Læknablaðið - 01.08.1926, Qupperneq 24

>34
LÆKNABLAÐIÐ
höf. þvagtæming jafnvel mánuiSum saman, áöur en fært sé aö ráðast í
prostatectomi. G. Cl.
A. Sternberg: Erfahrungen an 2617 Aborten. Deutsche med. Wochen-
schr. nr. 37, 1926.
Tala fósturláta hækkar ár frá ári, sérstaklega i stórborgum, og því er
þaö mikilsvert að læknar viti hvernig fara á meö fósturlátin. Þetta er
þó erfitt vegna þess, aö um meðferðina eru skoöanir mjög skift'ar. Sér-
staklega á þetta við um fósturlát meö hitasótt. Þeir sem varfærnastir
eru, bíöa eftir því aö uterus tæmist' sjálfkrafa, ef til vill hjálpa þeir til
meö hríðaaukandi lyfjum. Aörir krefjast jtess, aö gerlarannsóknir sétt
gerðar, og hreyfa fyrst viö innihaldi legsins þegar hitasótt og hæmolyt-
iskir gerlar eru horfnir, Og enn aðrir tæma uterus strax án þess aö hugsa
um hitasótt eöa gerlagróður. En allir eru sammála um þaö, aö ekki rnegi
lireyfa viö fósturlátum ef aukasjúkdómar eins og peritonitis, salpingitis,
Douglas-ígerö eöa sepsis eru byrjaðir.
Af þessuni 2617 fósturlátum voru 44.4% meö sótthita, og er þaö óvenju-
mikið og orsakast sjálfsagt af því, aö ólöglegum fósturlátum fjölgar stöö-
ugt. Höf., Bumm o. fl. halda, aö um 90% af fósturlátum meö sótthita
séu ólögleg.
1243 sjúkl. voru ógiftar en 1374 giftar. Mest ber á fósturlátum hjá
ógiftum konum innan við 25 ára aldur, en hjá giftum konum l^er mest
á „fæðingaverkfallinu" frá 30—35 ára aldurs.
Best mundi vera viö fósturlát með sótthita ef legið gæti tæmst sjálf-
krafa. Þaö tókst meö hríðameðulum 227 sinnum eöa í 19.5% en tæming-
in varö ekki fullkomin nema í 6.5%, svo aö fullur Dati yrði á skömmum
tíma. Þráfaldlega kom þaö í ljós, aö blæðingar og sótthiti héldust þótt
ekki væri nema örlítið eftir i leginu, en hurfu strax ef legið var tæmt.
Ekki er hægt að krefjast gerlarannsóknar viö fósturlát af prakt. lækn-
um, þeir mundu veröa að biöa 5—6 daga aðgerðalausir eftir svari frá
rannsóknarstofu.
Mjög ræður höf. frá intrauterin aögeröum við fósturlát meö sótthita
ef l)ólgan hefir færst út fyrir legiö. Þó neyddist hann til þess aö tæma
legið á 24 konum, sem svona var ástatt fyrir, vegna lífshættulegrar blæö-
ingar. 16 þeirra dóu skömmu seinna úr peritonitis eöa sepsis en 8 batnaði.
En viö einfalt fósturlát meö sótthita má mæla meö kirurgiskum aö-
gerðum. Sérstaklega styttir þetta mjög leguna, meöallega var 7,8 dagar.
Öft var það, að sjúklingar, sem komu inn með háan sótthita, sem stund-
um haföi staöiö lengi, uröu sótthitalausir næsta dag eftir hreinsunina, þrátt
fyrir þaö þótt surnar fengju skjálftakast rétt á eftir. 28 sinnum komu
salpingitar eða Douglas-ígeröir eftir leghreinsun, en 4 sinnum lika eftir
sjálfkrafa egglosun. 88 dóu, en 70 þeirra máttu heita moribund er þær
komu á spítalann.
Engin dó af þeim, sem komu sótthitalausar, og hjá þeim tókst full-
komin egglosun hjá 14.4% án annara aögeröa en hríöaaukandi lyfja.
72 sinnum tókst aö hindra fósturlát, en 7 þessara kvenna komu aftur
eftir nýja tilraun og gátu þá losnaö við fóstrið.
Áður var það vani höf. að hreinsa legið með fingri, en á seinni árum
hefir þaö veriö gert meö sköfum ef fóstriö hefir ekki verið eldra en í