Læknablaðið - 15.06.1984, Síða 5

LÆK.NABLADIÐ
157
(glaucoma simplex og glaucoma exfoliativa),
sem búsettir voru í Gautaborg og leituðu til
augnlækna petta umrædda ár. Reyndust þeir
vera 2776 ýmist í meðferð eða eftirliti eftir
glákuaðgerð. Um 96 % þeirra voru 50 ára og
eldri.
Upplýsingar um glákusjúklinga fengust frá
öllum starfandi augnlæknum í borginni, sem
voru tuttugu talsins. Vinnustaðir þeirra voru:
Ein háskólaklíník og þrjár augngöngudeildir,
sem borgin rak. Níu augnlæknar störfuðu
sjálfstætt.
íbúatala Gautaborgar 31. desember 1976 var
442.410 (216.076 karlar, 226.334 konur). Dreif-
ing íbúa Gautaborgar í aldursflokka er svipuð
og í landinu öllu. Aftur á móti er aldursflokka-
dreifing íbúa í Svíþjóð og á íslandi frábrugðin.
Eru tiltölulega fleiri í eldri aldursflokkum í
Svíþjóð en hér á landi samanber 3. mynd.
Heildaralgengi hægfara gláku, (allir aldurs-
flokkar), var 6.3 af þúsundi. Heildaralgengi
meðal 50 ára og eldri var 17.1 af þúsundi (15.4
karlar, 18,5 konur). Á 4. mynd er algengið sýnt
í aldursflokkum hjá körlum og konum 50 ára
og eldri í Gautaborg og er nær enginn mun-
ur á algengi karla og kvenna. Á sömu mynd
er algengi í sömu aldursflokkum í íslensku
könnuninni 1982.
B. Samanburdur á algengi hægfara gláku á
augljósu klínísku stigi, G.V.F.D.
(glaucomatous visual field defects)
Glákukönnun í Hálsingland, Svípjóð. Árið
1980 var kannað algengi hægfara gláku í
héraðinu (4). íbúar þess eru 143.943 og er það
dreifbýlt. Ein augnlækningastöð er í héraðinu
og eru allir sjúklingar með þekkta gláku sendir
þangað í skoðun.
Glákukönnunin var fólgin í því að yfirfara
sjúkraskrár glákusjúklinga heilsugæslustöðv-
arinnar og voru þeir sjúklingar skráðir, sem
búsettir voru í héraðinu 31. desember 1980.
Ekki voru aðrir skráðir en þeir, sem komnir
voru með sjónsviðsskerðingu einkennandi fyr-
ir hægfara gláku (GVFD) ásamt stækkaðri
dæld í sjóntaugarósi, sem var randstæð á kafla
eða allt um kring. Skráðir sjúklingar voru 760,
allir eldri en 50 ára. Af þeim höfðu tveir
augnþrýsting lægri en 23 mm Hg. Átta höfðu
augnþrýsting, sem mældist hæst 23-24 mm Hg.
Allir hinir höfðu augnþrýsting, sem hafði
mælst a.m.k. einu sinni yfir 25 mm Hg.
Heildaralgengi GVFD í Hálsinglandskönn-
uninni er 14.5 af þúsundi 50 ára og eldri (áætl-
að algengi á íslandi 1982: 17.6 af þúsundi).
Á 5. mynd er algengið hjá 50 ára og eldri
sýnt í aldursflokkum, bæði kyn saman og er
sviþuð stígandi í aldursflokkum og í íslensku
könnuninni og algengið svipað nema í elsta
aldursflokknum.
Ekki er vitað hversu margir glákusjúklingar
leituðu út fyrir héraðið til annarra augnlækna
en talið er að vegna legu héraðsins hafi fáir
7-
1-
50-54 55-59 60-64 65-69 70-74 75-79 80 +
----Gothenburg ------Iceland
Fig. 3. Distríbution of people 50 years and older in
Gothenburg, Sweden (1976) and in lceland (1981) by
agegroups. Percentage of total population.
Fig. 4. Prevalence of glaucoma simplex among
people 50 years and older in Iceland in 1982 and in
Gothenburg, Sweden in 1976 by age and sex. Rates
per 1000 population.