Læknablaðið - 15.03.1980, Side 26
54
LÆKNABLADID
þennan útreikning var gengið út frá f)ví, að
sykurþol (II) þeirra, sem mættu ekki, hefði
orðið eins og þeirra sem mættu. Þessi forsenda
er vafasöm, þar sem meðaltal 90 mín. blóðsyk-
urs í sykurþoli I var nokkru hærra meðal þess
hóps, sem mætti í sykurþol II heldur en hjá
þeim sem ekki mætti í sykurþol II (161,8mg/dl
á móti 148,9 mg/dl hjá körlum og 159,1 á móti
139,5 mg/dl hjá konum og munurinn var
tölfræðilega marktækur, p<0,01). Pví er lík-
legt að hundraðshluti í dálki d sé ofreiknaður
og raunverulegur hundraðshluti þeirra sem
hafa skert sykurþol skv. þeirri skilgreiningu
sem hér var notuð, sé lægri. Algengið virðist
nokkru meira meðal kvenna, og hækkar veru-
lega, eftir að fertugs aldri er náð.
Dálkur e sýnir fjölda þeirra, sem kváðust
hafa sykursýki samkvæmt spurningablöðum.
Þessi fjöldi er sýndur í dálki f, sem hundraðs-
hluti allra sem mættu.
Dálkur g sýnir samanlagt (d + f) algengi
(prevalence) sykursýki eftir aldurshópum. Al-
gengi eykst með aldri, er um 1-2 % á þrítugs-
aldri, en verður um 11,6% á sextugsaldri
meðal karla og um 14,9 % meðal kvenna.
Ekki er unnt með vissu að segja, að þetta sé
raunveruleg tíðni sykursýki á Reykjavíkur-
svæðinu, þar sem vera má, að algengið sé
annað meðal peirra, sem ekki mættu í hóp-
rannsókninni en var boðin þátttaka (þ.e. um
fjórðungur aldurshópsins 34-61 árs og nálægt
helmingur aldurshópsins 20-34 ára, (sjá nánar
undir heimtum).
I töflu VIII er þeim, sem höfðu skert
sykurþoi I skipt frekar eftir 90 mín. blóðsykur-
gildi, í dálki c eru þeir, sem höfðu blóðsykur-
gildi 130-199 mg/dl (sem sumir hafa kallað
»borderline« skert sykurþol) (21), og í dálki d
og e, þeir, sem höfðu >200 mg/dl í 90 mín.
blóðsykur, sem er nálægt því, sem sumir hafa
sett sem mörk fyrir sykursýki. (22) Því hærri
sem mörkin eru sett, því minni verður að sjálf-
sögðu fjöldinn með skert sykurþol,
í töflu IX er niðurstöðum í sykurþoli II
einnig skipt frekar niður eftir blóðsykurgild-
um. Eins og fram kemur í töflu VII, þá
reyndust minna en helmingur þeirra, sem
höfðu skert sykurþoi I einnig hafa skert
sykurþol II. Sá hundraðshluti fór þó vaxandi
með aldri (dálkur c). Þetta bendir vissulega til
þess, að endurtekningarhæfni (»reproducibili-
ty«) sykurþolsprófs sem þessa sé takmarkað
eins og reyndar margir hafa sýnt frarn á (12,
13, 16, 24).
Table VII, confirmatory test: GTTII (100 gm)*.
Blood glucose at 2 hr Esti- mated preval- ence of diabetes (incl. impaired glucose toler- ance)%
<120 mg/dl >120 mg/dl Those with > 120 mg/dl known diabetics among those examined
as % of total confir- matory tests as % of total tests done**
n n n %
(a) (b) (C) (d) (e) (f) g + (d + f)
Males 11 (20-29) 2 15,4 0,4 1 0,2 0,6
14(30-39) 2 12,5 0,6 2 0,4 1,0
44 (40-49) 44 50,0 6,1 8 0,7 6,8
39 (50-61) 57 59,4 10,2 11 1,4 11,6
Females
8 (20-29) 6 42,9 1,9 1 0,2 2,1
21 (30-39) 5 19,2 1,8 1 0,2 2,0
45 (40-49) 45 50,0 8,75 9 0,8 9,55
43 (50-61) 59 57,8 13,3 15 1,6 14,9
* Known diabetics excluded except in column e, f and g.
** Assuming that those who did not turn up for G I I II had
similar blood sugar values as those who attended: this is
likely to be a slight overestimation.
Table VIII. Screening test: GTTI (50 gm).
Blood glucose at 1 '/2 hr
> 200 mg/dl
130-199 -------------
Age Total number mg/dl n n Number as % of total
(a) (b) (C) (d) (e)
Males 20-29 523 13 0 0
30-39 487 25 0 0
40-49 1094 128 5 0,5
50-61 759 112 18 2,4
Females
20-29 596 26 0 0
30-39 560 52 0 0
40-49 1086 182 8 0,7
50-61 901 197 10 1,1
Til að kanna þetta nánar, var hópur karla og
kvenna á aldrinum 35-64 ára (alls 102, 72
konur og 30 karlar), sem komu til skoðunar á
Rannsóknarstöð Hjartaverndar í október og
nóvember 1977 beðinn að koma í endurtekið
sykurþolspróf, sem var framkvæmt eins og hið
fyrra, þ. e. 50 g af glúkósu voru gefin í bæði
skiptin. U.þ.b. 2 vikur liðu milli prófanna, en
þátttakendur vissu ekki um seinna sykurþols-
prófið, fyrr en fáeinum dögum áður en það fór
fram. Enginn úr hópnum var á meðferð vegna
sykursýki.
Hópnum var síðan skipt í 2 hópa, í hópi A
v