggja þarna eins og félagið
ætlar sér. Er hart til þess að
vita, þegar þess er gætt, hve
húsnæðisvandræðin eru mikil
hér í bæ og hve þakklát jrfir-
völd bæjarins mættu vera Bygg-
ingarfélaginu fyrir að hefjast
handa um Iausn þeirra, að þá
skuli framkvæmdir helzt ætla
að stranda á því, eða a.m.k. tef j-
ast vegna þess, að bæjarstjórn sé
ekki viðbúin að láta félaginu í
té lóðir. Þessu verður tafarlaust
að kippa í lag. Bæjarstjórn
verður að gera allt, sem hún
getur til að aðstoða Byggingar-
félagið við að koma upp þessum
íbúðum, sem fyrirhugaðar eru.
Þær myndu bæta stórlega úr
húsnæðisskortinum og möguleik
arnir eru til staðar að koma
þeim upp, ef vel er á haldið og
allir, sem hlut eiga að máli sýna
velvild og dugnað.
Perlur á kjóla,
Silkisokkar,
Bómullarsokkar
Nærföt,
Barnaföt,
Barnanærföt,
Peysur, o. fl. o. fl.
VERZL. TtNGÖTU 1
m
TILKYNIMING
frá Viðskiptaráði um yfirfærslu á
vinnulaunum
Þau félög og einstaklingar, sem ráðið hafa hingað til lands
erlent verkafólk, sem þarf að fá yfirfært hluta af kaupi sínu,
skulu senda Viðskiptaráði skrá um þetta fólk og hve mikið hver
og einn telur sig þurfa að fá í erlendum gjaldeyri.
Ef skýrslur þessar verða eigi sendar fyrir 1. apríl n. k.,
má búast við að yfirfærslubeiðnum fyrir þessa aðila verði synjað.
Þeir, sem hafa í hyggju hér eftir að ráða til sín erlent verka-
fólk, skulu hafa tryggt sér fyrirfram leyfi Viðskíptaráðs til
þess að yfirfæra þann hluta vinnulaunanna, sem krafizt er í
erlendum gjaldeyri. ' > ^
14. marz 1946.
Viðskiptaráðið
AUGLÝSING
frá Viðskiptaráði um innflutningsleyfi
)
á bifreiðum
Viðskiptaráðið hefur ákveðið eftirfarandi vegna tilmæla Við-
skiptamálaráðherra fyrir hönd ríkisstjórnarinnar:
Viðskiptaráðið mun taka til athugunar að veita heimild til
innflutnings á fólksbifreiðum þeim, sem íslendingar búsettir hér
á landi eiga í Bandaríkjunum eða Canada, enda sé eftirfarandi
skilyrðum fullnægt:
a) Viðkomandi einstaklingar sanni skriflega fyrir ráðinu fyrir
fyrir 27. marz 1946, að þeir eigi bifreið í U. S. A, eða
Canada og hafi greitt hana.
b) Geri skriflega grein fyrir á hvern hátt þeir hafi fengið
gjaldeyri til þessara kaupa.
Þegar þessum skilyrðum er fullnægt, mun ráðið taka ákvörð-
un um hvort það veitir innflutningsleyfi fyrir bifreiðum þessum.
Jafnframt lýsir ráðið yfir því, að það mun ekki að óbreytt-
um ástæðum taka til greina neina umsókn um innflutningsleyfi
á bifreið, sem eins stendur á og að framan greinir, hafi um-
sóknin ekki borizt fyrir 27. marz 1946.
Þeir, sem áður hafa sótt um innflutningsleyfi fyrir bifreið-
um þessum, skulu endurnýja þá umsókn fyrir 27. ma’rz n. k.
og láta tilskyld sönnunargögn fylgja umsókninni.
Athygli umsækjenda skal vakin á því, að þýðingarlaust er
að tala við einstaka meðlimi ráðsins um þessi mál, heldur skulu
öll erindi varðandi þetta lögð fyrir skriflega.
19. marz 1946.
Viðskiptaráðið