Læknablaðið - 01.06.1916, Síða 13

LÆKNABLAÐIÐ
99
Hjúkrunarmálid.
Þrír læknar hafa ritað um máliö í Lbl.; þeir hafa verið á eitt sáttir um,
að þörf væri á hjúkrunarfólki hér á landi; ágeiningurinn er um það, hve
mikla þekkingu til þess þurfi eða eigi að krefjast, til að geta hjúkrað sjúk-
lingum, hvernig sú þekking eigi að fást, og hvenær og hve víða þessari
þörf skuli fullnægt. Hvernig er ástandið nú í þessu efni í sveitunum, á
sjúkraskýlum ])ar og á sumum stöðum öðrum úti um land? Eg verð einkum
að halda mér við sveitirnar, enda hallast vonandi ekki á, því tveir kaup-
staðarlæknar og einn sveitalæknir hafa rætt málið.
Eg hefi á hendi umsjón með rekstri sjúkraskýlis, sem tekur 6 sjúklinga.
Það hefir lent á mínu baki að útvega hjúkrunarkonu til þess, eftir umboði
svonefndrar sjúkrahússtjórnar, í þau 4 ár, síðan eg tók við rekstri þess.
Eg hefi í þrjú skifti þurft út af örkinni í því skyni og þarf sjálfsagt bráð-
lega; það er ekki að ástæðulausu að eg er orðinn leiður á þessu. Eg hefi
fyrst í stað reynt til að fá þær stúlkur, sem eg hefi þekt að því að vera
greindar og ábyggilegar, og mér hefir litist bezt á til þessa starfs, eða til
að geta lært það, því óvanar hafa þær verið, en eg hefi fengið hryggbrot
hjá þeim, og hefi oftast orðið að lækka seglin og láta undan í kröfum mín-
um. Almenningur er mjög ófróður um hjúkrunarmál, eins og ekki er að
furða; bæði af ófróðleik sem og áhugaleysi almennings, stafar hugleysi
það og leiði sá eða ístöðuleysi, sem kvenfólk margt er fult af, treystir
sér eigi til að gefa sig við hjúkrun og heldur því fram, að hugrekki og
kjarkur þurfi að vera í ríkum mæli hjá þeim, sem gefa sig við því starfi.
Ýmsar greindar og ábyggilegar stúlkur hefi eg eigi getað náð í af þessari
ástæðu.
Svo fylgir hér og sá böggull skammrifi, að eigendur sjúkraskýla (hér
eiga hreppar tveggja læknishéraða sjúkraskýlið, oddvitar umboðsmenn
þeirra), álíta að fé til hjúkrunar eigi að spara, svo að oft er ilt að halda
þeirri, sem eitthvað hefir vanist þessu starfi, því hún hefir lítið meira
en 150 kr. í kaup (vinnukonukaup), en mikið ófrjálsara og oft og tíðum
erfiðara. Stjórn sjúkraskýlisins hér (eg hygg, að víðar sé pottur brotinn),
vill að eins fá óvanar hjúkrunarkonur, af því að þær eru kauplægri en þær
sem kunna; féð, sem til hjúkrunar hefir verið ætlað, er svo lítið, að eigi
er kleift að fá vana hjúkrunarkonu, þó kostur væri á.
Það þarf því að fræða og vekja almenning um nauðsyn þessarar starfs-
greinar, og jafnframt þurfa menn að vita, að starfið krefst, ef vel á að vera,
þekkingar og æfingar, sem á ekki að fást nema gegn hæfilegri þóknun.
Að athuguðu ástandinu eins og það er, get eg ekki með nokkuru móti fail-
ist á, að gjörlegt sé að hvetja nokkurn til þriggja ára hjúkrunarnáms,
meðan jarðvegurinn er jafn-illa undirbúinn, og enn á sér stað á landi voru.
Það er mikill ábyrgðarhluti, en hefir þvi miður eigi verið athugaður
sem vera bar hér á landi, að hvetja til margra ára náms og krefjast mikillar
þekkingar, en ætla mönnum svo lítið eða ekkert i aðra hönd á eftir. Vil
eg í því sambandi minnast á þriggja ára nám barnakennara- og farkennara-
kjörin siðan. Þessa aðferð álit eg ranga. Úr því að menn vilja ekki borga
sanngjarnlega fyrir þekkingu og kunnáttu i hjúkrun, þá súpa menn af þvi