Nýi tíminn - 29.12.1949, Blaðsíða 5

Fimrntudagur 29. desember 1949
NÝI TiMTNN
Framleiðslugeta þjóðarinnar fær
risið undir lífskjörum almennings
Framhald af 2. síðu
Á þessu liðandi ári unnu svo
vei-kalýðasamtökin þetta upp,
að nýju, með hækkun grunn-
kaups — svo sem kunriugt er.
Nú eru háttvirtir hlustendur,
ef til vill, farnir að hugsa sem
evo, að þessi skýrsla mín, um
‘hækkandi vinnulaun, sé rök-
semd fyrir þeim kenningum,
stm ég drap á, i upphafi máls
míns, haldið af fjármálaspek-
ingum borgarafl. og málpíp-
um stóratvinnurekenda og
braskara — þ. e. að kröfur
fólksins um kaup og kjör séu
meiri en framleiðslugeta þjóð-
aiinnar rísi undir.
Þetta er þó engan veginn
svo. — Þótt verkalýðssamtökin
hafi knúið fram verulega hækk-
un vinnulauna, þá hefur sú
hækkun samt sem áður ekki ná
lægt þvi haldizt í hendur við
fcækkun þjóðarteknanna.
Skal þetta nú sannað með töl
um:
Eins og áður er sagt, hækk
ar ekki grunnkaup, á umræddu
tímabili, fyrr en haustið 1942.
—- Ef síðan er lagt til grund
vallar það árlega meðaltal
vinnulauna, sem ég lýsti hér
að framan, og það borið sam
an við þjóðartekjurnar, á
sama. tíma,^ veiður niðurstað-
an þessi:
Hækkun á Hækkun
Ár: kaupi frá srinu þjóðart.
1938 1938
1943 273% 492%
1944 340% 562%
1945 366% 567%
1946 425% 747%
1947 489% 817%.
1948 479% 747%
Af ■þessu sést mjög glöggt,
að hækkun kaupgjaldsins —
eem í þess'u tilfelli ér nokkuð
nálægt því að vera réttur
mælikvarði á auknar tekjur
verkamanna, vegna þess; að á
þessu tímabili var yfirleitt um
stöðuga atvinnu'að ræða — er
alltaf miklu jninni en hækkun
þjóðarteknanna.
"Þegar svo er • vitað. að á
kreppuárunum, fyrir sícustu
heimsstyrjöld,' var hlutur
verkamanna í þjcðartekjunum
svo rýr, sem frekast mátti
verða; þá er augljóst mál, að
ekki er hlutur þeirra í þjóðar-
tekjunum nú svo mikill, hlut-
fallslega, að það geti verið
■þjóðarbúskapnum og fram-
■leiðslíistarfseminni nokkurt
ofurefli — ef engir aðrir sætu
við rífari og cverðskuldaðri
hlut.
Við þetta bætist svo það, að
,,fyrsta ríkisstjórn Alþýðu-
flokksins á íslandi" hefur, á
'síðustu . þremur - árum, seilzt
• freklegar, en nokkum tíma áð-
ur hefur verið gert, í vasa
launþeganna, eftir tekjum til
að standa uridir skriffinnsku-
bákni og bitlingahjörð ríkis-
ins; — Nægir, í því sambandi,
að nefna það, að á stjómarár-
pi. benna.r hafg, tollar og ó-
)»eíBÍr-skattar, á J'járlcgum,
hækkað úr 58 milljón 'króna cg
upp í 175 milljónir — eða
meira en þrefaldazt. — Grunn
kaupshækkanir þessara síðustu
ára hafa því aðeins verið til
þess að vega upp á mcti þess
um álögum — ásarot vísitölu-
bindingunni.
Sem sagt: Það eru ekki kaup
kröfur verkaíólksins, sem of-
þyngja atvinnulífinu — þjóð-
artekjumar unda.nfarin ár sýna
að framleiðslugeta þjóðarinnar
fær prýðilega. lisið undir þeim
lífskjörum, sem alþýða þessa
lands býr við. —
Samt er það staðreynd, að
atvinnuvegunum er íþyngt
mikið um of.
En stórgróðamennirnir
græða. enn meira.
Það eri, sern sé til.all mikill
fjöldi roanna, sem gerir æði
mikið meiri. kröfur til launa
fyrir athaínir sinar — illar og
góðar -— heldur en þessir
heimtufieku veikamenn, semí
vinna erfiðisvinnu alla virka
daga. ársins getur komjzt upp
í 20 þús. króna árstekjur • *—
í stað þess, að hver fiirim
manna. fjölskylda. ætti að hafa
ca. 50 þús. króna árstekjur,
ef þjóðartekjunum væri jaírit
skipt. —
Eg þarf ekki að eyða tíma
til þess að lýsa því hér, hvern
ig þessi ofsagróði, sem ég áð-
an nefndi dæmi um, verður til.
Það er kunnara en frá þurfi
að segja, að hann verður eink-
um til í innflutningsverzlun-
inni — og athöfnum, sem
standa. í sambandi við hana. —
enda orðin alkunn sú öfug-
þróun að svo þýðingarmikil
undirstöðustarfsemi, sem fram
leiðsla til gjaldeyriscflunar, er
að verulegu leyti rekin roeð
tapi — meðan þjónusta, eins
og það að umsetja þennan
gjaldeyri í ýmiskonar varning
gefur cfsagróða. —
Ef — í stað þess að greiða
svokallaða styrki, úr ríkissjóði,!
til þeirra, sem. starfa að gjald-
laganna, að Alþýðufl. skyldi,
að nafninu til, hafa forystu
slíkrar ríkisstjórnar — cg að
Alþýðufl.mannj skyldi sérstak-
lega vera falið það ráðuneyti,
sem heildsalarnir eiga. alla
hagsmuni sína undir.
En þrátt fyrir þessa viðleitni
tókst fyrverandi líkisstjcrn
ekki að leysa vandann. Og það
af góðum og gildum áotæðum.
I fyrsta lagi er ekki hægt að
leysa vandamál framleiðslunn-
ar með því að ráðast á lífskjör
þess fóíks, sem framleiðslu-
störfin vinnur.
Eg hefi þegár sýnt, rneð töl-
um, hversu 'hlutur þess í þjóð-
artekjunum er lágur. Jaínvel
þó hann væri lækkaður til hins
ýtrasta, mundi það ekki veita
framleiðslunni neitt framtiðar
öryggi, ef hún. ætti áírarn að
búa við núverandi ai'ðrán verzl
unarinnar.
I öðru lagj eru verkalýðs-
■samtökin, sem betur fer, það
sterk, að þau hafa velt af sér
þeim árásum, sem í þessu efni
RœSa Steingrims ASalstelnssonar vIS
fyrstu umrœSu fjárlagafrumvarpsins
sagt er, að séu að keyra allt í
strarid.
Þó það sé á allra vitorði, að
í skattaframtölum þeirra.
manna, sem umsvifamikinn og
margþættan rekstur hafa,
komi ekki til reiknings hvér
króna,- sem þeim hefur áskotn
azt, þá er samt ýmsan merki-
legan fróðleik að finna í skatt-
skránum. ■— Þannig ber skatt
skrá Reykjavíkur það með sér,
undanfarin ár, að t. d. áriðl
1946 gefa 100 framteljendur'
hér sjálfir upp, að skattskyld-
ar tekjur þeirra, það ár, hafi
verið ekiki minni en 25 millj.
krcna'— Þ. e. a. s. 250 þús.
•krcnur, að rneðaltali, á hvem
um sig.
Árið 1947 gefa 100 hæstu
framteljendumir upp ennþá
meiri skattskyldar '.tekjur •—
eða sem svarar, að meðaltali,
260 þús. krónurn á hvern um
sig. ■
Að sjálfsögðu er svo tals-
vert mikill fjöldi framteljanda,
sem hafa rnjög háar tekjur, þótt
þeir nái ekki þess.u mai’ki
þeirra 100 hæstu.
Og hvaðan eru svo þessar
geysiháu. tekjur teiknar?
Auovitað eru þær, þegar al.lt
kemur til alls, teknar af fram
leiðslunni — hinni einu raun-
verulegu uppsprettu verðmætis-
myn dun arinn ar.
Það eru. þessar óhófstekjur
hokkurs hluta þjóðarinnar,
sem liggur eins og mara á
framleiðsluatvinnuyegunum. —
en ekii ka.up „Dagsbrúnar“
mannsins, sem með þvi að
eyrisframleiðslunni . — væru
gerðar stjórnarfarslegar ráð-
stafanir til þess að koma í veg
fyrir arðrán verzlunar cg við
skipta, á framleiðslugreinunum
þá mundi framleiðslan standa
örugglega á eigin fótum — með
þeirri miklu framleiðslugetú,
sem þjóðin nú býr við.
Þjóðartekjurnar undanfarin
ár sanna. þetta.
20 þúsund krónur og
250 þúsund krónur.
Það' er hinsvegar skifting
þjóðarteknanna, sem er —ekki
aðeins ranglát — heldur einnig
þjóðhættuleg. Og hér er
kcmið að kjarna málsins.
Það er mikið ta1að uro nauð
syn þess að leysa va dVtvciij
útflutningsatvinnugrei.’.. .
En. átökin í því c." .■: vlari.j
um það: Á hverra ko’inr.l ’.kc.: j
þetta gert ? — ’ Hvort e. ýir
verkamannsinra, með lj
hæsta • lagi 20 þús. 'krór.c árs-j
tekjur, eða heildsalans, meS
250 þús. króna árstekjur, oc
enda'þar yíir.
Öll stjómarstefna .fyrrver-
andi hv. rikisstjórnar, í innan-
landsmálunum., mótaðist af til-
raunum hennar til þess að leysa
málið á kostnað launþeganna'.
Eins og ég gat um hér að
framan, hefur hún meira en
þrefaldað tolla og óbeina skatta
á neytendunum — til þess að
geta - greitt úr ríkissjóði hina
ma.rgumtöluðú • framleiðslu
styrki. . > "
Það-. eijnmikil- kaldhæðró öi-
háfa verið gerð á launþegana
—- cg’ það rounu þau gera einn-
ig eftirléiðis. —
Á kostnað hinna ríku —
eða hinna fétæku?
Vandamál frarnleiðslunnar er
þessvegna enn jafn cleyst
sem áður. Og það verður ekki
leyst, svo lengi sem litlum
hluta þjóðfélagsþegnan'na er
leyft að'hrifsa til gín, svo sem
nú er ljónspartinn af fram-1
leiðsluverðmætunum. — Það i
verður ekkj. leyst fyrr en þaS
fæst leyst á kostnað hinna ríku 1
-— Önnur lausn er e-kki til. —
— Við fcclum nú fengið'nýja
ríkissljcrn — ríkisstjórn
GjálístæðisíJ olrksins.
Sízt af öllu mun .hún fram-
kværoa lausn framleiðsluvanda
máíanna, á kostnað hinna ríku. j
-— Þessi ríkisstjórn er þvert á j
móti ógrírnuklæddur fulltró: j
þeirra stófgróðamanna cg fyro-
irtækja, sem sjúga. merg ogj
blóð úr útflutningsframleiðsi- j
unni. — 1 viðsMptamáluaum,/
sem í þessu efni eru. afgerand: j
hefur „þarfasti þjónninn" ver- j
ið' leystur af hólmi; af hús- j
bóndanum sjálfum. Þessi ríkis-
-stjcm mun því, svo lengi, sem
henni endist æfi, halda áfreon
að skara eld að köku afætu-
lýðsins, á kostnað framleiðslu
starfseminnar — hvaða króka
leiðir, sem reynt v.erður að
velja.
. FjárhagS’Vamdræði ,fram-
leiðslunnar. verða .'öfcmsvegaf
ekki • leyst yé, ''.ikoíitnað stór-
gróðamannanna, nema þeir
flokkar, sem hér á löggjafar
samkcmu þjóðarinnar, fara
með umboð vinnustéttanna í
landinu, takj höndum saman.
um slíka lausn.
Vinsíra samstarí.
Sósíalistaílckkuiinn hefur
tjáð sig reiðubúinn til slíks
samstarfs. Hann hefur boðizt
til að ta.ka, að cínum hluta, á
sig ábyrgðina. af lausn þess
va,nda, sem við er að glíma —
gegn því að snúið verði af
fcraut. árásanna á lífskjör fólks
ins, en framleiðslunni skapaður
starfsgrundvöJJur méð því að
afneroa okrið, sem hún á nú
við afi búa.
Alþýðuílokkurinn virðist
hinsvegar enn vera fastráðið
hjú íhaldsins — þó hann hafi
lækkað í tign.
Þjcnusta hans við stórgróða
valdið undanfarin ár, er nú
launuð með því, að Sjálfstæð-
isfloikkuririn tryggir honum á-
framhaldandi bitlinga fyrir
allt fcringjaliðið — enda mun
SjálfstæðisíJokkurinn — að
fenginni reýnslu — telja það
öruggasta ráðið til þess að
halda þessum piltum í vistinni.
Og Framcóknarflokkurinn—,
sem mestan hávaoann hefur
gert, ut af okrinu og spilling’
unni í verzlun og viðskiptum
— ílckkurinn, sem í nýloknum
Alþingiskosningum stórjók-
fylgi sitt, á skrafi um gagn.
gera. stefnubreytingu í fjárhags
og viðslriptamáiunum — á
fcreystiyrðum um harðvítuga
barátiu gegn okraravaldinu og
verzlun arspil lin gu nni — hann
virðist nú fara sér furðu hægt,
í þessum efnum, og una því
ctrúlega vel, að kosningasigur
hans hefur snúizt upp í algera
valdatöku okraranna, sem hann.
þóttist ætla að leggja að
velli.
- Því „vinstra“ samstarfi,.
sem nú er nauðsynlegra en
nokkni sinni íyrr, til þess að
leysa viðfangsefni framleiðslu
cg viðskipta í- samræmi við
hagsmuni þjóðarheildarinnar -—
og samkvæmt hinni miklu og
vaxandi framl.eiðslugetu þjóð-
innar — verður þessvegna ekki
Ircmið fram, nema fólkið, sem
fali.ð fcefur þessum flokkum
umbcð sitt, skapi sjálft þá
vinstri fylkingu, scrn geri eitt
af tvennu: Beygi forystumenn
þHssárá flokka til hlýðrii' við
viija cg óskir fcins vinnandí
fóiks til sjávar ög sveita eða
v-.Iti þeim úr vegi ella!
BiinmnmnnnuiimiiiiiniinTmniiniiiimnmniBituniiaD

r b « r
mmn