Selfoss - 24.01.2013, Side 8

8 24. janúar 2013
8 22. mars 2012
Þeg ar hæg ist um verð ur tek ið til í
mynda al búm um og geng ið á fjöll ...
Það var kall að á mann
í barna tím ann
Stein gerð ur er fædd í Fag ur gerði 5
á Sel fossi, en for eldr ar henn ar eru
Ólöf E. Árna dótt ir frá Odd geirs-
hól um í Flóa og Jón Ól afs son frá
Fagra dal í Mýr dal. Þau hafa bú ið þar
all ar göt ur síð an eða í 67 ár. – For-
eldr ar mín ir kynnt ust í Sam vinnu-
skól­an­um­sem­var­þá­í­Reykja­vík­
og­sett­ust­að­á­Sel­fossi.­ ­Pabbi­hef­
ur unn ið ýmsa skrif stofu vinnu og
sinnt banka stjórn. Mamma vann úti
í byrj un en fór síð an heim þar sem
börn in urðu fimm.
Stein gerð ur gekk í barna skóla á
Sel fossi og í mið skóla og tel ur upp
kenn ar ana; Jón Inga, Óla Þ. o.fl. Sig-
urð ur Eyj ólfs son var skóla stjóri en
Unn ur kona hans var fyrsti kenn ari
Stein gerð ar. Það var í vor skól an um,
en þá tíðk að ist að hald inn var vor skóli
áð ur en barna skóla gang an hófst.
Í barna skól an um var all ur ár gang-
ur inn sam an eða 30-40 í bekk. Við
vor um köll uð bekk ur inn hans Jóns
og þótt um ein stak lega þæg.
- Það var mjög gam an að al ast upp
á ár bakk an um á Sel fossi. Við vor um
í brenni bolta, fall in spýt an og úti-
legu manna leik. Ég man að á vor in
þeg ar var far ið að birta fór um við
út að leika klukk an sex áð ur en við
fór um í skól ann. Á vet urna fór um
við út í eyju á Ölfu sánni á skaut um.
Mér finnst við hafa ver ið úti meira
eða minna. Það var rétt að mað ur
færi inn þeg ar kall að var á mann í
barna tím ann sem var í út varp inu á
sunnu dög um klukk an sex.
Sömu leið og strætó niðrí í bæ
Æsku­heim­ili­Ör­lygs­var­í­Drápu­hlíð­
inni­í­Reykja­vík­þar­sem­for­eldr­ar­
hans, Auð ur Ei ríks dótt ir frá Gras-
geira á Sléttu og Karl Jak obs son frá
Haga í Að al dal, byggðu hús við aðra
fjöl­skyldu­í­Drápu­hlíð­inni­í­Reykja­
vík. Ör lygi er eitt at vik minn is stæð-
ast úr barn æsku.
- Gunn ar sem varð fé lagi minn,
hafði flutt af Eyr ar bakka í kjall ar ann
hjá­okk­ur­í­Drápu­hlíð­inni­lík­lega­
ár ið 1948. Ég fór nið ur um leið og
hann birt ist og kynnti mig: ég heiti
Ör lyg ur Karls son og ég er fædd ur 2.
maí. Ég var oft minnt ur á þetta.
Seinna fór um við Gunn ar í mik inn
leið ang ur, lík lega bara 4ra eða 5 ára.
Lögð um af stað nið ur í bæ sömu
leið og stræt is vagn inn. Löbb uð um
um mið bæ inn en man að við vor-
um rekn ir burt af Tjörn inni enda
var hún ekki ör ugg. Það an fór um
við nið ur á höfn en okk ur var sagt
að lög regl an væri að leita að okk ur.
Það var bara ver ið að hræða okk ur.
Ég man að við kíkt um fyr ir horn ið
á­Út­vegs­bank­an­um­til­að­gá­hvort­
lög regl an væri á Lækj ar torgi að
leita að okk ur. Síð an löbb uð um við
heim yf ir Skóla vörðu holt ið , fram hjá
safni Ein ars Jóns son ar mynd höggv-
ara, sömu leið og strætó en það var
nátt úru lega far ið að leita að okk ur.
Hlíð arn ar voru ný byggð ar, mold-
ar garð ar og eng ar girð ing ar. Það var
gam an að leika sér þar. Tröpp urn ar
heima voru not að ar sem mark í fót-
bolt an um en ann ars fór um við um
allt. Það var mjög gam an að leika sér
í Öskju hlíð inni þar sem við vor um
með bú. Við urð um að passa að hafa
kind urn ar og kýrn ar uppi á hæð um
því að það komu flóð þeg ar hleypt
var af hita veitu tönk un um. Hin um
meg in í Öskju hlíð inni voru virki
eft ir seinna stríð. Þar vor um við í
stríðs leikj um og hermd um eft ir
fyrra Ví et nam stríð inu. Og Ör lyg-
ur nefn ir fleiri leik hús til sög unn ar,
það var m.a.hermt eft ir Gunn ari á
Hlíð ar enda.
Stein gerð ur fór í Sam vinnu skól-
ann á Bif röst og út skrif að ist það an
1963. Eign að ist góð ar vin kon ur
en hún var sú eina að aust an sem
byrj aði það haust. Vin átt an helst
við marg ar stelp ur sem voru með
henni í skól an um. Við vor um 39 í
ein um bekk, hvað an æva af land inu,
en þarna var fólk allt frá 16 ára og
yf ir tví tugt. Stein gerð ur fór seinna
í­ lýð­há­skóla­í­Dan­mörku­og­vann­
þar í landi. Síð an lá leið in á Sel foss
í­­vinnu­og­það­an­til­Reykja­vík­ur.­Í­
rúm tvö ár vann hún hjá Foss kraft
inn við Búr fell.–Þar var Svíi sem vissi
að mig lang aði að verða au pa ir. Varð
það­úr­að­ég­hélt­til­Par­ís­ar­en­­sænski­
prest­ur­inn­í­Par­ís­var­ ­pabbi­­þessa­
Svía. Fór til þeirra í okt ób er 1969.
Kaffihúsið La Coupole í París kemur við sögu
Örlygur með föður sínum í Defensorshúsinu sem þeir bjuggu í áður en byggt
var í Drápuhlíðinni.
Bekkurinn hans Jóns Inga
Það eru tíma mót í lífi Ör lygs Karls son ar og Stein gerð ar Jóns dótt ur á Sel fossi. Þau fara sátt úr skól un um sem hafa ver ið þeirra
vinnsut að ir í þrjá ára tugi. Stein gerð ur hef ur gegnt
mik il vægu starfi sem skóla rit ari í Valla skóla og Ör lyg­
ur sem skóla stjórn andi og kenn ari við Fjöl brauta skóla
Suð ur lands.
Það var bank að upp á í Rima hverf inu á Sel fossi
heima hjá þeim til að bregða upp svip mynd af lífs­
hlaupi þeirra.
Ridd ar as lag ur í
Fag ur gerði og í
Hlíð un um
Ör lygi er eft ir minni leg hangi-kjöts lykt in sem lagði af býl-
inu á Klambr at uni. Yf ir tún ið lá
leið in í Aust ur bæj ar skóla. – Það
var góð ur skóli en risa stór. Marg-
ir kenn ar ar eru ef tim inni leg ir.
Mest var þó gam an í frí mín út-
um.­Ridd­ar­as­lag­ur­var­vin­sæll­á­
skóla lóð inni í Aust ur bæj ar skóla
og á sama tíma var Stein gerð ur
líka í ridd ar as lag í Fag ur gerð-
inu á Sel fossi. Þau léku þó ekki
sama hlut verk, ann að var hest ur
og hitt ridd ar inn. Ör lyg ur fór í
Mennta­skól­ann­í­Reykja­vík,­en­
þá var Krist inn Ár manns son rekt-
or. Hann þótti ein stak lega ljúf ur.
Ein ar Magn ús son, seinna rekt or,
kenndi dönsku. Ein ar hafði ým is
áhuga mál og sér staka takta. Þeg ar
Ein ar sá kunn ingja sína niðri á
Lækj ar götu gat hann far ið fyr ir-
vara laust út úr tíma til að spjalla
við þá. Hann pass aði þó upp á að
setja fyrst fyr ir og við feng um frí
það sem eft ir var tím ans. Ein ar
var allt af með ham ar í kennslu,
það þurfti oft að dytta að.
1. tbl.
922. mars 2012
Prúð og frjáls leg í fasi
,,Þor ir mað ur að tala um það,“ spyr
Ör lyg ur sem svari við spurn ing unni
hvort nem end ur hafi breyst. Stein-
gerð ur held ur áfram:–Þau eru ein-
hvern veg inn aga laus ari, bera ekki
sömu virð ingu fyr ir full orðnu fólki,
eru hömlu laus ari, láta allt flakka.
Þau eru kannski ekki leng ur eins
prúð en eru frjáls leg í fasi og fara
sjaldn ar í röð. En þetta er lít ill
minni hluti. -Flest ir krakk ar haga
sér eins og við vilj um en það er lít-
ill hóp ur sem er aga laus, agr es sí fari.
Kannski er það ein stak lings hyggj an.
Þau eru með vit aðri um sinn rétt.
Skól inn ræð ur ekki öllu.
En hafa kennslu hætt ir breyst?
- Ég held að margt hafi ver ið
reynt, seg ir Ör lyg ur. Kennsl an er
fjöl breytt ari. Þetta var stíf ara og
hópa vinna varla þekkt. Í FSu tök-
um við alla nem end ur í skól ann.
Þann ig var það ekki á upp hafs ár un-
um, þá kom ekki all ur ár gang ur inn
eins og nú er. Nú koma nem end ur
með grein ing ar og sem eiga erf ið ara
með nám ið. Áð ur voru þess ir krakk-
ar ekki í fram halds skóla. 1992 var
sér deild ar braut kom ið á í FSu.
Vand inn er nú uppi á borð um
Stein gerð ur og Ör lyg ur eru sam mála
um að mennt un for eldra og við horf
skipti miklu um náms ár ang ur nem-
enda. Nokk ur hóp ur for eldra eigi erf-
itt og stétta skipt ing in í sam fé lag inu sé
langt í frá horf in.–Marg ir flytja oft,
koma og fara. Brott fall fram halds-
skóla nema er mik ið vanda mál.
Stein gerð ur er sem skóla rit ari í
mikl um sam skipt um við for eldra og
tel ur sér stak lega að staða yngri for-
eldra geti ver ið erf ið.–Mað ur get ur
bú ið sér til mynd af ung um for eldr-
um sem eru at vinnu laus og hafa ekki
nógu mik ið milli hand anna. Það er
erf itt að full yrða nokk uð en mað ur
verð ur var við vanda mál in.–Skól inn
er að reyna að ná til barna sem eiga
erf itt, seg ir Ör lyg ur. Við bragðs áætl-
an ir og meiri þjón usta við nem end ur
er hluti þeirr ar for varn ar vinnu sem
var ekki til stað ar áð ur. Grein ing ar
á börn um eru ít ar legri. Vand inn er
núna uppi á borð um.
- Það sem þarf að gera er að ná
ut an um vanda mál in. Þau eru tengd
fólki með grein ing ar og náms örð-
ug leika og fé lags lega örð ug leika.
Það þarf lík lega að bæta við fólki
í þess um geira. Ekki bara í skól an-
um, ná til leik skól ans. Ná ut an um
fjöl skyld ur sem eru í vanda. Það
þarf líka að veita meiri pen ing um í
fram halds skól ann. Hann er svelt ur
mið að við önn ur skóla stig. Þá þarf
að bæta við í fé lags þjón ustu.
Við þurf um al hliða kenn ar a
með góða fag þekk ingu
-Við er um ef til vill að missa af
lest inni, seg ir Ör lyg ur. Við náð um
því að verða for göngu skóli í tölvu-
kennslu um síð ustu alda mót, en nú
er um við ekki leng ur spor göngu skóli
á þessu sviði þar sem fjár veit ing ar
hafa ekki ver ið næg ar og nem end-
ur og kenn ar ar nýta sér ekki allt af
tækn ina á já kvæð an hátt í nám inu.
Kenn ar ar kvarta und an því að nem-
end ur séu að gera ann að í tölv unni
en að sinna námi. Nú stönd um við
frammi fyr ir næstu bylt ingu og er-
um illa und ir bú in. Við vit um ekki
hvert stefn ir. Nám ið mun breyt ast
sam hliða þess ari bylt ingu. Það er
óhjá kvæmi legt. Að al at riði er að
nem end ur stundi nám ið af metn-
aði og kenn ar arn ir komi til móts við
nem end ur þar sem þeir eru stadd ir
þeg ar þeir koma í fram halds skól ann.
Ég held að skól inn hafi ver ið á
eft ir og það er kvart að und an því
að skóla fólk ið láti ekki heyra nógu
mik ið í sér. Við vit um ekki hvað
fram tíð in ber í skauti sér tækni lega.
Ég held líka að það sé of mik ið upp-
lýs inga flæði. Fólk er hætt að bregð ast
við. Við höf um ekki und an. Áreit ið
er mik ið og skól inn er of upp tek in af
skýrslu gerð og alls kyns stefnu mót un
sem nýt ist ekki allt af. Og val ið er svo
mik ið að nem end ur standa ráð laus-
ari en áð ur þeg ar kem ur að því að
velja fram halds nám t.d há skóla nám.
Nú er svo kom ið að há skól inn er að
hugsa um að göngu próf sem á m.a.
að hjálpa nem end um að átta sig á
hvort þeir hafi áhuga á við kom andi
námi. Brott fall ið á fyrstu önn um er
orð ið svo mik ið í há skól un um.
Ör lyg ur er á því að kenn ar ar á
fram halds skóla stigi þurfi að temja
sér vinnu brögð um sjón ar kenn ar-
anna í grunn skól an um, vera al hliða
í kennsl unni. Það sé ekki nóg að
kunna sitt fag. Ný nám skrá fyr-
ir fram halds skóla kalli á breytta
kennslu hætti.–Kenn ari þarf í dag
að hugsa um grunn þætt ina sem eru
að fara inn í nýju náms skrána; t.d.
lýð ræði, heilsu og jafn rétti. Þetta
eru nýj ar áhersl ur. Það er ekki nóg
að vera sér hæfð ur í sinni kennslu-
grein. Segja má að kenn ar ar þurfi að
vera al hæf ir og því er ver ið að breyta
kenn ara nám inu með þetta í huga.
Rétt­að­taka­fram­að­flest­ir­nem­
end ur stunda nám ið vel og hafa
metn að í nám inu. Nem end ur FSu
hafa kom ið vel út í ýms um könn un-
um, sér stak lega þeg ar tek ið er til lit
til virð is auka náms ins, þ.e.a.s. hversu
miklu þeir bæta við sig í námi í fram-
halds skól un um.
Þeg ar hæg ist um verð ur
tek ið til í mynda al búm um
og líf inu lif að
- Gef andi og líf legt starf, mjög fjöl-
breytt. Þann ig lýs ir Stein gerð ur
vinnu sinni sem skóla rit ari. Ég veit
ekki að morgni hvern ig dag ur inn
end ar. Starfs fólk ið er gott, börn in
skemmti leg og gef andi að vera í sam-
bandi við for eldra. Ör lyg ur tek ur
und ir með Stein gerði en við ur kenn ir
að erf ið ar stund ir komi í vinn unni.
Til dæm is þeg ar and lát nem enda
beri að.
Hvað tek ur við að lokn um síð asta
vinnu degi í júlí?
- Þeg ar hæg ist um verð ur tek ið til
í mynda al búm um og okk ur lang ar
að ferð ast. Göngu ferð ir í út lönd um
eru í pakk an um og svo er um við í
göngu hópi starfs manna FSu. Margt
ann að kem ur til greina þeg ar við
hætt um störf um í haust. Kannski
læra meira. Svo eig um við eft ir að
lesa mik ið. Við höf um keypt allt
of mik ið af bók um sem við höf um
ekki haft tíma til að lesa. Stein gerð ur
sting ur upp á því að þau verði er-
lend is þeg ar skól arn ir byrji í haust til
að vera laus við ábyrgð ina. Ör lyg ur
tek ur heils hug ar und ir. – Ég óska
eft ir manni, nem end um og kenn ur-
um alls hins besta.
Tyrk nesk ur söng ur
Ör lygs heill aði
Ör lyg ur lauk stúd ents prófi 1965.
- Fór þá til Frakk lands og fór að
átta mig á til ver unni þar. Var allt í
einu drif in í það að fara í nátt úru-
vís indi og var í þeim í tvö ár. Hætti
því svo og fór í fé lags vís indi. Það ár ið
varð ég þátt tak andi í næst um-bylt-
ing unni. Kast aði þó aldr ei grjóti. Í
eitt­­skipti­var­ég­og­Sig­urð­ur­Páls­
son stadd ir á kaffi hús inu Select á
Mont­parn­asse­í­Par­ís.­Þá­­gerði­lög­
regl an rass íu, kast aði tára gasi inn og
leit aði veit inga hús úr veit inga húsi
að meint um odd vit um 68-bylt ing-
ar inn ar.
Ís lend ing ar sóttu helst Select á
þess um ár um en einn ig La Cou-
pole.­Dag­einn­brá­Ör­lyg­ur­sér­á­La­
Cou pole og þá voru ör lög in ráð in.
Þar hitt ust þau Stein gerð ur í fyrsta
skipti. Hún var þar með vin konu
sinni og með þeim var land flótta
­Tyrki,­ ­Prince­Fu­ad­af­sol­dána­ætt­
um, sem hélt mik ið upp á Ís lend-
inga. Tyr kinn hafði ein hvern veg-
inn kynnst Birni í Kók, hafði kom ið
til Ís lands og kom mik ið við sögu
Ís­lend­inga­í­Par­ís.–Sá­­kenndi­mér­
tyrk neska vísu sem ég syng stund um
fyr ir börn in, upp lýs ir Ör lyg ur. Stein-
gerð ur er ekki frá því að Ör lyg ur hafi
heill að sig er hann upp hóf tyrk neska
söng inn á La Cou pole.
Við hlaup um yf ir sögu. Þau lenda
á Sel fossi eft ir að hafa stað ið frammi
fyr ir því að Ör lyg ur veldi milli kenn-
ara stöðu á Sauð ár króki eða við ný-
stofn að an fjöl brauta skóla á Sel fossi.
Val­ið­var­þeim­auð­velt.­Dreng­irn­ir­
þeirra áttu afa og ömmu sem bjuggu
á­Sel­fossi.­Ná­lægð­in­við­Reykja­vík­
hafði líka að drátt ar afl, þar var ann-
ar afi.
Þau reisa sér hús og Stein gerð ur og
Ör lyg ur eign ast Auði 1983.
Stein gerð ur fer að vinna við
Gagn fræða skól ann á Sel fossi–og
er þar enn, bæt ir Stein gerð ur við.
Skól inn breytt ist úr gagn fræða skóla
í al menn an grunn skóla og smám
sam an bætt ust fleiri og fleiri börn í
nem enda hóp inn.–Það var skemmti-
leg ur tími þeg ar yngri börn in komu.
Mikl ar breyt ing ar hafi átt sér stað á
þeim tíma sem lið inn er.–Í mörg ár
hef ég ekki vit að hvern ig skóla hald ið
verð ur að hausti þeg ar kvatt er við
skóla lok að vori.
steingerður og Örlygur í skaftafelli 2009.
Ör lyg ur lýk ur BA prófi á Ís-landi, þau eign ast tvo syni.
Héldu síð an til Þýska lands þar
sem Ör lyg ur fer í fram halds nám
í fé lags fræð um í Konst ans við Bo-
den vatn. – Óskap lega góð ur tími
í vin gjarn legu um hverfi. Ekki var
hægt að fá at vinnu leyfi í Þýska-
landi og fór Stein gerð ur að prjóna
peys ur til að létta á fram færslu
fjöl skyld unn ar. Þar kynnt ust þau
m.a. fimm barna fjöl skyldu sem
þau halda tryggð við síð an. Löngu
seinna bætt ist sam nem andi Ör lygs
í hóp vina. Það gerð ist með hjálp
Google.
Örlygur og Gunnar vinur hans í
Drápuhlíðinni.
steingerður og Óli bróðir í Fagurgerðinu.
Hestar og kindur voru hjá Gísla
Bjarnasyni á Grænuvöllunum og hjá
Birni í Fagurgerði. Gísli var með heyjaði
á bankatúninu. myndin er tekin 1949.
Kári og Jón með adamsfjölskyldunni
í Konstanz. adamsbörnin urðu sjö.
Barnabörnin og frænkunar, Nína
steingerður og Kristín Lilja Káradætur
og steinunn Dís Öfjörð sævarsdóttir
Á forsíðu var því slegið upp að
gamla kaupfélagið á Selfossi kynni
að verða að hóteli. Sögusagnir voru
á kreiki. Þegar hægist um verður tek-
ið til í myndaalbúmum og gengið á
fjöll ... ítarlegt viðtal var við Örlyg
Karlsson og Steingerði Jónsdóttur á
Selfossi. Örlygur hefur fylgt FSu var
fyrsta degi 1981 en lét af störfum
sem skólameistari á árinu. Stein-
gerður Jónsdóttir hefur líka átt far-
sæl starfsár í grunnskóla á Selfossi.
Frambjóðendur í biskupskjöri svör-
uðu spurningunni hvaða hlutverki
Skálholt ætti að gegna ... Rýnt var í
tölur til að finna hvar yngsta fólkið
á Suðurlandi byggi. Og síðast en
ekki síst fylgdi fyrsti Harðhaus Inga
Heiðmars – sem hefur verið fastur
ljóðaþáttur í blaðinu. Þekkirðu þau
á myndinni: myndir voru birtar úr
fórum Héraðsskjalasafns Árnesinga
og lesendur hvatttir til að segja frá.
8 7. júní 2012
Við tal við Ing unni Guð munds dótt ur at hafna konu á Sel fossi.
Hann fann sama kær leik og ég
Það var eins og við vær um að flýta okk ur að gera svo margt áð ur en kall ið kæmi
Ég er fædd á Sel fossi 1951, pabbi minn hét Guð mund-ur Geir Ól afs son frá Litla-
Hrauni á Eyr ar bakka, fædd ur 1911
og móð ir mín El ín borg Sig urð ar-
dótt ir frá Skuld í Vest manna eyj um,
fædd 1913 þann ig að ég Eyr bekk-
ing ur og Vest manna ey ing ur. Lengra
aft ur teyg ir föðu ætt mín sig aust ur
á Síðu. Ég á eldri syst ur og bróð ur.
Ár ið 1941 flutt ust for eldr ar mín ir
á Sel foss. Pabbi gerð ist með eig andi í
S.Ó. Ól afs son & co. hf. sem Sig urð-
ur Óli bróð ir hans hafði stofn að. Þar
byrj aði ég að vinna 12 ára göm ul og
áfram hjá Kaup fé lag inu Höfn sem
var stofn að 1964.Þar starf aði pabbi
til 1991, þá 80 ára, sem slát ur hús-
stjóri og inn an búð ar mað ur.
Síð an lá leið in í Lands banka Ís-
lands 1968 en þá var Ing unn 17 ára.
Hjá bank an um vann hún á Sel fossi,
í Reykja vík og vest ur á Ísa firði.
Ól af ur Sig urðs son, afi Ing unn ar,
var fædd ur á Ein túna hálsi á Síðu
en flutt ist tveggja ára að Breiða ból-
stað í sömu sveit. Í eft ir mæl um seg ir
að hann hafi ver ið ... á ýmsa lund
merk ur mað ur og sann ur full trúi
síns tíma. Hann vara af rót grón-
um og kjarn mikl um bænda ætt um
úr Skafta fells þingi og fóstr að ur þar
við kröpp kjör, sem heimt uðu dáð
og skópu dáð rakka menn, enda hafa
aust ur þar löng um lif að vask ir menn
og batn andi.
Pylsu vagn inn á Sel fossi er þekkt
kenni leiti við brú ar sporð inn á Sel-
fossi. Ing unn hef ur stað ið vakt ina í
meira en ald ar fjórð ung. Við höfð-
um eign ast pylsu vagn inn 1984 og
unn um svaka lega mik ið fyrstu ár in,
juk um vöru úr val ið jafnt og þétt og
fór um að ráða fólk. Fólk var lengi
að venj ast því að það var op ið all-
an dag inn. Nú var ég að ganga frá
laun um en það eru 33 stúlk ur á
launa skrá 2012. Ég er með gott fyr-
ir tæki í dag.
Ég er óskap lega stolt
að vera Sel fyss ing ur
Ég bjó um ára tug í Reykja vík og á
Ísa firði en ég vissi að það kæmi ekki
ann að til greina en að koma aft ur á
Sel foss. Það var á hreinu. Ræt urn ar
eru hér. Fann að ég missti kyn slóð
þeg ar ég bjó ekki á Sel fossi og varð
að spyrja hvaða fólk þetta væri sem
hafði flutt á Sel foss með an ég var
í burtu.
Þeg ar ég er að al ast upp á Sel fossi
þekktu all ir alla. Þetta var eins kon ar
ná granna varsla, all ir fylgd ust hver
með öðr um. Síð an fylgd ist mað ur
með hvern ig bær inn óx. All ir voru
boðn ir vel komn ir. Það er gam an að
hitta nýtt fólk og spyrja hvern ig því
líki. Svar ið er næst um allt af eins.
Mér lík ar mjög vel.
Mað ur er hreyk in af Sel fossi. En
hvað er að vera Sel fyss ing ur? Ing unn
er fljót til svars: Sel foss er ekki borg
og bæt ir því við að hún þoli helst
ekki að fara til Reykja vík ur. Hér er
allt til alls, við er um mið svæð is. Hér
er gott að ala upp krakka – í raun
stór kost legt að búa hér. Nafl inn er
Sel foss. Ég er óskap lega stolt af að
vera Sel fyss ing ur.
Vil sjá meiri at vinnu mögu leika
á Sel fossi
Ing unn er stór at vinnu rek andi á
sunn lenska vísu. Eft ir því er tek-
ið hve vel hún hugs ar fyr ir öllu og
rekst ur inn geng ur vel. Hún seg ist
vilja sjá meiri at vinnu mögu leika á
Sel fossi. - Hér eru sjopp ur, skyndi-
bita stað ir, tísku búð ir. Manni finnst
það sé ver ið að kroppa aug un hvert
úr öðru. Ungt fólk á erf itt með að
fá vinnu á sumr in. Ég finn fyr ir því
þeg ar stelp urn ar koma 17, 18 ára
til mín. Þær eiga erf itt með að fá
vinnu.
Það þarf að koma meiri at vinna.
Marg ir keyra til Reykja vík ur. Hefði
vilj að sjá úr vinnslu SS vera hér, en
sem bet ur fer er pökk un in að flytj ast
meira í mjólk ur bú ið og þar munu
víst 10-15 manns bæt ast við í vinnu.
Hef ur al ið upp 160 stúlk ur
Ég væri ekki í þess ari stöðu sem ég er
í ef ég hefði ekki haft Þór dísi dótt ur
mína sem stend ur vakt ina á móti
mér og er mín hægri hönd. Og svo
hef ur hún gef ið mér þrjú ynd is leg
barna börn, sem eru líka með. Fjöl-
skyld an stend ur sam an.
Ég hef ver ið hepp in með fólk í
vinnu á þess um 27 ár um sem lið-
in eru. Ég gæti trú að að það hafi
runn ið í gegn um Pylsu vagn inn
160 stúlk ur sem hafa unn ið hjá
mér frá upp hafi ár ið 1984. Það er
mik il vinna að stofna fyr ir tæki. Þú
þarft að þjálfa alla starfs menn og
passa upp á allt. Kenna strax réttu
Ingunn á fullum dampi. Mynd: Kristín Bogadóttir ljósmyndari
5. tbl.
97. júní 2012
hand brögð in og vera með þess um
ungu stelp um öll um stund um til
að byrja með. Þær eru á mis jöfnu
stigi þeg ar þær koma til mín. Sum ar
hafa kannski ekki gert mik ið heima,
kunna jafn vel ekki að skúra gólf. Ég
skóla þær til og þær læra það sem
þarf. Ungt fólk 17 ára í dag er að
byrja í at vinnu líf inu og þess vegna
þarf að kenna því. Ég er mjög þol-
in móð við þær, en ég treysti þeim
og tala við hverja og eina og fer í
gegn um það sem þarf að vera í lagi.
Þú lær ir þetta, segi ég við þær, og
ég hrósa þeim. Það þarf að hlúa vel
að nýj um starfs mönn um og kenna
þeim að vinna.
Núna eru níu stúlk ur að byrja hjá
okk ur í sum ar vinnu. Þá þarf ég að
vera vel á vakt inni, en ég er fljót að
sjá hvort þær passi í vinnu hjá mér
- ég held að ég sé með rat ar eft ir
öll þessi ár í rekstri. Af föll eru því
nán ast því eng in. Mér geng ur mjög
vel með þess ar stelp ur. Þær vita líka
að hjá mér er allt á hreinu, skatt ar
og skyld ur og út borg an ir koma á
rétt um tíma.
Ég er mjög stolt af því að hafa al ið
all ar þess ar stúlk ur svo vel upp að
þær eru eft ir sótt ar í vinnu. Þær eru
svo ag að ar og þær kunna að vinna
und ir álagi. Þær kunna að for gangs-
raða. Ing unn tek ur dæmi af stúlk um
sem höfðu unn ið á fleiri stöð um en
ekki fund ið sig og komu svo til sín.
Ég skóla þær til og ég fann að þær
lang aði að læra – þær spyrja stöð ugt
hvað þær geti gert bet ur. Ég gefst
ekki upp og smám sam an lær ast
réttu tök in. Ég hef lag á þeim og
sé strax ef þær eru ekki að gera rétt.
For eldr ar eru ánægð ir ef dæt urn ar
kom ast að í pylsu vagn in um. Það
er líka góð ur mæli kvarði fyr ir mig.
Þær halda hóp inn
Upp eld ið hef ur tek ist vel: - Ég fylg ist
al veg með þeim eft ir að þær hætta að
vinna hjá mér í pylsu vagn in um, seg ir
Ing unn. Ég ætl aði allt af að taka þetta
sam an, en ég á orð ið fjóra lækna, 12
hjúkr un ar fræð inga og veit ekki hve
marg ir kenn ar ar eru í hópn um. Þær
fara víða og marg ar í langt nám.
Og þær halda hóp inn. Það er svo
fynd ið að þær verða svo mik il ar vin-
kon ur, seg ir Ing unn. Elli smell ir kalla
þær sig sem byrj uðu fyrst, 15 sam-
tals. Þær hitt ast einu sinni í mán uði,
fara sam an í úti leg ur og til út landa
sam an. Þær hlúa vel hver að ann arri.
Og Ing unn nefn ir marg ar stúlk ur
til sög unn ar og hvern ig börn elstu
stelpn anna eru farn ar að vinna hjá
henni og barna börn in eru far in að
segja að þær ætli að vinna í pylsu-
vagn in um þeg ar þær verði stór ar.
Ynd is leg ur tími
en allt of stutt ur
Ég eign að ist Þór dísi 1969. Hún hef-
ur allt af ver ið mín stoð og stytta. 15
ár eru lið in frá því að ég skyldi við
fyrri mann minn og þá tók ég ein
við rekstr in um. Ég ætl aði að láta það
ganga og vann mik ið.
Svo kynn ist ég
Sig urði Karls syni.
Mað ur sér mynd ina fyr ir sér af þér
og Sigga, þið smell pass ið sam an.
- Já það hafa marg ir sagt það, seg-
ir Ing unn. Siggi var stór kost leg ur
karakt er. Hann fann sama kær leik og
ég. Við vor um svo lík. Það var bara
þann ig að við átt um óskap lega vel
sam an. Sýnd um hvort öðru virð ingu
og skiln ing. Vor um vin ir. Við vor um
svo mikl ir vin ir við Siggi.
Þetta var ynd is leg ur tími en allt-
of stutt ur. Við átt um mjög góð ár,
svona sex ár áð ur en hann veikt ist.
Þetta var dá sam leg ur tími. Það var
eins og við vær um að flýta okk ur að
gera svo margt áð ur en kall ið kæmi.
Við fór um um allt, t.d. í mikl ar ut-
an lands ferð ir. Ekki bara til Kan arí
eins og hann vildi, held ur til fjar-
læg ari landa, t.d. til Tæ lands og Balí
– þetta var ynd is leg ur tími.
Siggi var höfð ingi heim að sækja,
veitti á báða bóga. Við átt um marg ar
skemmti leg ar stund ir með öðr um til
dæm is í mat ar boð um.
Siggi var al veg sér stök per sóna.
Hann hlúði vel að fjöl skyld unni og
var allt af að hlúa að öll um. Ef ein hver
átti bágt átti hann til að rétta hon um
hjálp ara hönd eða gera eitt hvað fyr ir
hann. Siggi á mörg mal bik uð plön
sem hann rukk aði ekki fyr ir. Æi, það
stend ur illa á hjá hon um, sagði Siggi
... og þar með var það klárt.
Ég læt bara góðu
minn ing arn ar koma fram
-Já, ég hugsa miklu meira um góða
tím ann okk ar, sjúk dóm ur inn var svo
erf ið ur. Það voru ár in á und an sem
ég ylja mér við. Það voru ynd is leg ar
stund ir.
Ég læt bara góðu minn ing ar koma
fram. Þess ar góðu stund ir í rúm sex
ár. Ég læt þær bara streyma fram. Ég
er ekk ert að hugsa um hitt. Hendi
því frá mér. Þetta voru erf ið ar stund-
ir. Per són an breyt ist líka svo ro sal ega
í veik ind un um, en Siggi var allt af
kát ur, hann var svo mik ill jafn að ar-
mað ur. Þann ig að hann lagð ist ekki
í þung lyndi eins og sum ir lenda í
sem fá þenn an sjúk dóm.
Tím inn sem vð átt um saman var
allt of stutt ur. Siggi sem var mjög
trú að ur var of boðs lega sár út í Guð
að við fengj um ekki fleiri ár sam an.
Ingunn og Siggi á góðum degi.
Óvissuferð starfsmanna.
Ellismellir - halda hópinn.
Fréttaskýring um mannfjölda á Ís-
landi undir fyrirsögninni Fjölgunin
kemur að utan. Frásögn af braut-
skráningu stúdenta frá Menntaskól-
anum á Laugarvatni. Hann fann
sama kærleik og ég: opnuviðtal við
Ingunni Guðmundsdóttur í Pylsu-
vagninum á Selfossi. Það var eins og
við værum að flýta okkur að gera svo
margt áður en kallið kæmi.
6. tbl.
Forsetakosningar í nánd: forseta-
efnin og Suðurland. Bjartsýni hjá
varpfuglunum á Suðurlandi er titill
á grein Jóhanns Óla Hilmarsson og
fallegar myndir. Bergsteinn Einars-
son í Set, iðnjöfur á Selfossi, er í
útrás. Þetta verður að ástríðu er titill
opnuviðtals.
Hentugar
fermingagjafir
Sængur, rúmföt og handklæði í miklu úrvali.
Verslunin Í r is Kjarnanum S elfossi - Sími: 482-1468
18. apríl 2012
2. tölublað 1. árgangur S U Ð U R L A N D
2 Allir með strætó um Suðurland 4 Þjóðafund til sátta 8-10 Það var ekkert annað í boði
Katr ín Jak obs dótt ir vill
kosn inga banda lag VG
og Sam fylk ing ar inn ar
í næstu kosn ing um
K atr ín Jak obs dótt ir mennta- og mennn ing ar mála ráð herra sagði á opn um fundi Sam fylk ing-
ar inn ar í Ár borg að hún kysi ein hvers
kon ar sam fylk ingu Vinstri grænna og
Sam fylk ing ar inn ar í næstu kosn ing um.
Að spurð um sam vinnu og jafn vel sam-
ein ingu jafn að að ar manna sagði Katr ín
mik inn sam hljóm með flokk un um. Það
væri ágrein ing ur milli flokk anna um að-
ild að Evr ópu banda lag inu–sem all ir vissu
að væri ekk ert laun unga mál–en að miklu
meira sam ein aði en sundr aði. Hún sjálf
hefði allt af lagt áherslu á frið ar mál in.
Katr ín sagði að það hefði tek ið tíma
sinn að draga upp nýj ar lín ur í mála-
flokk um sem heyra und ir mennta mála-
ráðu neyt ið eft ir 18 ára sam fellda setu
ráð herra úr Sjálf stæð is flokkn um. Spenn-
andi tím ar væru fram und an og hún hefði
brenn andi áhuga og bæri mik inn metn að
fyr ir sitt ráðu neyti.
Efnisala–Framleiðsla –Renniverkstæði – Stálsmíði – Landbúnaðartæki
GARÐATORGI 7 – 210 GARÐABÆ Sími : 545-0800 - fax : 545- 0801
gardatorg@gardatorg.is – www.gardatorg.is
2. tbl.
Katrín Jakobsdóttir vill kosninga-
bandalag ... Hvatt er til þjóðafundar
til sátta í samfélaginu á Suðurlandi
þar sem stefnt yrði saman fólki –
ólíkir siðir og menning í eitt. 1466
af íbúum Suðurlands eru með erlent
ríkisfang – þar af flestir af pólskum
ættum. Fróðlegt viðtal við Heiðdísi
Gunnarsdóttur undir fyrirsögninni
Það var ekkert annað í boði. Og
fyrsti þáttur Að hætti hússins með
uppskriftum og menningarívafi – í
umsjá Kristjönu Sigmundsdóttur.
Einn af föstum dálkum í blaðinu
og vinsælt mjög.
8 10. maí 2012
Sam fé lag ið er ekki
nógu gott for eldri
Lausn irn ar sem er boð ið upp á eru ekki ein stak lings mið að ar,
seg ir Guð rún Jóns dótt ir féla gráð gjafi.
Mér finnst að við sé um enn þá með allt of stofn ana gert kerfi.
Hag kvæmn in ræð ur of miklu um lausn ir í barna vernd ar mál um.
Ég er fædd og upp al in í Vík í Mýr dal, fædd inn í krepp­una miklu ár ið 1931. Þá var
af skap lega lít ið um pen inga í minni
heima byggð. Það var ekki fyrr en við
flutt um 1945 til Reykja vík ur að ég
sá í fyrsta skipti pen inga seð il. Pabbi
var lít ið heima þar sem hann þurfti
að leita að vinnu um allt land. Pen­
ing arn ir sem hann vann inn fóru
beint inn á reikn ing í versl un inni
og við feng um út tekt eft ir því hvort
vinnu var að fá eða ekki. Stund um
var reikn ingn um lok að og þá varð
þröngt í búi. Bernsk an var þó meiri­
hátt ar og góð ur tími að minn ast. Ég
lærði að fara vel með og að mað ur
sníð ur sér stakk eft ir vexti.
Ég er fædd 16.6. 1931 í Vík í
Mýr dal. For eldr ar mín ir voru Jón ína
Magn ús dótt ir og Jón Páls son. Bræð­
ur mín ir voru Páll Heið ar, Bragi og
Ragn ar. Þeir eru all ir látn ir. Eig in­
mað ur minn er Ól af ur Thorl aci us og
við eig um eina dótt ur. Ragn heiði og
þrjú barna börn. Ragn heið ur er gift
Run ólfi Sig ur sveins syni.
Ferm ing ar ár ið mitt flytj um við
til Reykja vík ur. Við vor um með­
al þeirra mörgu sem fluttu á möl­
ina fyr ir eða upp úr stríði. Ég fór í
Kvenna skól ann en hann þótti mjög
góð ur skóli fyr ir stúlk ur – kjör und ir­
bún ing ur und ir fram tíð ar staf ið, sem
á þeim ár um var nán ast gef ið að yrði
hús móð ur starf ið. Þetta var strang ur
skóli. Ag inn var mik ill og ég minn­
ist þess að það þurfti enga girð ingu
um skól ann til að segja okk ur að við
ætt um að vera inn an lóða marka í frí­
mín út um. Við feng um líka al menna
upp fræðslu og þjálf un í vél rit un svo
að mað ur gæti unn ið á skrif stofu –
þar til mað ur gifti sig.
Skila boð in voru ótví ræð hvern­
ig hlut ir ættu að vera og um ævi­
starf ið og hlut verk ið. En í miðj um
klíð um fór mig að langa að fara í
mennta skóla. For eldr ar mín ir sem
voru ekki vel stæð ir sögð ust vilja
styrkja mig en þau gætu ekki lát ið
mig hafa vasa pen inga, ég yrði þá að
vinna með skóla. Ég var svo hepp­
in að fá skúr ing ar, sem ég vann við
öll mennta skóla ár in og það bjarg aði
fjár hagn um. Ég tók lands próf vor ið
1949 og ég út skrif að ist sem stúd ent
frá Mennta skól an um í Reykja vík ár­
ið 1953. Var þá á kross göt um. Flest­
ar skóla syst ur mín ar fóru að vinna
á skrif stof um eða trú lof uðu sig. Við
vor um af ar fá ar sem fóru beint í há­
skóla nám.
Mig lang aði að vinna við eitt­
hvað sem snerti fólk
Það sem mér fannst standa mér til
boða að loknu stúd ents prófi var
kenn ara mennt un en ég gat ekki
hugs að mér að verða kenn ari. Mér
leist ekki á að fara í há skól ann í lög­
fræði eða lækn is fræði og mig lang aðii
held ur ekki í hjúkr un, en föð ur syst­
ur mín ar höfðu lagt hana fyr ir sig.
Mig lang aði að vinna við eitt hvað
sem snerti fólk. Svo er ég eitt hvað
að vand ræð ast þenn an síð asta vet­
ur minn í skól an um og heyrði að
Val borg Sig urð ar dótt ir, skóla stjóri
Fóstru skól ans, væri ný kom in heim
frá Banda ríkj un um. Ég gerð ist svo
frökk að ég bank aði upp á hjá þess­
ari konu sem ég þekkti ekki neitt,
til að leita ráða um fram halds nám,
en þá var eng in náms ráð gjöf í boði.
Val borg tók þess um furðu fugli af­
ar ljúf mann lega og nefndi grein ar
eins og sál ar fræði sem hægt væri að
læra. En svo væri til grein sem héti
soci al work sem væri styttra en sál­
fræði nám ið og það pass aði mín um
fjár hag – og það væri víst kom ið slíkt
nám á Norð ur lönd un um.
Að loknu stúd ents próf inu réði ég
mig sem kokk ur á síld ar bát. Við vor­
um á lag neta veið um og sölt uð um
um borð. Við fór um vítt og breytt í
leit að silfri hafs ins m.a. alla leið til
Jan May en. Þetta var skemmti leg ur
tími og ógleym an leg ur. Það hvarl­
að al var lega að mér að fara bara í
stýri mann inn og gera sjó mennsku að
at vinnu, en svo hafði ég ekki kjark
í það þeg ar til kom. Svo það end aði
með því að ég fór út og lærði fé lags­
ráð gjöf í Sví þjóð í þrjú ár.
Þeg ar heim kom að loknu námi
fór ég að vinna hjá barna vernd ar­
nefnd Reykja vík ur.
Ár mað ur eða fé lags ráð gjafi?
Guð rún varð fyrst Ís lend inga til að
læra fé lags ráð gjöf og hún hef ur rutt
veg inn á fleiri fé lags svið um.
­1964 vor um við orðn ar fjór ar
sem höfð um lært fé lags ráð gjöf og
stofn uð um fé lag. Við sát um all ar
í stjórn inni. Það fjölg aði hægt og
bít andi í stétt inni, en hvað átt um
við að kalla nýja starf ið sem ekki átti
nafn á ís lensku. Það var svo lít ið am­
bögu legt, sér stak lega í kjara samn ing­
um að vera ekki með fast starfs heiti.
Ein hver stakk uppá að við ætt um
að kall ast ár menn. Okk ur leist ekki
á nafn gift ina fannst hún of karl leg
og höfn uð um þeirri hug mynd. Svo
end aði þetta með að við nefnd um
okk ur fé lags ráð gjafa.
Með an við vor um svona fá ar tók­
um við þá stefnu í kjar ab ar átt unni
að við skyld um hver og ein reyna að
pota okk ur áfram sem ein stak ling ar
og um leið og ein hver hafði feng ið
smá hækk un léti hún hin ar vita og
þær fylgdu síð an eft ir í kjöl far inu.
Við not uð um líka tækni fræð ing ana
sem við mið. Nám ið var álíka langt.
Svo fór þó að við misst um af þeim
ein hvers stað ar á miðri leið, þeir
klifr uðu upp launa stig ann og voru
brátt úr aug sýn. Kvenna stétt irn ar
hafa löng um átt á bratt ann að sækja
í kjar ab ar átt unni.
Sam fé lag ið ekki
nógu gott for eldri
Þetta voru skemmmti leg ár, þeg ar allt
var að fara af stað. Ég átt aði mig fljót­
lega eft ir að ég kom heim að ég hafði
tek ist á herð ar af skap lega ábyrgð ar­
mikið starf sem vinna í barna vernd
var. Og ég fann sár lega til þess hvað
það var ófull nægj andi og ófull kom­
ið sem mað ur var að reyna að gera í
flókn um og erf ið um barna vernd ar­
mál um, þar sem eina úr lausn in var
ann að hvort að senda börn í tíma­
bund ið fóst ur á sveita bæi eða svifta
for eldra for sjá yf ir börn um sín um.
Fé lags ráð gjöf er mjög fjöl breytt
starf og það fer ekki hjá því að í því
starfi kynn ist mað ur ýms um skugga­
hlið um í sam fé lag inu. Starf ið er
ábyrgð ar mik ið, flók ið og tek ur oft
mik ið á til finn inga lega. Það er t.d.
óskap lega dap ur legt að upp götva það
að mað ur sjái fyr ir sér hversu dap­
ur leg ör lög ungra barna geta orð ið
vegna þess að sam fé lag ið er þess ekki
um kom ið að bæta úr ástand inu.
Það er úti lok að að mínu mati að
vera sam fé lags lega hlut laus í starfi fé­
lags ráð gjafa. Í barna vernd ar starfi átt­
ar mað ur sig fljót lega á því að sam­
fé lag ið er af skap lega lé legt for eldri,
þeg ar svo er kom ið að barn þarf á
því að halda að sam fé lag ið gangi því í
for eldra stað. Og enn þann dag í dag
er það ekki tryggt að börn fái það
besta sem völ er á geti for eldr ar ekki
ann ast þau af ein hverj um ástæð um.
Það er mik il ábyrgð sem er lögð á
sam fé lag ið við þær að stæð ur – og
sam fé lag ið stend ur ekki allt af und ir
slík um kröf um.
Góð ar kon ur fyr ir flokk ana
Það er auð vit að ekki sam an að jafna
hvern ig að stæð ur eru í dag eða þeg ar
ég byrj aði að vinna í barna vernd fyr ir
rúm lega hálfri öld. Þá bjó fólki enn í
bragga hverf um. Fólk ið sem var und­
ir eft ir liti barna vernd ar nefnd ar hafði
ekki efni á að búa öðru vísi, gat ekki
kom ið sér upp eig in hús næði og bjó
við heilsu spill andi að stæð ur að öllu
leiti. Þetta var ekki bein lín is upp­
byggi legt upp eldi sum hverfi. Óregla
var líka mik il og ekk ert hægt að gera
því að úr ræði voru eng in. Það var
eng in með ferð í boði af neinu tagi.
Ástand ið var fyr ir neð an all ar hell ur.
Barna vernd ar nefnd var á þess um
ár um tæp lega starfi sínu vax in. Þetta
voru að vísu góð ar kon ur fyr ir flokk­
ana, en þær tóku oft hlut verk sitt
þann ig að þær voru líka í at kvæða leit
fyr ir flokk inn sinn í gegn um barna­
vernd ar starf ið. Þeg ar kom að kosn­
ing um var ver ið að flytja kola poka,
halda á hveiti sekki og slatta af sykri
inn í bragg ana til að tryggja at kvæð­
in. Fólk bjó við sára fá tækt og mikla
neyð og nið ur læg ingu.
Allt of stofn ana gert kerfi
Mér finnst að við sé um enn þá með
allt of stofn ana gert kerfi í fé lags­og
barna vernd ar mál um. Tæki fær in til
þess að sníða að gerð ir að ein stak­
lings bundn um þörf um fólks eru
ekki næg. Hag kvæmni og kostn að­
ur ræð ur of miklu varð andi lausn ir
sem boð ið er uppá. Ef ekki tekst vel
til verð ur sam fé lags kostn að ur inn þó
marg fald ur síð ar meir að ekki sé nú
minnst á mann lega þátt inn. Ekk ert
er dap ur legra en að sjá líf fólks sigla
í strand vegna þess að fé lags lega ör­
ygg is net ið hef ur brugð ist.
Fé lags ráð gjaf ar og sál fræð ing­
ar eiga að taka þátt í dag legu
starfi í skól un um
Eft ir fjög urra ára barna vernd ar starf
skipti ég um starfs vett vang. Þá var
sett á stofn fyrsta sál fæði deild in við
grunn skól ana í Reykja vík og ég hóf
störf þar. Vinnu lag ið var þann ig að
við vor um einn dag í viku úti í skól­
un um til ráð gjaf ar við kenn ara en
unn um ann ars inni á deild inni. Ég
fékk síð ar tæki færi til að vinna sem
fé lags ráð gjafi sem starfs mað ur inni
Guðrún með manni sínum, Ólafi Thorlacius á góðri stundu.
3. tbl.
Hugsanleg úrsögn Árborgar
úr Skólaskrifstofu Suðurlands
var til umfjöllunar – greint frá
viðhorfskönnun meðal foreldra til
grunnskólanna í Árborg. Viðtal
við Guðrúnu Jónsdóttur félagsráð-
gjafa: Samfélagið er ekki nógu gott
foreldri. Við erum ennþá með allt
of stofnanagert kerfi, mælti Guðrún.
Við eigum rosalega flott ungt fólk,
sagði Ragnheiður Hergeirsdóttir,
forstöðumaður Vinnumálastofnunar
á Suðurlandi. Ekki er hægt að sætta
sig við að ungt fólk fái ekki vinnu.
2 24. maí 2012
Að ganga í takt – eða ekki
Bæj ar ráð Sel foss sam þykkti fyr ir rétt um hálf um mán uði úr sögn úr Skóla skrif stofu
Suð ur lands með tveim ur at kvæð­
um. Full trúi minni hlut ans sat hjá
og þar með þurfti í raun ekki að
leggja mál ið sér stak lega fyrir bæj­
ar stjórn. Eitt hvað virt ist mál ið þó
standa í bæj ar full trú um og þar kom
að Arna Ír, einn full trúa minni hlut­
ans sætti lagi og lagði fram til lögu
sem gekk út á það að setja mál ið í
nefnd og láta kanna frek ar. Til lag an
var sam þykkt og þar með var úr sögn
að minnsta kosti skot ið á frest.
Elfa Dögg Þórð ar dótt ir bæj ar­
full trúi D­ lista í Ár borg gegn ir for­
mennsku í SASS, Sam bandi sunn­
lenskra sveit ar fé laga. Sem slík lagð ist
hún gegn úr sögn og var þar með
kom in í minni hluta í eig in flokki.
Staða meiri hluta bæj ar stjórn ar virt­
ist óljós og brest ir komn ir í sam starf
bæj ar full trúa í Sjálf stæð is flokkn um.
Lið u nú nokkr ir dag ar og frétt ist
að minni hlut inn fund aði óform­
lega með Elfu Dögg. Þá krunk uðu
Sjálf stæð is menn ut an í Helga Har­
alds son odd vita Fram sókn ar.
Vilja yf ir lýs ing um
sam starf við Fram sókn
Svo virð ist sem leg ið hafi fyr ir vilja­
yf ir lýs ing um sam starf við Fram­
sókn ar flokk inn síð ast lið inn föstu­
dag. Fjöl miðl ar greina fyrst frá
sam komu lag inu upp úr klukk an tíu
laug ar dags morg un og upp úr há degi
frá nýj um meiri hluta. Klukk an 11
hefst fund ur í full trúa ráði Sjálf stæð­
is manna í Ár borg. Þeg ar Elfa Dögg
kem ur á fund fé laga sinna á laug­
ar dag hafa fjöl miðl ar þeg ar til kynnt
að meiri hluti Sjálf stæð is manna og
Fram sókn ar sé í burð ar liðn um. Þá
veit Elfa Dögg að ann ar meiri hluti
er á borð inu verði ekki sátt milli
henn ar og ann arra í meiri hlut an­
um. Sjálf hef ur hún þá sagt í síð­
deg is frétta tíma Rík is út varps ins fyr ir
tæp um sól ar hring að meiri hlut inn
(henn ar sam starfs fólk) hafi tjáð sér
að hún nyti ekki stuðn ings þeirra og
... ,,ef mað ur nýt ur ekki stuðn ings
með al sinna eig in fé laga hlýt ur sam­
starf inu að vera sjálf hætt, af þeirra
hálfu.“ Í sjón varps frétt um Stöðv ar 2
á föstu dags kvöldi seg ist Elfa hrein­
lega ekki vita hver staða sín sé.
Var ekki stillt upp við vegg
Upp úr há degi á laug ar dag er hljóð­
ið ann að. Elfa Dögg mæt ir á fund
meiri hlut ans og seg ir að skila boð in
hafi ver ið hrein; þess var óskað að
hún héldi áfram.
DV hef ur það eft ir Ey þór Arn­
alds að fundi lokn um að all ir gangi
glað ir í sama takti. Það tók nokkra
klukku tíma að ná sama göngu lagi
en hvern ig er það? Spor in hræða,
seg ir Egg ert Val ur Guð munds son,
full trúi Sam fylk ing ar inn ar í bæj­
ar stjórn.
Að spurð seg ir Elfa Dögg að henni
hafi ekki ver ið stillt upp við vegg.
Nið ur stað an hafi ver ið ein róma, all­
ir vildu áfram hald andi meiri hluta.
Far ið hafi ver ið yf ir þau mál sem
ágrein ing ur var um m.a.úr sögn ina
úr Skóla skrif stofu Suð ur lands. Eins
og kynn ugt er var sam þykkt bæj ar­
ráðs frá 10. maí sl. um úr sögn ina
snú ið við á bæj ar stjórn ar fundi 15.
maí.
Arna Ír bjarg ar mál um?
Á bæj ar stjórn ar fund in um í Ár borg
þriðju dag 16.maí ít rek aði Elfa Dögg
að hún væri ósátt við þá sam þykkt
bæj ar ráðs 10. maí þar sem sam­
þykkt var að sveit ar fé lag ið segði sig
frá skóla skrif stof unni. Í sam tali við
Sel foss­Suð ur land seg ist hún telja
sam þykkt bæj ar stjórn ar inn ar um
að fresta úr sögn úr Skóla skrif stofu
Suð ur lands og að bæj ar ráð skipi
vinnu hóp sem fari yf ir mál ið einu
færu leið ina úr því sem kom ið var.
Það sé fín nið ur staða.
Það var Arna Ír Gunn ars dótt ir,
ann ar full trúa Sam fylk ing ar inn ar
sem bar upp til lög una á bæj ar stjórn­
ar fund in um 15. maí um að fresta
úr sögn úr Skóla skrif stofu Suð ur­
lands og skipa vinnu hóp með full­
trú um frá fræðslu sviði, full trú um frá
leik­ og grunn skól um ásamt óháð­
um að il um. Hóp num er ætl að að
skoða hvern ig sveit ar fé lag ið get ur
gert góða sér fræði þjón ustu betri til
hags bóta fyr ir not end ur þjón ust­
unn ar. Vinnu hóp ur inn móti fram­
tíð ar sýn fyr ir sér fræði þjón ust una í
sveit ar fé lag inu og skili til lög um þar
um til bæj ar yf ir valda.
Í ljósi till gagn anna verði lagt mat
á ákvörð un um úr sögn úr sam starfi
um skóla skrif stof una.
Sjálf stæð is menn lögðu til að hóp­
ur inn skil aði skýrslu fyr ir lok árs.
Till lag an var sam þykkt með at­
kvæð um allra bæj ar full trúa ut an
eins. Gunn ar Eg ils son Sjálf stæð is­
flokki sat hjá við at kvæða greiðslu.
,,Sam starf ið í meiri hluta um
er mjög brot hætt“
Sam þykkt bæj ar stjórn ar um mesta
ágrein ings mál ið í meir hlut an um
virð ist ekki hafa lægt öld ur inn an
meiri hlut ans. Frem ur kall að á að
fleiri mál kynnu að vera óút kljáð.
Egg ert Val ur, ann ar full trúa Sam­
fylk ing ar inn ar, rifj ar upp fleiri mál
sem meir hlut inn sé að kljást við.
Þetta sýni í raun og veru hversu
brot hætt sam starf þessa fólks sé.
,,Það er óhugs andi að marg um tal að
skóla skrif stofu mál sé að al at riði þessa
máls, enda liggi end an leg ákvörð un
ekki fyr ir í því máli. Það er óhætt
að segja að sá farsi sem meiri hlut­
inn hér í Ár borg hef ur boð ið íbú um
sveit ar fé lags ins uppá síð ustu daga
sé með ólík ind um. Og sýni í raun
og veru hversu brot hætt sam starf
þessa fólks er. Það er óhugs andi að
marg um tal að skóla skrif stofu mál sé
að al at riði þessa máls, enda ligg ur
end an leg ákvörð un ekki fyr ir í því
máli. Svona djúp stæð ur ágrein ing ur
hlýt ur að eiga sér lengri að drag anda
og brjót ast fram með þess um hætti.“
,,Af og frá að meiri hlut inn
gangi í sama takt“
Helgi Harlds son, odd viti B­ lista
seg ir í við tali við Sel foss­Suð ur land
að það sé af og frá að meiri hlut inn
gangi sam an í takt. Þetta veiki mjög
meir hlut ann og lami ákvarð ana töku
í sveit ar fé lag inu hvern ig kom ið er
fyr ir meiri hlut an um. Við það verði
bæj ar bú ar að búa áfram. Bæj ar full­
trú arn ir sem komu til sín föstu dags­
kvöld ið hafi alls ekki haft um boð til
að ganga frá einu né neinu þeg ar á
hólm inn var kom ið. Þeg ar þeir hafi
mætt fyr ir full trúa ráð Sjálf stæð is­
manna klukkan 11 laug ar dags morg­
un inn hafi Ey þór og fé lag ar ver ið
gerð ir aft ur reka með þau lof orð um
sam vinnu sem gef in voru um að
breikka meiri hluta sam starf ið með
því að bæta Fram sókn und ir meiri­
hlut ann. Sam starf ið um meiri hluta
hafi ver ið án skil yrða um það hvort
Elfa Dögg myndi koma eða vera.
Elfa hefði sjálf lýst því yf ir að hún
nyti ekki trausts í meiri hlut an um.
Meir hlut inn átti sem sagt und ir öll­
um kring um stæð um að verða nýr
og breikk að ur með að komu Fram­
sókn ar.
Um boðs laus meir hluti
á fund Fram sókn ar?
Bæj ar full trú arn ir fjór ir sem bönk­
uðu upp á hjá Helga föstu dags­
kvöld ið góða full viss uðu hann um
að það væri að eins forms at riði að
stað festa nýj an meiri hluta D­og
B­ lista. Þetta lýs ir van trausti, seg ir
Helgi að þeir skuli síð an verða aft ur­
reka morg un inn eft ir þeg ar full trúa­
ráð ið tók mál ið fyr ir. Klukku tíma
áð ur en fund ur full trúa ráðs ins hófst
hafi fjöl miðl ar til kynnt um vænt­
an leg an meiri hluta. Full trúa ráð ið
hafi bar ið meiri hlut ann sam an á
fund in um sem hófst klukk an 11,
seg ir Helgi.
Egg ert Val ur seg ir að það að
meiri hluta sam starf ið sé í stór hættu
reglu lega einu sinni á ári sé ekki
boð legt fyr ir íbúa og starfs fólk
sveit ar fé lags ins. ,,Fyr ir ári sá þessi
svo kall aði hreini meiri hluti sig knú­
inn til þess að senda frá sér sögu­
lega yf ir lýs ingu til fjöl miðla um að
sam starf ið inn an meiri hlut ans væri
frá bært og þau muni áfram vinna að
heil ind um með hags muni íbú anna
að leið ar ljósi. Það hlýt ur að vera
sann gjörn krafa kjör inna full trúa
ann arra flokka að full trú ar Sjálf­
stæð is flokks ins leysi vanda mál sín
inn an eig in hóps. Hluti af ábyrgð
þeirra sem kjörn ir eru til þess að
stjórna sveit ar fé lög um er að sýna því
fólki sem ver ið er að vinna fyr ir lág­
marks virð ingu,“ seg ir Egg ert Val ur.
Ljóst er að Fram sókn átti að bjarga
meiri hlut an um: verða fimmta hjól­
ið und ir vagn in um. Ey þór Arn alds,
odd viti meiri hluta Sjálf stæð is flokks­
ins í Ár borg, kall ar það í við tali við
dv.is að það hafi stað ið til að breikka
meiri hlut ann með því að taka inn
Fram sókn ar flokk inn. ,, Það reynd ist
ekki þörf á því,” seg ir Ey þór. Helgi
Har alds son, odd viti Fram sókn ar
hef ur brigsl að D­list ann um svik.
Því hafn ar Ey þór. Reynt hafi ver ið
að styrkja meiri hlut ann með B­list­
an um. Það hafi ver ið til skoð un ar,
en með an það til boð til Fram sókn­
ar stóð hafi ver ið sam komu lag um
að flokk arn ir ræddu ekki við aðra.
Þessu hafn ar Helgi í við tali við Sel­
foss­Suð ur land. Það hafi stað ið til
að breikka meiri hlut ann og Ey þór
hafi tal ið sig hafa fullt um boð til að
ganga frá því.
Eft ir fjög urra klukku stunda fund
full trúa ráðs Sjálf stæð is manna hef­
ur tek ist að berja í brest ina. Ekk­
ert varð úr nýja meiri hlut an um
og öld ur læg ir um sinn. Odd viti
Sjálf stæð is manna í bæj ar stjórn inni
seg ir að all ir í bæj ar stjórn ar flokki
Sjálf stæð is manna séu glað ir og gangi
nú í sama takt.
Frétta skýr ing: Þor lák ur Helgi
Helga son
Þetta veiki mjög
meir hlut ann og
lami ákvarð ana­
töku í sveit ar fé­
lag inu hvern ig
kom ið er fyr ir
meiri hlut an um.
Við það verði
bæj ar bú ar að
búa áfram.
Ljóst er að
Fram sókn átti
að bjarga meiri­
hlut an um: verða
fimmta hjól ið
und ir vagn in um.
Helgi EyþórElfa Dögg Eggert Valurarna ír
4. tbl.
Samræmt göngulag náðist í
meirihlutanum í Árborg. Ítarleg
fréttaskýring ÞHH um efnið. Svip-
myndir af vori í Árborg. Átthagar
okkar er jörðin er fyrirsögn af opnu-
viðtali við Hafstein Hafliðason,
garðyrkjumeistara og hugsjóna-
mann. Það vantar sameiginlega sýn
– á sameign okkar.
Smiðjuvegi 2  200 Kópavogur  Sími 577 1200  Fax 577 1201  info@stjornublikk.is  www.stjornublikk.is
5. júlí 2012
7. tölublað 1. árgangur S U Ð U R L A N D
Góð verð - Persónuleg þjónusta
Skeiðarás 3 Garðabær Sími 5272600 velavit@velavit.is
Varahlutir - Viðgerðir
Vélavit útvegar varahluti í allar gerðir traktora td.
New Holland, CASE, John Deere, Fiat, Zetor,
McCormik, Deutz, Landini, Valtra o.fl.
Hafið samband og látið okkur aðstoða
við að útvega réttu varahlutina
! Ford og New Holland síur á lager !
Góð verð - Persónuleg þjónusta
Skeiðarás 3 Garðabær Sími 5272600 velavit@velavit.is
Varahlutir - Viðgerðir
Vélavit útvegar varahluti í allar gerðir traktora td.
New Holland, CASE, John Deere, Fiat, Zetor,
McCormik, Deut and ni, V ltra o.fl.
Hafið samband og látið okkur aðstoða
við að útvega réttu varahlutina
! Ford og New Holland síur á lager !
TOYOTA SELFOSSI
www.toyotaselfossi.is - Sími 480 8000 - Fossnes 14, 800 Selfossi
- Allt fyrir bílinn á einum stað -
- Ein stærsta bílasala landsins með eitt stærsta útisvæðið -
- Fullkomið þjónustuverkstæði með þaulvönum mönnum -
Efnisala–Framleiðsla –Renniverkstæði – Stálsmíði – Landbúnaðartæki
4 Lamb á tyrkneska vísu með grísku ívafi 14 Menn eru opinskáir, hátalaðir og þó rómantískirLífið er skemmtilegt- og þannig á það líka að vera8-10
Skipti ekki á þýð ing ar lausu karpi
og þakk látu starfi bæj ar stjór ans
-Það er í sí fellu ver ið að
spyrja mig hvort ég hyggi
ekki á fram boð til Al þing is,
seg ir Ald ís Haf steins dótt ir,
bæj ar stjóri í Hvera gerði, í
við tali við Sel foss-Suð ur-
land.
Þeirri spurn ingu hef-
ur reynd ar rignt yf ir mig
í mjög mörg ár. Ég get
nú ekki ann að en svar að
til baka og spurt við kom-
andi hvort að þeir myndu
skipta á þýð ing ar lausu
karpi og oft á tíð um af ar
til gangs lausu starfsum-
hverfi al þing is manns ins
og gef andi, lif andi, ár ang-
urs ríku og þakk látu starfi
bæj ar stjór ans. Enn hef ég
ekki fund ið hjá mér þörf til
að skipta. Við tal við Ald ísi
er á síð um 8-10 í blað inu
í dag.
Mynd: Valdimar Thorlacius
7. tbl.
Er hægt að skipta á jöfnu? Lífið
er skemmtilegt og þannig á það að
vera, segir Aldís Hafsteinsdóttir
bæjarstjóri í Hveragerði í ítarlegu
viðtali. Að hætti hússins er á slóðum
Niðurlendinga með lamb á tyrk-
neska vísu með grísku ívafi. Björg-
vin G. Sigurðsson, fyrsti þingmaður
Suðurkjördæmis, greinir frá því að
gerð nýrrar brúar yfir Ölfusá verði
flýtt.
Nú árið er liðið ...
Liðið ár hefur verið viðburðaríkt. Á landsvísu, á heims-
vísu og heima. Selfoss-Suðurland hóf göngu sína 22.
mars og 17 tölublöð komu út á árinu. Við erum stolt
af útgáfunni því þegar litið er yfir efnið kennir ýmissa
grasa (hvaðan er það orðatiltæki komið?) ... hér verður
brugðið upp myndum af ýmsu sem fjallað hefur verið
um á liðnu ári. Eða farið yfir fyrirsagnir.