Læknablaðið - 01.12.1938, Page 10

120
LÆKMABLAÐIÐ
bendingar, sem leggjandi væri upp
úr, til aö skera úr hvort um scarla-
tína eða angina sintplex væri að
ræða, en blóömyndin gefur í þessu
tilfelli talsveröar upplýsingar. Hún
sýnir leukocytosu nteð mikilli staf-
kjarnabreytingu, enn fremur eo-
sino- og lyntfopeni og monocytosu.
Upp úr fækkuninni á eosinofilu
frumunum er ekkert leggjandi. því
þeim fjölgar ekki við scarlatína fyr
en útbrotin eru komin íram. Mono-
cytosan gefur aftur á móti þær
upplýsingar, að sjúkdómurinn sé
kominn á íuðningsstigið og getur
það illa samrýmst venjulegum
gangi skarlatsóttar, sem er lang-
vinnari sjúkdóntur en svo, að bú-
ast mætti við að hann væri þegar
kominn á ruðningsstigið néma þá
að uin abortiv tilfelli væri að ræða.
Eg taldi þvi ósennilegt, að þetta
væri skarlatsótt. — Sjúkl. var orð-
inn hitalaus daginn eftir og engin
scarlatina kom upp á heimilinu. —
Við anginur, sem eru af svo mis-
munandi uppruna og horfurnar
gerólikar eftir því, hverskyns hún
er, er það mjög áríðandi, að taka.
blóðmynd, enda er hún oft eina
ráðið til að greina á milli þeirra
með vissu. Þær anginur, sem sér-
staklega koma til greina i þessu
sambandi, eru monocytangina, an-
gina agranidocytotica og akut
leukánti (myeloblast leukámi) an-
gina. Við agranulocytosu eru
granulocytarnir svo að segja alger-
lega horfnir úr blóðinu og er það
svo sérkemulegt, að ekki er hætta
á að rugla þeirri blóðmynd saman
við nokkra aðra. Monocytosis in-
fektiosa fylgir mikil fjölgun á hv.
blfr. stundum alt upp í 50.000 í
mm3, og eru það mononukleáru
frumunum (stórir lymfocytar 'og
monocytar), sem valda fjölgun-
inni; þeir geta verið alt að 80% af
hv. blfr. Ekki ber mönnum sam-
an um hvort þessar frumur séu
monocytar eða stórir lymfocytar,
þó mun þeir fleiri, sem álíta þær
stóra lymfocyta. í þeim 4 tilfell-
um, sem eg heíi séð, þá hefir mér
fundist frumurnar likari stórum
lymfocytum en monocytum. Þessa
blóðmynd er oft ómögulegt að
greina með vissu frá myeloblast
leukámi, sem fylgir mikil fjölgun
myeloblöstum, því þessar frumu-
tegundir geta verið svo likar hvor
annari. Og þar sem báðum sjvikd.
fylgir eitlaþroti og miltisstækkun,
þá skal maður vera mjög varkár
með að kveða upp diagnosuna, þar
senr horfurnar eru svo gerólíkar
við þessa tvo sjúkdóma. Oftast er
þó fjölgunin á hv. blfr. meiri við
myeloblastleukámi en alment ger-
ist við mononukleosis og finni
maður ásamt myeloblöstunum
myelocyta, þá er það afgerandi
fyrir leukámi. Oftast er það ul-
ceros angina, sem fylgir þesssum
þremur sjúkd. og verða það þá
ulcerosar anginur af öðrutn orsök-
um, s. s. Plaut-Vincent’s angina,
sem helst er hætta á að rugla sam-
an við þá, en Plaut-Vincent’s angi-
nu, eins og yfirleitt öllum öðrum
anginum, en þessum þremur fylg'
ir meiri eða minni leukocytosa með
stafkjarnabreytingu, svo að blóð-
myndin sker þar altaf úr.
Við akutar bólgur, sérstaklega
appendicitis, hefir það mikla þýð-
ingu, að fylgjast vel með blóð-
myndinni, því hún gefur alla jafna
betri upplýsingar um ástand þeirra
og horfur, en nokkurt annað ein-
kenni. Þessu til frekari skýringar
skal eg tilfæra eftirfarandi sjúkra-
sögu: Sjúkl., sem var 14 ára
drengur, kom til mín (30. okt. '34)
og kvartaði um magaverki, senr
hann sagðist hafa haft í 3 daga.
Við rannsókn kom í ljós, að hann
var með 37,9° hita og geinileg