Verkakvennablaðið - 19.10.1933, Blaðsíða 2

2
VERKAKVENNABLAÐIÐ
roennina, hversu það lamar starfs-
krafta þeiixa, dieyfir siðferð^stil-
finning’u þeirra og sljógvar þá og
vieikir. ,Þessu geta andbamnilngar
ekki barið á móti, því þietta eru
staðreyndir, sem staðfestar ejru, af
vl indalegri könnun á áfengi og á-
hrifum þess. En samt berja and-
banningar höfðinu við stein/iinji
og segja: það er ekki grejtt at-
kvœði um það á laugardaginn
kemur hvort eigi að flytja inin
i landið ótakmarkað áfengi eða
ekki. f>að er greitt atkvæði um
það, hvort afnema eigi þetta
bannlagaræksni einis og þeir kalla
það. En allir forðast þeir, ei:n.s og
heitan eldinn að geta um hváð á
eftir fer, ef að bannið yrði afnum-
ið, sem ég raunar býst alis ekki
við að verði. ,Þá munu mienn
geta fengið áfengi hve|nær svo
sem þeir vilja og drukkið sig
fulla og frá viti a'lla daga, því þó
að þessir brennivinsprófessiorar,
ef ,svo mætti að orði komast um
suma þessara manna, syngi hóf-
drykkjunni lof og dýrð, þá vitum
við verkakonur mörg dæmi þess,
hvensu þessi hófdrykkja leiðir til
ofdrykkju svo að segja undan-
tekningarlaust og hefir lagt fram-
tíð og gæfu fjölmargra fjöl-
skyldma í rústir og eyðilagt líf
fjölmargra manna, siem til vín-
nautnar hafa hneigst. Og þó að
þessir ilærðu spekingar brosi fyr-
irlitliega og geri „grín“ að þei'm
tárum, sem þá hafa verið feld, og
hiendi gaman að þeirri örvingflan
og hrygð, sem ríkt hefir þegar
móðirin hefir horft á vonir sínar
og drauma hrynja til grunna, þar
sem áfenginu hefir ve'rið sungilð
hósíanna af guðhrædduim og
grandvörum guðfræðiprófessor-
um, sprenglærðum doktorum, forr
stjórum og læknum og öðrum
þeim, sem gerist hafa hlaupatíkur
áfengisauðvaldsins hér á landi, þá
munum við minnast þeirra tára
og þoss harms, og þó að bann-
lögunum sé mikið ábótavant og
algert banjn sé það eina, ásajmt
sterku eftirliti með að lögunium sé
hilýtt, isem geti bætit úr áfengisböl-
iniu, þá látum við ekki blekkjast
til að afniema þessi bannlög og
hlaupa með því úr öskulrtni í eld-
inn.
J.
Konnr sögðn nei.
Andbanningar gerðu mjög
miklar tilraunir til að fá eiin-
hverja konu til að tala fyrir sína
(hönd í btMarpið, þ. e. með brenni-
víninu, en allar þær koniur, sem
þieir töiuðu við, söigðu nei. Þær
vildu ekki mælla mieð brennivín-
inu eða bjórnum. Heiður sé þeim.
Og heiður sé öllum konum, er
mœta við atkvæðagreiðsluna á
lauigardaginn og segja nei.
Asa.
Drykkjutnannskona.
Aldrei hefir hugur minn fyllst
mieiri skelfingu en þejgar ég skildi
þiað orð, og ég held að ef
ykkur væri það ljóst, sem álítið
jafnvel menningarbrag í því að
veita og neyta áfengra drykkja
hvaða þýöingu það hefir haft fyr-
ir marigra líf, að þið þá mynduð
hika við að veita því jákvæði.
ipetta er ef til víll of mildíö traust
til mannúðar yðar okkur til
handa, sem berum þyngstu byrð-
ar áfengisnotkunaiinnar:
Dnjkkjimuamakvennímjui.,
Getur ieitt orð rúmað meiri öm-
urleika eða þjáningu?
Ég m.an manninn., sem fyrir
nokikrum árum var mér ímynd
allls þess, er ég visisi bezt. Allar
óskir hans voru að geta unnið
sem mest að því aði okkur gæti
liðið vei, og heimijMð var okkur
uppfylling aills þess, er við kröfð-
uimist iaf tilverunni. Sjúkdómar
urðu á lieið. okkar og við veittum
hvort öðru álla þá hjálp og
hjúkrun sem við gátum, og sem
náði bezturn árangri fyrir það, að
þar voru hendur og hugur, sem
vildu af kærleika gera sitt b-ezta.
Auðvitað átti hann marga
„vini“, sem gjaman vildu votta
honum vináttu sina, og það er
svo handha3,gt að grípa til flösk-
unnar, ®em í þieim tilfellum eir
gefandanum þægilieg líka.
Mér fanst það ekki vera skað-
legt. Ekki varð hann drukkinn.
Bara rétt að bragða þetta „vini“
sínum til þægðar. —
En — imaðurinn minin varð
drukkinn, og það kom að því
að litli drengurinn okkar spurði':
„Mamma! Af hverju var pabhi
ekki heima í nótt?“ — Nú er
Irnnn hættur að spyrja. —
Haustmyrkrið grúfir yfir bæn-
um oig stormurinn æðir um
mannlausar göturnar. Umgaingur-
dnn í /húsiniu er fyrir löngu hætt-
ur Oig ég get notið þess, sem
mdvaka driikkjumanmkímn'ripnr,
hefir a3 bjócvi. Engin orð fá lýst
þesisari kvöl. En,gin tár geta lin-
að þessar þrautir. Kiemur hann
heim í nótt? Eða kemur hann
niokkurn tíma heim aftur? Hvem-
ig getur hann bakað mér þessa
sorg, hann, sem áður vildi gefa
líf sitt fyrir vellíðan mína? Hvað
hefir tekið hann frá mér á sv-oma
hræðilegan hátt? ,Þið hefðuð
sjálfsagt flest fundið til með mér,
ef dauðinn hefðd svift mijg hon-
um mieðan enginn skuggi hafði
náð að falla á sambúð okkar. En
— ég verð víst að efast um sam-
úð ykkar nú, þegar líf mitt er
takmarkal.aus þjáning og örvænt-
iug-
Ekkert getur Lagt haimili í
svona hræðilegar rústir nema á-
fengi.
Og nú viljið þið fá méIna á-
fengi.
Nú viljið þið, ef elskulegi)
d,ren|gurinu minn lifir, að hann
hafi sem greiðastan gang til glöt-
I unar lífi sínu og þeirrn-, er han|n
| vildi vera beztur.
Alma.
Getom vlð aldiei neitt lært?
|Þ,að ier nú ekki mín dagilega
iðja að setjast við að koma hugs-
unum mínum á pappír, ein,s og
lestar alþýðukonur hefi ég haft
annað að starfa, og okkur, sem
unnið höfum frá barnæsku og
engrar fræðslu notið, okkur finst
venjuLega sem svo, að við ge(tum
iítið til málanna lagt.
!Ejn: í einn skóla höfum við þó
alliar gengið, þ. e. skóla reynsl-
unnar. Við höfum haft þar harða
kenmara og oft og tíðum erfitt
nám, en þess betur ættum við að,
muna það, sem við lærðum. En
það sorglega er, að' það virðist
stundum svo, sem alþýðan læri
seint, en gleymi fljótt
Að ég nú fer að koma þessum
iorðum á framfæri er vegna þess
máls, sem mest er umtalað nú
og við eigum að greiða atkvæðí
um á laugardaginn kemur: það.
hvort við viljum fá brenniviniijð
in,n í Maindið að nýju, og nú eig-
um við konurnar áð fá tækifæri
í fyrsta: skifti til að greíða at-
kvæði um það: Okkur var þess
Varnað í jjiáð eina skifti, sem um
það hiefir verið gieitt atkvæði áð-
ur. Og það var þetta mál, siem
gerði það' að verkuim, að ég gat
ekki orða bundist. Or því félagiö
okikiar er svo myndarLegt að gefa
út blað af áhuga fyrir þessu máli,
þá vildi ég sýna að mér væri ekki
sama um það, þótt það gangi út
yfir eitthvað af því, sem ég á að
gera.
Ég man ekki fyr eftir mér en
það, að áfengið og áhrif þess á
mennina var eitt af því allra
hryllilegasta, sem ég sá. Þegar
ég fékk fyrst að fara í réttirnar
— og það var ekki lítilil fengur
að mínu áliti — þá hvarf á-
nægjan við að sjá og heyra öl-
óða menn, sjá þá slást, heyra þá
foimæla öl'lu og öllum og sjá
svo konur þeirra og dætur á
flótta frá því að heyra og sjá
mennina ,sem þeim þótti vænt
lum, í islíku ástandi. Og svo kom
ég hér til Reykjavíkur, og þá
mætti mér sama sjónin um lok
iog Jónsmessu. En þá bættist það
við, að þá fékk ég að sjá eymd-
ina, sem ríkti á heimilum kvenn-
anna, þar sem vinmulaun hús-
bóndans höfðu farið, fyrir hrenni-
vín. En þessu þarf auðvitað ekki
að lýsa fyrir þeim konum, sem
þetta hafa séð. En þið, ungu
stúlkur, sem aldrei hafið haft af
öllum þeim ófögnuði aö segja,
þið þurfið að vita hvernijg þetta
var, til þiess að þið ekki trúíð fag-
urgala þeirra manna eða þeim
faLskenningum þeirra, að það sé
leinhver endurbót i því að fá
brennivinið að nýju imjrt í landifð.
Afleiðingin af því yrði að eims
ein, henni má lýsa með að eH'ns
tveimur orðum: Meim böl, og þá
fyrst og fremst fyrir stéttarsystufi'
okkar. Það er talað uim drykkju-
skap nú, og það er því miður alt
of mikið af honuni, en að bera
það saman við það, sem áður var,
það eru mikil óheilindi, furðtulieg.
ósannindi.
Ég hefi verið þakklát fyrir
hvers konar starf meðal okkar al-
þýðunnar, — starfið fyrir bættum
kjörum verkalýðsins og starfsem-
ina fyrir bindi'ndi og banni og
mest þakklát þegar það hefir far-
ið saman, því fyrir mér er það
óaðskiljanlegt, ef að gagni á að
verða. Ég er öllum þakklát, sem
af einlægni styðja þessi mál. En
það er ekki laust við að mér rennS
í skap þegar ég heyri hrópin frá
þesisum mektaTmönnum, sem sjálf-
sagt eiga að teljast „fínir“, hróp-
in um það, að það, sem þjóðina
okkar vanti, sé brennivín núna í
atvin'nuleysinu. Að ég nú ekki
tali um þegar ég heyri svona
menn skopast að þjáningum þcim,
er konurnar hafa liðið vegna
brennivínsins.
Að þessiu sinni ætla ég nú að
hætta, þó mér finnist að ég gæfci.
liengi skrifað um þetta mál.
Að síðustu, góðar konur, al-
þýðukonur, allar konur, sem þess-
ar línur mínar sjá. Gleymið ekki
reynslunni úr skóla Jifsins.
Gleymið ekki að leggja þefcsu
velferðarmáli lið. Sýnum að við
getum lært af reijnshtnni, sýn-
um að þegar við stöndum sam-
an munar um okkur, og þegar
við viljnm Leggja góóu máli ítjð^
geti engar annir hindrað okkur
frá að mæta.
Allfir á kjörstað á laugardaginn
og segjum: Nei.
S. Ó.
Nokkrar flöskur
af brennivíni.
, Ósköp er annars langt síðan
ég hefi litið inn til hennar Laugu
gömlu,-‘ sagði ég við sjálfa mig
um leið og ég beygðí inin í /Grett-
isgötuna. „Ég ætti að heilsa upp
á hana um leið og ég geng fram
hjá.“
Ég var von bráðar komin að
litla bakhúsinu þar sem Lauga
á heima, hleyp upp brattan stig-
ann og ber að dyrum. Lauga
gamla kemur til dyra og ég sé
hvernig birtir yfir þreytu- og
rauna-hrukkunum á andlitinu
þegar hún sér mig: „Komdu
blessuð og sæl og gerðu nú svo
vel að ganga í grenið mitt og
tylla þér hérna á stólgarminni,“
segri Lauga og gengíur á undan:
mér inn í litla þakherbergið.
Ég sezt á stólinn, sem hún
dregur fram, og renni augununi
yfir borðið þar sem „hannyrðir"
gömlu konunnar liggja. Það eru
litlar, bláar nankinsbuxur, sem
hún er að bæta. Ég veit að þær
muni vera af Bjössa litla dóttur-