Alþýðublaðið - 19.11.1919, Blaðsíða 2

2
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
og eldgos. Þeim ætti að útrýma
sem skjótast, ekki með því að
drepa þær beinlínis, heldur með
því að kenna heilbrigðari og al-
þýðlegri hugsunarhátt, jafnt í æðri
sem lægri skólum vorurn. Kenna
œskunni að meta meira dreng-
skap og sjálfsafneitun, en peninga.
Enginn maður með meðaldóm-
greind, sem er velviljaður sjálfum
sér og þjóð sinni, getur verið því
mótfallinn, að landinu græðist fé.
Og eins og sakir standa, virðist
enginn vegur til þess færari en
sá, að landið þegar á næstu ár-
um hefji togaraútgerð með ekki
minni forsjálni, en einstaklingur
væri. Sé það gert, er engin sann-
girni að búast við lakari árangri,
en þegar hefir orðið hjá togara-
útvegsmönnum.
Togaraútgerð landsins ætti ekki
að geta orðið flokksmál, þótt ríkis-
framleiðsla sé á stefnuskrá jafn-
aðarmanna, því að sá flokkur
væri meira en illgjarn og óþarfari
en svo, að hann gæti átt nokkurn
rétt á sér, sem ekki vildi láta
land sitt afla sér fjár á jafn-
sjálfsagðan hátt og þann, að það
noti sér „gullkistuna" miklu, sem
iykur um það á alla vegu. Og
ekki ætti landsútgerð að skaða þá
útgerðarmenn, sem fyrir eru í
landinu eða síðar munu koma,
nema þá því aðeins, að útgerð
þeirra væri svo slælega rekin, að
hún þyldi ekki samkepni við hana.
Ef svo væri, ætti hún engan rétt
á sér sem nothæf atvinnugrein.
29. sept. 1919.
I. J.
Gristihús
ætlar hr. Magnús Sveinsson (bróðir
Ól. Sveinssonar vélfr.) að byggja
við Ingólfsstræti. Það á að verða
þrílyft 20X25 álnir, og með 20
gistiherbergjum ásamt matsölu-
og kaffihúsi.
Hann sækir um aðstoð bæjar-
ins til þess, að koma húsinu upp
og er sennilegt, að bæjarstjórn
viiji liðsinna honum.
Húsið er áætlað um 100 þús.
krónur.
Sipr jSoisivíka.
Khöfn 17. nóv.
Frá Reval er símað, að her
Judenitsch, [er hann hefir verið
með á undanhaldi fyrir Bolsivík-
um, undanfarið], sé nú allur að
leysast í sundur.
Kosningamar í Frakklandl.
Enn þá er ekki frétt um kosn-
ingaúrslitin í Prakklandi og varla
hægt að ráða í hvernig þær hafa
farið, en víst er, að þar hefir verið
barist heitt og auðvaldið ekki
sparað vín né peninga fremur en
hér, þó það hafi ekki haft neitt
Templarahús fyrir drykkjukrá.
Kosningalögin frönsku eru ný
og hafa því komið glundroða á
gömlu fiokkaskipunina. Áður var
landinu skift í fylki (Arrondisse-
ments), en nú á eftir því, sem
Politiken segir, að kjósa eítir list-
um. Nú ber mest á skiftingunni
milli socialistanna annarsvegar og
borgaralegu (auðvalds) flokkanna
hinsvegar. Pyrir seinni flokknum
ræður tígrisdýrið gamla, Clemanc-
eau og ofstækislýður hans, en
þessi flokkur er þó ekki einhugá,
því hann samanstendur af 3 eða
4 flokkum, sem eru mjög skiftir
að skoðunum. Þar ægir saman
iýðvaldssinnum (republikanar),
þjóðræðismönnum (demokratar) og
rammkaþólskum klerkavaldssinn-
um. Socialistarnir hafa engan viss-
an foringja, því auðvaldið lét
myrða Jean Jaures foringja flokks-
ins 1914, en nú mun Jean Longuet,
dóttursonur Karl Marx þar atkvæða-
mestur, og eru skoðanir hans all-
líkar skoðunum afa hans, alheims-
bglting öreiganna. Skoðanir hans
eru ofan á í flokknum og þeim
eykst auk þess mjög fylgi. Minni-
hluti fiokksins, hinir hægfara so-
cialistar eru mjög óákveðnir, hvað
gera skuli, hvort þeim beri að
halda sambandinu við hina, eða
mynda sérstakan flokk, en þó
munu þeir eftir öllu að dæma,
varla þess megnugir, að minsta
kosti ekki við kosningar.
H.
f\ hafnarverk|alliim
í Xanpn.h5fn.
Frá því var sagt síðast, er verk-
fallinu var lokið, með þeim skil-
málum, að samningar höfðust
þegar, og kauphækkunin gengi í
. gildi frá þeim degi, hve lengi sem
á samningum stæði.
Á þessum samningum mátti
þó ekki standa lengur en 5 dagar.
en vinnuveitendur mótmæltu þeg-
ar, sögðu tímann of stuttan.
Það hefir og reynst, að þessr
tími var of stuttur, því samning-
um er fyrst lokið fyrir fáum dög-
um og hefir þó staðið yfir fullaris
mánuð.
Úrslitin urðu fullur sigur fyrir
verkamenn. Pengu þeir öllum kröf-
um sínum fulinægt, 2 kr. um
timann og 50°/o hækkun á „ak-
kord“.
Úrslitum þessum hafa vinnu-
veitendur tekið illa. Þykir þeim
sinna hagsmuna hafa verið illa
gætt, og hafa þeir sent stjórninni
(ríkisstjórninni) mótmæiaskjal í
tilefni þess, en lítið hefir vegur
þeirra vaxið við það.
Láta þeir þess getið í því mót-
mælaskjali, að stjórnin hafi sýnfc
óþarfa framhleypni með því, að
gripa á þennan hátt inn í verk-
fallið, enda þótt vinnuveitendur
krefðust þess af henni. Þeir þykj—
ast sjá, aö vinnuveitendur hefðu;
að öðrum kosti unnið verkfallið,,
en fáir munu trúa því aðrir.
Verkamenn hafa að sínu leyti
þakkað stjórn félags síns fyrir vel
unnið verk, og er ekki annað að
sjá, en að fyrst um sinn sé frið-
urinn í höfninni tryggur, og er~
sízt vanþörf á því.
Khöfn 29. okt. 1919.
Porfinnur Kristjánsson.
,,Grvásteiim“
Greinarnar komu því miður alt
of seint til þess að komast í blaðið
fyrir kosningar. Oftast ómögulegt
að koma greinum nema þær séu
komnar fyrir hádegi, daginn áðui
en þær eiga að koma.
Á