Fylkir - 30.04.1971, Qupperneq 3

FYLKIR
3
GULLNA HLIÐIÐ
Framli. af bls. 1.
hvers vegna vr.r ekki piltur
í íslenzkum búningi karla frá
fyrri tíð og á aldur við stúlk
una , scm var á peysufötum,
látinn halda á kerti, svo að
c.'mrcsmi og samstaða væri
á sviðinu?
Frú Unnur Guðjónsdótir,
núv. form. Leikfélagsins og
aðaldrifíjöður leiklistar hér j
í bæ, leikur aðalhlutverk j
lciksins, — kerlinguna, af
snilld og oft með tilþrifum.
í fyrsta þætti leikur frú
Halldóra Úlfarsdóttir, Vil-
borgu grasakonu, gerir hún
það að slíkri prýði, að hún
„stal þarna alveg senunni“ og
sló í gegn. Með sérstöku
tungutaki sínu og gerfi setti
hún ramman svip forneskju
og fjölkynngi á sviðið eins
og vera ber. En ekki er það
s^nnilegt ,að svuntur kotkerl-
inga hafi verið svo fallega
strauaðar og fínar og svunt-
ur kerlingar og Vilborgar eru.
Unnur var nokkuð daufleg í
1. þætti. Satt að segja var
mér órótt, því allt leikritið
hvílir á herðum hennar og
skilur þar, hvort vel eða illa
fer um leikinn. Þessi ótti var
fstæðulaus. Svo jafn og góð-
ur stígandi var í leik frú
Unnar, að í öðrum þætti og
það sem eftir var leiksins
átti hún hug manns allan og
var engin önnur en kerlingin
með sálina hans Jóns. Er
það ánægj'. efni að eiga svo
góða Icikkonu í bænum, því |
að hlutverkið er sérstaklega
yfirgripsmikið, og hún á svið
inu allan tímann.
En ég skil ekki þá ákvörð-
in leikstjórans að sleppa
dansi og látæði púkanna fjög I
rrr. í 1. þætti. Emjan og gól
c.o tjaldabaki og sveiflan
myndspjalds, hefur engin á-
hiif miðr.ð við dans og á-
sýnd fjögurra púka, sem í
gerfi sínu cru holdi klæddar
syndir Jóns bónda. Síðasta at
riðl i 1. þætti um komu hrepp
ctjórans í kotið var einnig
slcppt.
Gunnar Sigurmundsson
leikur aðra aðalpersónu leiks
ins — Jón bónda — en nær
alltaf í skjóðu kerlingar.
Rödd Jóns kom greinilega
úr skjóðu, en var þó skýr.
Sem Gunnars var von og
vísa fer hann mjög vel með
lilutverkið; er kankvís og
hvatlegur í orðum og athöfn
v.irs og karlinn er frá hendi
höfundar.
Aftur á móti er klæðnaður
hans s"jm sveitabónda í himna
rlkisför á fyrri öldum væg-
ast sagt einkennilegur: Ein-
hverntíma hvítar bómullar-
buxur og rauð bómullar-
eða nylonskyrta. Kerling brýt
ur því heldur betur eitt boð-
orðanna og segir ósatt frammi
fyrir hans náð Lykla-Pétri,
þegar hún segir nærbuxurn-
ar vera úr mjaillahvítu vað-
máli - tandurhreinar. Leiðir
þessi setning enn frekar hug
ann að þvældum buxum Jóns.
Af hverju er hann ekki í
íslenzkum vaðmáls- eða ull-
arbrókum og rauðri vaðmáls-
skyrtu (eða þá rauðlitum
ullarbol) eins og íslenzkir
bændur og sjómenn hafa
klæðzt fram á þennan dag og
ekki verið sviknir af.
Með hlutverk Lykla-Péturs
fer Jón Einarsson, hæfir hann
vel í hlutverkið ,og skilar því
a'lvel. Hann er mikill á velli
fyrirmannlegur og drjúgur í
svo mikilvægu embætti. Hann
hnyklar þó fvllmikið brýrnar
og hefi ég hugsað mér Pétur
mildari föðurlegri a. m. k.
viö kerlinguna blessaða, þó
að hann brýni auðvitað raust
ina við annan eins syndasel
og Jón bóndi er.
Óvininn sjálfan leikur hinn
góðkunni Stefán Árnason.
Klöppuðu leikhúsgestir inni-
lega, þegar kempan kom inn
á sviðið. Og telst það ekki
rlgert mct ,að maður á hans
aldri (78 ára) skili svo vel
crfiðu hlutverki af reisn og
cnil'd sem Stefán?
ÓJmr.ðist hann svo mjög, að
liann hefði gjarnan mátt
draga nokkuð úr til þess að
i.xtinn yrði skýrari. Gerfið
c r s'.órkostlegt og Óvinurinn
fcrlegur ásýndum. Var það á-
nægjulegt, að þessi burðarás
leiklistar í Vestmannaeyjum
i senn hálfa öld, skyldi taka
þátt í leiknum og vígslu húss
ins.
Þegar minnzt er á Stefán,
koma mér í hug orð bóndans,
sem kom til Reykjavíkur og
spurði í miðasölu Þjóðleik-
hússins, hvaða leikrit væri til
tii sýningar. Hann fékk svar-
ið, að það væri „Sem yður
þóknast“, (eftir Shakespear).
Svaraði þá bóndi: „Má ég
þá biðja um Gullna hliðið“.
Eg vildi hér með biðja um
Mann og konu með Stefáni, |
scm sr. Sigvalda, fyrst hann
cr enn í fullu fjöri og spræk-
'. r á fjöiunum.
í öorum þætti í hlíðum
ija.Usins, koma fram margir
leikarar, sem síðar eru í öðr
um hlutverkum. Ekki höfðu
það nema vanir leikarar á
valdi sínu.
Jóhann Björnsson var
prýðilegur í hlutverki nirfils-
ins og var gerfið gott. Aftur
á móti var bæði gerfi og leik
ur hans sem Páll postuli ó-
sennilegur.
Einar Þorsteinsson leikur
sýslumann og bónda. Hann
skilar hvorutveggja vel en þó
einkum hlutverki bóndans
sem hann leikur af svo mikl-
um ágætum að vart verður
á betra kosið.
Gauti Gunnarsson leikur
drykkjumanninn og prestinn.
Skilar hann vel hinu fyrra og
cr þokkalegur prestur. Vantar
hann þar nokkurn myndug-
ieika og er full grátlegur og
dapurlegur á svo viðkunnan-
legum stað, sem himnaríki er,
þó að hann eigi reyndar að
tala í prédikunartón.
Með hlutverk frillu Jóns
fer frú Kristín Baldvinsdóttir.
hún oflék nokkuð, hefði fram
sögn hennar mátt vera skýr-
ari.
Gerfi böðulsins var i sann-
j leika sagt hryllilegt, enda
| hcfvr það þannig sterkust leik
j ræn áhrif; því að böðlinum
I cru aðeins lagðar fáar setn-
| ingar í munn. Hefi ég vart
séð gerfi aukahlutverks koma
jafn sterkt fram. Böðulinn
leikur Friðrik Óskarsson.
Gerfi og sviðssetning Mika-
els höfuðengils var ágætt, en
í hjarta mínu var ég sam-
mála Jóni í skjóðunni, að
væða hans var heldur bragð-
laus. Mikael leikur Olgeir
Jóhannsson.
Mcð hlutverk Helgu fer
Hrafnhildvr S:.gurðardóttir,
skilar hún því snoturlega og
er falleg og íjörleg á svið-
| inu.
Fiðlung leikur Trausti Eyj
ólfsson. Er söngur hans og
englanna ágætur, en hann
hefði mátt vera glaðlegri,
Dansarnir sem eru samdir og
æfðir af frú Ágústu Friðriks-
dóttur og frú Ernu Jóhannes-
dóttur, voru léttir og
skemmtilegir og það fór eink
ar vel á því, að láta börnin
hafa marglita og rauða sveiga
þegar Fiðlungur syngur ljóð
ið um ástina.
Söngurinn „Máríá, mild og
há“, í 4. þætti, úr hátalara
tókst alls ekki vel.
Foreldra kerlingar leika
Hörður Runólfsson og frú
Marta Björnsdótir, leika þau
vel þessi litlu hlutverk og
sérstaklega ljómar húsfreyj-
an af himneskri sælu allan
tímann, eins og reyndar vera
ber í himnaríki. Hörður leik-
j ur einnig þjófinn í 2. þætti,
j þokkalega.
Að líta inn í Himnaríki og
sjá þar sjálfa Maríu mey
krýnda með hvíta engla í
kringum sig, get ég vart hugs
Cið betur útfært, og Sigrún
Þorsteinsdóttir, sem er vax-
andi leikkona fór ágætlega
með lítið hlutverk mildrar
Máríá. En ástæðulaust og
truflandi var að beina ljós-
k.östurum fram í sal í andlit
áhorfenda í hvert sinn, sem
María mey birtist.
Frú Unnur Guðjónsdóttir
og frú Guðbjörg Einarsdóttir
hafa saumað flesta búninga,
Eru þeir vel gerðir og sérstak
lega er klæðnaður englanna
vandaður.
Sviðsstjóri er Auðberg Óli
Valtýsson, og gengu skipting-
ar milli þátta fljótt og vel
fyrir sig.
Að lokum er mér efst í
huga þakklæti til leikstjóra.
leikara og aðstoðarmanna fyr-
ir góða kvöldstund. Hér er
um að ræða lofsvert framtak
og elju áhugafólks, sem ann-
ars er hlaðið daglegum störf-
um. Þá vil ég hvetja alla til
að nota tækifærið og sjá
Gullna hliðið og nýja leik-
húsið. Leikfélagi Vestmanna-
eyja árna allir Vestmanna-
eyingar heilla á 60 ára tíma-
mótum, og megi hin velheppn
aða sýning á Gullna hliðinu
verða félaginu hvöt til frelc-
ari dáða og eflingar.
G.Á.E.
— Síldarsöltun —
smá ,og óhæf til flestra nota. Saimt minnir þetta á þá daga, er síld var söltuð víða sunnan
og suðvestanlands. ,