Landneminn - 01.12.1955, Blaðsíða 11

UNDIRALDAN
Framhald af bls. 8.
byggja frystihús, en hernámsliðið' tók
við þeim mikla fjölda bænda, sjó-
manna og verkamanna, sem ofaukið
var í framleiðslunni.
Hinni ósvífnu auðstétt hafði teki/.t
að hrekja stóran hluta íslenzka
verkalýðsins frá störfum við íslenzk-
an sjávarútveg og landbúnað.
Þessi flótti, þessi upgjöf kom et
til vill harðast niður á æskulýðnUm
og þá sérstaklega hinum óharðnaða
hluta hans. Æskulýðnum hafði verið
húin björt framlíð, þar sem hann
átti að vera virkur þátttakandi í har-
áttu þjóðarinnar fyrir belri lífsskil-
yrðum. Það hafði verið húið vel að
æskunni hvað menntun snerti. Það
hafði verið komið á nýju fræðslu-
kerfi og fleiri verkamannabörn áltu
þess kost að njóta framhaldsmennl-
unar en áður var. Allt stefndi jretta
að því að búa ungu kynslóðina undir
hlutverk sitt í rekstri þjóðfélagsins.
Það var því ef til vill ekki nema
eðlilegt, að hin nýríka auðstétt færi
að hugsa um sína eigin framtíð, færi
að hugleiða, hvernig áframhaldandi
auðsöfnun hennar mundi reiða af,
ef verkamannabörnin fengju almennt
tækifæri til að afla sér þekkingar á
hinum ýmsu sviðum.
Auðstéttin vissi að eins dauði er
annars brauð. Hún vissi að með auk-
inni velmegun og aukinni menntun
alþýðu iókst stéttarvitund hennar og
hún hætti að skilia hau haldlitlu rök,
sem eru fyrir hví að tveir iafngildir
einstaklin°rar skuli ekki hafa sama
rétt og sömu möauleika til þeirra
ga'ða. sem þjóðfélagið hefur upp á
að hjóða.
Og auðstéttin hafði einnig að baki
sér dýrkeypta reynslu. Revnsluna
um hin mörgu og hörðu átök henn-
ar við verkalvðshrevfinmina. Átök
þar sem auðstéttin í heild hafði iafn-
an farið halloka. Auðstéttin vissi því
að sú tíð var að mestu liðin, er hægt
var að ganga framan að verkalýðs-
hreyfingunni grímulaus með ódul-
húin harefli. Til að vinna sigra á
verkalýðshreyfingunni þurfti nú að
klæðast grímubúningi hræsninnar og
slægðarinnar.
Auðstéttin hóf herferð gegn alþýð-
unni á tvennum vígstöðvum: Annars
vegar réðst hún á persónufrelsið með
því að hefla sjálfstæði manna á sem
flestum sviðum. Menn gátu ekki leng-
ur gengið í húð og keypt sér skó eða
smjörlíki eftir vild, jafnvel þótt þeir
ættu nóg af peningum. Nú átti að
leiðrétla þann misskilning, að það
væri upprunnið hlómaskeið öreig-
anna, þó að stríðið hefði skolað
nokkrum nýsköpunartogurum á land.
Fólk álti að gera sér það ljóst, að
til þess að komast áfram í heimin-
um þurftu menn ekki fyrst og fremst
að kunna að draga fisk, heldur að
koma sér innundir hjá forstiórum og
skrifstofuliði, sem auðstéttin hafði
falið f varnkva'md þessa merkilega
upneldisstarfs.
Allir áttu að skilia, að það var
ekki verið að stefna að neinum sósíal-
isma, heldur átti að koma hióðfélag-
inu aftur í það gamla góða horf, þar
sem eru tvær stéttir.
Og svo réð«t auðstéttin á það seni
unnizt hafði. Það var gerð „genais-
breyline“, og síðan kom hátaaiald-
evrir oa har með hækkandi verðlag,
Það átti að hrekia verkalvðinn á
flótta með kvlfum, sem faldar voiu
undir hjúpi hræsninnar og slægðar-
innar.
En verkalvðurinn var fasta'i fvrir
en hina nvr>ku skammsvnu atið-
stétt trrunaði. VerkaK'ðu'inn varð
ekki hrotinn á hak aflur með heim
ráðum. sem auðstéttin siálf hafði vfir
að ráða. Hann bognaði hvorki fvrir
valdi peninganna né biónustumönn-
um auðstéttarinnar. sem mvnduðu
binnmeirihluta og ríkisstiórn. Þessi
viðhrö^ð neningavaldsins urðu að-
eins hret í hinni öru þróun verka-
lýðsins.
Þess vegna greip auðstéttin til
þeirra ráða að kalla herinn inn í
landið með þeim afleiðingum, sem
ég hef áður lýst. En herinn varð að-
eins annað hret í þróun verkalýðs-
ins.
Nú hefur aftur rofað til. Reyndar
heilir auðvaldið enn öllum hrögðum,
sem því hugkvæmist. En nú finna
allir þá þungu undiröldu, sem hinn
arðrændi fjöldi hefur enn einu sinni
vakið. Þessi undiralda í íslenzkum
stjórnmálum hoð'ar storm. En við
megum ekki sitja með hendur i skauli
og horfa aðgerðarlaus á hreiða öldu-
hryggina. Við verðum að vera vel
vakandi á verðinum og halda uppi
stöðugri harátlu.
Allra sízt ælti æskan að vera að
gerðarlaus. Þeir stormar, sem koma
kunna, hafa eðlilega mest áhrif á líf
og framtíð æskunnar. Hún á því að
ganga í fylkingarbrjósti undir merkj-
um verkalýðsins fram til nýrra sigra.
VEGUR HERN ÁMSINS
Framhald af bls. 4.
á Langanesi sést ei lengur kvikfén-
aður á heit né íslenzkar Iiendur að
vinnu á íslenzkri gróðurmoldu, þeg-
ar á Langanesi sjást ei framar merki
lífsins, heldur heyrist aðeins berg-
málið í íslenzkum kletlunum af skot-
æfingum erlends herveldis og dynur-
inn í erlendum herflugvélum, er
varpa slórum skuggum sínum á eyði-
hýlin, sem einu sinni voru meðal
arðmestu jarða landsins?
En skvldi ríkisstjórn íslands vera
illa við þessa þróun? Skvldi henni
vera illa við, að Bandaríkiamenn
fengju sem mest svigrúm til hernað-
arathafna hér á landi?
Kannske ælti ég ekki að vera
svona svartsýnn. Ef til vill lætur
vegamálastiórnin eftir allt saman
leggja veg út allt Langanesið9 Hver
veit nema Bandaríkiamenn þurfi
að láta hyggia fyrir sig nýtt hern-
aðarmannvirki, — yzt á nesinu?
LANDNEMINN 11