Foreldrablaðið - 01.12.1970, Blaðsíða 16

14
EIRÍKUR STEFÁNSSON,
KENNARI
Er lestrarkennslan í lagi?
Hún er auðvitað misjöfn og árangur hennar þá
einnig.
Það er raunaleg staðreynd, að allmargir nem-
endur hafa alls ekki náð því að verða sæmilega
læsir, þegar skyldunámi lýkur eftir 8 ára nám.
Segja má raunar, að það sé nokkuð villandi,
að tala um 8 ára skyldu í sambandi við lestrar-
nám, þar sem raunverulegri lestrarkennslu lýkur
við endað 6. skólaár. Það er þó eðlilegt að gera
ráð fyrir einhverri framför í lestri á þeim tveimur
skyldunámsárum, sem þá eru eftir, a. m. k. í því
að lesa í hljóði. Hvort svo er, veit ég ekki, enda
munu engar almennar athuganir hafa verið á því
gerðar.
Að loknu 6 ára námi í barnaskóla er prófað í
lestri, og er lágmarkseinkunn 5.SÚ einkunn miðast
við það, að barnið geti lesið rétt 110 atkvæði á
einni mínútu. Engar kröfur eru gerðar um að vel
sé lesið. Stundum er það svo, að barnið gerir ekki
betur en rétt aðeins að ná þessum tilskylda hraða,
flutningur er mjög óáheyrilegur, daufur, hljómlaus
og hikandi. Börn, sem ekki hafa náð betri árangri
en hér er lýst (sem betur fer eru þau ekki mörg),
geta alls ekki talizt læs. Þau hefðu í gamla daga
verið talin stautandi. Það er vissulega betra en
ekki neitt, enda munu flest þeirra ná einhverri fram-
för síðar. (Fróðlegt væri að láta fara fram lands-
próf í lestri við lok skyldunámsins).
En hvað þá um þau börn, sem náð hafa þeim
hraða að geta lesið 200 atkv. eða meira á mín.
og hljóta því einkunnir (samkvæmt prófreglum)
frá 7—10, eru þau læs?
Svo er almennt talið, en þó munu vera skiptar
skoðanir um það. Hvað er það í raun og veru að
vera læs? Þjóðkunnur leikari, sem jafnframt kennir
framsögn, hefur sagt, að fæstir af þeim, sem til
hans leita, séu læsir. Hann gerir vissulega miklar
kröfur og aðrar en við kennarar og prófdómendur,
sem árlega gefum allstórum hópi 12 ára barna
ágætiseinkunn. í þeim fyrirmælum um lestrarpróf,
sem við förum eftir, stendur: „Hraðaeinkunn þeirra
barna, sem lesa 110—200 atkv. rétt á mínútu,
má hækka eða lækka um einn heilan eða brot úr
heilum eftir lestrarlagi. Lesi barn 200 atkv. eða
fleiri rétt á mínútu, gefa prófdómari og kennari
því einkunnir (7—10) eftir lestrarlagi og fram-
setningu." (Leturbreytingar gerðar hér). Hér á
sem sagt að meta, en aldrei verða allir á einu máli,
þegar meta skal.