Bændablaðið - 16.01.2007, Blaðsíða 35
Bændablaðið | Þriðjudagur 16. janúar 200735
Til stend ur að koma upp bú véla-
og bún að ar sögu safni að Saur bæ í
Eyja fjarð ar sveit. Menn ing ar sjóð-
ur KEA styrkti verk efn ið ný ver-
ið um 800 þús und krón ur og þá
hef ur land bún að ar ráðu neyt ið
einn ig lagt fram eina millj ón
króna. Stein snar frá Saur bæ, í
fé lags heim il inu Sól garði er fyr ir
Smá muna safn Sverr is Her manns-
son ar. Í Saur bæ er ein elsta torf-
kirkja lands ins.
For saga máls ins er sú að fyr ir
um tveim ur ára tug um hófu nokkr ir
áhuga sam ir ein stak ling ar að safna
göml um drátt ar vél um og ým iss
kon ar tækj um öðr um og áhöld um
tengd um land bún aði og búr ekstri.
Síð ar varð til fé lag um söfn un ina,
Fé lag bú véla safn ara við Eyja fjörð,
fé lag fá menns hóps manna með
slíka söfn un sem áhuga mál. Á eng-
an er hall að þótt þar séu nefnd ir
fremst ir í flokki Bald ur Stein gríms-
son frá Æsu stöð um og Krist inn
Ás geirs son frá Sam komu gerði. Þeir
fé lag ar voru mjög öt ul ir í söfn un-
inni og sóttu sér fanga vítt og breitt
um land ið hvar sem þeir fréttu af
áhuga verð um tækj um, ekki síst ef
þau voru nokk uð við ald ur. Á þess-
um tíma hef ur safn þeirra orð ið
mik ið að vöxt um og þar er að finna
ým is tæki frá ár dög um vél væð ing ar
í ís lensk um land bún aði.
Safna- og menn ing ar set ur
Það mun allt af hafa ver ið hug mynd
þeirra, sem hófu söfn un ina, að síð-
ar yrði til safn, að gengi legt al menn-
ingi, þar sem saga vél væð ing ar og
véla menn ing ar í land bún aði væri
sýni leg. Upp bygg ing og rekst ur
slíks safns er hins veg ar ekki á
færi ör fárra ein stak linga. Sveit ar-
stjórn Eyja fjarð ar sveit ar sam þykkti
því fyr ir nokkr um ár um að leggja
þessu verk efni lið m. a. með því
að finna því hent ug an varð veislu-
stað. Í þeim til gangi leit aði sveit-
ar stjórn til land bún að ar ráðu neyt-
is ins um af not af bæj ar hús un um í
Saur bæ fyr ir safn ið, en Saur bær er
rík is jörð sem kunn ugt er. Á bæj ar-
hlað inu er Saur bæj ar kirkja, sem er
ein ör fárra torf kirkna á land inu og
Smá muna safn Sverr is Her manns-
son ar, húsa smiða meist ara, í stuttri
göngu fjar lægð. Það var því tal ið
við hæfi að bæta bú véla safn inu við
á þess um stað og und ir strika þann-
ig þann vilja sveit ar stjórn ar að stað-
ur inn verði í fram tíð inni eins kon ar
safna- og menn ing ar set ur. Slík hug-
mynd hef ur á und an förn um ár um
ver ið kynnt bæði land bún að ar- og
mennta mála ráðu neyti í bréf um og
grein ar gerð um, en form leg af staða
ráðu neyt anna til þeirr ar hug mynd ar
ligg ur enn ekki fyr ir. Land bún að ar-
ráðu neyt ið sam þykkti þó s. l. vor
að Eyja fjarð ar sveit fengi af not af
fyrr nefnd um bæj ar hús um í Saur bæ
til tveggja ára fyr ir bú véla safn ið.
Safn ið hafði þá um nokk urra ára
skeið ver ið varð veitt í gömlu refa-
eða minka húsi að Forn haga í Hörg-
ár byggð, en samn ingi um af not af
húsa kynn um þar var sagt upp fyr ir
tæp um tveim ur ár um. Í sum ar leið
var safn ið svo flutt að Saur bæ og
því kom ið þar fyr ir í úti hús un um
og að hluta til ut an dyra.
Vax andi sam keppni
Bjarni Krist jáns son sveit ar stjóri í
Eyja fjarð ar sveit seg ir að svo virð ist
sem áhugi fari vax andi fyr ir því að
varð veita gaml ar bú vél ar og tæki
tengd land bún aði. Vís ir að slík um
söfn um er til í eigu ein stak linga
á nokkr um stöð um á land inu. Á
Hvann eyri er skipu lega unn ið að
söfn un bú véla, og bú vél ar eru hluti
af Sam göngu minja safn inu i Ysta-
felli og Byggða safn inu að Skóg um.
Bjarni tel ur því víst að bú ast megi
við að mik il og vax andi sam keppni
verði á næstu ár um um muni til
varð veislu og ekki síð ur fjár magn
til upp bygg ing ar slíkra safna.
Hvert safn mun vænt an lega reyna
að skapa sér ákveðna sér stöðu og
söfn un minja og upp bygg ing safns
í Saur bæ þarf að taka mið af því,
að sögn Bjarna, en eng ar sér stak ar
ákvarð an ir hafa ver ið tekn ar í þeim
efn um, enda safn ið vart orð ið til
sem stofn un eða fyr ir tæki.
Upp bygg ing safns af þess um
toga er stórt verk efni og kostn að ar-
samt og það mun taka lang an tíma
að koma því í sýn ing ar hæft ástand
nema marg ir leggi þar hönd á plóg.
Bjarni seg ir þó nauð syn legt að velta
fyr ir sér hver stefn an í upp bygg ing-
unni eigi að vera, en um lang tíma-
verk efni sé að ræða. Með al þess
sem fyr ir ligg ur er að lag færa húsa-
kynni að Saur bæ og þá þurfi að fá
fag lega ráð gjöf við mót un á stefnu
safns ins og áætl ana gerð. MÞÞ
Bú véla- og bún að ar sögu safni kom ið upp að Saur bæ í Eyja firði
Vax andi áhugi fyr ir að varð veita gaml ar
bú vél ar og tæki tengd land bún aði