Mjölnir - 06.07.1949, Qupperneq 2

— VIKUBLAÐ
Útgefandi: SÓSÍALISTAFÉLAG SIGLUFJARÐAR
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Benedikt Sigurðsson
BlaÓið kemur út alla miðvikudaga
Áskriftargjald kr. 20,00 árg. — Afgreiðsla Suðurgötu 10.
Símar 194 og 210
Siglufjarðarprentsmiðja h/f.
Bræðslusíldarverðið
Lækkun bræðslusíldarverðsins er ný árás ríkisstjórnarinnar á
síldveiðisjómenn og útvegsmenn. Er þessi lækkun bein afleiðing af
utanríkisstefnu rikisstjórnarinnar og þjónkun hennar við engil-
saxneska auðvaldið, og hinum gífurlegu vaxtagreiðslum til Lands-
bankans. Nema vaxtagreiðslur verksmiðjanna nú jafnmiklu og
launagreiðslur á síldarvertíðinni í fyrra. Má búast við að þetta
dragi úr þátttöku í veiðunum og orsaki þannig verri afkomu hjá
verksmiðjunum.
Á fundi verksmiðjustjórnarinnar, þar sem verðið var ákveðið,
lagði Þóroddur Guðmundsson það til, að verðið yrði hækkað frá
því sem það var í fyrra, úr kr. 42,00 upp í kr. 45,00 pr. mál, en
að reynt yrði í þess stað að fá lækkaðar hinar óhæfilega háu vaxta-
greiðslur S. R. til Landsbankans, en vextir þeir, sem verksmiðjurn-
ar verða nú að greiða þar, eru 4—7,2 %. Þetta vildu hinir stjómar-
meðlimirnir ekki reyna, og ekki heldur að reyna að fá samkomulag
itm að áætlaðar 'afborganir yrðu látnar falla niður á árinu. Var
tillaga Þóroddar Guðmundssonar þá felld, og sömuleiðis vara-
tillaga frá honum um að verðið yrði 42 kr. pr. mál, — með 4 atkv.
gegn einu.
Fuhtrúar Landsambands íslenzkra útvegsmanna, sem hafa
kraifizt þess, að bræðslus’ildarverðið í ár yrði a.m.k. ekki lægra en
í fyrra, og fulltrúar frá Verðlagsráði sjávarútvegsins mættu á
fundum stjómar S.R. til að fylgja eftir kröfum sínum, og fóru
ennfremur fram á það, að ef gengislækkun yrði, fengi útvegurinn
verðhækkun sem því næmi. Fengu þeir loforð Sveins Benedikts-
sonar um það, að verksmiðjustjórnin ræddi við þá er hún hefði
gert sínar tillögur, áður en þær yrðu sendar ráðherra til endan-
legrár afgreiðslu. Viku þeir síðan af fundinum, en Sveinn lagði
þá fram tillögu um að stjóm S.R. ákvæði verðið 40 krónur. Var
hún s'íðan samiþykkt með 4 atkv. Skýrðu tvö stjórnarblaðanna frá
því næsta morgun, áður en tllagan hafði verið send ráðherra, að
búið væri að ákveða verðið 40 krónur, og höfðu fulltrúar L.Í.Ú.
og verðlagsráð sjávarútvegsins ekkert verið kvaddir til ráða áður
en till. var send til ráðherrans.
Er auðséð" á allri afgreiðslu máis þessa, að ríkisstjórnin og
hinir f jórir auðsveipu fylgismenn hennar, sem látnir voru ákveða
verðið, hafa fyrirfram verið búnir að koma sér saman um að lækka
það, hvað sem líður hagsmunum útvegsmanna og sjómanna. —
Er þetta í samræmi við aðrar aðgerðir hmnstjórnarinnar, nagla-
skap hennar og tillitsleysi í garð þeirra sem að framleiðslustörfum
vinna, og þægð hennar við Landsbankavaldið og engilsaxneska
auðvaldið. Er áreiðanlegt, að þeir sem að útgerð starfa, sjómenn
og útvegsmenn, og ramiar allir landsmenn, sem vilja hag undir-
stöðuatvinnuvegar þjóðarinnar og sjómannanna sem beztan, kunna
að meta þessa afgreiðslu á einu mesta hagsmunamáli sínu eins og
vert er, og endurgjalda hana við hentugt tækifæri.
Verkefni, sem forráðamenn bæjarins
þurfa aðvinna
Nú er komið fram 'i júlí-mánuð, en ekki er neitt farið að bóla
á sildinni, svo vitað sé. Allir vona, að hún komi í sumar í stærri
stíl en nokkru sinni áður, en auðvitað er ekki hægt að spá neinu
um það með rökum. Bregðist hún í sumar eins og undanfarin
sumur, er afkomuvon fjölda margra bæjarbúa þar með að engu
orðin, nema eitthvað annað komi í staðinn. Hvergi mun nýtt
síldarleysissumar koma eins hart niður eins og hér á Siglufirði.
Atvinnulfið hér er svo að segja einvörðungu miðað við að síldveiði
sé, og söltun og bræðsla rekin hér '1 landi í sambandi við það.
Fari svo, að síldin bregðist í sumar, er ekki útlit fyrii; annað
en stórkostlegt atvinnuleysi hér næsta vetur, að óbreyttum að-
stæðum. Þessvegna er það nú meixa aðkallandi en nokkurntíma
áður, að forráðamenn bæjarins hlutist til um, að hér verði strax
í haust fyrir héndi aðstæður til arðbærs atvinnureksturs. Kemur
í því sambandi helzt til greina að skapa aðstöðu til þess, að þeir
bátar, sem til eru í bænum, geti afsett hér allan afla sinn næsta
vetur, og ennfremur áð fá hingað fleiri báta. Var samþykkt í
vetur við afgreiðslu fjárhagsáætlunar bæjarins, að bærinn legði
fram allháa upphæð til þessara hluta. Hefur verið nokkuð um
þetta rætt meðal forráðamanna bæjarins, m. a. kosin nefnd til að
★ Athugasemd frá Ragnari Jó-
hannessyni. f blaðinu „Mjölni“,
sem út kom 29. f.m. skrifar
Benedikt Sigurðsson ritstjóri
grein, er hann nefnir „Dýrt og
lélegt kjöt“, og segir þar orð-
rétt meðal annars:
„Það kemur tæplega fyrir, að
ósliemmt kjöt fáist í kjötbúð-
inni liér á siunrin. Frysta kjötið,
og að m.k. sxunt af hangikjöt-
inu er þrátt, saltkjötið fúlt og
bragðvont og pylsúrnar renna
um allt að því helming við suð-
una. Farsið og hakkaða kjötið
er eins og frysta kjötið.“
Á þessum vettvangi verður
ekki deilt við Benedikt Sigurðs-
son um sannleiksgildi þessara
orða hans, sem hér er vitnað til,
enda ekki nauðsynlegt, þar sem
að bæjarbúar, svo að segja allir,
hafa nægan kunnugleika til að
vita það rétt í þessu máli, vegna
þess að þeir neyta daglega kjöts
og ýmsra vara úr kjöti, sem
lagaðar eru í Kjiötb. Siglufjarð-
ar. Hvar væri líka starf heil-
brigðisnefndar, ef hún hði það,
að verzlun, sem selur kjöt og
framleiðir til sölu ýmsan lagað-
an mat úr kjöti, sem daglega
er á borðum alls þorra bæjar-
búa, væri það illa á vegi stödd,
að það kæmi tæplega fyrir að
óskemmt kjöt og lagaðar vörur
úr kjöti fengjust í verzluninni,
eins og ritstj. Mjölnis heldur
fram.
M.ö.o., ef þetta væri rétt hjá
Benedikt Sigurðssyni, þá ættu
bæjarbúar og allt það aðkomu-
fólk, sem hingað kemur á sumr-
in, ekki að eiga völ á öðru kjöt-
meti úr Kjötb. Siglufjarðar en
skemmdu. Hvort sem það væri
nú nýtt, fryst, saltað eða reykt,
og sama væri með fars, pylsur
og hakkað kjöt. Svona ósann-
indi dæma sig alveg sjálf og
þarf ekki að fara um það fleiri
orðum. Hitt er svo annað mál,
að allir vita, að frosið kjöt, sem
búið er að geyma 8—10 mán-
uði er ekki eins gott og kjöt af
nýslátruðu. En ég get fullvissað
neytendur í Siglufirði rnn það,
að frysta kjötið, sem Kjötbúð
Siglufjarðar selur á sumrin, er
ekki lakara eða ver farið af
geymslu héldur en það frysta
kjöt, sem selt er bæði í Reykja-
vík og Akureyri á sama tíma.
Enda fær Kjötbúð Siglufjarðar
sitt frysta kjöt frá sömu frysti-
húsunum og báðir þessir fyrr-
nefndu staðir.
Þá spyr Benedikt, hvort salt-
kjötstunnurnar séu látnar
standa viloim saman í hita áður
en að selt er úr þeim.
Benedikt þarf ekki að spyrja
svona, hann veit ósköp vel, að
þetfca er ekki gert, og hefði hann
getað kynnt sér það hjá starfs-
fólki kjötbúðarinnar, ef hann
hefði haft vilja til. Þ< spyr hann
einnig hvemig standi á þv'í, að
það kjöt, sem selt er í kjötbúð-
inni sé allt úr 1. verðfi. Það er
af þeirri einföldu ástí'ðu, að
neytendur í Siglufirði biðja
ekki um annað kjöt. 3 fl. kjötið
er notað í vinnsluvörur, en skv.
reglum Framleiðsluráðs um
verðlagningu á kindakjöti er 1.
og 2. gæðaflokkur kindakjöts í
1. verðflokki.
Þá talar Benedikt um hátt
verð á hrefnukjöti í Fiskbúð
K.B.S. Er einkennilegt, að hann
skyldi ekki lika kynna sér verð
á þeirri vöru í hinni fiskbúð-
inni og birta það í blaði sínu,
því þar mun hrefnukjöt kosta
7—8 krónur, en í fiskbúð K.F.S.
kr. 6,50 pr. kgr., sem er rétt
verð, ákveðið af verðlagsstjóra.
Ef Benedikt óskar eftir að fá
III. fl. kjöt, getur hann fengið
það, og auðvitað á því verði,
sem það er skráð á.
Mun ég xsvo ekki fara um
þetta fleiri orðum hér, en Bene-
dikt Sigurðssyni verður gefinn
kostur á að standa við orð sín
á við'eigandi vettvangi, þ.e.a.s.
fyrir rétti.
Siglufirði, 5. júlí 1949.
Ragnar Jóliannesson
★ Athugasemd.
Ragnar fer í kringum spurn-
ingu mína, þar sem hann segir,
að nýtt hrefnukjöt sð nú selt á
kr. 6,50 í fiskbúð kjötbúðar-
innar. Það sem ég vildi vita, var
það, hvort leyfilegt væri að
selja nýtt (ófryst) hrefnukjöt
á kr. 7,50, eins og, gert var ný-
lega 'í áðurnefndri búð. I hinni
fiskbúðinni hef ég ekki keypt
hrefnukjöt, og áleít ekki þörf á
að.kynna mér verð á því nema
í annarri búðinni. Fróðlegar eru
þær upplýsingar, að kjöt úr 2.
gæðaflokki skuli vera selt við
sama verði og kjöt úr 1. verð-
flokki.
Þá er ékki síður fróðlegt að
heyra, að siglfirzkir neytendur
biðji aldrei um annað kjöt en 1.
flokks. - Skil • ég vel afstöðu
þeirra, og vona, að ég verði
aldrei svo illa á vegi staddur,
að ég þurfi að þiggja boð Ragn-
ars, sem ég afþakka hérmeð, u'm
að fá keypt lakara kjöt hjá
fyrirtæki hans en það, sem selt
er sem fyrsta flokks vara.
Það er staðreynd, að skemmd
ar kjötvörur eru æði oft seldar
út úr K.B.S., þó R.J. vilji að
vonum ekki viðurkenna það.
Ummæium þeim, sem Ragnar
hefur nú stefnt mér fyrir, mun
ég finna stað þegar þar að kem-
úr, m.a. leggja fram vottorð um
að umræddar vörutegundir hafi
verið seldar skemmdar út úr
Kjötbúð Siglufjarðar.
B. S.
4»
★ Herra ritstjóri. I Bæjarpósti
Mjölnis 29. júí s.l. er smágrein
með fyrirsögninni: „Hvar er
lögreglan“,
Þ§r sem flest í þessum grein-
arstúf, hvað stönf lögreglunnar
snertir, er ranghermt, þykir
okkur rétt að gera ofurlitla at-
hugasemd við greinina og upp-
lýsa hið sanna i „rúðubrotsmáli
því, er greinin fjallar um.
Eftir að greinarkorns-höf-
undur Bæjarpóstsins hefir á
mjög óviðkunnanlegan hátt, og
í gróusögustíl, farið nokkrum
niðrunarorðum Um starfshætti
lögreglunnar, segir hann svo
orðrétt:
„Tilefni þess, að á þetta er
minnzt hér, er það, að s.l. mánu-
dagskvöld varð ölvaður maður
vaidur að því að þrjófca stóra
rúðu í verziunarglugga hér við
Aðalgötuna. Að sogn sjónar-
votta hafði maður þessi verið
búinn að láta ýmsum ölæðislát-
um um lengri t'ima, áður en
óhappið vildi til ,en lögreglan
sási hvergi til að taka manninn
úr urnferð, og eftir að óhappið
skeði leið lanvur tími, unz hægt
var að ná í lögregluna.“
Sem svar við þessari klausu
fer hér ,á eftir frásögn Jóns
Ölafssonar lögregluþj. út af at-
burði þessum:
A Frásögn Jóns Ólafssonar. —
Mánudaginn 27. júní 1949 var
ég undirritaður lögregluþjónn á
vakt frá kl. 21 til 5.
Um kl. 23,20 fór ég ásamt
Birni Magnússyni lögregluþj.
no. 13 í kaffi upp á Gildaskála
K.B.S. Er við gengum, sem leið
liggur upp Aðalgötu, fram hjá
dyrum „Bíókaffi“, heyrði ég þar
inni hávaða nokkum, sem ekki
er nýlunda á þeim sióðum, leit
ég þar inn, en sa ekkert athuga-
vert.
Skömmu síðar, eða um kl.
23,50, þegar ég fór til baka, sá
ég Hannes Garðarsson mjög
öivaðan á Aðalgötunni á móts
við Aðalbúðina; í fylgd með
honum voru tveir piltar á lík-
um aldri og hann, sýnilega aJls-
gáðir. Kváðust þeir vera bræð-
ur Hannesar og iofuðu að koma
honum heim þegar í stað. Gekn
ég síðan áfram niður Aðalgötu
og hugðist ná í lögreglubilinn
og líta eftir því, að þetta yrði
efnt. Er ég kom á lögregluvarð-
stofuna var bíllinn ekki við. —
(Kom siðar 'i ljós, að Stefán
Skaítason, lögregluþj. no. 12,
sem einnig var á vakt þetta
kvöld, var þá að aka heim ölv-
uðum manni). Gekk ég síðan
viðstöðulaust áfram upp Gránu-
götu og norður Norðurgötu. Er
f'g kom út á Aðalgötuna sá ég
íannes þar slangrandi einan úti
á miðri götu, um leið kallaði til
min maður úr glugga á efri
hæð pósthússins og bað mig að
taka Hannes, þar sem hann væri
búinn að brjóta stóra rúðu í
einum glugga Aðalbúðarinnar.
Fleira fólk, sem þarna var statt
á götunni, tók í sama streng-
inn. Leiddi ég s'iðan Hannes að
hinni brotnu rúðu og viður-
kenndi hann að hafa framið
verkið.
Lárus Blöndal var kominn að
Aðalbúðinni og sagði ég honum,
'að lögreglustjóra yrði gefin
skýrsla um atburð þennan.
Ofangreindur Hannes var
síðan færður niður á lögreglu-
stöð og ekið þaðan heim til sín,
þar veitti honum móttöku kona,
er kvaðst vera honum nákomin,
og tók ábyrgð á þvi, að hann
færi þegar að sofa. Lögregluþj.
no.. 12 (Stefán Skaftason) bar:
kennsl á konu þessa.
Skýrsla, er ég gerði imi atvik
þetta gr dagsett 27. júní 1949.
Eg álít, að athuguðu roáli,
að t'íminn, sem leið frá því að
(Fraxnliald á 4. síðu).
athuga málið vandlega og gera tillögur um það.
Líklega eru fáir, jafnvel enginn staður á Norðurlandi betur
fallnir til útgerðar á þorsk en Siglufjörður. Veldur því m.a. lega
bæjarins. Héðan er tiltölulega stutt á öll helztu mið, sem bátar
úr stæstu þorpum og bæjum norðanlands sækja á. Enda gefur
sú reynsla, sem fengin er af útgerð héðan, ekki tilefni til annars
en að álíta, að héðan sé hægt að gera út með a.m.k. jafngóðum
ef .ekki betri árangri en frá Akureyri, Dalvík, Ólafsfirði, Hrísey
og fleiri stöðum, sem gert hefur verið út frá undanfarin ár, með
sæmilegri útkomu.
Það er krafa allra verkamanna á Siglufirði, að bæjarstjórnin
láti hendur standa fram úr ermum með þetta mál í sumar, svo að
í haust, þegar síldarvinnunni lýkur, hvort sem hún verður mikil
eða lítil, verði, fyrir hendi verkefni við arðbæran atvinnurekstur
fyrir verkafólk bæjarins, svo að ekki fari eins og s. 1. haust og
vetur, þegar f jöldi verkamanna varð að ganga atvinnulaus.