Fylkir - 13.06.1952, Blaðsíða 1
Málgagn
Sjálfsfræðis-
flokksins
4. árgangur.
Vestmannaeyjum, 13. júní 1952
24. töiubláð;
Ólafux Óskar Lárusson, fyrv-
héraðslæknir andaðist að heini-
ili sínu, Arnardrangi hér að-
faranótt föstudagsins 6. þ. m.
Fæddur var hann að Sjónarhóli
á Vatnsleysuströnd 1. sept. 1884
og varð því tæpra 67 ára. Hann
var sonur hins kunna smá-
skainmtalæknis Lárusar Páls-
sonar dbrm. og konu hans Guð-
rúnar Þórðardóttur frá Höfða
á Vatnsleysuströnd. Stúdent
varð Ólafur í júní 1905 og
kandidat í læknisfræði 28. jan.
t g rö.
Hann vann í sjúkrahúsum og
læðingardeild í Kliöfn frá lebr.
— sept. 1910. Var staðgengill
héfaðslæknisins í Rangárhéraði
um skeið. Héraðslæknir í Hró-
arstunouhéraði frá 21. márz
1911 og sat þá á Eiðum í Eiða-
þinghá.
Skipáður héraðslæknir í Fljóts
dalslæknishéraði 24. júlí 1912,
sat að Brekku í Fljótsdal, jafn-
framt var liann settur til að
þjóna Hróarstunguhéraði s\o að
ckki var lítil yfiríerðin, enda
lékk liann margar og vondar
ferðirnar þar: efst upp á Jökul-
dal, norður á Fjöll, út í Jökuls-
árhlíð, yst út í Hróarstungu og
í Borgarfjörðinn. Oft gekk hann
þá dögum saman á skíðum og
var þó - með bæklaðan fót eftir
béinbrot um ökla, er hestur léll
með hann, er hann var læknir
í Rangárþingi. Það var áreiðan-
lega ofraun hverjum manni, sem
þar var lagt á hann, enda hef-
ir því ekki ósjaldan verið gleymt
að íslenzkir læknar séu mann-
legar verur, sem geti orðið
þreyttir eins og aðrir, þeir hafa
líka fæstir orðið ellidauðir hing-
að til.
Austur á Héraði naut Ólafur
Ó. Lárusson mikils og verðskuld
aðs trausts sem læknir og heim-
ilið að Brekku varð víðfrægt fyr
ir gestrisni og myndarskap í
hvívetna, og átti læknisfrúin,
Syvía Nielsína Guðmundsdóttir
frá Stóru Háeyri, þar bróður-
partinn, Jiar sem læknirinn var
vakinn og sofinn í starfi sínu.
Þau . byggðu Jiarna upp, bættu
lntsakynni og tún og ræktuðu
fagran trjálund við læknisbú-
staðinn.
r r
Olafur O
/ N M E
Marga trygga vini eignuðust
þau hjón og börn þeifra á I lér-
aði enda var tryggðin ríkur þátt
ur í Jieirra eigin eðli, og lilnaði
ávallt yfir Ólali Lárussyni er
hann ræddi um vini sína að aust
an eða ef þcir sóLtu liann heim.
Það fyígdi Jjc'ini líka söknuður
er þau yfirgáfu hið fagra hérað,
sém þau elskuðu áreiðanlega
mikið, en læknirinn varð að
hætta leiknum áður en kraftar
hans yrðu útjaskaðir. Harma-
fregn var lionum að heyra um
niðurlægingu læknissetursins að
Brekku.
18. maí 1925 var Ólafur Ó.
Lárusson skipaður héraðslæknir
í Vestmannaeyjahéraði frá 1.
júíl að telja og jafhframt læknir
\ ið frakkneska ^pítalann hér,
unz hann var lagður niður 1928,
en síðar við bæjárspítalann frá
1928-1930.
Hann var fonnaður Rauða-
krossdeildar Vestnoannaeyja frá
stofnun og þangað til í l’yrra, og
var hann þá, eftir tillögu deiid-
arinnar, kjörinn heiðursfélagi
Rauðakross íslands. Flann var
fornt. skólanefndar Vestmanna-
eyja 1932—1938 og lengi í sjúkra
hússnefnd. Heiðursmerki hlaut
hann bæði innlend og útlend
og fleiri viðurkenningartákn.
ÓÍafur. Ó. Lárusson hafði sí-
vákandi .áhuga á lagi sínu, las
niikið og fór auk þess í siglingar
til Þýzkalands og Wínarborg-
" rr*r 1 Fiíwí
Lámsson
ORI AM
ar 1923, til Oslóar 1926 og Par-
ísar 1931 til að kynnast nýung-
um og framförum í læknisfræði,
sem hafa orðið geysilegar um
hans daga, enda ritaði hann og
mikið um læknisfræði o. fí. í
Læknáblaðið og í tímarit. Með-
al annars mun hann liafa verið
einn áf fyrstu læknum hérlend-
is, sem ritaði um sprunginn
maga- og skeifugarnasár og
gerði skurðaðgerð við þeim.
Vafalaust hefur Ólafur Lárus-
son, er hann fluttist hingað úr
hinu víðfeðma Fljótsdalshéraði
búist yið rólegri dögum, a. m.
k. var hér varla langferðunum
fyrir að fara, þó mun starf Imns
hér ekki síður hafa orðið slít-
andi og seigdrepandi þótt með
öðrum hætti væri. Skipaferðirn-
ar hérna á nótt og degi í mis-
jöfnu veðri og aðbúnaði voru á-
reiðanlega ekki heiglum hentar.
Þeim lauk liann þó með giftu
.og sóma svo að ég heli heyrt orð
á gert af þeim, sem með lionum
voru þar og dómbærir voru um.
Þær voru síðan afteknar að
rnestu eins og kunnugt er.
Þá eru flestum kunnir atburð
ir þeir, er til Jæss leiddu að
Ólafur neyddist til að setja á
stofn sjúkrahús í sínu eigin
heimili, sem er vafalaust með
meiri þrekrirkjum, sem læknir
hefur af hendi leyst. En |jar
naut hann auðVitað' aðstoðar
sinnar dugmiklu konu eins og
svo oft fyrr ög síðar. Á síðari
árum náðist Jdó samkomulag
og samvinna um Jiessi mál svo
að héraðslæknirinn stundaði
sína sjúklinga í sjúkrahúsi bæj-
arúys í góðu samstarfi við aðra
lækna hér.
Sem héraðslæknir var Ólafur
Lárussson mjög reglusamur og
skyldurækinn enda munu
skýrslugerðir hans og öll frammi
staða í embættinu hafa skarað
fram úr.
Ólafur Ó. Lárusson var jafn-
an glaður og reifur heim að
sækja á sínu myndar heimili,
\ irtist mér hann vera sem gulb
ið„ er skírist í eldinu; hinii'
miklu kostir hans komu æ betur
og betur í ljós með aldíinuin,
dugnaður hans og samviskusæíírf
voru óvenjuleg, mannúð haffs
og nærgætni er víðbrugðið
síðast en ekki sízt vildi hann allS-
staðar koma fram til góðs, bæta
í stað Jiess að græta. I aseptic 'ó'g'
hreinlæti var hann tö fyrirmynd
ar svo að af bar, enda varla-öL
mælt, að hann hefur verið fædci-
ur læknir og hendur hans l’ækii-
ishendur. Hann var það, sem 'ér
sjaldgæft með læknum: Jafnvíg-
ur meðalalæknir og skurðkekn-
ir, sem vafalaust byggðist á því,
að punctum saliens hjá honum
hefur verið að hjálpa sjúklingn-
um eftir öllum mögulegum leið-
um og aldrei að deyja ráðalaus.
Þrátt fyrir þeLta hefur Ólafur
Lárusson ekki farið varhluta af
vonbrigðum, misskilningi og
vanþakkiæti í starfi sínu, Jiað
verðum við læknar að hafa seni
livert annáð hundsbit, en hann
naut líka í ríkum mæli sólskins-
blettanna í starfi sínu er hann
vissi með sjálfum sér, að hann
liafði bjargað mannslífum eða
alstýrt heilsuleysi og örkumíum,
sem e. t. v. er ekki síðra.
Ólafur Lárusson var heilsu-
liraustur um dagana og seigian
virtist ódrepandi en fyrir 2 til - 3
árum kenndi liann sjúkleika
nokkurs, og var liann . skorinn
upp við honum í Landsspítalan-
um. Þetta var allmikill skurður,
en hann þoldi hann vel og var
hinn hressasti á eftir og fór til
Danmerkur sér til upplyftingar,
en um líkt leyti tók annar og
hættulegri sjúkdómur að grafa
um sig á hinum versta stað.
Hefur nú þessi illkynjaði sjúk-
dómur lagt liann að velli.
Eitt sinn skal hver deyja og
sjálfsagt er okkur læknurn ekki
vandara unr en öðrum, þó
mundu það flestir mæla, að ekki
hafi \ erið valið af betri endan-
um dánarmeinanna handa ÖI-
afi Lárussyni og ekki þarf að
ætla, að hann hafi farið í gráf-
götur um sjúkdóm sinn því -áð
nú er tæpt ár síðan hahn- sa'gði
við mig, að liann mundi verðá
sinn bani. Það er Jdví varla of-
Framh. á 4 sí'ðu.