Læknablaðið - 01.06.1924, Blaðsíða 15

LÆKNABLAÐIÐ
93
Almenningur notar ef til vill ekki mikiö karbólvatn, en þó
hefði mátt minnast sérstaklega á karból-gangræna í kaflanum
um drep. Höf. er vafalaust miklu bjartsýnni um meSferS á sýklaberum
(bls. 349) en collegar alment. FullorSnir taka og hlaupabólu (lrls. 357;)
og getur veikin lagst þungt á þá. ViS Barlows-sýki reynist ávaxtasafi
mjög vel, vegna C-vitamin; annars veit eg ekki, hvort þessi veiki hefir
sést á börnum hér á landi af nútima-læknum. Höf. hefði gjarna mátt brýna
enn betur fyrir lesandanum, gagnsemi lýsis, lifrar og hrogna, við fram-
faraleysi, kirtlaveiki, rachitis etc. Kaflinn um sykursýki er ítarlegur,
en þó er ekki getið um renal glycosuri. Vel er ritaö um tannlækningar,
en æskilegt væri, að benda mönnum á, að láta árlega athuga tennur sín-
ar, þótt engin tannpína geri vart viS sig. Þá eru holur grunnar, ódýrar
viSgerSar og sársaukalausar.
Gott væri fvrir hjúkrunarkonu að vita um eymslin á McB.-depli, við
appendicitis. LimaburSur sjúkb meS paralysis agitans er mjög einkenni-
legur, en þess ekki getiS. Höf. nefnir trjchophyti reforrn; þaö orS nota
Sunnlendingar um eczema chron. og mun terminologi almennings vera
nokkuS á reiki í þessu efni. Ekki er getið um röntgenlækning við eczemi
eöa skeggpest; viö chron. eczem er röntgenlækning þó mikils virSi og
jafn örugg við skeggpest sem geitur. Heldur ekki er minst á röntgen-
lækn. við pruritus. Óljós er lýsingin á efnasamsetning nýrnasteina.
Einstöku efnisvillur hafa slæSst inn í bókina, og hefi eg rekist á þess-
ar: Þar sem getið er um, aS þurkað þang sé notaS í dýnur, mun vera átt
viS marhálm. Of mikiö er gert úr árangri af ljóslækningum við berkla
i liöamótum (bls. 380); því miöur eru þær enn ekki svo fullkomnar, að
hætt sé við að miðhluta liði á börnum og unglingum, hvað sem síöar kann
aö veröa, IJm heilabólgu er talið, aö berklarnir byrji „í eitlum neöan
á heilanum“ (bls. 369) ; eg efast um, aö pathol.-anatómar viöurkenni þetta,
Lágmark blóösvkurs (bls. 453) er taliö 0.08—1%, en mun vera 0,04.
Lirfan úr bandormsegginu er venjulega talin að ryðja sér braut gegn um
þarmaslímhúðina, en ekki magaslímhimnuna. í staö þess að rita, að
nýrnasteina megi ..stundum" sjá með röntgengeislum ætti aS standa ,,oft-
ast nær“. Bismúthleðju er ekki dælt upp í nýrnabikarana (bls. 494).
Aöur var notaö collargol, en nú bromkalium eða lithiumsölt. Engin ástæða
er til að fresta radium-geislun á valbrá til 8 ára aldurs (bls. 548), og getur
beinlínis veriS óheppilegt, ef valbráin vex meö barninu.
Máliö á bókinni er aö minu viti yfirleitt gott, og er þó ekki vandalaust
að rita á íslensku um margt í læknisfræði. Þessar athugasemdir vilcli
eg þó gera: „Smitandi, smitun“ etc. er ljótt, en því verður væntanlega
ekki Ijreytt. , Fljótandi fæöu“ nefnir almenningur „vökvun“ eöa „spóna-
mat“, og mjólk er ,,flóuð“ en ekki ,,soöin“. „Fatli“ er ritaö f. „fetill“,
sem er ólíkt skemtilegra og rétt mál. Hvers vegna „deild“ f. skamtur?
Glóðarauga er skinandi orð í málinu; öll manneskjan stendur lifandi fyrir
hugskotssjónum vorum; mér sárnar að sjá ritað „blátt auga“ (bls. 221),
en glóöaraugað ekki nefnt á nafn. „Liöendana“ (bls. 373) nefna menn
kastiö eSa hlassiö á beinunum (epiphysis) og kannast sveitamenn viö
það. Epididymitis nefnir höf. „lyppubólgu“.
Rækilega er minst á sult og soöið vatn, og er mjög athugavert, að svo
revndur læknir, sem höf., telur að stundum megi lækna • geðveiki meö