Mjölnir - 29.06.1972, Blaðsíða 6
- Gífurleg aukning vegaframkvœmda
Á þessum uppdrætti md sjá, hva<5 me&alumferð um norðlenzka vegi regndist vera á dag sumarið 1968. Prósentutölurnar sýna,
livað vöruflutningabílar voru mikill hluti af bílafjöldanum.
61%. Ef litið er á öll útgjöld
Framhald af 3. siðu.
í: hraðbrautir, þjóðbrautir,
landsbrautir, sýsluvegi og
einkavegi. Langmestu fjár-
magni er varið til hraðbrauta
og þjóðbrauta, seim mynda
beinagrind vegakerfisins, og
verða að geta þolað mikla um-
ferð þungra bíla.
Til þjóðbrauta telst fyrst og
fremst hringleiðin umhverfis
landið ásamt tengibrautum lil
allra helztu þáttbýlisstaða.
Dagleg sumarumferð á þessum
vegum er um 50-500 bílar, hér
á Norðurlandi víðast um 100-
300 bílar. Ilraðbrautir nefnast
hins vegar sá hluti þessara
vega, þar sem bílaumferðin
skiptir ekki hundruðum held-
ur þúsundum og sumstaðar
tugþúsundum á dag.
Hraðbrautirnar verða lagð-
ar með varanlegu slitlagi,
steypu, malljiki eða olíumöl,
en þjóðbrautirnar verða
fyrst og fremsl traustir, breíð-
ir og upphœkkaðir vegir, sem
eiga að geta verið opnir alla
daga ársins.
Bygging hraðbrauta út frá
Reykjavík hefur verið gífur-
lega kostnaðarsöm og gleypti
á árinu 1971 rúm 50% af öllu
því fé, sem varið var til ný-
byggingar vega á því ári.
Vegirnir úti um landsbyggð-
ina hafa óneitanlega orðið að
gjalda fyrir þessar miklu
hraðbrautafran^:væmdir, en
þetta mun nú breytast lands-
byggðinni i hag: á þessu ári
munu hraðbrautaframkvæmd-
irnar taka um 42% af fjár-
magni til nýbyggingar vega,
og á árinu ”73 innan við
30%.
Verð hvers kílómetra af
venjuiegum nýjum malarvegi
kostar um það bil 2 millj. kr„
en verð hvers kílómetra hrað-
brautar er 5-10 sinnum hærra,
þ. e. um 10-20 millj. kr.
Bílaeigendur, sem aðallega
aka á þess báttar vegum fá
þennan hagnað endurgreidd-
an í miklu minna sliti og við-
gerðarkostnaði á bifreiðinni,
Þess vegna hefur þótt eðlilegt
að safna upp í hinar miklu
erlendu skuldir, sem hrað-
brautarframkvæmdir valda,
með innheimtu vegaskatts
a. m. k. á löngum leiðum, eins
og t. d. til Suðurnesja eða yfir
Hellisheiði.
Því miður fór það svo á
Alþingi nú í vor, að veggjald-
ið var fellt niður með litlurn
atkvæðamun, 27 gegn 25, en
7 sátu hjá, og voru það þing-
menn Reykjanes og Suður-
lands úr öllum flokkum, sem
komu því til leiðar ásamt
verulegum hluta stjórnarand-
stöðuþingmanna.
MEKKAK
VEGAFRAMKVÆMDIR
í ÖÐRUM
LANDSIILUTUM
Eins og áður er sagt, mun
heildarfjárveiting til nýbygg-
ingar vega aukast mjög veru-
lega á þesu ári frá því sem
var 1971 eða úr 589 í 947
millj. kr. Aukningin neinur
til vegamála, þ. á. m. stjórnun,
viðhald, brýr, sýsluvegi o. fl.
námu heildarútgjöldin kr. 1159
millj'. árið 1971 (greiðsla
slculda frá fyrri árum ekki
meðtalin), en nemur á árinu
1972 kr. 1610 millj. Hækkunin
milli ára nernur 39%, en
framkvæmdakosnaður í vega-
gerð jókst um 7,8% frá 1/7
”71 til 1/6 ”72. Það er því
Ijóst, að stórfelld aukning
hefur orðið í fjárútvegun til
vegamála með tilkomu hinnar
nýju stjórnar.
Meðal helztu framkvæmda
í vegamálum, sem nú eru
fyrirhugaðar, má einkum
nefna veginn yfir Skeiðarár-
sand, sem kosta mun um 650
milljónir króna. Þetta er
geysimikið fé miðað við það
takmarkaða fjármagn, sem fyr
ir hendi er til annarra vega-
framkvæmda í landinu, og
sjálfsagt mun þessi fjárfesting
borga si|g seint frá fjárhags-
legu sjónarmiði, þrátt fyrir
stóraukinn ferðamannastraum
og margvíslegt liagræði fyrir
Austfirðinga. En þetta er hin
mikla gjöf, sem þjóðin æliar
að gefa sjáifri sér á ellefu
hundruð ára afmæli Islands-
hyggðar, otg þessi kostnaðar-
sama framkvæmd hefur því
ekki hvað sízt huglægt gildi.
Á Vestfjörðum er stefnt að
því að tengja saman veginn
vestan megin í Djúpinu, en
þar vantar kaflann milli
Skarðs í Skötufirði og Eyri
í Seyðisfirði til þess að hring-
vegur verði um Steingríms-
fjarðarheiði. Djúp og heiðarn-
ar suður á Barðaströndina.
Vegarkaflinn, sem eftir er,
er ekkj nema rúmir 50 km,
en kostar um 100 milljónir
kr. og verður honum lokið á
4 árum.
Á Norðfjarðarvegi er fyrir-
hugað að byggja jarðgöng,
sem liggja munu ca 70 metra
undir Oddskarði og kosta um
65 millj. kr.
Á aðalfjallvegum eru fyrir-
hugaðar tvær stórbrýr. önnur
er á Hvítá á Kjalvegi, og verð-
ur hún byggð næsta suiiar
og kostar rúmar 11 millj.. kr.
Hin er á Mjóadalsá hjá Mýri,
efst í Bárðardal, þar sem lagt
er upp á Sprengisandsleið.
verður hún byggð 1975 og
roun kosta 6,4 millj kr.
Hraðbraut verður lögð til
Grindavíkur 1973 fyrir um 60
millj. kr. og til Sandgerðis
fyrir rúmar 25 millj. Á næstu
tveimur árum bætast 117 millj.
i vegalagningu úr Reykjavík í
KoUafjörð. Á árinu 1973 verð-
ur hraðbraut lögð um Kolla-
fjarðarldeifar utan við Mógilsá
fyrir um 48 millj., brýr verða
lagðar þvert yfir Brynjudals-
og Botnsvog ’73-’75 fyrir tæp-
ar 200 inillj.-kr. og brú verður
byggð ”74-”75 yfir miðjan
Borgarfjörð yfir í Borgarnes
Brýrnar í Hvalfjarðarbotni
stytta veginn um ca. 6 km„
en Borgarfjarðarbrúin styttir
veginn norður í land um ca.
8 km„ og veginn vestur á
Mýrar og Snæfellsnes um ca.
25 km.
★
Auglýsing
Frairtkvæmdanefnd byggingaáætlunar verka-
mannabústaða í Siglufirði, auglýsir eftir umsækend-
um um kaup á íbúðurn á vegum nefndarinnar. Á
árinu 1973 verður hafist handa um byggingu rað-
húss með þrem íbúðum við Hafnartún. Húsið verð-
ur byggt samkvæmlt lögum um byggingarsjóð
verkamanna og verkamannabústaði, og lögum um
húsnæðismálastofnun ríkisins. Lán frá byggingar-
sjóði verkamanna og húsnæðismálastofnun ríkis-
ins munu nema 80% af byggingarkostnaði.
Umsækendur urn fyrirgreindar íbúðir komi um-
sókmim til formanns nefndarinnar, Jóhanns G.
Möller, fyrir 1/7. 19772.
Athygh skal vakin á því, að einungis er um að
ræða könnun á áhuga á byggingunni, og að um-
sókn er ekki bindandi, hvorki fyrir umsækendur
eða framkvæmdamefndina.
Framkvæmdamefndin
Sterka ölið eykur
áfengisvandann
Fyrir rúmum þrem árum
hófst sala áfengs öls í Finn-
landi. Síðan hefur áfengisneizla
aukizt mjög. 1 ágúst 1971 hafoi
aukning numið 47%, og er þá
miðað við hreint alkóhól.
Ekki dró ölið úr sölu sterkra
drykkja. Á tímabilinu janúar-
ágúst 1971 jókst sala þeirra um
20,5%. Sala léttra vína jókst á
sama tíma um 6,7%, handtök-
um vegna ólvunar fjölgaði uin
22,5% og vegna ölv. við akstur
um 13,1%. Alls fjölgaði brotum
á áfengislögunum um 31,3%.
En ef til vill er þó athyglis-
verðast, að á þessum skamma
tíma, eftir að sala áfengs öls
hafði verið leyfð í rúm 2 ár,
fjölgaði ofbeldisglæpum og
árásum um 51%, og hinum
alvarlegustu þeirra glæpa,
morðum, fjölgaði mest eða um
61,1%.
Reynsla Finna sýnir ótví-
rætt, að ölið reynist örva fólk
til aukinnar neyzlu starkari
drykkja og annarra fíknilyfja,
en kemur ekkí í stað þeirra.
Þökkum innilega auðsýnda sainúð við andlát
og jarðarför föður okkar og tengdaföður, afa, lang-
afa o g langalangafa
FKÍMANNS GUÐBRANDSSONAR
frá Austara-Hóli,- Fljótuim
Sérstaklega þökkurn við læknum og hjúkrunarliði
Sjúkrahúss Sigluf jarðar, hjúkrun þeirra í veikindum
hans.
Börn, tengdabörn, barnabörn, barna-
barnabörn og bamabarnabamabarn.
Brauðgerd til leigu
Leigutilboð óskast í brauðgerðina Hvanneyrar-
braut 42, Siglufirði ásamt öllum búnaði, tækjum
og söluaðstöðu. Tilboðum sé skilað til Gunnars
Grímssonar, Sambandshúsinu við Sölvhólsgötu
fyrir 8. j úli n. k.
Samband ísl. samvinnufélaga.
6 — MJÖLNDR