Læknablaðið - 01.12.1938, Side 12

122
LÆICNAB LAÐIÐ
skuröinn fór aö bera á skán á
tungu, lystarleysi, kviöurinn var
dálitiö spentur og eymsli í epi-
gastriinu, ennfremur tillmeiging til
uppkasta. Puls 80, engin hitahækk-
un. Sjúkl. hafðE liaft vangæfan
maga og var álitiö aö þessi ein-
kenni stöfuðu frá honum. Blóð-
mynd sem var tekin 15 dögum eft-
ir uppskurðinn (nr. 5 i töflu 3)
sýnir mikla leukocytosu meö mik-
illi stafkjarnabreytingu, lymfopeni,
monopeni og fækkun á eosinofilu
frumunum. Af blóðmyndinni var
diagnostiseraö, svæsin infektion,
spesis, peritonitis? Prognosa al-
varleg vegna fækkunar á lymfo-
cytum, monocytum og eosinofilu
frumunum.
Uppskuröur leiddi i ljós abscess
í pelvis minor og diffusan periton-
itis.
Hér að framan hefir verið get-
iö um ýmsar infektionir, sem fylg-
ir blóðbreyting, meira eöa minna
frágrugðin hinní „biologisohe
■Leukozyten kurve“, og skal eg nú
geta um nokkrar fleiri. Scarlatina
fylgir leukocytosa með stafkjarna-
Ijreytingu og eftir aö útbrotiu eru
komin fram, á 2. eða 3. degi, tals-
verð fjölgun á eosinofilu frumun-
um, oftast 5—10%, en stundum alt
upp í 15—20%. Hypereosinofilian
virSist specifik fyrir útbrotin, því
við scarlatina sine exanthemate
vantar hana og getur þvi ekki orð-
ið til stuðnings við það form af
scarlatina. Scarlatina og erythema
infectiosum eru þeir einu infekti-
onssjúkd., þar sem er hypereosino-
fili á baráttustigi sjúkdómsins, en
til aðgreiningar frá scarlatina þá
er oftast leukopeni.að minsta kosti
í byrjun við erythema infektiosum.
Við morbilli er leukopeni, nema að
komplikationir eins og lungna-
bólga sé með, þá er leukocytosa.
Iæukopenian byggist aöallega á
fækkun á lymfocytunum, svo að
mikil relativ lymfopeni er til staö-
ar, ennfremur er rnikil fækkun á
eosinofilu frumunum, oft alger
aneosinofili. Rubeola fylgir einnig
leukopeni á baráttustigi sjúkdóms-
ins, en þar er það neutrofilu leuko-
cytunum, sem er fækkað. Það, sem
þó sérstaklega sérkennir blóðmynd
þessa sjúkdóms, er hin mikla
fjölgun á plasma frumunum, stund-
um alt upp i 30%. Loks er við
exanthema subitum einnig fækk-
un á hv. blfr. ásamt mikilli relativ
lymfocytosu (alt aö 90%). Variola
vera fylgir leukocvtosa með staf-
kjarnabreytingu, en það. sem ger-
ir blóðmynd þessa sjúkd. svo sér-
kennilega, er hin mikla monocy-
tosa (oft yfir 15—20%). sem er
á baráttustigi sjúkdómsins. Viö
varicella er sem næst normal blóð-
mynd. Blóðmyndin er því, góö
stoð viö diagnosu á variola og
kemur séstaklega að haldi við
sporadisku tilfellin. Við akutu ex-
anthemin má yfirleitt hafa mikið
gagn af blóðmyndinni til aö greina
á milli þeirra og ættu læknar ekki
aö hliðra sér við, aö gera þá rann-
sókn, ef þeir eru í vafa um dia-
gnosuna.
Þá vil eg geta hér litillega blóð-
myndarinnar við berkla, vegna
þess, hve þeir eru algeng infektion
hér, þó að blóðmyndin sé lítt sér-
kennileg og talsvert margbreyti-
leg. Við progredierandi, þunga
berkla er oftast leukocytosa með
stafkjarnabreytingu, livorttveggja
fer minkandi með batnandi pro-
gnosu. Við væga berkla, með litl-
um eöa engutn hita, er jafnan lym-
foc)'tosa; sama er að segja um
chron. prolif. cirrh. berkla. Miliar-
tuberkulosis fylgir oftast fækkun
á hv. blfr. með mikilli stafkjarna-
breytingu, eða hin svo nefnda
hrörnunar-stafkjarnabreyting. Þaö