Læknablaðið - 01.05.1932, Qupperneq 23
LÆICNABLAÐIÐ
53
skýrslu um C-vítamíntilrauuir sínar, sem hann hefir unniÖ a'Ö i Uppsölum,
aÖ einhverju leyti í sambandi við próf. Göthlin. Mag. Rygh telur sig hafa
einangrað C-efniÖ (anti-scorlnitiskt) úr glóaldina-safa, og álítur það ná-
skylt alkaloidefninu narkotin. NiðurstöÖur þessar hafa ekki ennþá hlotið al-
menna viðurkenningu sérfræðinga.
Loks mun samkomulag um, að D-vitamín (anti-rachitiskt) sé sama eðlis
sem ergosterin, er orðið hefir fyrir áhrifum ljóssins.
Alt bendir á, að innan langs tima muni verða unt að framleiða vitamin
i verksmiðjum, og gæti þá komið til mála, að láta sér í léttu rúmi liggja um
íjörefni í fæðunni. Mætti taka inn vítamín-pillur með matnum. Óvist er þó
að svo verði. Það er ekki að vita, hvað þessi efni kunna að kosta. Sennilega
verður framleiðslan dýr. — En svo er annað. Vítaminfræðingarnir hafa
komist að raun um, að þessi einangruðu fjörefni eru mesta eitur, nema
skamtinum sé stilt i hóf, sem vera ber. Það gæti því verið varasamt fyrir
almenning, að hafa þessi efni um hönd. — Hitt væri væntanlega tiltækilegra,
i framtíðinni, að „vítamínísera“ fæðuna, blanda fjörefnum í hæfilegum
skamti t. d. í smjörlíki, sem svo bagalega skortir nægileg fjörefni, eða í
pasteurs-hitaða nýmjólk, til þess að bæta upp þau vítamin, sem rýrna við
hitunina.
Sama matartegundin hefir í sér misjafnlega mikið af vítaminum. I ný-
mjólk fara þau eftir fóðrinu. Sérfræðingarnir vinna að því að finna eining
til vítamin-ákvörðunar. Þjóðabandalagið hefir beitt sér fyrir þvi, að kalla
saman alþjóða-fund, til þess að ræða „standard“-fjörcfni, sem miða megi
við vitamíngildi matvælanna. Má vænta, að þessu fáist íramgengt, og kemst
þá fjörefna-mat á fastan grundvöll.
G. Cl.
Heilbrigöisskýrslurnar 1929 og skólaeítirlitið.
Ein smálciðbeining fyrir landlækni.
,..\f sérstökum skólalæknum má heimta hinar íullkomnustu skvrslur,
])ó að það lofi ekki góðu, að úr l\vík, þar sem starfar sérstakur skóla-
læknir, sennilega sæmilega til þess lærður, berst ekki nokkur stafur. Og
er engu líkara en það séu álög á Rvík, að þar gcti engin heilbrigðis-
skýrslugerð verið í lagi.“ (Heilbr.skýrslurnar).
Það er skiljanlegt, að ungur og áhugasamur landlæknir, nýtekinn við
veglegu og umsvifamiklu en tekjuríru starfi og nýlega fluttur í dýrtíðina
í Reykjavík sé dálitið úrillur, meðan hann er að koma nýju skipulagi á
starfið og koma sér fyrir í bænum. En hitt er með öllu óskiljanlegt, að
hann fari ekki vísvitandi með rangt mál, að enginn stafur bcrist frá hin-
um sérstaka skólalækni, eftir að hafa fengið sér sjálfum senda í pósti
])rentaða skýrslu um Barnaskóla Reykjavíkur skólaárin 1924—25, 1925
—26 og 1926—27, þar sem meira að segja framan á kápuna er ávalt prent-
að undir staflið 2: Skýrsla skólalæknis.
Þegar Reykjavíkurbær gaf út þessa heilbrigðisskýrslu barnaskólans í