Mjölnir - 04.10.1950, Blaðsíða 1

30. tölublað.
Miðvikudagur 4. október 1950
13. árgangur.
Bæjarmálin og hlekk-
ingar Neista
Málgagn krataflokksins,
Neisti, kom út í gær. Meginefni
hans er blekkinga- og ósann-
indavaðali um bæjarmálin, þeg-
ar undan eru skildar hinar
venjulegu gróusögur hans og
nart í einstaka menn, en slef-
burður og persónurógur eru
uppáhalds „baráttuaðferð iþessa
vesæla flokks.
Hér verður ekki eytt rúmi
til að hrekja aliar firrurnar og
vitleysurnar um bæjarmálin er
bornar eru fram í þessu Neista-
blaði. En nokkrum þeirra verða
þó gerð skil,
XJppsögn bæjarstarfsmanna
Eitt aðalnúmerið í gagnrýni
Neista á bæjarstjómarmeiri-
hlutann er sú ákvörðun að
segja upp starfsfólki hafnar-
innar, bæjarins og rafveitunn-
ar, öðru en þeim starfsmönn-
nm, sem ráðnir hafa verið á
yfirstandandi ári, með það fyrir
augum að láta samræma störf
hjá þessum fyrirtækjum, ef
unnt væri, og spara eitthvað á
starfsmannahaldi.
Tillaga um þetta efni var
flutt á bæjarstjómarfundi 25.
f.m., og var hún samþykkt
með atkvæðum meirihlutafull-
trúanna ,en kratamir sátu hjá.
Síðan var kosin 4ra manna
nefnd til að athuga, ásamt bæj-
arstjóra, um samræmingu
starfa hjá bænum og fyrirtækj
um hans. í nefndina vom kosn-
ir: Þóroddur Guðmundsson,
Bjarni Bjamason, Ragnar Jó-
hannesson og Har. GunnJaugs- j
son. Á nefndin að skila áliti
fyrir 20. okt. n. k. Er það gert
með það fyrir augum að sem
fyrst komi í ljós, ef um ein-
hverja fækkun verður að ræða.
Þessi aðferð ,að segja upp
öliu starfsfólki hjá stofnunum
og fyrirtækjum, er algeng, þeg-
ar um er að ræða fækkun
starfsmanna og samræmingu
starfa.. Er furðulegt, að Neisti
skuli gera þetta að hneykslunar
efni.
Á þessum bæjarstjórnarfundi
bar Har. Gunnlaugsson fram
ógeðslegar dylgjur um að til-
gangurinn með þessum uppsögn
um mundi vera að svipta á-
kveðna starfsmenn at'vinnu, eða
m:ö.o. atvinnuofsóknir á hend-
ur einstökum mönnum. Eru
þessar dylgjiur ekki svaraverð-
ar, en lýsa einkarvel húgsunar-
hætti og innræti Haraldar og
flokksbræðra hans, því varla
ætla mennirnir öðrum það, sem
þeir mundu ekki ætla sjálfum
sér í þessu efni. Víttu bæði
Gunnar Jóhannsson og bæjar-
stjóri þennan málflutning Har-
aldar.
Samningurinn við starfs-
mannafélagið.
Eitt af undrunarefnum
Neista er það, að bæjarstjóm
skyldi gera samning við Starfs
mannafédagið áður en uppsögn-
in fór fram. Hér er því til að
svara, að samningurinn við
starfsmannafélagið er aðeins
venjulegur kaup og kjarasamn-
ingur, en ekki samningur um
ráðningu ákveðinna manna, og
er hann vitanlega í 'gildi eftir
sem áður, þótt starfsfólki verði
fæ-kkað, nema honum verði sagt
upp af öðrum hvorum aðila, en
hann er uppsegjanlegur með
mánaðar fyrirvara. Ættu bæjar
fulltrúar kratanna að geta skil-
ið þetta eins og aðrir. Hinsveg-
ar getur komið til greina, að
setja þurfi einhverjum starfs-
Nýfluttur er héðan úr bæn-
um til Reykjavíkur, Hreiðar
Guðnason, ásamt konu sinni og
dóttur. Hreiðar var ágætur
starfsfélagi í Verkamannafél.
Þrótti; var ritari félagsins í
eitt ár og naut almenns trausts
meðlima Þróttar, enda hinn
traustasti og bezti félagi.
1 Þrótti voru homnn, auk
ritarastarfsins, falin ýmis trún-
aðarstörf; sat t. d. á 21. þingi
A.S.I., var í húsnefnd Alþýðu-
hússins, í samninganefndum og
kosinn í f jölmargar nefndir inn-
an félagsins. Öll störf sín leysti
Hreiðar af hendi með sérstakri
trúmennsku og dugnaði. Þá var
hann til margra ára einn aðal
maður í Losunar- og lestunar-
deild Þróttar.
Hreiðar er eindreginn bindind
ismaður og starfaði af miklum
áhuga að málefnum Goðtempl-
arareglunnar hér á staðnum.
Við núverandi og fyrverandi
meðlimir Verkamannafél. Þrótt
ar þökkum Hreiðari fyrir hið
ágæta samstarf og ég fullyrði
það, að við hefðum einskis frek
ar óskað, en að Hreiðar hefði
ekki þurft að flytja burtu af
Siglufirði.
Siglfirzk verkalýðshreyfing
mönnum ný erindisbréf og gera
samninga við félagið fyrir
þeirra hönd, ef einhverjar breyt
ingar verða á störfum hjá bæn
um.
Annars ættu kratarnir sem
minnst að tala run Starfsmanna
félagið og samninga bæjarins
við það. Samningar við það
(Framhald á 4. síðu)
Eymd o
Björn Ólafsson heildsali og
viðskiptamálaráðherra í ríkis-
stjórn Steingríms Steinþórs-
sonar flutti s.l. föstudagskvöld
í útvarpið erindi um gengis-
íbreytinguna, framleiðsluna og
gjaldeyrismálin.
Bjöm Ólafsson hefur lengi
verið frægur fyrir svartsýni og
barlóm, en lýsing hans á
ástandinu í efnahagsmálum
þjóðarinnar nú tók iþó út yfir.
hefur misst að minnsta kosti í
bili einn af sínum ágætustu
félögum. Við því er vitanlega
ekki hægt að gera, en verka-
ilýðshreyfingin í heild hefur
ekki tapað Hreiðari Guðnasyni.
Til 'þess er hann henni of tengd
ur. Reykvízk verkaiýðshreyfing
hefur á undanfömum ámm
fengið margan ágætan starfs-
félaga utan af landi. I þann
hóp bætist nú okkar ágæti fé-
lagi.
Þegar ég kvaddi Hreiðar dag
inn áður en hann fór héðan
bað hann mig að færa stéttar-
félögum sínum í Þrótti, sínar
beztu kveðjur með þökk fyrir
samstarfið, og óskaði þess, að
Verkamannafél. Þróttur mætti
hér eftir sem hingað til halda
áfram að vera eitt bezta og
traustasta verkalýðsfélagið í
heildarsamtökum verkalýðssam
takanna á Islandi.
Eg vil óska Hreiðari, konu
hans og dóttur, alls hins ibezta
og vonast til þess að farsæld
og hamingja fylgi þeim á ó-
komnum árum. fUndir þessa ósk
mína veit ég að allir Þróttar-
félagar vilja taka.
G. Jóhannsson.
Hreiðar Guðnason flytur úr bænum
Fáein kveðjuorð
Atvinnumál
★ Atvinnuleysið er nú aðal-
áhyggjuefni Siglfirðinga. — At-
vinnuleysisskráningr er nú
nýlokið, og létu 135 skrá sig,
og fjöldi þeirra verkamanna,
sem farið liafa úr bænum í at-
vinnuleit og komu því ekki til
skráningar, er sennilega hátt á
annað hundrað.
★ Hagur hæjarins er nú
þannig, eftir margra ára síldar-
leysi og krataóstjórn, að hann
hefur enga möguleika á að
leggja fram fé að ráði til fram-
kvæmda. í athugun mun vera
að hefja vinnu við útgröft
sjúkrahúsgrunnsins og við
Innri-höfnina, vinna áfram að
grjótmulningi og máske eitt-
hvað fleira svipað. Þetta mundi
þó ekki skapa vinnu fjTÍr nema
15—20 manns, sem segir lítið.
Þá hefur þeim, sem stunda vilja
útgerð, verið tryggð beita, salt
og húspláss að tilhlutun bæjar-
stjórnar, og smávegis vinna er
öðru hverju við karfabræðslu
og í íshúsum. Ennfremur hafa
20—30 manns atvinnu á Elliða.
I volæði
Samkvæmt frásögn ráðherr-
ans eru gjaldeyristekjurnar
það sem af er þessu ári því
sem næst helmingi iægri en
þær voru á sama tíma í hitteð-
fyrra, og nærri þriðjungi Iægri
én á sama tíma í fyrra. Iðnaður
hefur dregizt stórkostlega sam-
an vegna hráefnaskorts, bygg-
ing húsa og annarra mann-
virkja ,sem útheimta erlendan
gjaldeyri er á góðri leið með að
hverfa algerlega úr sögunni,
rekstrarvörur sikortir tilfiiman-
lega, ýmsan algengan neyzlu-
varning vantar alveg, verzlun
dregzt saman, stofnanir og
fyrirtæki segja upp starfsfólki
í stórum stól vegna fjárhags-
örðugleika og skorts á verk-
efnum. Afleiðing: Stórikostlegt
atvinnuleysi, sultur og fátækt
er nú að halda innreið sína.
Máske hefur það verið það, sem
ráðherrann átti við, þegar hann
sagði, að ástandið væri smám-
saman að verða eðlilegra.
Ráðherrann ræddi nokkuð
um markaðsmálin. Freðfiskur
er nú lítt seljanlegur og ísfisk-
ur óseljanlegur. Verð á salt-
fiski hefur lækkað um 20%
síðan í fyrra. Þannig er ástand-
ið í markaðsmálunum eftir
fjögurra ára stjóm Bjama
Benediktssonar utanríkisráð-
herra á þeim ,en sá maður
hefur aldrei mátt vera að því
að koma nálægt þeim málum
nema til að koma í veg fyrir að
kommúnistar austan járntjalds
keyptu íslenzJkar framleiðslu-
vömr.
Þá talaði ráðherrann um dýr-
tíðina. Hún hefur aukizt meira
en ráð var fyrir gert iþegar
gengislækkunarlögin vom sam-
in, m.a. vegna verðhækkana er-
lendis, sagði ráðherrann. —
(Skyldu ekki íslenzkar sjávar-
afurðir vera einu vörumar í
Framhald á 4. síðu
Siglufjarðar
★ Þetta til saman er þó ekki
einu sinni ftdlnægjandi bráða-
birgðaúrlausn. Afkomugrund-
völlur Siglfirðinga, síldveiðin,
hefur brugðizt, og nýjan grund-
völl skortir. Og meðan verið er
að leggja hann, sem varla verð-
ur gert á annan hátt en með
aukningu útgerðar og máske
iðnaðar, verður að finna betri
bráðabirgðaúrlausn.
★ Á Þróttarfundi fyrir hálfum
mánuði var samþykkt að leggja
til við bæjarstjóra, að hún
sækti þegar imx einnar millj.
kr. hallærislán, sem varið yrði
til verklegra framkvæmda og
aukningar útgerðar í bænum.
Liggur þessi tillaga nú fjTÍr
allsherjamefnd og bæjarstjórn.
★ I útvarpsfréttum í gær var
skýrt frá því, að ríkisstjórnin
hefði samþykkt að veita bænd-
um, sem harðast urðu úti vegna
óþurrkanna í sumar, margra
milljón króna lán og styrki. —
Síldarleysið er Siglfirðingum
það sem óþurrkamir eru bænd-
um.
★ Eigi bændur rétt á ríkis-
styrkjum og lámun eftir eitt
óþurrkasumar, hljóta Siglfirð-
ingar að eiga heimtingu á að-
stoð eftir sex síldarleysissiun-
ur.
★ Það er vissulega óskemmti-
legt að þurfa að leita á náðir
ríkisins um aðstoð. En það
verður að gerast og úrlausn að
fást, eigi ekki allt að fara um
þverbak. Og það verður að
finna atvinnulífi bæjarinsfastan
grimdvöll. Um það verða ráða-
menn bæjarins og bæjarbúar
að leggjast á eitt.
V I N N A N
tímarit útgáfufélagsins Vinn-
an, ágúst-sept.-okt.-hefti er ný-
komið út. Eins og venjulega er
ritið vandað að efni og frá-
gangi. Helztu greinar í heftinu
eru þessar: Að loknu kjörtíma-
bili, eftir Guðmund Vigfússon;
Gengislækkun og þáttiu* þeirra
Benjamíns og Ólafs, éftir Hauk
Helgason; Þjóðir Asíu brjótast
úr f jötrum, eftir Magnús Torfa
Ólafsson; För til Mið-Evrópu,
eftir Jón Rafnsson; Alþýðusam
bandið aftur í hendur alþýðunn
ar; Verkföll í tíma og ótíma;
Hneyksli í markaðsmálum; Sjó
menn kæra stjórnarkjör. —
Fleiri greinar eru í heftinu,
smásögur, kvæði, Frá verkalýðs
félögunum; myndaopna er frá
vinnuheimili SÍBS að Reykja-
lundi og f jöldi annarra mynda
prýða heftið.
Sérstök athygli skal vakin á
því, að í þessu hefti byrjar nýtt
esperanto-námskeið og er Ámi
Böðvarsson kemiari. Er tilvalið
fyrir þá sem vilja byrja esper-
anto-nám að gerast kaupendur
Vinnunnar og taka þátt í nám-
skeiðinu frá upphafi.
Árgangurinn kostar eins og
áður kr. 30,00 og eru þeir kaup
endur, sem enn hafa ekki greitt
gjaldið, vinsamlega beðnir að
gera það nú hið fyrsta og snúa
sér til útsölumannsins hér,
Einars Albertssonar, Suðurgötu
10. Nýir áskrifendur geta einn
ig snúið sér til hans.