Læknablaðið - 01.12.1938, Qupperneq 4

LÆ KNABLAÐIÐ
114
isku sko'öuninni álíta, aö bandvefs-
frumurnar haldi stöðugt áfram að
vera ósérhæfar, einnig eftir fæð-
inguna, en að sérhæfar ertingar
örfi þær til hinna mismunandi
frumumyndana. Frá prakt. sjón-
armiði séð skiftir það ekki miklu
máli, hvora af þessum skoðunum
maður aðhyllist. Aöalatriðið er, að
það eru þrír aðalflokkar af hv.
blfr., granulocytar, lymfocytar og
monocytar, sem virðast að miklu
leyti óháðir hvor öðrum og svara
sjálfstætt upp á ertingu, hvort sem
það er nú ertingin eða frumlutég-
undin, sem er sérhæf. Það eru
þannig kunnar þrjár tegundir af
hvítblæði, granulocytisk-, lymfo-
cytisk- og monocytisk-leukámia;
þó mun sú síðasttalda ekki vera
viðurkend af öllum.
Granulocytarnir skiftast aftur í
þrjá undirflokka, eosinofila, baso-
fila og neutrofila leukocyta, sem
hvor um sig hefur nokkra sér-
stöðu, þó hvergi nærri eins mikla
og aðalflokkarnir. Það er t. d. eklci
kunn hvítblæði, þar sem eingöngu
er fjölgun á einni tegund af granu-
locytum, heldur taka allir undir-
flokkarnir að meira eða minna
leyti þátt í henni.
Sé engin afstaða tekin til upp-
runa hv. blfr. og að eins bygt á
því, sem menn eru nokkurn veginn
sammála um og sem kernur best
lieim við kliniskar athuganir, þá
getur maður raðað hv. blfr. á eft-
ir farandi hátt eftir aðalflokkum,.
undirflokkum og þroska (tafla 1).
Hlutverk hvítu blóðfrumanna er
í aðalatriðum að verja líkamann
fyrir aðskotaefnum og hlutum,
lifandi eða dauðum. Þær eru færar
um að hreyfa sig úr stað og elta
uppi aðskotahlutina og fagocytera
þá, ennfremur innihalda þær fjöl-
mörg ferment, tii þess að melta þá
og loks bakterisidefni og antiefni
til að vinna á sýlkum og eiturefn-
Tafla 1.
Aðalflokkar Granulocytar Monocytar Lymfocytar
Myeloblast (án granula)
Oþroskaðar fruinur 1 ▼
í myndunnr- Promyelocyt (með ódiífer- Monoblast Lymfoblast
stíiðvunum entieruð granula) I
1 T
Myelocytar (með differ-
entieruð granula)
Undirllokkar neutrofil eosiuofil basofil 1 1 1
i ; l r ' r
Þroskaðar frumur Neutrolil Eosinohl Basotil Monocyt Stór 1 rmfocyt
i heilbrigðu blóði »íugendform« leukocyt leukocyt
i Litill lymfocyt
Stafkjarna
1 Patbologist form
▼ Segmentkjarna Plasmafruma