Læknablaðið

Árgangur

Læknablaðið - 01.03.1923, Blaðsíða 5

Læknablaðið - 01.03.1923, Blaðsíða 5
læiCnablaðið 35 ingunum hafa um þriðjungur veikst innan tvitugsaldurs, í Bosníu 42%, en hér a'S eins 12,5%. Erlendis veikjast líörn einstaka sinnum á fyrstu aldursárunum, en oftar þegar þau verða eldri. Meðal Laugarnessjúklinganna hafa 5 veikst frá 7 ára aldri upp aS 10 áruni. En á fyrsta 5 ára tímabilinu h e f i r e n g i n 11 a f þ e i m s ý k s t, aS því er kunnugt er.* Eg á ef til vill eftir aS hitta fyrir mér ung holdsveik börn,-þótt eg hafi sloppiS viS þá sjón.hingaS til. Þess var getiS, aS-32% af Laugarnessjúklingun- um hefSu veikst á aldrinum 25—35, en í Noregi (Lie) veiktust flestir á 15—-25 ára aldrinum, c. 28% og litlu færri á 10—20 ára aldrinum. ÞaS virSist því, aS fólk hér á landi alment veikist seinna af holdsveiki en í Noregi, hvernig sem á því stend- ur. Þótt sjúklingatala mín sé lág í samanburSi viS tölur norsku lækn- anna, j)á finst mér ekki líklegt, aS hér sé um tilviljun eina aS ræSa. Yfirlæknir Lie er helst á því, aS holdsveikin hafi all-langan latens- tíma, svipaS og berklaveikin, og færir ýms rök fyrir j)ví. Latenstímann setur hann a 8 j a f n a S i 5—10 ár, og út frá jæirri kenningu ályktar hann, aS fullur helmingur af sínum sjúklingum hafi smitast fyrir 15—20 ára aldurinn, j). e. á seinni hluta barnsaldurs og unglingsárunum. Sönnun er væntanlega erfitt aS færa fyrir j)essari kenningu enn sem komiS er. Sæm. Bjarnhjeðinsson. Insulin. Menn hafa lengi vitaS, aS auk meltingarsafans, sem í pancreas myndast og út rennur um ductus pancreaticus, myndast þar annaS efni í Langer- hans-eyjunum, og þaS fer beina leiS út í blóSiS, enda liggja engir kirtil- gangar frá eyjunum. Pancreas hefir þvi secretio interna, eins og margir aSrir kirltar, og myndar sérstakt hormon, en þaS er sameignarnafn þeirra efna, sem verSa viS secretio interna. ViS diabetes mellitus finnast oft talsverSar breytingar í pancreas, og dýr þau, sem pancreas er tekinn úr, deyja meS diabeteseinkennum. Mönn- um hefir því lengi veriS ljóst, aS pancreas ætti mikinn þátt i efnabreyt- ingu kolvetnanna í líkamanum, og þá sérstakiega pancreas hormoniS, og hefir því leikiS mikill hugur á þvi, aS ná í þetta horrnon, til athugunar. En þaS hefir ekki veriS hlaupiS aS því, aS ná því hreinu, vegna þess, hve Langerhanseyjarnar eru litlar og liggja dreift um allan pancreas. Þegar bundiS er fyrir ductus pancreaticus eySist kirtilvefurinn smátt og smátt og hverfur seinast meS öllu, en Langerhanseyjarnar, sem ekki * í heilbrigðisskýrslunum igii—1920 er i neÖanmálsathugasemd á bls. 136 sagt, að við þess árs holdsveikratölu í Rvik verÖi að bæta barni á aldrinum 0—5. Þetta hefir eitthvað ruglast í samlestri, því að barnið var 14 ára. Annars er ekki að treysta útdrættinum úr máuaðarskýrslum héraðslæknanna um holdsveikina, meðal annars vegna þess, að sumir telja a!la holdsveika, sem þeir sáu á þeim líma, en aðrir að eins nýja sjúklinga.

x

Læknablaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Læknablaðið
https://timarit.is/publication/986

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.