Fréttablaðið - 24.04.2012, Qupperneq 34

24. apríl 2012 ÞRIÐJUDAGUR26
BAKÞANKAR
Magnús
Þorlákur
Lúðvíksson
1
6 7 8
10
13
119
12
15
16
18
21
20
17
14
19
2 3 4 5
krossgáta
■ Pondus Eftir Frode Øverli
■ Gelgjan Eftir Jerry Scott & Jim Borgman
■ Handan við hornið Eftir Tony Lopes
■ Barnalán Eftir Jerry Scott & Rick Kirkman
LÁRÉTT
2. félagi, 6. ólæti, 8. kvabb, 9. sarg,
11. í röð, 12. mælieining, 14. brenni-
vídd, 16. hvað, 17. siða, 18. ýlfur,
20. umhverfis, 21. titra.
LÓÐRÉTT
1. kássa, 3. hæð, 4. xx, 5. svelg,
7. hindrun, 10. æxlunarkorn,
13. keyra, 15. lappa, 16. samkyn-
hneigður, 19. til.
LAUSN
LÁRÉTT: 2. máti, 6. at, 8. suð, 9. urg,
11. tu, 12. karat, 14. fókus, 16. ha,
17. aga, 18. ýla, 20. um, 21. riða.
LÓÐRÉTT: 1. mauk, 3. ás, 4. tuttugu,
5. iðu, 7. trafali, 10. gró, 13. aka,
15. sama, 16. hýr, 19. að.
Svona já!
Af fullum
krafti!
Takk fyrir
það ...
Svo þeir þola
ekki ostapopp?
Varstu búinn að
innbyrða mikið
af ostapoppi um
miðjan dag?
Nei, nei! Bara
þegar ég var
að horfa á
fótboltaleikinn
í gærkvöldi!
Ostapoppslyktin
hangir í kerfinu
í 48 klukkutíma!
Ég skal segja þér
aðra sögu sem
þú hefur eflaust
gaman að...
Uhm...
Kannski
seinna,
pabbi.
Það er búið að vera gaman að
spjalla við þig, en ég verð að
fara og öskra þangað til röddin
þín hverfur úr höfðinu á mér.
Ég og Palli
eigum ekki
samræður... Við eyðum
stuttum tíma í
einu í að þola
hvorn annan.
AAAA-
AAAAAA-
AARRGG
Pabbi, ég komst ekki í fiðlunámið.
Þau áttu ekki nógu margar fiðlur...
Jesss!
Ah! Það
útskýrir
ýmislegt...
Hvernig
varðstu svona
góður pabbi?
Finnst þér ég
vera góður?
Jæja, takk
fyrir það.
U já! þú ert
klár, leikur við
mig, hjálpar
mér og öskrar
eiginlega
aldrei.
Það þýðir auð-
vitað að þú
kemst aldrei í
sjónvarpið.
Svona er að
vera venjulegur.
Flestir standa í þeirri trú um sjálfa sig að þeir séu rökvísir einstaklingar. Þeir taki
ákvarðanir að vandlega íhuguðu máli og að
teknu tilliti til mikilvægustu röksemda. Þá
hafi ómerkileg, yfirborðskennd smáatriði
ekki teljandi áhrif á ákvarðanatöku þeirra,
hvað þá líðan. Því er verr að rann sóknir í
atferlissálfræði síðustu áratugi hafa grafið
allverulega undan þessari sjálfsmynd.
Heilinn er magnað fyrirbæri og vissu-
lega fær um djúpa, rökræna hugsun en
hann reynist einnig vera viðkvæmur fyrir
truflunum og gjarn á að falla í gildrur.
Í LOK síðasta árs kom út bókin Thinking
Fast and Slow eftir sálfræðinginn
og Nóbelsverðlaunahafann Daniel
Kahneman. Kahneman er frum-
kvöðull atferlisrannsókna á dóm-
greind og ákvarðanatöku en bókin er
yfirlit yfir ævistarf Kahnemans sem er
að nálgast áttrætt. Í bókinni lýsir hann
heilanum sem vél með tvo gíra.
Fyrri gírinn er hið eðlilega, sjálf-
virka ástand heilans. Í fyrsta
gír er heilinn fljótur að hugsa,
hann byggir niðurstöður sínar á
innsæi og tilfinningalegu ástandi
og er líklegur til að styðjast við
staðalímyndir, eigin reynslu og
minni. Í fyrsta gír getur heilinn,
án áreynslu, komist að hafsjó
niður staðna á augabragði. Í hvert
sinn sem ókunnugur maður nálgast
og þú lítur á andlit hans fer heilinn í
fyrsta gír og metur á örskotsstundu í
hvernig skapi maðurinn er, hvort þú þekkir
hann, hvort þér steðjar hætta af honum og
hvernig þú eigir að bregðast við.
ANNAR gír er hægari yfirferðar en sá
fyrsti og notkun hans krefst mun meiri
áreynslu. Hann er hins vegar rökvís og
fær um að leysa krefjandi vandamál, svo
sem stærðfræðiútreikninga. Það er annar
gír sem sjálfsmynd flestra hverfist um en
brýning Kahnemans er að fyrsti gír ræður
yfirleitt ferðinni og hefur talsvert meiri
áhrif á þankagang og ákvarðanatöku en
flestir myndu vilja kannast við. Þá fellur
fyrsti gír reglulega í gildrur. Oft kemur
annar gír til bjargar en þar sem notkun
gírsins krefst áreynslu er tilhneiging
heilans sú að vera latur og leyfa fyrsta gír
að ráða.
ÞANNIG hafa rannsóknir Kahnemans leitt
í ljós fjölda gildra sem svo til allir eru lík-
legir til að falla í. Fólk hefur of mikla trú á
eigin dómgreind, fólk skilur ekki slembni
og tölfræði af innsæi, það hvernig upplýs-
ingum er stillt upp hefur markverð áhrif
á það hvernig þeim er tekið og fólk neitar
að horfast í augu við sokkinn kostnað, svo
eitthvað sé nefnt. Niðurstaðan er sú að
ótrú legustu hlutir hafa áhrif á ákvarðanir
okkar sem verða því oft æði misráðnar.
Getum við komist hjá því? Sennilega ekki,
en við getum lært að þekkja aðstæður þar
sem mikil hætta er á mistökum og þá farið
sérstaklega varlega. Og þá er þó til ein-
hvers unnið.
Þankagangsgildrur
Meðal efnis í blaðinu:
ðvikuda
gur 11.
apríl 20
12 | 7. t
ölublað
| 8. árg
angur
➜Húsa
smiðja
n
hefur
fækka
ð
starfsf
ólki um

helmin
g.
➜Him
inhár l
eigu-
kostna
ður va
r
að slig
a fyrir
-
tækið.

➜Fors
tjórinn

segir m
ikil
tækifæ
ri liggj
a í
kaupu
m Byg
ma.
Húsasm
iðjan f
ékk
ekki kr
ónu frá
FSÍ
Nær allar afskriftir Landsbankans vegna
fjárfestinga í kjarnarstarfsemi
– Fréttaskýring um áhrif nýs veiðigjalds á efnahag bankanna.
Afleiður hafðar fyrir rangri sök
– Viðtal við Kanoo Ravindran, sérfræðing í afleiðum.
Markaðurinn
kemur út á morgun!