Hagtíðindi - 01.01.1978, Blaðsíða 24

20
1978
GREIÐSLUJÖFNUÐUR VIÐ ÍJTLÖND 1 97 5.
Af tölum þeim, sem birtar eru mánaðarlega um verðmæti innfluttra og útfluttra vara, má sjá
vöruskiptajöfnuð landsins við útlönd. Er jöfnuðurinn kallaður hagstæður, efverðmæti útflutnings er
meira en innflutnings, en óhagstæður, ef^um hið gagnstæða er að ræða. Þótt inn- og útflutningur
sé langstærsti þátturinn íviðskiptum við útlönd, er vöruskiptajöfnuðurinn fjarri þvi aðvera fullköfn-
inn mælikvarði á viðskipti þjóðarbúsins við umheiminn. Margt annað skiptir miklu máli, svo sem
greiðslur fyrir flutninga, tryggingar, ferðalög, vinnulaun og ymislegt fleira, en allarslíkar greiðsl-
ur eru nefndar duldar greiðslur eða þjónustugreiðslur. Þegar upplýsingar eru fengnar um þessar
greiðslur ásamt innflutningi og útflutningi, má sjáp'iðskiptajöfnuðinn við útlönd, en það er mis-
munur á heildarteiyum og gjöldum þjóðarinnar ut á við fyrir vörur og þjónustu. __
Til þess að skyra nánar muninn a viðskiptajöfnuði og vöruskiptajöfnuði er rétt að geta þess, að
útflutningstölur Hagstofunnar eru miðaðar við fob-verð, en innflutningstölur við cif-verð, þannig
að flutningsgjöld, tryggingariðgjöld o. fl. er meðtalið. Við samningu greiðslujafnaðaryfirlits eru
innfluttar vörur hins vegar taldar á fob-verði, en flutningskostnaður og tryggingariðgjöld er talið
með duldum greiðslum, að svo miklu leyti sem um er að ræða greiðslurtiíutlanda í því sambandi.
Eftirfarandi yfirlit um greiðslujöfnuðinn við útlönd á árinu 1975 er samið af hagfræðideild
Seðlabanka fslands eftir upplýsingum frá ýmsum fyrirtækjum og ppinberum aðilum.Tilsamanburð-
ar eru tilgreindar tölur fyrir arið a undan. Upjilýsingar eru víða ófullnægjandi, svo að^ gera hefur
orðið áætlanir á einstökum liðum,_ en slíkar aætlanir eru að sjálfsögðu aldrei eins nákvæmar og
æskilegt væri. Mætti t. d. benda á, að væru nákvæmar upplýsingar fyrir hendi um alla þætti
?reiðslujafnaðarins, ættu samanlagðar niðurstöðutölur viðskiptajafnaðar, fjármagnsjafnaðar, fram-
aga án endurgjalds og sérstakra dráttarréttinda að vera jafnt og breyting gjaldeyrisstöðunnar. Sam-
kvæmt yfirlitinu var hér um að ræða 220 millj.kr. mismun 1974 og-450 rmllj.kr. 1975.
Gengi. Greiðslujafnaðartölur — bæði gjöld og tekjur — eru miðaðar við meðalkaupgengi
dollars, sem var kr. 99, 84 1974 og kr. 153, 63 1975.
A. Vörur og þjónusta.
Gjöld
1. Innflutt skip og flugvélar (fob)....................................
2. Innflutt vegna Þjórsárvirkjana (fob) ...............................
3. Innflutt vegna byggingar álbræðslu (fob)............................
4. Innfluttar rekstrarvörur til álbræðslu (fob)........................
5. Innflutt vegna Kröfluvirkjunar......................................
6. Innflutt vegna varnarliðsins (fob)..................................
7. Annar innflutningur (fob)...........................................
Innfluttar vörur alls (fob)
8. Ferða- og dvalarkostnaður fslendinga erlendis.......................
9. Vinnulaun útlendinga hér á landi....................................
10. Utgjöld íslenskra skipa erlendis.....................................
11. (Jtgjöld íslenskra flugvéia erlendis_ . „............................
12. Greiðslur til áhafna skipa og flugvéla í erlendum gjaldeyri .........
13. Framgjöld til erlendra skipa.........................................
14. Tryggingariðgjöld til útlanda........................................
15. Vextir af skuldum til útlanda........................................
16. Erlendur kostnaður við utanríkisþjónustu.............................
17. Gjöld pósts og síma..................................................
18. Ýmislegt.............................................................
Samtals
Greiðsluafgangur
Alls
Tekjur
19. Útfluttar vörur (fob)................................................
Þar af ál ...........................................................
20. Tekjur af erlendum ferðamönnum ......................................
21. Farmgjöld fslenzkra skipa í millilandaflutningum.....................
22. Fargjöld útlendinga með íslenskum skipum ............................
23. Tekjur af erlendum skipum (hafnargjöld o.fl.) .......................
24. Tekjur íslenskra flugvela............................................
25. Erlend framlög vegna flugumferðarstjómar.............................
26. Olfusala til erlendra flugfélaga o. fl...............................
27. Tjónabætur frá erlendum tryggingafélögum.............................
28. Vaxtatekjur frá útlöndum __..........................................
29. Tekjur af erlendum sendiráðum .......................................
30. Tekjur pósts og síma.................................................
1974 1975
millj. kr. millj.kr,
5980 6960
560 1160
40 10
3220 6465
- 300
235 565
37780 53145
47815 68605
2260 2890
121 142
2532 3940
3678 5510
609 515
481 505
1650 2150
2400 5080
208 300
270 330
1821 4168
63845 94135
63845 94135
32880 47440
(4790) (5045)
1620 1810
1057 2230
305 385
5177 9800
256 259
305 556
1350 1640
590 320
200 260
250 310