Orðlaus - 01.02.2006, Síða 31
„Þú skilur ekki Singapore Sling," segir Ein-
ar og mænir á mig drukknum og glansandi
augum. Otar að mér fingrum sem hríslast
um glóandi sígarettu. Ég gjóa jafn drukkn-
um og glansandi augum til baka. Að hverju
spurði ég eiginlega? Eða: Hvar er ég eigin-
lega? Og hvað er klukkan? Og af hverju er
Einar svona reiður? Er hann kannski bara að
grinast? Hvar er ég aftur?
...litum til baka. Klukkan er sjö. Ég er viss
um það. Dyrabjallan ómar. Við útidyrnar
stendur Henrik Björnsson, forsprakki og
óskoraður leiðtogi rokksveitarinnar Singa-
pore Sling. Við heilsumst og setjumst að því
loknu niður í kertalýstri borðstofu. Platan
Souvlaki með Slowdive ómar enn í græjun-
um og við fáum okkur sæti. Opnum bjóra.
Tómur öskubakki situr á milli okkar - áður
en yfir lýkur mun hann þarfnast tæmingar
við. Nokkrum sinnum. Það er föstudagur í
Reykjavík og myrkrið ber á dyr. Við spjöllum
í smá stund. Um þetta venjulega sem fólk
sem þekkist ekki spjallar um. Hljómsveitir
og svona. Veðrið. Svo spyr ég:
Af hverju „Taste the blood of Singapore
Sling"?
„Ég keypti mér slatta af gömlum myndum
síðast þegarég variNewYork. Ein þeirra var
Taste the blood of Dracula með Christopher
Lee. Það er ekki góð mynd, kom á daginn,
en sniðug samt. Og mér fannst nafnið við-
eigandi. Það er töff - og svo má líka greina
ákveðna merkingu í því. Singapore Sling hef-
ur gengið gegnum ákveðin blóðskipti upp á
síðkastið, fengið nýtt blóð. Það er ákveðin
vísun. Svo er blóðið okkar mjög... toxic, að
bragða það er... ákveðin upplifun skulum
við segja."
„Var ég ekki með vodkaflösku?"
Henrik stendur upp og lítur rannsakandi
um herbergið. „Var ég ekki með... var ég
ekki með vodkaflösku þegar ég kom hing-
að? Ég hélt það," segir hann og fær að
hringja til að athuga hvort hann hafi gleymt
henni á síðasta viðkomustað. Á meðan stekk-
ur greinarhöfundur í eldhúsið og finnur þar
fyrir flösku af einhverju mentól-glundri. Við
látum það duga í fjarveru vodkans sem aldr-
ei fannst. Og það gerir það. Ég beini talinu
aftur að nýútkominni plötu Singapore Sling,
þykist hafa gefið textunum þar sérstakan
gaum og spyr hvort að þeir séu persónu-
legri í þetta sinn, Ijóstri upp meiru um hug
og innri heim hljómsveitarmeðlima.
„Nei."
Nei?
„Tjah, Hákon [Aðalsteinsson, áður í Hudson
Wayne en nú gítarleikari Singapore Sling]
samdi t.d. lagið Blues in Black og ég gerði í
kjölfarið texta út frá pælingu sem við vorum
með um svarta blúsmeistara að borða ecst-
asy árið 1920. Svarar það einhverju? Ég hef
í textunum alltaf fjallað um einhverskonar
pælingar, tilfinningar eða martraðir. Og geri
enn. En mikilvægast er að textarnir passi við
stemningu hvers lags," segir Henrik og við
ræðum í kjölfarið umrædda stemningu. Ég
vil meina að hún sé dekkri en á fyrri skífum
og læt það álit mitt í Ijós, en textahöfundur-
inn sjálfur er efins. „Finnst þér? Nefndu mér
eitt jákvætt lag á síðustu plötu," segir hann
og í hönd gengur rannsókn á breiðskífunni
Life is killing my rock 'n' Roll. Kemur í Ijós
að þar eru nokkur lög sem gefa til kynna
einhverskonar vonarneista, lög sem betur
fer að spila við upphaf sóðalegs kvölds en
enda þess. „Ég held að flest Sling lög geti
bæði átt við enda kvölds og upphaf. Einhver
sagði mér að nýja platan væri svona plata
sem maður setur á þegar maður gerir sig
kláran og eins þegar heim er komið, með
brostnar vonir. Og ég held það sé alveg satt,
í einhverjum skilningi."
Hvernig kom Taste the blood... til?
„Hann Jón Sæmundur bað mig að gera lag
fyrir sig, fyrir Dead. Og ég hafði það eitt-
hvað í huga, svo eitt skiptið þegar ég var
að rölta í Klink og Bank fékk ég melódíu i
hausinn, raulaði hana á leiðinni þangað og
tók svo upp. Það varð grunnurinn að fyrsta
laginu, Song for the Dead. Mér fannst það
gott og þaðfannst öðrum hljómsveitarmeð-
limum líka, þannig að við ákváðum að spila
það. Síðan fengum við þá hugmynd að gefa
út svona trommuheila EP-plötu og tókum í
kjölfarið upp þrjú lög saman, svo gerði ég
restina sjálfur og eftir stóð plata. Pælingin
var öðrum þræði að semja lög og taka þau
upp samstundis; þegar ég geri demó og tek
svo upp í stúdíói finnst mér alltaf demóið
meira sjarmerandi innst inni, þó hitt hljómi
kannski betur. Og í þessu tilviki kom demóið
í raun út. En það hljómar samt helvíti vel.
Ég vil ekki einusinni meina að Taste the
blood sé neitt EP þegar upp er staðið, White
Light/White Heat með Velvet Underground
er bara sex lög. Ég man þegar ég heyrði
White Light... í fyrsta skiptið, hún hljóm-
ar hörmulega en samt... eins og draumur.
Þar er sköpunargleði að verki, eitthvað sem
sýnir að í grunninn er rokk ekki annað en
hugmynd og framkvæmd. Hugmyndir og
gredda. Og ég man ég ákvað strax að gera
sjálfur plötu þegar ég heyrði hana. Hún er
full af sköpunargleði, sándið er líka mjög
flott. Nú á dögum eyðir fólk tíma og pen-
ingum í að búa til „fullkomið sánd" og gera
myndbönd... Taste the blood... er ekki full-
komin og á ekki að vera það - betur færi ef
hún virkaði sem innblástur fyrir aðra að búa
til tónlist. Fólk þarf að heyra að það getur
gert þetta sjálft. Það virðist alltaf þurfa að
minna á það af og til, að rokk og ról þarf
ekki að byggja á hrúgu af peningum og staf-
rænum græjum. Dadaismi, beat, blús, pönk,
allar þessar stefnur eru ákveðin viðbrögð
við uppskrúfun, eitthvað sem virðist þurfa
að gerast á nokkurra áratuga fresti. Því fólk
gleymir. Því miður.
Hugmyndin með Taste the blood... var sem
sagt að gera eitthvað ódýrt og sýna fram á
að það er hægt að gera kúl hluti á lélegar
græjur fyrir ekki neitt. Það var mér innblást-
ur að gera heila plötu á átta-rása tæki og
ég vona að hún geti orðið öðrum innblást-
ur líka, eins og ég sagði. Life is killing... var
okkar tilraun til að gera fullkomna plötu,
plötu þar sem allt væri á réttum stað, eins
og fyrsta Spiritualized platan; hvert einasta
hljóð á henni er þar af sérstakri ástæðu og
myndar jafnvel ékveðið þema. Við gerðum
það og kostuðum ýmsu til. í þetta skiptið
ákváðum við að taka upp ódýrt, erum meira
í því að fanga kjarnann. Og ég held það hafi
tekist.
Fanga kjarnann? Þá eins og að leita í ein-
hvern frumkraft rokksins og vinna út frá
honum?
„Já, þetta einfalda, kröftuga, góða... eins
og rokkabillimúsík eða blús-riff og stef. Við
notum alls konar hluti úr fortíðinni, hvort
sem það er kántrí, rokkabillí eða blús. Mér
finnst að fólk mætti gera meira af því að
sækja í þessi frumefni en það gerir. í stað-
inn fyrir að hlusta bara á einhver ný bönd
eins og Coldplay og svoleiðis kjaftæði. Fólk
á til að saka okkur um að hljóma eins og
viss bönd úr fortíðinni, Jesus & Mary Chain
eða Velvet Underground, flest bönd í dag
minna hins vegar bara á öll önnur bönd sem
eru að gera svipaða hluti. Það hljóma allir
eins og Coldpay - og Coldplay eru hreinlega
ógeðslega leiðinlegir. Mér finnst eitthvað
svo innantómt þegar fólk gerir bara músík
út frá einhverju sem það hefur heyrt síðustu
fimm árin, hefur þetta fólk ekkert meira
að segja en það? Og eins þegar fólk reynir
að vera frumlegt, gera eitthvað nýtt, ætlar
að gleyma öllu sem það hefur heyrt. Það er
óheiðarlegt."
„Djöfull leiðist mér reggae tónlist," segir
Henrik svo þegar reggae-skotið rokk laum-
ast úr hátölurunum. „Það þarf ekki að segja
neitt um reggae sem það segir ekki sjálft. Ef
þú fílar það ertu bara fáviti." í hönd gengur
umræða um mismunandi tónlistarform og
kemur á daginn að Henrik kann vel að meta
þau flest, jafnvel rapp og raftónlist. „Ég
elskaði rapp þegar ég var unglingur. Public
Enemy, Run DMC. Tone Loc. Fíla það ennþá
í dag. En í nýrri rapptónlist finn ég fátt sem
fellur mér vel. Fannst betra þegar það var
meira attitjúd í gangi, meira pönk."
Enn er fyllt á glösin. Henrik er með nokkra
kæki sem verða meira áberandi eftir því sem
líður á kvöldið og blóð hans verður eitraðra.
Hann hrækir á handarbakið á sér. Itrekað.
Gleymir sér reyndar einusinni eða tvisvar
og hrækir á borðstofuborð gestgjafans,
en áttar sig strax á villunni og þurrkar tób-
aksblandað munnvatnið með annarri erm-
inni. Sýgur einnig ítrekað upp í nefið. Hann
átti og eftir að nýta eina klósettferðina til
þess að æla í vaskinn, skömmu áður en við
héldum á vit frekari subbuskapar í miðbæn-
um. Á einum barnum fleygði hann af og til
íkveiktum sígarettum inn í mitt dansgólfið.
Veggurinn þar fékk sömuleiðis að kenna á
munnvatni hans. Fleira kemur til; hrækir,
kækir, hefðir og venjur sem fengju líklega
einhvern til þess að álykta að Henrik Björns-
son væri níhílisti með sjálfseyðingarhvöt á
háu stigi. Eða vildi altént koma þannig fyr-
ir [hér ber að geta þess að milli þess sem
hann spekúleraði í merkingu sjálfsmorða og
hrækti út í loftið var hann mjög duglegur
að klappa heimilisköttunum og ræða við þá
á krúttmáli. Og var mjög kurteis og þrosti
alveg stundum].
Ef gengið er út frá því að áðurnefnd Life
is killing my rock 'n' roll hafi fjallað um erf-
iðleikana við það að finna balans milli vilj-
ans til að upplifa óheftan rokk-lífsstíl ásamt
meðfylgjandi subbulíferni og þess að sækja
fjölskylduboð hjá ömmu og reikninga-upp-
vasks-einkabílastreð daglegs lífs, líkt og
Henrik hefur sagt í viðtölum að megi skilja
hana, mætti færa fram þá kenningu að á
Taste the blood ofSingapore Sling hafi rokk-
ið gert öfluga gagnsókn mót lífinu og vildi
ólmt ráða niðurlögum þess að fullu:
l'm stoned, Tm drunk, Tm living the life of
a god-damned skunk. I worship death while
you watch TV, 'cause l'm a better man.
syngur hann með letilegum fyrirlitningar-
tón í laginu Long past crazy og ekki verður
betur heyrt en að þar sé á ferð lofsöngur til
ýmissa afla sem hafa til þessa jafnan verið
talin óheilla-. Fullur, skítugur og ógeðslegur
rónabóhem virðist vera hetja lagsins. En er
það ekki bara kjaftæði, Henrik? Eru skítugir
og ógeðslegir rónabóhemar verðugar fyrir-
myndir og hetjur?
„Ja, textinn endurspeglar kannski ákveð-
inn hluta af sjálfum mér. Eða nei. Fyrir mér
var þetta lag ákveðin tilraun, mig langaði til
að upphefja alls konar hluti sem fólk telur
almennt vera ömurlega og fyrir neðan sína
virðingu. Það er svo líka hluti af stemningu
lagsins. Sjálfsréttlæting á einhverju kjaft-
æði fyrir virkilega dekadent mann, sem er
að reyna að líta sig jákvæðum augum þó
hann sé algjör lúser. Textinn er sjálfsréttlæt-
ing ræfilsins. Þetta var hugmyndin, en síðan
platan kom út hefur fólk verið að koma að
mér og segja „Þetta lag er ekta þú, Henrik".
Það er alls ekki tilfellið. Málið er að ég fyrir-
lít þannig fólk, sem er alltaf fullt á barnum í
einhverri ímyndaðri rómantík. Það er alveg
jafn ömurlegt og tilgangslaust að sitja á
sama barnum og tala um sama draslið kvöld
eftir kvöld og að sitja alltaf heima hjá sér og
úða í sig pízzum fyrir framn sjónvarpið. En
mér þykir gaman að syngja um eitthvað sem
allir fyrirlíta og réttlæta það. Næst geri ég
lag um offitusjúkling."
Og þarna virðist Henrik engu Ijúga, því þeir
sem eru alltaf fullir á þarnum hefðu varla
tíma til þess að gefa út eins margar plötur
og Singapore Sling hefur gert undanfarin
ár. Og þá er kannski rangtúlkun að bendla
hann við sjálfseyðingarhvöt og níhilisma,
þvi svoleiðis hvatir skila yfirleitt ekki árangri
og afurðum; þær eru and-skapandi. Eru
stælar Singapore Sling þá bara stælar, eins
og í samnefndri bók Andrésar Indriðasonar?
Töffa rastælar?
„Um töffarastæla í músík? Mér finnst að
músík eigi að vera kúl. Ég kann að meta kúl
sem andrúmsloft og vil frekar að tónlistin
okkar sé kúl en hallærisleg. Ég vona það
svari spurningunni..."
En strikar kúl ekki út einlægni og vina-
leika? Er það ekki útilokandi og afmarkandi
ástand?
„Þess vegna er það besta tilfinning í heimi!
Langar þig aldrei að fíla þig kúl? Kúl er til-
finning sem skítur á tilfinningar, kúl er þeim
æðri, hún er eins og guð. Fyrir mér er kúl
stemmning það æðsta sem ég kemst í, ein-
mitt vegna þess að hún er óbundin ást, ein-
lægni eða einhverjum öðrum vondum hlut-
um. Sólgleraugu. Cramps-plötur. Kúl setur
þig on top of the world.
En væri ekki skemmtilegra að vera einlæg-
ur og elskandi?
„Nei. Þá værum við öll eins og Coldplay
[hrækir]. Viljum við vera eins og þeir? Nei!
Kúl er stemning eins og David Lynch mynd.
Ég lít á hana sem flótta undan erfiðum til-
finningum, eins og að vera... eins og að vilja
fremja sjálfsmorð, eða gifta sig ékveðinni
manneskju. Þá blasir kúl við sem töfralausn,
flótti inn í betri heim."