Alþýðublaðið - 14.02.1924, Blaðsíða 2
3
XLÞYÐUBLAÐIÐ
Hindurvitni
í íslenzknm stjórnmólam.
L
í þjóðtrúnnl eru þess mörg
dæmi, að menn hafi fest átrúnað
á þvf, að ýmslr hlutir hefðu sér-
staka náttúra til að gagna mönn-
um eða leiðbelna í tilteknum
efnum, svo að sá, er hlutina
hafði, þurfti ekki að hafa fyrir að
hugsa sjáifur, — gat iátið sér
nægja að taka mark á hlutnum,
t. d. hegrakló á beru brjósti tll
að vísa á fémæti; átti hún þá,
er þess var kostar, að kióra
klóberann. Þessir hlutir og vitn-
isburðir þeirra voru kölluð hind-
urvitni.
Nú er trúin á þessi hindur-
vitni f hlutamynd að mestu
horfin, sem elnu glldir. En menn-
irnir eru sjálfum sér lfkir fleiri
en Páll frá Þverá, og átrúnaður,
sem feilur niður í einni mynd,
er vís til að koma bráðlega upp
{ annari. Þegar þessi hlndar-
vitriatrú hvarf úr daglega lifinu,
hafðl hún flutt sig búferlum, en
ekkl týnst. Nú lifir hún og dafn-
ar vel á öðrum og æðri stað.
Sá, sem með nokkurri eftir-
tekt svipast um á sviði fslenzkra
Btjórnmála, mun fljótiega sjá, að
þar er nú orðið krökt af hind-
urvitnum. Þau eru orð og orða-
tfhæki, sem hver stjórnmálspáfá-
gaukurinn étur upp eftir öðrum
án þess að skygnast nánara eftlr
léttmæti þeirra, en virðist t<úa
á, að með því að gaspra þau
nógú óft og iengi muni hann og
hans líkar geta leyst vandamál
þjóðarinnar án þess að hafa fyrir
þvf að hugsa réttmæti þeirra og
rök til hlítar, og álmenningi er
með blaðaváldi þrýst tll að taka
þátt í þessum fárániegu trúarat-
hötnum og talin trú um, að þá
muni alt fara vel.
Það er kunnur sannleiki, að ef
nógu oft og lengi er hamrað fram
hið sama æ ofan i æ, þá fer ekki
hjá þvf, að það testi rætur í hug-
um manna um síðir. Þetta gildir
jafnt, hvort sem það er rétt eða
rangt. Það ér Ijóst, að þettá
getur bæði verið gott og ilt.
Það er gott fyrir menn, sem
þurfa að vlnna almenning til
fylgls við velférðarmál, að vita
þetta og neyta þess, en þatta
er háskalegt vopn f höndum
ófyrirleitinna manna, sem eruáð
eins að vinna fyrir sjálfa sig og
til þess þurfa að gera almenn-
ing grunlausan við sér til þess
að ná betur tángarhaidl á hon-
um. Slíkir menn eru oftmeistar-
ar í að finna upp og t»Jca upp
ails konar vfgorð, orð, sem kitla
tilfinningár almennings tjl að
gleypá við þeim eða ýfa upp
gömul sár, svo að óvlld vakni
gegn þeim. Við þetta kviknár
gáieysið við hættunni, þar sem
hún er, og það nota þessir hlnd-
urvitna-hermenn til að koma lagi
á mótstöðumanninn og vegá
sér sigur.
Sem dæmi slfkra vígorða, er
burgeisarnir nota 1 yfirráða-
baráttu sinni, má nefna orð eina
og >einokun< og >sp4rnaður«.
Hið fyrra er notað til þess að
hræða almenning frá þjóðnýtingu
viðskiíta og framlelðslu vegna
þess, að ekki eru enn útdauðar
sárar minniugar um misbeitingu
erlends vaids á ráðunum yfir
verziun landsins, en því er alveg
siept að minnast á, að nú er
ekki um slíkt vald að ræða,
heldur liggur nú valdið hjá
alþýðu sjálfri, og hún þarf því
ekkert áð óttast, ef hún treystir
sj&ifri sér tll að gota beitt vald-
inu. Ekki er þess heldur getið
né gætt, áð sömu mennirnir,
som gaspra hæst um hættu áf
>elnökun«, eru sjálfir ýmist for-
kólfar innlendra eða hálfinnlehdra
einokunar-samtaka, samanber
>Kveidúlf8«-hringinn, eða um-
boðsmenn útlendra einokunar-
félaga, samanber Steinolíufélags-
mennina, sem hvarvetna hafa
útispjót tll að rægja steinoifu-
einkasölu ríkislns, hina mestu
bjargráðasto^nun.
Sfðara vígórðið >sparnaður«
er notað vegria þess, áð alþýða
er sparsöm og verður að vera
sparsöm og það melra en góðu
hófi gegnir í möfgúm tiifeiium.
Þess vegna má telja víst. að
þegar nm sparnað er talað, þá
þyfei henni það tal gott, og gái
hún ekki þess, að meðan er
verið að draga haria á tátar,
því að burgelsarnir, sem um
þetta hafa hæst, eru véiflestir
alræmdir eyðsiubelgir, en hafa
»sparnaðinn« að vígorði tii þass,
Afgreiðsla
blaðsins er í Alþýðuhúsinu við
Ingólfsstræti.
Slmi 988.
Auglýsingum só skilað fyrir kl. 8
að kveldinu fyrir útkomudag þang-
að eða í prentsmiðjuna Bergstaða-
stræti 19 eða í síðasta lagi kl. 10
útkomudaginn.
Áskriftargjald 1 króna á mánuði.
Auglýsingaverð 1,50 cm. eindálka.
Útsölumenn eru beðnir að gera
skil afgreiðslunni að minsta kosti
ársfjórðungslega.
>8kutull<| blað AlþýðuflokksÍD* &
Issfirði, sýnir ljóslega ropnayiðskifti
burgeisa og aiþýðu þar vestra. Skutull
Begir það, seiu Begja þarf. Ritstjóri
sóra Guðm. Guðmundsson frá Gufudal.
Gerist áskrifendur Skutuls frá nýiri á
afgreiðslu Alþýðublaðsins.
að alþýðan verði fúsari að sættá
sig við svo lágt kaup fyrir vinnu
sfna, að hvergi þar, sem siðaðlr
merin byggjá, þætti heiðarlegum
verkamönnum bjóðandi, svo að
gróði burgeisanna geti orðlð
sem mestur og þeir geti eytt
að vild f hvers kyns óþarfa. í
annan stað er þetta >sparnaðar<-
vfgorð notað til þess að drepa
niður nauðsynlegar framkvæmdir
af háifu hins oplnbera, en aldrei
er minst á, að hægt sé að draga
úr óþörfum kostnaði hins opln-
bera, né hðldur minka tollana,
sem alþýðan er að sligást undir.
Miklu fremur kæmi þeim, er
þetta ritar, ekki á óvart. þótt
burgeisarnir reyndu enn einu
sinni að hækka toliana. Takið
eftir!
Hér hefir nú verið lítið eitf
drepið á tvö algeng hindurvitni
f fslenzkum stjórnmálum, sem
alþýða þarf vel að gjalda var-
huga við að festa trúnað á án
þess að gæta vandlega, hvað
gert er í sambandt við beiting
þeirra. í framhaldi þessárar
greinar mun verða drepið á enn
fleiri, þau, er mestri viilu mega
orka.