Verkakvennablaðið - 19.10.1933, Blaðsíða 4
4
VERKAKVENNABLAÐIÐ
séð im að hann borgaði þetta
líka háa raeðlag, sem óskilgetn-
’um börnum er skamtað.
En hvað heldurðu svo að hafi
orðið um Dísu mína? Pegar Bjössi
litli var ársgaimall, komst hún í
íiskvinnu hjá „Herjólfi". Hún var
óvön að vaska, og þegar hann
gerði mikla gaddinn í páskahnet-
inu, sem þú kannske manst eft-
ir, hefir hún oflrælst. Hún fékk
brjósthimnubólgu, lá 7 vikur
heima og svo rösklega ár á Víf-
ilsstöðum, og svo var hún jörð-
iuð hérna í kirkjugarðinum rétt
fyrir 25. afmælisdaginn sinn.
/Pietta er nú æfisagan mín.
Maja min, og svona eru þær
maigar. Ég hefi verið langorð',
en ég tala nú ekki um petta á
hverjum degi.
Og drektu nú hjá raér kaffi-
sopa og farðu svo o|g reyndu að
segja fólkinu, sem ætlar að auka
brennivinið í landinu með því
að leyfa meiri innflutníng á því,
að það skuli hugsa um æfina
mína, og hvort við séum ekki
orðnar nógu margar, alþýðukon-
urnar, sem aldrei lítum glaðan
dag vegna áfengisins. Segðu
þeim að við viljum verja þá,
sem okkur þykir vænt um, svo
að áfiengið fái ekki tækijfæri til
að gera þá að vondum mönnnm
eða leggja þá í gröfina. Segðu
þeim að ég vilji ekki að hann
Bjössi litli eyöi'jeggi sitt og ann-
ara líf eins og hann faðir hans
gerði — vegna áfengisins.
Segðu þeim að ég vilji ekki að
góðir og vel gefnir menn farj
af slysförum á bezta aldri eins og
faðir minn og maöur gerðu —
vegna áfengisins.
Segðu þeim meira. Segðu þeim
úð áfRngicÁ sé st<srsta bölid í
fieunimm — russl fátœkt'mH og
mnglcetim,.“ —
Ég gekk eins og í draumi heim.
Saga Laugu gömlu liijómaði í
eyrum mér. Ég fiýtti mér inn
til að reyna að festa á pappírinn
það, sem hún hafði sagt. Og ég
veit að á laugardaginn, þegar
við konur úr verkakvennafélaginu
„Framsókn" og aðrar förum nið-
vur í |Barnaskóla til að neita þessu
góða boði áfengisauðvaildsins
um meira og sterkarn áfiengi, þá
verður Lauga ein meðal okkar.
Áður en hún deyr fær hún þetta
eina tækifæri til að berjast við
höfuðóvin lífs slns.
Eigum við ekki aljar að hjálpa
henni til þess?
Markx.
VERKAKONUR!
Hafið þið lesið áskorunina í
, Andbanningi“? Hafið þlð. athug-
áð frá hverjum hún er? Hafið
þið talið saman, hve margir af
æðstu mönnum íhaldsins voru
þar? Hverjar af alþýðúkonum
greiða atkvæði á laugardaginn
eftir vilja Ól. Thors, Magnúsar
Jónssonar og Eggerts Claessens?
Bannið.
Pað er rétt að taka til athug-
unar áður en við grieiðum at-
kvæði um bann það er nú gildir,
hvort drykkjuskapur muni aukast
við þa'ð í landinu eða ekki. Víð
vitum, að ef bannið verður af-
numið, þá koma 50 til 100 nýjar
útsölur umfram það sem nú er í
kaupstöðum og sjávarþorpum og
á öðrum stöðum, þar sem engin
lögleg áfiengissala er nú. Og það
þarf ekki að efa, að þessi fjölgun
útsölustaðanna — bara það eitt —
hlýtur að hafia í för með ,sér stór-
um aukna áfengisnautn, þar sem
neynslan aLLs staðar í heiminum
sýnir, að því fleiri sem útsölu-
staðirnir eru, því meira er drukk-
ið, eins og drykkjuskapur minkar
að sama skapi sem útsölustöð-
unum fækkar. Kemur þetta vel
heim við reynslu þá, er fejngin
v,ar hér á landi áður en bannið
kom, að eftir því sem Lengra varð
á milli útsölustaðanna, eftir því
minkaði áfengisnautnin — reynsla
sem benti hverjum hugsandi
manni á, að algert sölubann og
innflutnings væri hið rétta.
[Pá er rétt að við athugum
hvort drykkjuskapur aukist við
það, að farið verður að selja
sterkari áfengistegundir, ejins og
til dæmis brennivín og whilsky.
Pv'. er haldið fram af sumum a d-
banningum, að einu gildi hvort
maður, sem er fullur, hafi orðið
það af að drekka Portvin eða
whisky. pað má auðvitað segja,
að sama sé, þegar maðiurinn er
búinn að drekka frá sér alt vit,
svo að hann er orðjnn að babbl-
andi vitfyrring eða óðiu viilidýri,
sem lemur konu sína og ungabörn
til óbóta (en það kom fyrir fyrir
fáum dögurn hér í Reykjavik),
hvort hann hafi mist vitið við að
drekka vaik eða ste;rk vín. En það
er ekki sama hvort menn eiga
að eins aðgang að veikari vínuin-
um, sem menn þurfa langan tírna
til þess að drekka í frá sér ait
vitið, eða hvort menn eiga frjáls-
an aðgang að sterkari drykknum,
þar sem ein flaska nægir af til
þess að taka alt vit frá tveim
miinnum, ci is og kom fyrir í Eng-
’tandi í fsiumar, þar sem tveir ungl-
ingar, sem drukku í sameiningu
eina whisky-flösku, urðu af því
svo vitstola að þeir börð'ust með
hnífum, og lét annar þar lífið.
Ensku blöðin þekkja enga afsök-
un fyrir að vega mann, og var
hinn pilturinn, sem hét Peterse(n
(hann var af dönskum ættum)
dæmdur af lífi. Pannig varð þá
ein whiskyflaska tveim unglings-
piltum að bana á hryllilegan hátt.
Ég er ekki í vafa um, að svo
mikinn skaða sem veiku vinijn
gera, mundu sterk vín ef lelyfð
væru gera enn þá gífurlegra tjón.
Ég held að ég verði að skjóta
hér inn, að þaÖ eru sumir, sem
segjast vilja hafa fullkomið bann,
en ekki þetta hálfa bann, sqm
nú er. ,Pað er að sínu leyti eins
og bóndi, sem væri að taka jörð
þar sem túnið væri ekki gijrt
nema á þrjá vegu, segði, að úr
því það væri ekki girt á alla
vegu, þá vildi hann rífa niður
girðinguna. Eða segjum húsmóðir,
sem, j>egar hún siæi að Skjalda
væri komin í sáðgarðinn, ekkí'
léti neka hana út úr honum, held-
ur segði við vinnukonurnar: Æ,
blessaðar stúlkur, hlaupi nú ein-
hver ykkar og sæki hinar belj-
urnar og reki þær inn í kálgarð-
inn til henina'r SkjöWu.
Hvað bruggurum og smyglur-
um viðvíkur, þá er ég ekki í
vafa um að verði bannið afnum-
ið, þá mun starfsemd þeirra auk-
ast um allan helming, því áhætt-
an verður þá mikið minni fyifijr
]rá, því mikið verður verra að
fiesta hendur í hári þeirra þe(gar
ait flýtujr i áfiengi, og þá verður
gróðavon þeirra mieiri en nokkru
sinni áður, jjví þeir geta alt af
fen;gið áfengið ódýrar frá útlönd-
uim en það er selt hér, og líka
bruggaö það fyrir langtum minna.
pað ,sem mér finst þó vera að-
aliatriðið í imálinu, er það, að ef
við förum nú að leyfa innflutn-
ing sterku drykkjanna, þá er þar
með stigið geysilega stórt skrejf
aftur á bak frá þeirri stefnu, að
koma hér ^ algerðu vínbanni, en
þá stefnu er ég sannfærður um
að íslenzka þjóðin muini taika.
Okkar fámenna þjóð hefir ekki
ráð á því að' missa syni sína í
þann ófögnuö, sem vínið er,
hvorki ráð á að missa þá, sem
vegna áfiengisnautnar drukkna
hérna við bryggjurnar, né hina,
sem verða að ómennum vejgna
þessarar nautnar. Og þið, and-
banningar góðir, sem viljrð nú
veita nýjum áfiengisstraum’, í .Iiaínd-
ið, hamingjan hjálpi ykkur, þið,
sem eruð svo blindir, að þið vijlj-
ið stuðla að þvi að drepa góða
Islendinga, bræður ykkar.
En þið, menn og konur, bæði
af eldra fólkinu og því yngra,
sem skiljið tjón það, sem nýtt
áfiengisflóð veldur, látið ykkur
ekki vanta á kjörstaðinn á laug-
ardaginn. Við vitum reyndar að
gamla Island stendur, þó and-
banningar yninu í bili sigur, en
það kostar líf margra að auka
áfengisstrauminn, og ef það er
ekki sonur þinn, faöir þilnn eða
bróðir þinn, sem fyrir því verður,
þá er sonur, faðir eða bróðir ann-
ara Islendinga, sem tekur það
eins sárt og þér að missa þá.
Látið ykkur þess vegna ekki
van'ta á kjörstaðinn til þess að
greiða atkvæði móti áfengirtu,
sem aldrei eykur gleðina, held-
ur þvert á móti dnepur niður líf-
ið og gleðina í landinu. Munilð
þá, ung og gömul, — á kjörstað-
inn hvernig sem veðrið veirður.
Ó. F.
,'MorgnnbIaðið“ eyðileoBar
rokstuðning andbanninga.
Svo var Morgunblaðið hrifið af
útvarpsræðum andbanninga, sem
þeir fluttu um daginin, að það
flytur 2 af þeim á sunnudaginn
til fróðlieiks fyrir fólkið, og sá
fróðleikur, sem við fáum) í þeim
ræðum, er einungis sá, að það
sé lífsspursmál að fá meira vin
inn i landið, þá verðd mifnna
drukkið, minna smyglað* og
bruggað en nú sé gert. Þetta efm
áðalrök þeirra í umræðgnum um
bann eða ekki bann. Ekki getur
;maður annað' sagt en að þau séu
í fylsta máta óframbærileg fyrir
fólk með heilbrigða skynsemi og
SEemiLega dóm.greind, enda ge|rir
, Moggi“ sjálfur Iítið úr þessum
rökstuðninðgi, sem voin er, því
jafnhliða ræðunum, sem hanm
sendi þjóðinni á suinnudagiinn var.
segir hann á öðrum stað í sama
blaði frá því, hvað mikið sé
smyglað inn í Fininlandi af viní,
og svo kveður mikið að þessu,
áð þeir (Finnár) verða að taka
höndum saman við Englendinga
til að hafa hendur í hári þess-
ara sökudólga, sem svo nálægt
ganga, að Finnar ráða ekki við
neitt, og þarf nú ekki að kemna
bannlögunum um það lengur, því
þau eru afnumin þar.
Er nú hægt að gefa þeim mál-
stað, sem verið er að reiyna að
verja, verra rothögg en þe)tta?
Hvað slær nú betur niður þau
rök, sem andbanningar færa sín-
um málstað til stuðinings, en ein-
mitt þietta, að þar sem bannið
er uppleyst, er mefra drukkið,
smyglað og bruggáð en n-okkru
sinni fyr? Og þetta eru afleiðiíng-
arnar af starfisemi andbanninga
og áfengisauðvaldsins. Nú hef-
ir Morgunblaðið sýnt fram á að
málstaður andbanninga er í raun
og veru dauðadæmdur, og vona
ég að sá dómur verði undinskrif-
aður 1. vetrardag.
Og ég vona, að við alþýðu-
konur og allar íslenzkar konur
látum ekki okkar eftir liggja til
áð svo megi verða, því engir líða
eins fyrir afleiðingar áfengiisins
eins og einmitt við.
Burt með áfengið! Burt rneð
það.
Kom.
ATHUGIÐ!
Allir, sem óbeit hafa á áfeng-
inu, eru óánægðir með núver-
andi áfengislöggjöf. En reynið
ekki að lækna oont ástand með
því að gera það venra. Hrjndið
þessari árás áfengisvinanna og
hjálpið O'kkur svo áfram í bar-
áttu fyrir útrýmingu áfengis og
segið nei ,á laugardagihn.
Ábyrgðarmaður:
Svava Jónsdóttir.
Alþýðuprentsmiðjan.